Менеджменттің жоспарлау қызметі

Презентация қосу

Тақырып №5. Менеджменттің
жоспарлау қызметі
Қарастырылатын сұрақтар:
• Жоспарлау түсінігі және
мәні
• Стратегиялық жоспарлау
мазмұны
• Фирма ішіндегі
деректерді талдау
Жоспарлау түсінігі

• Жоспарлау - бұл фирманың
кірісін көбейту және оны
дамыту мақсатында болашаққа
жасалынатын әр түрлі әрекеттер
мен шараларды өңдеу процесі.
• Жоспарлау дегеніміз - жаңа
мүмкіндіктер арқылы мақсатты
әрекеттерді біріктіру
барысындағы жаңа жол мен
әдістерді іздеудегі үздіксіз
процесс.
Жоспарлау түрлері

Кәсіпкерлік қызмет тің мазмүны
Қамту деңгейі бойынша бойынша

жалпы стратегиялық
жеке тактикалық
оперативті

Жоспарлау объектісі бойынша
Қызмет ету сферасы бойынша

мақсатты өндіріс
потенциалды қаржы
қаржылық маркетинг

Ауқымы бойынша Мерзімі бойынша

глобальды қысқамерзімді
контурлық ортамерзімді
бөлшек ұзақмерзімді
Жоспарлау түрлері және техникасы

Тізбекті жоспарлау (жаңа жоспар алдағы
жоспардың мерзімі аяқталған кезде құрастырылады)
Жылжымалы жоспарлау (алдағы жоспардың уақыт
мерзімі жартылай өткенде қалған уақытына ревизия
жүргізіледі және жаңа жоспар құрастырылады)
Қатаң жоспарлау (нақты мақсаттар мен шаралар
айқындалады)
Майысқақ жоспарлау (қате туындаған кезде жоспар
қайта құрастырылады)
Жоспарлау басқарушылық шешім ретінде. Жоспарлау кезеңдері

1. Мақсатты айқындау Фирманың алға қойған мақсаты қандай?

2. Қойылған мақсатқа жету үшін таңдау
Қандай әдісті қолданған жөн?
жасау, талдау және бағалау

3. Қажетті қызметтер тізімін құрастыру Қойылған мақсатқа жету үшін не істеу керек?

4. Жұмыс бағдарламасын құрастыру Жұмысты қандай бағытта жүргізген жөн?

5. Ресурстарды талдау Жоспарды іске асыру үшін қандай ресурстар
қажет?
6. Құрастырылған жоспардың нұсқасын Құрастырылған жоспар қойылған мақсаттардың
талдау бастапқы кезеңінде шешіледі ме?

7. Қызмет жоспарын жекелеп дайындау Құрастырылған жоспарды жекелеп қарастыру
керек: уақыт мерзімін шешу, қажетті
ресурстарды есептеу

