Шок, стресс, кома




Презентация қосу
ЖОСПАР
Кіріспе
Негізгі бөлім:
1. Шок. Шоктың түрлері
2. Шоктың даму кезеңдері
3. Патологиялық анатомиясы
4. Стресс
5. Стресстің сатылары
6. Кома
Қорытынды
Тақырыбы:
Шок, стресс, кома
Кіріспе
Шок - организмге шектен тыс
күш әсер еткенде дамитын, қан
айналымының жедел
жеткіліксіздігімен көрініс беретін
ауыр патологиялық үрдіс. Бұл
кезде гипоксия жағдайына
байланысты зат алмасу үрдістері
бұзылып, ағзалар қызметі өте
әлсірейді.
Шоктың пайда болу себептеріне қарай
мынадай түрлерін ажыратады:

1. Жарақаттық;
2. Гиповолемиялық;
3. Кардиогендік;
4. Сепсистік ( токсико – инфекциялық);
5. Гемотрансфузиялық;
6. Анафилактикалық;
7. Нейрогендік;
Жарақаттық шок Гиповолемиялық
Кардиоген-
Көп қан кету Миокардтың
жағдайында көп
шок көлемді
дік шок
Жұмыс орнында, мөлшерде инфарктында,
әр түрлі табиғи плазманы жүрек жарылып
жоғалтқанда
шок кеткенде, өкпе
апаттарда, қару-
жарақты сұйықтйқтар мен артериясы
қолданғанда электролиттер тығындалып
дамитын ауқымды организмнен қалғанда, жүрек
жарақаттарда шығып кеткенде, қызметінің
байқалады яғни айналымдағы кенеттен
қан көлемі бұзылуымен
азайғанда дамиды байланысты
Сепсистік
Грамтеріс шок Гемотрансфузиялық
Анафилакти-
бактериялар әсерінде
дамыса, ол-
эндотоксиндік шок, Гемотрансфузи
калық
ал грамоң ялық шок Анафилактикалық
бактериялар негізінен
әсерінде-экзогендік шок – организмге
топтары сәйкес әр түрлі
деп аталады. келмейтін
Бактериялық аллергиялық
қанды реакциялардың
токсиндер әсерінде құйғанда
қан тамырларының дамуына
дамиды. байланысты
эндотелий қабаты
зақымданып, дамиды.
өткізгіштігі артады.
Қан тамырлары
кеңейіп, қан қысымы
төмендейді. Солай
қанның басым бөлігі
шеттегі кеңейген қан
тамырларында қалып
Нейрогендік шок

Жұлын – ми жарақаттанғанда
немесе ауқымды дене
жарақатында кездеседі. Оның
негізгі себебі – орталық нерв
жүйесіне афференттік ауыру
импульстарының шектен тыс
түсуі. Осы жағдайда шеткі қан
тамырлары ерекше кеңейіп, қан
қысымы өте төмендеп кетеді.
Шоктың даму
кезеңдері

Шоктың дамуында үш кезеңді
ажыратады:

Басталу Үдемелі даму
Қайтымсыз
Кезеңі кезеңі
кезеңі
1 – ші кезеңі – басталу
кезеңі: Бұл кезде орнын
толтыру ( компенсация)
механизмдерінің іске
қосылуына байланысты
жүректің, мидың қанмен
қамтамасыз етілуі, қан қысымы,
ішек, тері қан тамырларындағы
вазоконстрикция нәтижесінде
әлі де қалыпты.
2 – ші кезеңі: Үдемелі
даму кезеңі.
Өмір сүруге маңызды
ағзалардың өзінде де гиперфузия
құбылыстары дамиды. Гипоксия
тіндік деңгейге жетеді,
анаэробтық гликолиз үрдісі
күшейіп, ацидоз дамиды. Қан
микроциркуляция арнасына
жиналып қалады.
3 – ші кезеңі – қайтымсыз
кезең

Бұл кезеңде жасушалар мен
тіндерде ауыр және қайтымсыз
морфологиялық өзгерістер
дамиды. Соның нәтижесінде
жек ағзалар қызметі бұзылып,
ауру адам өледі.
Патологиялық
анатомиясы
Шоктың аутопсия кезінде
көрінетін белгілеріне мыналар
жатады:
Қан Ағзалардағ
тамырларында Геморрагиял ы қан
қанның сұйық ық синдром айналымын
болуы ың бұзылуы

