Менеджменттегі коммуникация туралы




Презентация қосу
Менеджменттегі
коммуникация
Дәріс
жоспары:
Басқарудағы
коммуникацияның ролі және
оның түрлері.
Коммуникация процесі.
Ұйымдық қарым- қатынас
кедергісі және оны жою
әдістері.
Вербалды және вербалсыз
қатынас құралдары
Коммуникация түсінігі
• Коммуникация дегеніміз қарым-қатынас,
екі және одан да көп адамдардың өзара
түсінусуге негізделген байланысты, бір-
бірінен ақпарат, мәліметтер алмасуы.
• Басшы өзінің көпшілік уақытын
мәліметтер алу және шешім қабылдау үшін
біреулермен байланысуға, қарым-қатынас
орнатуға арнайды. Басқарудың жоспарлау,
ұйымдастыру мотивация және бақылау
қызметтерін отындау да қарым-қатынас
орнатуға байланысты. Коммуникация –
басшылық етудің байланыстырушы
процесі болып табылады.
• Менеджерлер өз жұмысын ойдағыдай орындау үшін тиімді
қарым-қатынас – орнатуы қажет.
• Шет ел зерттеушілерінің пікірінше, тиімсіз қарым-қатынас –
проблемалардың туындауының басты себептерінің бірі. Тиімді
жұмыс істейтін басшылар- бұлар тиімді қарым-қатынас орната
білетіндер. Ұйым ішінде, одан тысқары жерде де тиімді қарым-
қатынас ұйым аралықтары үшін де, сыртқы орта үшін де аса
қажетті, сол мақсатта олар түрлі адамдарды пайдаланады.
• Сыртқы орта арқылы пайда болатын алуан түрлі
проблемаларға байланысты ұйым ішінде әр түрлі талқылаулар,
жиналыстар, телефон арқылы келісімдер жүргізіліп, қызмет
жазбалары, есептері,бейнетаспалар т. б. жасалады.
Коммуникация түрлері
Вертикалды Горизонталды
(тігінен) (көлденең)
коммуникация коммуникация

Ұйым ішіндегі
бір деңгейден Ұйымның ішкі
келесі деңгейге бөлімшелерінің
ауысу арасындағы
барысындағы коммуникация
коммуникация
Коммуникация түрлері
Формалды
Формалды
емес
коммуникация
коммуникация

Әртүрлі
Міндетін,
қызығушылықпен
қызметін орындау
(өсек)
барысындағы
туындайтын
қарым қатынасты
адамдар
сипаттайтын
арасындағы
коммуникация
коммуникация
Коммуникация түрлері

Ішкі Көпшілік
(адамның өз-өзімен (10 адамнан 100-ге
қарым-қатынасы) дейін)

Тұлғааралық
Ұйымдастырушылық
(Екі адам арасындағы
(100 адамнан артық)
қарым-қатынас)
Шағын топтарда
Тұлғааралық
(3 адамнан 9 адамға
( көп адамды қамтиды)
дейін)
Коммуникациялық процесс
2. Коммуникациялық процесс- бұл екі не одан да
көп адамдар арсындағы мәліметтер алмасу, әрі
оның негізгі мақсаты мәліметтің түсінікті болуын
қамтамасыз ету. Коммуникация – бұл күрделі
процесс және де оны жақсы түсіну үшін процесс
сатыларын түсіне білу керек.
Мәлімет алмасу процесінің элементтері мыналар
болып саналады:
- мәліметті жіберуші идеяны қорытушы немесе
мәліметті жинаушы және оны таратып беруші
болып саналады;
- символдар көмегімен кодталған мәліметтің өзін
хабарлау;
- канал, мәліметті беру құралы;
- алушы, бұл мәліметті қажет ететін адам.
Коммуникациялық процесс моделі
мәлімет

кодтау
жіберуші ақпарат
кері байланыс

Мәліметті
канал
алушы
декодтау
- шумы и помехи
Сен не естіп тұрсың?
40% мәліметті есту арқылы

