Басқару мәдениеті мен этикасы




Презентация қосу
Басқару
Басқару мәдениеті
мәдениеті
мен
мен этикасы
этикасы
Орындаған: Бектасова А.
Тексерген: Шилменбаева А.
• Басқару – ең алдымен адамдармен жұмыс істеу. Тек
мәліметтерді өңдеу басшының бағыныштылармен
тікелей қарым, қатынас жасауын алмастыра алмайды.
Кейде басшының бағыныштыларымен қарым-
қатынасын мәлімет ісіндегі ерекше түрі, мәліметтерді
алудың және таратудың ерекше түрі ретінде
қарастырылады. Алайда, «мәлімет» ұғымын,
басқарудың ерекше және оның негізгі заты ретіндегі
«адам және оның іс-әрекеті» ұғымымен біріктіруге
болмайды. Адамдарға және олардың іс-әрекеттеріне
басқару еңбегінің негізгі ықпалдары бағытталған. Ал,
мәлімет адамдардың іс-әрекетін бейнелейтін құралы
болып саналады.
• Демек, басқару еңбегінің елеулі ерекшелігі, оның
өндіріс еңбегінен өзгешелігі еңбек затының
айырмашылығында.
• Еңбектің маңызды сипаттамасының бірі, оның ақырғы
және тікелей мақсаты мен нәтижесі. Өндірістік және
басқару еңбегінің түп мақсаты ортақ, өйткені басқару
еңбегі өндірістің бір бөлігі ретінде, тұтастай жұмыс
ұғымына ене отырып, өндірістік еңбектің түпкі
мақсатынан өзгеше болуы мүмкін емес.
Басқару
Басқару-адамдардың кәсіптік
қызметі. Басқару-бұл ұжымдағы
адамдарға және жекелеген
адамдарға, олардың бірлескен жұмыс
процесінде мақсатты жүйелі ықпал
ету. Басқару процесінің төрт қызметі
белгілі: жоспарлау, ұйымдастыру,
мотивация және бақылау.
Басқарудың әдістері
1.Жоспарлау.Жоспарлау қызметі мынадай үш сұраққа
жауап береді: а.Біз қазір қандай жағдайда тұрмыз?
Басшылар ұйымның қаржы, маркетинг, өндіріс, ғылыми
зерттеу және іздестіру, еңбек ресурстары секілді
маңызды салалардың күшті және әлсіз жақтарын бағалай
білуі тиіс. б. Біз қайда бет алуымыз керек? Бәсеке,
клиенттер, заңдар, саяси факторлар, экономикалық
жағдайлар, технология, жабдықтау, әлеуметтік және
мәдени өзгерістер секілді сыртқы ұйымдардың
мүмкіндіктері мен қауіп-қатерін сезіне отырып, басшы
ұйымдастырудың мақсаты, қандай болу керектігін және
осы мақсатқа жетуде ұйымға не бөгет жасайтындығын
анықтайды. г.Біз мұны қалай істеуіміз керек? Басшылар
жалпылама және нақты жағдайда ұйым мақсатын
орындау тиіс.2. Ұйымдастыру-бір құрылым құру.3.
Мотивация. 4.Бақылау.
• Мәдениет басы ашық дүние, ол жайлы көп
еңбек жазылды. Оған 300-дей анықтама берілген.
Ол адам қолымен және миымен жасалған жаңа
құндылық. Мәдениет материалдық және рухани
еңбектің туындыларында, әлеуметтік норма мен
мекемелердің жүйелерінде, рухани
құндылықтарда, адамдардың табиғатпен қарым-
қатынасында және өзара бір-бірімен
байланысында, сондай-ақ адамның өзіне деген
көзқарасында көрініс береді. Ол адамзат
тіршілігінің тіршіліктен басқа биологиялық
айырмашылығын да көрсетеді. Адамның
интеллекті, білім-санасы, оның ойлап тапқан
қондырғылары, компьютер, интернет, кітап
шығару, кино, бәрі – мәдениеттің жемісі, соның
төл аймағына жатады.
Мәдениет түрлері
• Материалдық • Рухани
- өндіріс құрал- - кітаптар
- қолжазбалар
жабдықтары
- қылқалам
- үй, киім-кешек шығармалары
- сәулет өнерінің - өлең, жыр, ертегі,
мұралары терме, жұмбақ,
жаңылпаш, әңгімелер
Питерлік профессор
Кармин
бойынша
мәдениеттің
өлшемдері

