Басқару шешімдерін құрастыру технологиясы

Презентация қосу

Басқару шешімдерін
құрастыру технологиясы
Негізгі түсініктер
• Шешім – бұл альтернативаны (баламаны)
таңдау.
• Шешім қабылдау – ұйымда әртүрлі қызмет
барысындағы басқарудың интегралды
бөлігі.
• Мәселе – қойылған мақсат орындалмаған
жағдай.
Шешім түрлері
1. Ұйымдастырушылық шешім:
– бағдарланған
– бағдарланбаған
2. Компромистер
3. Интуитивті шешім
4. Пайымдауға негізделген шешім
5. Рационалды шешім
Мәселені рационалды шешу
кезеңдері
• 1 – мәселені
диагностикалау;
• 2 – критерилерді анықтау;
• 3 – альтернативаны
2 таңдау;
• 4 – альтернативаны бағалау;
• 5 – қорытынды
3 таңдау.

Анықтамалар (рационалды
шешім кезеңдері)
• Мәселені диагностикалау - ішкі және
сыртқы ақпараттарды жинау және талдау.
• Шешімді шектеу – жоғары басшылардың
ұйым мүшелерінің өкілдіктерін шектеу.
• Шешім қабылдау критерийлері –
альтернативті таңдауды талдау кезіндегі
стандарттар.
Анықтамалар (рационалды
шешім кезеңдері)
• Альтернативаны бағалау – әр шешімнің артықшылықтары
мен кемшіліктерін анықтау, сонымен қатар алғы
шарттарын белгілеу.
• Альтернативаны таңдау – мәселені анықтау барысында
басшы қолайлы нұсқаны таңдайды.
(Шешім түрлері)
• Ұйымдастырушылық шешім – бұл басшы
өзінің атқаратын қызметіне байланысты
жасайтын таңдау.
• Компромис – соңғы шешім қабылдау үшін
барлық факторды есепке алғандағы шешім.
(Шешім түрлері)
• Интуитивті шешім–
бұл бір нәрсенің
дұрыстығын сезуге
негізделген таңдау.
Мұндайда шешім
қабылдайтын адамдар
әрбір балама
варианттарға «келісу»
және «қарсы болу»
жағын қарастырып
жатпайды.
(Шешім түрлері)
• Пайымдауға негізделген
шешім – бұл білімге
немесе жинақталған
тәжірибеге негізделген
таңдау. Пайымдау негізінде
шешімді тікелей
басшының өзі
қабылдайтындықтан, оны
қабылдаудың біршама
артықшылықтары бар.
Басқарушылық шешімге қойылатын
талаптар
• Нақты мақсаттың болуы
• Дәлелденген болуы керек
• Адресаттың және орындалуы мерзімі болуы
керек
• Құқыққа сай және қайшылықсыз болуы керек
• Тиімді және нақты болуы керек
• Уақтылы болуы керек
• Қысқа, толық және нақты болуы керек
Басқарушылық шешім түрлері
Белгілер Басқарушылық шешімдер
Мақсатқа жетуге Стратегиялық, тактикалық
байланысты
Уақыт өлшеміне Ұзақмерзімді, қысқамерзімді, ортамерзімді
байланысты
Нәтижелігіне байланысты нақты, мүмкін
Орындалу міндетіне Директивті, ұсынылатын, бағытталған
байланысты
Функционалды қызметіне ұйымдастырушылық, реттеуші, үйлестіруші,
байланысты белсенді
Ауқымына байланысты жалпы, арнайы
Мазмұнына және жүзеге Өндірістік, қаржылық, кадрлық, техникалық,
асуына байланысты экономикалық, әлеуметтік
Шешім қабылдауға Жекелей, ұжымдық, кеңестік, алқалы
байланысты
Анықтауға байланысты Бағдарланған, бағдарланбаған
Басқарушылық шешім қабылдау
процесінің сызбасы
1. Жағдайды
талдау, мәселеліні
анықтау

8. Нәтижені бағалау 2. Мәселені бағалау
және бақылау

7. Шешімді
3. Критерийлерді
орындауды
таңдау
ұйымдастыру
6. Шешімді 4. Шешім
қабылдау және нұсқаларын
келісу құрастыру
5. Қолайлы
нәтижені таңдау
Шешім қабылдау әдістерінің түрлері

Формалды Формалды емес
(математикалық) (эвристикалық)

Аналитикалық Ми шабуылы

Статистикалық Дельфа тәсілі

Математикалық Сценарий әдісі
бағдарламалау

Теориялық-
ойындық Шешім ағашы әдісі
Аналитикалық әдістері
Аналитикалық
әдістері:
• Мүмкіндіктер
теориясы
• Бұқаралық күту
теориясы
• Орташа серпінділік
әдісі
Статистикалық әдістер
Статистикалық әдіс:
• Дәйекті талдау
(бірнеше нұсқау
негізінде
қабылданатын шешім)
• Статистикалық сынақ
әдісі (ЭЕМ
модельдері арқылы
операциялар)
Математикалық бағдарламалау

Математикалық бағдарламалау:
• сызықтық (сызықтық теңдеу және
теңсіздіктер операциялары)
• Сызықтық емес
• Динамикалық (көп кезеңді іс әрекетті
таңдау арқылы жүргізіледі)
Теориялық-ойындық әдістер

Теориялық-ойындық әдістер:
• Ойын теориясы (келіспеушілік мәселесі
туындағанда қолданылады)
• Стратегиялық шешімдер теориясы
(объективті факторлар туындаған кезде
мәселелерді шешуге қолданылады)
Ми шабуылы әдісі
Ми шабуылы әдісі - бұл эксперттер негізінде және
мәселедегі әр түрлі көзқарастарды ескере отырып
мәселені дәл тұжырымдау, оны шешу амалдарын
қарастыру.
Мақсаты – көбірек ұсыныстар жинау.
Дельфа тәсілі
Дельфа әдісі – бұл көп тәсілді анкеталау
рәсімі.
Анкеталау циклы:
1. Мәселе жайында ақпаратты жеткізу
2. Шешім нұсқаларын бағалау
3. Жалпы бағалау
4. Құжаттардың көшірмелерін алу
5. Келісілген шешімдерді жетілдіру
Сценарий әдісі
Сценарий әдісі – басқарудың ең лайық баламасын
таңдау мақсатында оқиғаның және ықтималды
қабылданған шешімдердің даму тенденциясын
анықтайды
Шешім ағашы әдісі
Шешім ағашы әдісі – шешім қыбалдау процесін
сызба түрінде көрсету.

Ұқсас жұмыстар

Қосымшаларды құру құралдары

Шешім қабылдау психологиясы

Экономикалық талдау әдістері

Желілерде қолданылатын технологиялар

Станса жұмысының технологиялық үрдісінің негізі

Ақпараттық - аналитикалық жүйенің компоненттері және құрылымы

Өзіндік жұмыстарды ұйымдастырудың принциптері мен құрылымы

ҚАРЖЫЛЫҚ МЕНЕДЖМЕНТТІҢ МАҚСАТЫ ЖӘНЕ МІНДЕТТЕРІ

Мәселенің шешімі

Фармацевтикалық ұйымдардың тәжірибелік жұмыстарында жаңа ақпараттық технологияларды қолдану

Пәндер