Шылым шегуді тоқтатудағы никотин алмастырушы терапияның тиімділігі

С. Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Кафедра: Денсаулық сақтау саясаты және басқару

Тақырыбы: Шылым шегуді тоқтатудағы никотин алмастырушы терапияның тиімділігі

Тексерген: Рамазанова М. А.

Орындаған: Дүненбаева А. Б.

Нұрахмет А. Қ.

Факультет: фармация

Курс: III

Топ: 302

Алматы, 2010ж.

Кіріспе

Шылым шегу - ағзаның созылмалы улануы

Темекінің құрамындағы никотин наркотикалық қосылыстар класына жатады. Никотин алкоголь және басқа наркотикалық заттарға тән эйфориялық жағдай шақырмайды, бірақ басқа да наркотикалық заттар тәрізді физикалық және писикалық тәуелділік туындатады.

Темекіге тәуелділіктің дамуы шылым шегуді бастаған жасқа, шылым шегу жиілігіне, ағзаның ерекшелігіне және мінез-құлқына байланысты.

Шылым шегудің зияны оның қауіпті әсері ақырындап және білінбей пайда болады. 10-15 жыл шылым шегуден кейін өкпе обыры, 5-8 жылдан кейін жүректің ишемиялық ауруы туындайды.

Темекі түтінінің құрамы

Темекі жапырағы 70-тен 300-ге дейін химиялық заттардан тұрады

Темекі түтіні мөлшері 0, 2-05, мкм болатын гетерогенді аэрозоль, оның құрамына никотиннен басқа 4000-нан астам әртүрлі компоненттер кіреді.

Оларға фармакологиялық активті заттар, сонымен қатар антигендік, цитотоксикалық, мутагендік, канцерогендік қасиеттері бар заттар кіреді.

Ең қауіпті канцероген диметилнитрозамин. Ол бүйректік және өкпені зақымдайды.

Темекі түтінінің құрамы физико-химиялық қасиеттері бойынша 3 топқа жіктеледі.

күшті әсер ететін және физиологиялық активті заттар ( никотин, анабазин, синиль қышқылы, т. б. ) ;

Газ тәрізді компоненттер ( көміртек тотықтары, цианды сутек, ацетон, аммоний, изопрен, күкіртсутек, синиль қышқылы, т. б. ) ;

Қатты компонеттер ( фенол, калий, натрий, сурьма, мырыш, мышьяк, т. б. )

Қатты фазаға құрамында канцерогенді нитрозамин, ароматикалық аминдер, пирен, бензопирен, антрацен, әртүрлі металдар және радиоактивті қосылыстардан тұратын шайыр жатады.

Негізгі бөлім

Шылым шегуден айығу үшін никотин алмастырушы терапия жүргізіледі.

Никотин алмастыруша терапия шылым шегушілердің шегілетін темекінің санын біртіндеп азайтуға негізделген.

Мынандай дәрілік қалыптарда шығарылады:

Пластырь

Пастилка

Сағыз түрінде

Ингаляторлар

Таблеткалар.

Артериялық гипертензиясы бар шылым шегушілерге жүргізілген никотин алмастырушы терапия.

Көптеген халықаралық зерттеушілердің нәтижесі бойынша ( HDFP, MR, FTT, I PPPSH, MRS Austrolian National BP Study) шылым шегетін АГ бар науқастарда өлім дәрежесі шылым шекпейтін науқастарға қарағанда 2 есе жоғары.

Шылым шегетін ХС деңгейі жоғары науқастарда, шылым шекпейтін ХС деңгейі төмен науқастарға қарағанда коронарлық өлім деңгейі 10 есе жоғары.

Рандомизациялық зерттеулер арқылы АГ-мен зардап шегетін ер адамдарда эналаприл және атенололдың антигипертензивті тиімділігін зерттеді. Зерттеудің нәтижесінде шылым шегушілерде эналаприлдің тиімділігі атенололға қарағанда жоғары.