Технологиялық Рухани Әлеуметтік
Басшылық мәдениеті
- сөйлеу мәдениетіне, өз ойын сауатты, айқын жеткізе
білуіне. Дауыс ырғағын құбылту арқылы айтқан сөзін
40%-тей тиімді ете алады. Айта, тыңдай, сөйлей білуге
жаттығу қажет. Басшы сөйлей білумен қоса, тыңдай да,
жұртшылықты қызу әңгімеге тарта білу де тиісті;
- еңбек мәдениетіне, жұмыс уақытын ұтымды
ұйымдастыруына;
- мінез-құлық мәдениетіне: этика, эстстика. Сыртқы
мәдениеті ішкі мәдениетіне үнемі сәйкес келе бермейді;
- сезім мәдениетіне: эмоцияны, дауыс ырғағын, қол
қимылын, бет қимылын тежей білуінде. Мәселен, эмоция
адамдармен жақындауға да, одан күдер үзуге де ықпал
етеді. Осының барлығы қызмет этикасына жатады.
Басшының өресі басқалардан әлде қайда жоғары болуы,
тәрбиеші болуы, өзінің үлгі-өнегесін көрсете білуі тиіс
- сөйлеу мәдениетіне, өз ойын сауатты, айқын
жеткізе білуіне. Дауыс ырғағын құбылту
арқылы айтқан сөзін 40%-тей тиімді ете алады.
Айта, тыңдай, сөйлей білуге жаттығу қажет.
Басшы сөйлей білумен қоса, тыңдай да,
жұртшылықты қызу әңгімеге тарта білу де
тиісті;
- еңбек мәдениетіне, жұмыс уақытын ұтымды
ұйымдастыруына;
- мінез-құлық мәдениетіне: этика, эстстика.
Сыртқы мәдениеті ішкі мәдениетіне үнемі
сәйкес келе бермейді;
- сезім мәдениетіне: эмоцияны, дауыс ырғағын,
қол қимылын, бет қимылын тежей білуінде.
Мәселен, эмоция адамдармен жақындауға да,
одан күдер үзуге де ықпал етеді. Осының
барлығы қызмет этикасына жатады. Басшының
өресі басқалардан әлде қайда жоғары болуы,
тәрбиеші болуы, өзінің үлгі-өнегесін көрсете
білуі тиіс.
• Басшының өресі басқалардан әлде қайда жоғары
болуы, тәрбиеші болуы, өзінің үлгі-өнегесін көрсете
білуі тиіс.
• - сынау өнері, сынды дұрыс қабылдай білу қажет;
• - сын жалпылама болмай, нақтылы адамға арналуы
тиіс (жеке басын емес, ісін сынау қажет);
• - сынау мақсатын айқындау және сыналатын адам
туралы; мағлұмат алу;
• - адамның дербес ерекшеліктерін ескере отырып
сынау, алғашқы ескертуді оңашада айту;
• - сынау орнын және тәсілін ойластыру;
• - сынай отырып, іскерлікпен жауап беруге жағдай
жасау. Американдық менеджерлерге қойылатын басты
талаптың бірі – сынай білу және сынды қабылдай білу.
Сынау мен жазалаудан жалтаруға болмайды.

Ұқсас жұмыстар
Басқару жүйесі
Кәсіпкерлік пәніне жалпы шолу
Ұлттық қатынастар этикасы
Педагогтың кәсіби өзін-өзі тануы мен өзіндік дамуы жайында
Іскерлік этикет
Кәсіпкерлік мәдениеті мен этикасы
Басқарудың корпоративтік мәдениеті
Ұйымның корпоративтік мәдениеті
Этика туралы түсінік
Жалпы этика
Пәндер