Шоктық
ағзалардың
пайда болуы
Шоктық ағзалар және олардағы
өзгерістер
Бүйректердегі ауыр өзгерістер екі жақты
кортикалдық некрозбен аяқталуы мүмкін.
Өкпелерде ателектаз ошақтары, сероздық –
геморрагиялық ісіну, гиалиндік
мембраналар, микроциркуляция
арнасының тромбозы көрінеді. Осы
өзгерістерге байланысты өкпе қызметінің
жедел жетіспеушілігі – респираторлық
дистресс синдром дамиды.
Бауырда центролобулярлық некроз
ошақтары пайда болады. Кейде бауыр
жетіспеушілігі байқалады.
Сонымен қатар морфологиялық
өзгерістер басқа ағзаларда да дамиды.
Мида – ишемиялық энцефалопатия;
Жүректе – кардиомиоциттердің майлы
дистрофиясы, контрактуралық
өзгерістері, кейде майда некроз
ошақтары;
Бүйрек үсті бездерінің қыртысты
қабатында липидтердің азаюы, шоктың
ақтық кезінде – майда некроз ошақтары;
Асқазан – ішек жолдарында қан
құйылулар, кейде жедел жаралар
табылады.
Стресске әкелетін жағдайлар:
- Физикалық әсерлер ( ыстық немесе
суық температуралар, иондағыш
сәулелер, электр соққысы, т.б. )
-Химиялық әсерлер ( улы химимялық
заттар, гипоксия, т.б. )
-Психикалық ( жан – дүниелік
жаоақаттар, күйзелістер, т.б.)
Биологиялық ( жұқпалар, вирустар,
т.б.)
Стресстің сатылары:

Үрей сатысы төзімділік қалжырау
сатысы
сатысы
Үрей сатысы - организмнің жағымсыз
ықпалдарға қорғаныстық икемделу
мүмкіндігінің тез іске қосылуы. 2
фазадан тұрады:
1. Соққы фазасы
2. Соққыға қарсы фазасы
Соққы фазасы – бұлшықеттердің әлсіреуі,
артериалық қысымның төмендеуі,
гипотермия, қылтамырлар қабырғалары
өткізгіштігі жоғарылауы болады.
Соққыға қарсы фазасы – артериялық
қысым жоғарылауы, бұлшықеттер
қызметі, глюкоза жоғарылауы
Төзімділік сатысы - бүйрек
үсті бездерінің
гипертрофиясы байқалады,
глюконеогенез артады. Егер
қолфйсыз ықпал ұзақ әсер
етсе, онда организмнің
көрсетілген бұзылыстарының
өсуіне байланысты стресстің 3
– ші кезеңі дамиды.
Қалжырау сатысы -
организмнің мүмкіншіліктері
таусылады, бүрек үсті безінің
қыртысты қабаты семіп
қалады, кортикостероидтық
гормондар түзілуі азаяды,
артериялық қысым
төмендейді, нәруыздардың
ыдырауы, дене қызымының
төмендеуі байқалады.
Қорытынды

Шок, стресс, кома организмнің
сыртқы ортаның жағымсыз
әсерлеріне қарсы пайда болатын
қорғаныс әдісі. Мысалы,
стресстің, шоктың 1 -ші
сатысында қорғаныс жүйелері
іске қосылып, адам өмірі
сақталады.Бірақ қолайсыз
жағдайлардың ұзақ әсерлерінен

Ұқсас жұмыстар
Клиникалық көрінісі
Кетоацидтік кома
Стресстің белгілері
Ұзақ жаншылу синдромы кезіндегі жедел көмек
ТЕРМИНАЛЬДІ ЖАҒДАЙЛАР
Дәрілік заттардан улану
Балаларға жедел және шұғыл көмек көрсету
Инфекциялық- токсикалық шок
Жеке ақуыздар құрылысының ерекшеліктері
Стресстің даму кезеңдері
Пәндер