Ұйқы физиологиясы




Презентация қосу
Тақырыбы:Ұйқы физиолог
иясы
Ұйқы
Адамдар мен жануарлар тіршілігінде ұйқы өте маңы
зды орын алады.Олардың ұйқысы мен сергектігі тә
улікте оқтын-оқтын алмасып,қайталанып отырады.
Мұндай ұйқы біркезді(монофазалық),ал кейбір жа
нкарларда ұйқы мен сергектіктің мұндай алмасуы
бірнеше рет қайталанады.Оны көпкезді(полифазал
ы)деп атайды.
Организмнің ұйқы кезінде көптеген әрекеттер
і өзінің қарқынын өзгертеді.Мыс,тыныс алу,
жүректің соғу жиілігі азаяды.Алайда ұйқы к
ейбір үрдістердің белсендігін күшейтеді.Гип
оталамус пен ми бағанында қанайналым арт
ады.
Ұйқыға мұқтаждық адамның жасына жәнежеке ерекшел
іктеріне байланысты.Жас ұлғайған сайын тәуліктік ұй
қының мерзімі қысқарады.
1)Жаңа туған перзент-21
2)6 айлық және 1 жастағы бөбектер-14
3)2-4 жастағы сәбилер-16
4)4-8 жас-13-12
5)8-12 жса аралығындағы естиярлар-10-11
6)12-16 жастағы жеткіншектер-8-9 сағ.
7)Ересек адамдар үшін-7-8 сағат.
Қалыпты жағдайда дені сау адамды ұйықтатпаса
(3-5 тәулік) жеңе алмайтын ұйқышылдық туад
ы.Психикалық әсерленіс нашарлап,парасатты і
с-әрекеті төмендейді.Ал өзіндік сезіну өте ауыр
,жағымсыз болады.Тіпті дені сау адамдардың ұ
йқысы әртүрлі болып келеді,тәулігіне 1-2 сағат
тан 12 сағатқа дейін созылады.
Ұйқы мен сергектіктің жаратылысы туралы бірнеше ұғымд
ар бар.
1)Қанайналымдық қағида бойынша ұйқы мен сернгектік м
и тамырларындағы қан айналымына байланысты деп тан
ылды.
2)Химиялық қағида ұйқы организмнің қажуы нәтижесінде
қан мен тілдерде ыдырау өнімдерінің көбеюінен болады.
3)Гистологиялық қағида ұйқы басуды нейрондардығң өзге
руінен организм сыртқы ортадан серпіністер қабылдай а
лмаудың салдары деп түсіндіреді.
4)Гуморалды қағида.
5)Ми қыртыстық қағидасы.
6)Ұйқы орталығы қағидасы.
Ұйқы мен сергектік арасындағы өтпел
і кезең
1)Теңдеулік кезең
2)Парадоксалды кезең
3)Ультрапарадоксалды кезең
4)Наркотик кезең
5)Тежегіш кезең
Электроэнцефалография
Ұйқы мен сергектіктің жаратылысын тексеру
Ұйқы мен сергектіктің жаратылысын тексеру
дің
діңкелесі
келесікезеңі
кезеңіэлектроэнцефалография
электроэнцефалографияәдіәді
сінің
сініңдамуымен
дамуыменбайланысты.Ол
байланысты.Олұйқы
ұйқымен
менсесе
ргектітің
ргектітіңмінездік
мінездіккөріністері
көріністерімен
менолардың
олардыңээ
лектрофизиологиялық
лектрофизиологиялықбейнелеуінің
бейнелеуініңөзара
өзарақа
қа
тынасын
тынасынажыратты.
ажыратты.
Баяу және жылдам ұйқы
Ұйқының баяу кезі ұйқыға кетуден терең ұйқ
ыға дейін бірнеше мінездік және электроэнц
ефалографиялық белгілермен сипатталады:
І(қалғу)
ІІ(сергек ұйқы)
ІІІ(терең ұйқы)
ІV(Жылдам ұйқы)
Түс көру.
Бұл адамның қоршаған ортамен қатысынан қалыпта
сатын күрделі психикалық құбылыс.Керең мылқау
лар айтарлықтай толық түс көрмейді.Түс көрудің е
ң бір көп тараған түсініктерінің бірі-жүйелік іздер
теориясы.
Түс көруге И.М.Сеченов,И.П.Павлов,К.Юнгтер пікір
лер айтып кеткен.
Гипнопедия
Гипнопедия ұйқы кезінде емес шындығында
сергектік күйде,не қалғу кезінде болады.Ал
терең ұйқы жайында ештеңе үйрету мүмкін
емес.Өйткені ұйқының негізгі бір мақсаты-с
ергектік жағдайда қабылданған мәліметті өң
деу.Түсінде оқыту кезінде ұйқы шала,сергек
болғандықтан адам жиі оянады.
Ұйқы мен сергектікті ұйымдастыру.
Ұйқы мен сергектіктің алмасуы тарихи қалыптасқан қ
ұбылыс.Мұнда адамның ұйқысы түнгі кезеңнен және
қараңғылықпен,ал сергектік күндіщзгі кезеңмен сәйке
с келіп отрады.Ұйқының мінезі сапасы сергектік кезде
гі бастан өткізген оқиғалар мен әрекеттерден тікелей т
әуелді.Сонымен бірге жағымды және жағымсыз сезімд
ердің сай келуі,болып жатқан оқиғаларға шаттана қара
у-ұйқы үшін өте маңызды.
Гипноз және иландыру

Гипноз
Гипноздегеніміз
дегенімізиландыру
иландыруарқылы
арқылыжасанды
жасандытүрд
түрд
еетуатын
туатынадамның
адамныңерекше
ерекшерухани
руханикүйі.Оның
күйі.Оныңмәніс
мәніс
і іжағынан әдеттегі ұйқыдан өте көп айырмашылығ
жағынан әдеттегі ұйқыдан өте көп айырмашылығ
ыыбар.Гипнозды
бар.Гипнозды33сатыға
сатығабөледі:
бөледі:

Сомноленция
Сомноленция

Сомнамбулизм
Сомнамбулизм

Гипнотакция
Гипнотакция
Қазіргі кезде бұл парапсихологиялық құбы
лыстардың болуын теріске шығарушы зертт
еушілер мен қатар жақтаушылар да көбейді.
Алайда бұл құбылыстардың болатындығына
қазіргі кезде күмәнсіз,қанағаттанарлықтай п
сихологиялық және физиологиялық түсінікт
ер жеткіліксіз.

Ұқсас жұмыстар
Аталық жыныс безі
Зерде және ұйқы физиологиясы
Жоғарғы дәрежелі жүйке әрекеті
ГОРМОНДАРЫ КІРІСПЕ
Ұйқы және түс көру физиологиясы
Асқорыту бездерінің гормондары
ЖЕДЕЛ ПАНКРЕАТИТТІҢ КЛИНИКАСЫ
Бауыр және ұйқы безі
Ұйқы безінің гормондары
Ас қорыту бездерінің физиологиясы
Пәндер