Жоспардың нақты орындалды ма?
8. Жоспардың орындалуын бақылау
Стратегиялық жоспарлау мазмұны
• «Стратегия» гректің - «генерал өнері» деген сөзінен шыққан.
«Стратегия» термині осы уақытқа дейін жарыс, бәсеке мағынасында
қолданылып келгенмен, қазіргі кезде бұл атау кәсіпорын қызметінің
жалпы концепциясын білдіреді.
• Стратегия дегеніміз ұйымның міндетті ісін орындауды және
мақсатына жетуді қамтамасыз ететін жан-жақты жоспар жиынтығы
болып саналады.
• Стратегиялық жоспарлау дегеніміз басшы қабылдаған әрекеттер
мен шешімдер жиынтығы, сол арқылы ұйымның өз мақсатына
жетуі үшін басшы арнайы стратегияны іздестіреді.
Стратегиялық жоспарлау басқару шешімін қабылдауға қажетті
құрал болып саналады. Оның басты міндеті – ұйымдағы жаңадан
енгізілгендерді жеткілікті дәрежеде қамтамасыз ету.
• Стратегиялық жоспарлау басқару қызметінің төрт түрін
қамтиды: қорларды бөлу, сыртқы ортаға бейімделу, ішкі үйлестіру
және ұйымдық стратегиялық болжамдау.
• Стратегиялық жоспарлаудың өзіндік белгілері.
• 1. Стратегияны көпшілік жағдайда жоғарғы басшылар тұжырымдайды,
және жасайды, алайда оны жүзеге асыруға басқарудың барлық
деңгейіндегілердің қатысуы көзделеді.
• 2. Стратегиялық жоспар жеке бір ұйымға ғана емес, бүкіл
корпорацияның болашағы үшін жасалады.
• 3. Стратегиялық жоспар көлемді зерттеулермен және нақты деректермен
негізделуі тиіс. Қазіргі әлемдегі бизнесмен тиімді бәсекелесу үшін,
фирма сапа, рынок, бәсеке және басқадай факторлар туралы толып
жатқан ақпаратты ұдайы жинауы, әрі талдауы тиіс.
• 4. Стратегиялық жоспар фирманың айқындылығын, дербестілігін
білдіреді, мұның өзі олардың белгілі бір жұмыскерлерді тартуына ықпал
етеді.
• 5. Стратегиялық жоспарды жасағанда, ұзақ уақыт бойы тұтастығын
сақтаумен қоса, қажет болған жағдайда жетілдіруді және қайта
бағыттауды жүзеге асыратындай икемді болуы тиіс.
Жаңа мүмкіндіктерді Саладағы жағдайлардың
пайдалану бойынша Қысқа өзгеруін қамтамасыз ететін
әрекеттер (шетел мерзімді жауапты әрекеттер
нарыктарын ашатын табыстылы (тауарға талаптардың
жаңа технологиялар, жаңа қты өзгеруі, мемлекеттік емес
тауарлар, бәсекелес жақсарту шектеулер, белгіленген
компанияны сатып алу әрекеттер мөлшердің өзгеруі, жаңа
мүмкіндігі, жаңа саудалық бәсекелестердің келуі және
келісімдер) кетуі)
Ұзақ мерзімді
Шығарылған өнімнің бәсекелестік позицияны
ассортиментін кеңейту күшейту үшін жаңа
және тоқтатуға, тауар шабуылдық әрекеттер
сапасын немесе сатып Компанияның
стратегиясын және бәсекелестік
алушыларды басымдьшықты сақтау
модификациялауды анықтайтын
өзгертуге күш салу әрекеттер мен
тәсілдер
Компанияның табыс
Негізгі функциялар базасын
мен әрекеттерді әртараптандыру
анықтайтын бойынша қадамдар және
қадамдар мен қызметтің жаңа
тәсіддер саласына немесе өрісіне
Алға және бірлесіп ену
Бәсекелестік әрекетіне кейін Географиялық
қарсы қорғану интеграцияла таралудың өзгерістері
шаралары және у бойынша бойынша күш салу
сыртқы қауіп- күш салу
қатерден қорғану

1 сурет - Компания стратегиясының элементтері
• SWOT (ағылшынның SWOT – strength – күш, қуат, weak –
әлсіздік, opportunіty – мүмкіндік, threat – қатер) –
компанияның (фирманың) менеджері өзінің қызметін
жүзеге асыратын экономикалық жағдайды, сондай-ақ
қолда бар (немесе ықтимал) ресурстарды талдау үшін
пайдаланатын қысқарған сөз. Ағылшынның “қуат”,
“әлсіздік”, “мүмкіндік”, “қатер” (сыртқы ортаға қатысты)
деген мағынаны беретін сөздерінің басқы әріптерінен
құралған. Фирманың жай-күйі осы факторларды ескере
отырып айқындалады. Сонан соң міндет қойылып,
мүмкіндікті пайдаланып, қатерге жол бермеу, қуатты
еселеп, әлсіздікті жою жоспарлары жасалады.
SWOT талдау сызбасы
Күшті жағы Әлсіз жағы

