Пандемиялық доңыз тұмауы

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ
МИНИСТРЛІГІ
С.Д.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ
МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

Эпидемиология кафедрасы
Пандемиялық доңыз тұмауы

Орындағандар: Карибаева А
Топ: ЖМ 07-011
Тексерген:

Алматы 2010
Шошқа тұмауы деген не?
Жаңа А/California/(H1N1) грипі
• Шошқа тұмауы жалпы шошқаларда
кездесетін, А типті вирус жол ашатын
науқас. Ауру тез тарайды. Шошқа тұмауы
(swine influenza, “swine flu”), шошқаларға
тигеннен жұғатын тыныс алу науқасы
болып табылады.
• Жаңа(пандемиялық) грипп—
Orthomyxoviridae тұқымдастығына жататын
вирустың А/California/(H1N1) жаңа типі
қоздыратын,аэрогендік беріліс механизмі
арқылы таралатын,негізінде ауа-тамшылы
жолымен жұғатын және тұрмыстық қатынас
арқылы да жұғу мүмкіншілігі бар өте
контагиозды антропонозды вирустық
инфекция.
• Аурудың жалпы клиникалық белгілері
әдетте маусымдық грипке ұқсас, бірақ
күрт басталып, жоғарғы тыныс алу
жолдарының зақымдалуымен, дене
қызуының тез жоғарлауымен, анық
интоксикация белгілерімен, өкпе
қабынуның ауыр түрімен, әртүрлі
асқынулармен (бактериалдық өкпе қабыну,
ИТШ,менингоэнцефалит,полиневрит,т.б.)
сипатталады.
• Науқастану деңгейі жоғары болады, ал өлім
деңгейі (%1- 4) азырақ. Ауру шошқалар
арасында тыныс алу жолдары арқылы,
тікелей немесе жанамалы байланыс, ауру
белгісі жоқ (asymptomatic) тасымалдаушы
шошқалар арқылы жұғады. Ауру
шошқаларда жылдың барлық мезгілінде
шығады. Климаты қоңыржай аймақтарда
күзде және қыс айларында артады. Көптеген
ел шошқаларына жүйелі түрде дәрі егеді.
• Гриптің A(H1N1) типі әдетте <<шошқа
грипін>> туындатады, бірақ олардың
A(H1N2, H3N1, H3N2) типтерін де жұқтыра
алатыны бұрыннан белгілі.Сонымен қатар
құс грипінің қоздырғышы AIV(H5N1)-мен
зақымдануы ықтимал. <<Шошқа грипін>>
адамнан адамға берілу қасиеті
болғандықтан антропозоонозды грипп деп
те атауға болады.
• Адамдардағы тұмау вирусы секілді
шошқалардағы вирус та әрдайым өзгеріп
отырады. Шошқалардың тыныс алу
жолдарында шошқа, адам және құс тұмауы
вирустарына сезімтал ағзалар болады.
Сондықтан шошқалар вирустарды бірдей
уақытта жұқтырса, жаңа тұмау вирусын
ортаға шығару ықтималы бар.
• Бүкіләлемдік Денсаулық ұйымына қарағанда
Мексикада өлімге себеп болған шошқа тұмауы
вирусы- A/H1N1. Осы вирус адамнан адамға
жұғады. A/H1N1 вирусы адам, шошқа және құс
тұмауы вирустарының араласуынан қалыптасады.
•
• Адамға жұға ма?
•
• Иә. Шошқа тұмауы шошқадан адамға және
адамнан адамға жұғады. Вирусқа қарсы адамда
табиғи иммунитет жоқ. Сондықтан Бүкіләлемдік
Денсаулық ұйымы науқастың бақылаудан
шығатын ауқымды жұқпалы ауру болатынын
айтып, ескерту жасауда.
Жаңа пандемиялық грипп оқиғасының
эпидемиологиялық алғышарттары,эпидемиялық
процестің сипаттамасы
Эпидемиологиял
ық алғы шарттар:
Беріліс
•Вирустың
факторлары:
пандемиялық Инфекция көзі:
Вируспен
таралуы. •Гриптің жаңа Беріліс
зарарланған
•Осы вирусты типімен механизмі:
ауалы –
жұқтырып науқастанған •Ауалы -
тамшылы
ауырған адамдар(жасыры тамшылы;
аэрозолі;
диагнозы н кезеңінің басы •Тұрмыстық
•Вируспен
зертханалық мен науқастанған қарым – қатынас;
ластанған
зерттемелермен уақыттың 7 -10
сыртқы орта
дәлелденген күн аралығында);
объектілері мен
адамдармен
ластанған қол.
тығыз қатынаста
болу;
Пандемиялық A(H1N1) грипіне зертханалық
диагноз қоюдың алгоритмі
Биоматериалды уақытша • Биоматериалдың қалғаны – 70 °С
тасымалдау ортасы сақталады