Сен не көріп тұрсың?
50% көру арқылы

өсек … 10% өсек арқылы
• 3. Басшы өз уақытының көпшілік бөлігін әңгіме, кеңес
өткізуге, тікелей байланыс орнатуға, мәлімет алмасуға
жұмсайды. Осыған орай жеке адамдар арасындағы
коммуникацияда қандай кедергілер болатындығын
білудің айырықша маңызы бар.
• Бірінші, қабылдауға – түсініп, ұғынуға қатысты
кедергілер. Адамдардың қабылдап, ұғынуына алуан
түрлі факторлар ықпал етеді, сондықтан коммуникация
тиімділігін кемітпес үшін бұларды ескеру қажет.
Коммуникациялық ахуал басшылар мен бағыныштылар
арасындағы өзара қарым- қатынасқа байланысты.
Кедергілердің өзі осылардың арасындағы
келіспеушіліктен немесе пікір қайшылықтарынан
туындайды.
• Семантика- сөзді және айтылған сөз мәнін
пайдалану әдісін зерттейді. Екіншіден,
байланысқа қатыса отырып және де
символдарды пайдаланып, мәліметтер
алмасады, әрі оны түсінуге тырысады да,
мұндайда сөз символын, дене қимылы мен
мәліметтерді қолданады.
• Үшіншіден, вербалсыз (латынша вербалис-
ауызша, сөздей деген мағынаны білдіреді)
кедергілер. Вербалсыз қатынаста сөзден басқа
кез келген символдар қолданылады.
Вербалсыз хабар көп жағдайда вербалды
хабармен қоса өтеді де, сөз мәнін күшейтуі де
немесе өзгертуі де мүмкін. Вербалсыз қатынас
мысалына пікір алмасуды, адамның бет
әлпетіндегі өзгерісті, мәселен, күлкісін,
қабылдамау белгісін, ойнақы немесе түнерген
қалпын, қабылдаған немесе қабылдамаған
қөзқарасын айтуға болады.
• Төртіншіден, нашар кері байланыс. Кері
байланыс өте маңызды, өйткені оның өзі сіздің
алған хабарыңыздың нақтылығын
анықтауыңызға мүмкіндік береді. Басшылар
тарапынан жіберілген хабарға қатысты кері
байланыстың болмауы жеке адамдар
арасындағы мәлімет алу тиімділігін шектейді.
• Бесіншіден, тыңдай білмеу. Қарым- қатынас
тиімділігін арттырудың маңызды
жағдайларының бірі – адам хабарды
жібергенде де және қабылдағанда да бірдей
болуы тиіс.
Тиімді коммуникация құралдары
Көзбен қатынас

Көп сұрақтар Дене тілі

Жалғастыруына Тиімді коммуникация
құралдары Сөзді бөлмей
қолдау жасау тыңдау

Күлімсіреу (смайл)

Айтылғанға қорытынды жасау Түсінуін қадағалау
Тиімді коммуникация кедергілері

Тіл
Уақыт Шу

Бөтен адамдар Сөз бөлушілер

Тиімді коммуникация
кедергілері

Көп сұрақ қою Түсінбеу

Дистанция Қызығушылықтың
болмауы
Әңгімелесу мүмкіндік шектеулігі
барысындағы
түсініспеушілік
• 4. Әлеуметтік психологияда «дене тілі», немесе
вербалсыз қатынас деген болады. Психологтардың
пікірінше, адамдар арасындағы әңгімеде
мәліметтің 90%-тей вербалсыз, яғни сөзбен емес,
басқадай амалдармен беріледі.
• Әңгімелеушінің маңызды мәліметтерінде бет және
қол қимылдарымен қоса, дене қимылы да ерекше
орын алады(1кесте).
• Әңгіме-кеңес өткізушінің нақты жағдайдан тұтастай
мағлұматы болуы тиіс. Бір жағдайда ұйым ішіндегі
өзара сөйлесу, екінші бір жағдайда сауда ісінде
сөйлесу маңызды рөл атқаруы мүмкін. Кестеде осы
тарапында кейбір мәліметтер келтірілген
Сезімнің (эмоцияның) «дене тілі не»
ауысуы
Вербалсыз әрекетті қалай түсіндіреді
Әрекет Түсіндіру Нәтиже
Қолын кеудесіне қойған Қорғаныс қалпы Әңгімелесуді тоқтатпау керек
Үстелді жайлап тоқылдату Шыдамсыздық Әңгімелесуді тоқтату жөн
Жалбыранған кейіптеқолын жаю, Үстемдік сезімі, әңгімелесуші қулығымды Алдап отырғанына көз жеткізу,
саусақтары сәл жазылған асырып отырмын деп есептейді мүмкін әңгімені тоқтату керек
Әңгімелесуші көзін ұқалайды Сенімсіздік Ойлану керек
Басын сәл қисайту Тынышталу, қанағаттану Әңгімелесуді тоқтатуға болады

Әңгімелесушінің сезім күйі Дене қимылы

Жан сезіміндегі жайдарлылық Денесін бос ұстауы, қолы мен аяқтары айқаспаған
Қауіп-қатер сезімі Қолы жоғары көтерілген
Қорғану сезімі «Күресу қалпында тұру», қол, аяқтары айқасқан
Жақындауға ықыластану Денесі еңкейген
Қол үзуге тырысу Әңгімелесуші шегініп отырады, бұрылып кетеді
Жабырқауы, мұңаюы Әңгімелесуші селқос болады, басын төмен қаратады
Ұстамсыздық, менмендік таныту Басын тік ұстайды, кеудесін кереді, шалқаяды

Ұқсас жұмыстар
Жіберілетін ақпарат блогы
Коммуникация мақсаттары
Менеджментті ақпаратпен қамтамасыз ету. Менеджменттегі коммуникация
Менеджменттегі келіспеушілік туралы
БАСҚАРУ ӘДІСТЕРІ БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІ
Менеджмент психологиясындағы қабылдау процесінің ерекшеліктері
Менеджердің жауапкершілігі
Менеджер жауапкершілігі
Мeктeптeгі пcихологиялық қызмeтті бacқaру жәнe ұйымдacтыру
Стартап - жобалардағы коммуникация арналары
Пәндер