ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ РЕСМИ ІС ҚАҒАЗДАРЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ

Презентация қосу

ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ
РЕСМИ ІС ҚАҒАЗДАРЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ
ЕРЕКШЕЛІГІ
1. ІС ҚАҒАЗДАРЫНЫҢ ТҮРЛЕРІ:

Азаматтық қарым-қатынас
құжаттары.

Жеке бас құжаттары.

Басқару, ұйымдастыру
құжаттары.
•Шарт
•еңбек келісімі
•келісімшарт
•еңбек шарты
•өтінім
•тапсырыс
•сенімхат
•кепілхат
Азаматтық қарым-қатынастарды реттейтін құжаттарға мыналар жатады:
Жеке адам өміріне қатысты құжаттар:

Резюме түйіндем өмірбаян

Жеке іс Визит
өтініш
парағы карточкасы

арыз мінездеме кепілдеме

жеделхат
БАСҚАРУ, ҰЙЫМДАСТЫРУ, ӨКІМ
ШЫҒАРУ ҚЫЗМЕТІНЕ ҚАТЫСТЫ
ҚҰЖАТТАР:
үкім жарғы ереже хабарлама

бұйрық нұсқау хаттама Ресми хаттар

хабарландыр
жарнама
у
2. Іс-қағаздарының қызметтері:

- жеке тұлғалар арасындағы қатынасты реттеуші;
- жеке адам мен қоғам арасындағы қатынасты реттеуші;
- әр түрлі мекеме, ұйымдардың өзара байланысын реттеуші;
- мекеме, ұйым жұмысын ұйымдастыру тәртібін негіздеуші;
- жеке адам мен қоғам өміріне қатысты оқиғаларды
айғақтаушы;
- мемлекеттік басқару ісін жүйелеуші;
- тарихи құбылыстарды зерттеудің қайнар көзі;
- мекеме мен ұйымның атқарған істерінің көрсеткіші;
- мемлекеттік тілдің жүзеге асуының нақты көрсеткіші.
3. Іс қағаздарының сипаттары:
- саяси ( мемлекетішілік, мемлекетаралық,
халықаралық қатынастарда);
- әлеуметтік ( қоғамдық-әлеуметтік
қатынастарда);
- ұйымдастырушылық ( басқару қызметі
жүйесінде);
- құқықтық ( заңдық және жеке тұлғалар
арасындағы қатынастарда);
- тарихи ( әр дәуірдің, қоғамдық сатының өзіндік
ерекшеліктеріне сай қатынастарда).
- ресмилік ( міндетті түрде заңдық тұрғыда
тіркелуінде).
4. Құжаттау үрдісі элементтері:

құжаттарды дайындау;
құжаттарды жолдау, тіркеу;
сырттан келген құжаттарды қабылдау,

тіркеу;
құжаттарды қолдануға дайындау;
құжаттардың жүзеге асырылуын

бақылау;
құжаттарды мұрағат қорына дайындау.
5.РЕСМИ ІС ҚАҒАЗДАРЫ СТИЛІ
Стиль – латын сөзі, қазақ тіліне аударғанда «жазу мәнері»
дегенді білдіреді.
Стилистика – тілдің қолданылу заңдылықтарын зерттейтін
ғылым, ол тілдік белгілердің дұрыс қолданылу нормасын
көздейді.
Қазақ тлініде қалыптасқан бірнеше әдеби тіл стильдері бар, олар:
ауызекі сөйлеу стилі (ауызекі тұрмыстық және ауызекі ресми)
көркем-әдебиет стилі (поэзиялық ,прозалық және драмалық)
публицистикалық (көсемсөз) стиль (баспасөз, теледидар, радио,
интернет журналистикасы, мақалалар мен очерктер)
ресми іс қағаздар стилі (ресми іс қағаздарының түрлері, заң
шығарушылық құжаттар, дипломатиялық және әскери құжаттар)
ғылыми стиль (ғылыми-көпшілік және ғылыми-монографиялық,
ғылыми-оқулықтардың жазылу тілдері)
• Ресми немесе іс қағаздар стилінің ерекшелігі, онда акт дәл
көрсетіліп, бір ізбен жүйелі жазуға айрықша мән беріледі.
• Қазақ тілінде қолданылып жүрген қалыптасқан сөз орамдарының
көпшілігі орыс тілінің ықпалымен жасалған : қызу мақұлдау, қызу
қарқын, тұрмыстық қызмет, қызмет көрсету, жүзеге асыру,
қамтамасыз ету, өз күшінде қалдыру, қол жеткен табыс, кең жол ашу,
іске қосу, мәселе көтеру, алғыс жариялау, сөгіс жариялау.
• Көптеген сөздер белгілі стильге телулі болады, қолданылу жағынан
шектеліп отырады. Мысалы: тағайындалсын, міндеттелсін, осы
анықтама берілді, қаулы етеді, жарлық етеді т.б.
• Ресми іс қағаздарында кейде бір заттың я ұғымның атауы қолданылу
орнына қарай әр түрлі аталады. Мысалы, адам деген сөз ресми
құжаттарда – азамат, жолдас, телефон станциясында – абонент,
ательеде – заказ беруші, шаштаразда – клиент, ауруханада – науқас,
санаторииде – демалушы, тынығушы, транспортта – жолаушы т.б.
болып табылады.
• Іс қағаздары стиліне әр түрлі мекемелерде жүргізілетін жазу үлгілері
болады.
6.РЕСМИ ҚҰЖАТ
СТИЛЬДЕРІНЕ ТӘН БЕЛГІЛЕР:
мазмұнының қысқа әрі тұжырымды баяндалуы;
тұжырымдардың дәл, нақты болуы;
сөздер мен терминдердің нақты, тура
мағынасында пайдаланылуы;
терминдер мен тұрақты орамдардың бірегейлігі;
терминнің ең қолданылу жиілігі жоғары,
Мемлекеттік терминология комиссиясы
(Мемтерминком) бекіткен нұсқасының
пайдаланылуы;
қалыптасқан мазмұндық-құрылымдық
нормалардың қатаң сақталуы.
7.ІС ҚАҒАЗДАРЫН ЗЕРТТЕЙТІН ҒЫЛЫМ
САЛАЛАРЫ:

Іс қағаздарын төмендегідей ғылымдар
арнайы зерттейді:
Тілтану (Лингвистика)

Стилистика

Педагогика

Тарих

Мұрағат ісі

Саясаттану

Ұқсас жұмыстар

Қазіргі қазақ әдеби тілі

Мінездеме жайлы

Іс –қағаздарының стилі

Құжаттар тарихы

Ресми іс қағаздары тілінің сөз бедері

Ресми құжаттардың түрлері

Фонетикалық ерекшелік

Сынып жұмысы

Алғашқы қазақ басылымдар

Түрі Еншілес компания

Пәндер