Нуклеин қышқылдарын
бөлу

ОТ-ПТР(нақты уақыт
режимі)
пайдаланып,гриптің
универсалды А түрін Зерттеуді
Теріс нәтиже тоқтатылады
тексеру

Оң нәтиже

Ұлттық референс
зертхана жеткізу.
Пандемиялық грипті
дәлелдеу үшін зерттеу
Жаңа пандемиялық гриптің
стандарттық анықтамасы
Болжамалы Ықтимал оқиға: Дәлелденген оқиға:
оқиға: • Бұл жіті
респираторлық
аурумен
• Жіті • Бұл – гриптің науқастанған адамда
респираторлы А түріне оң республикалық СЭС
- тің ұлттық
қ аурудың нәтижелі тест вирусологиялық
анықталған, референс
келесі бірақ H1 және зертханасында
симптомдары H3 типтеріне аталған әдістердің
бірінде дәлелденген
бар адам: нақты уақыт оң нәтиже болған:
• Тез басталуы, режиміндегі • Нақты уақыт
тамақ ауруы, ПТР теріс режиміндегі ПТР
нәтиже • Вирусологиялық
диспноэ, әдіспен вирус
жалпы көрсеткен жіті бөлініп алынған.
респираторлық • Сынамалардағы
интоксикация аурумен қарсы дененің 4
лық сырқаттанған немесе оданда
синдромдар жоғары титрі
адам. анықталған.
• Адамдар үшін шошқа тұмауына қарсы вакцина бар ма?

• Шошқаларға арналған вакцина бар. Алайда адам үшін әлі вакцина
табылмады. Маусымдық тұмау вакциналарының шошқа тұмауына
қарсы қорғап, қорғамайтыны белгісіз. Себебі тұмау вирустары өте тез
өзгереді.
• Ауру айтып келмейді. Осыдан бірнеше ай алдын Мексикадан бастау
алған шошқа тұмауы бүгіндері қазақ даласына да келіп жетті. Бұл
кеселдің Қазастандағы алғашқы белгілері (А(H1 N1) вирусы) Астана
қаласынан табылды. Лондон қаласынан оралған оқушыларды тексеру
барысында олардың науқастарының шошқа тұмауы екендігі
анықталып, елдегі халықтың біраз әбігерге түскендігі анық байқалады.
Бұл алғашқы екі-үш күннің ішінде орын алып отырған жәйт. Бұдан
кейінгі жағдайдың қалай болатындығы белгісіз. Бірден ескеретін жәйт,
”Сақтықта қорлық жоқ”. Халықтың үрейін сейілту және аурудың
алдын-алу мақсатында Астана қалалық санитарлық-эпидемиологиялық
департаментінің директоры Жандарбек Бекшин Астанада өткен
баспасөз мәлихатында аурудың тез таралуын болдырмас үшін халықты
сақтық шараларына баса назар аударуға шақырды. Мамандардың
берген кеңесіне жүгінсек, ауруды жұқтырмаудың, одан сақтанудың
қарапайым жолдарына дәкеперде тағып жүру мен Оксолин майын
(мазь) пайдалану жатады екен.
• Шошқа тұмауы Қазақстанға енді ғана жеткенімен, әлемнің
басқа да елдерін о бастан-ақ дүрліктірген болатын. Қазіргі
кезге дейін ауруға қарсы күрес шаралары мен
науқастардың емделуіне бөлінген қаржыда есеп жоқ болар.
Алайда, әлі күнге дейін аурудан құлан таза айығып
отырған ел жоқ болса керек. Күннен-күнге ауруға
шалдыққан науқастар мен аурудың таралу аумақтары да
көбейіп келеді. Сондықтан Дүниежүзілік Денсаулық сақтау
Ұйымы шошқа тұмауы құс тұмауына қарағанда жаппай
таралып, әлем бойынша қауіп тудырып отырғандығын
айтты.
• Қазақстан үшін аурудың таралуына жол бермеу мен
науқастарды дер кезінде анықтап, ауруға қарсы күресу
міндеті тұрғаны анық. Алайда, ол іс-шараларды атқаруға
арнайы мамандар мен санитарлық-эпидемиологиялық
департаменттердің қауқары жете ме? Аурға қарсы дәрі-
дәрмек мәселесі қалай шешілмек? деген күрмеуі қиын
мәселелер тұр.
Жаңа пандемиялық грипке зертханалық диагноз қою критерийлері