Мүмкіндіктер Қауіптер
Фирма ішіндегі деректерді талдау
1. ӨТКІЗУДІ ЖОСПАРЛАУ
Өткен жылдардағы айналымды талдау әдетте
кесте түрінде
беріледі де, мұның өзі көп жылғы кезеңді қамтиды.
Айналымды талдауда мыналар көрсетілуі тиіс:
• 1. сату айналымы (саны);
• 2. сату құны (айналымы);
• 3. сату бағасы (өз өнімдері, бәсеке өнімдері);
• 4. өз өнімдерінің өткізу болжамы;
• 5. өткен жылдары орын алған жоспарлы және
нақтылы көрсеткіштердің
арасындағы ауытқулар.
Тауарды өткізу мынадай өзгерістер
бойынша айқындалады:
1. тауарлар және тауар топтары;
2. сауда есебі, және өкілдіктер (сатушылар)
есебі;
3. сатып алушылар тобы;
4. тапсырыс (заказ) саны мен жиілігі;
5. сату жиілігі.
2. НАРЫҚ ТУРАЛЫ ДЕРЕКТЕРДІ ТАЛДАУ
• Нарық туралы деректерді алу өте қажет, тек айналым
көлемі мен рынок факторларының әрекеті
арасындағы ара қатынасты талдау, оның болашақта
дамуын нақты бағалауға мүмкіндік береді.
Нарықты талдауда мынадай көрсеткіштер
талданады:
1. аудандарға және жас топтарына бөлінген тұрғын
халық санының динамикасы. Мұндай мәлімет халық
тұтанатын тауарларды сатуды
ұйымдастыруда айрықша маңызы бар;
2. әр жан басына есептегенде тауар қолданылуы.
Мұндай деректерді талдау тұтынушылардың талғам
тілегіндегі өзгерістерді анықтауға мүмкіндік береді;
3. халық (сатып алушылар) табысының динамикасы.
Мұндай мәлімет шығынның бір түрінен екінші түріне
ауысуын көрсетеді;
4. сатып алу қабілетінің динамикасы;
5. нарықтағы барлық салыстырмалы тауарларға тұтастай
сұраныс динамикасы.
3.ЖАРНАМАНЫ ЖОСПАРЛАУ
Жарнаманы жоспарлау тауарды өткізу жоспарымен
бірге жасалады да, мұнда нарықты зерттеу
нәтижесі және бәсекелестер қабылдаған шаралар
ескеріледі.
Жарнама бюджетін анықтауда мынандай тәсілдер
анықталады:
1.айналым процессін анықтау;
2. бәсекелестер жұмсаған қаржыны анықтау;
3. жұмсалған жарнама қаржыларын бағалау.
4. ПАЙДАНЫ ЖОСПАРЛАУ
Пайданы (кірісті) жоспарлау – кәсіпорынды басқарудың
негізгі құралы.
Кәсіпорын стратегиясы әдетте пайда табуға
тырысатындықтан, бұл жоспар ең өзектісі болып
табылады.
Пайданы жоспарлаудың алуан түрлі тәсілдері болады,
соның төртеуі неғұрлым кең тараған.
1. Тиімділікті болжалдау. Жұмсалған капиталдың
тиімділігін есептеу үшін айналым капиталы шамасы мен
жұмсалған капиталдың түскен пайда мөлшерінің (%)
мәнін табады. Мұнда мынадай формуланы пайдаланады:
Айналым қаржысы + күрделі қаржы - жұмсалған капитал;
2. Тиімділік шегін талдау. Бұл тәсіл график
арқылы жоспарлы пайданы, әрі капитал
айналымы кезінде шығын шамасының ауытқуы
бойынша кәсіпорынның икемділігін көрсетуге
мүмкіндік береді.
3. Өтімділікті жабуды талдау (тиімділікті талдау
варианты).
4. Аз айналымды регрессивтік бөлу. Аталған
тәсілмен капитал айналымының айлықөзгерісі
жоспарлы пайданың мөлшеріне қандай
шамада ықпал ететіндігін бақылауға мүмкіндік
береді.

Ұқсас жұмыстар

МЕНЕДЖМЕНТ ТҮСІНІГІ. МЕНЕДЖМЕНТ ЭВОЛЮЦИЯСЫ

Менеджменттің мәні, әдістері мен функциялары

Ғылыми менеджмент мектептері туралы

Менеджменттің теориясы мен практикасы

Менеджменттің анықтамалары

Банк менеджменті

Өндірістік менеджменттің қызметтері әдістері принциптері Мамандандыру және кооперативтендіру, өндірістің шоғырлануы мен кешендендірілуі

Басқару амалдары және мектептер

КӘСІПТІК ОҚЫТУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ МЕНЕДЖМЕНТ

Менеджерді оқыту

Пәндер