•Зерттелетін • Диагноз Диагностикалық мәнді критерий
•материал қою • ИФМ – экспресс әдістер қатарына жатады. Иммундық реагент
әдістері: гриптің А және В типтерін анықтауға бағытталған. А типті грипке
оң нәтиже көрсетсе болжамды оқиға жағдайының
•Клиникалық • Вирусты көрсеткіштерімен сәйкес болуы тиіс. Бірақ бұл әдіс жаңа типті
материалдар: детекцияла грип вирусын маусымдық А типтерінен ажыратуға мүмкін
у: бермейді ИФМ тиімділігі клиникалық үлгілерді жинау, тасу
ережелерінің дұрыс сақталуына, зертханалық маманның
• ИФМ дайындығына және A(H1N1) вирусты жұқтырған адамның
• мұрын - • Вирусты клиникалық айқын емес түріне немесе науқаста иммундық
жұтқыншақ бөлу және тапшылық белгілерінің болуына байланысты. Сондықтан ИФМ
•жағындысы идентифика әдістің теріс нәтижесі жалған теріс болуы мүмкін.
циялау •Жасушада ЦПЭ немесе тауық эмбрионындағы аллантоис
•Қайтыс болған - МДСК сұйығынан РГА, ГАТР реакциялары арқылы вирус анықталса,
•адамнан алынған жасуша диагноз дәлелді (алтын стандарт ) деп есептеледі. Бұл әдістің
дақылына нәтижесі ұзақ уақытты талап етеді- 14 тәулік. Егер теріс нәтиже
• материал себу; алынған жағдайда А(H1N1) типті гриптің болуын жоққа
- тауық шығармайды.
эмбрионын
а себу
• Аурудың Қазақстанға енуін қадағалайтын
арнайы жұмыс топтары сонау сәуір айында
құрылған. Бірақ ол аурудың Қазақстанға
енуіне тосқауыл бола алмады. Бұған ол топты
кінәләудан аулақпын. Өйткені, қауіпсіздігі
мықты деген елдердің өздері шошқа
тұмауының алдын алу жағынан әлсіздік
танытқан болатын.
• Барлықтарыңыз аман болыңыздар! Жеке бас
гигиенесына қатты көңіл бөлгендеріңіз
өздеріңіз үшін де қоғам үшін де пайдалы
болмақ!

Ұқсас жұмыстар

Тешен ауруының қоздырушысы

Елдің шекарасы мен аумағына АҚИ мен карантиндік инфекциялардың әкелінуі мен енуінен санитарлық қорғау

ҚҰС ТҰМАУЫ

Құстардың дорсальды аурулары

Медиа білім берудегі медиамәдениеттің рөлімен таныстыру

13 - ЖАС АЛҒАШҚЫ МҮШЕЛ

ҰҚСАТЫМ. СӘН. ТАЛҒАМ

Шошқа гигиенасы

Жылқының инфекциялық анемиясы, тұмауы, індетті лимфангоиты, обасы-презентация, вет. сан іс-шаралар жоспарын жасау

Жылқының инфекциялық анемиясы, тұмауы, індетті лимфангоиты, обасы

Пәндер