ЖЕКЕ ТҰЛҒАНЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУДАҒЫ ЭТНОПЕДАГОГИКАЛЫҚ АСПЕКТІЛЕР

«ЖЕКЕ ТҰЛҒАНЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ» тәрбие тағылымының бағдарламасы

МЕКТЕП - БАЛАНЫ ТҮЗДЕН ТАНУ ОРТАЛЫҒЫ

ЖЕКЕ ТҰЛҒАНЫ “БАЛАНЫҢ БАС ҰСТАЗЫ - АТА-АНАСЫ” ҚАЛЫПТАСТЫРАДЫ

«Адамның адамшылығы - ақыл, білім, жақсы ата-анадан, жақсы ұстаз, жақсы құрбыдан болады» АБАЙ

Балаңды бес жасқа дейін патшаңдай сыйла (Ой-санасын ояту) .

Он бес жасқа дейін құлыңдай жұмса (Айтқанды екі етпейтін естілікке баулып, әр ісін «Талаппен бастап, талғаммен аяқтауға» дағдыландыру) .

Он бес жастан құрбыңдай сыйлас («Он үште отау иесі» болар тұлғаның ой-санасы мен мінез-құлқының, ар-ожданының қалыптасуын қадағалай отырып, кемшілік объектісіне бағдарлау) .

АДАМНЫҢ АДАМШЫЛЫҒЫ - АҚЫЛ МЕН БІЛІМНЕН

Білім толысып ақыл жетіледі. Ақыл жетіліп білім артады.

АҚЫЛ

Үш жастан сана оянып, 6 жасқа дейін ақыл кіреді. 6-7 жастан 13 жасқа дейін ақыл есейеді. 14 жастан ақыл ересектеніп, 25 жасқа дейін ақыл қалыптасып өседі. 25 жастан 37 жас аралығанда ақыл толысады. 37 жастан 49 жас аралығында ақыл тоқтайды. 49 жастан әрі кемелденеді.

МЕКТЕП - БАЛАНЫ ТҮЗДЕН ТАНУ ОРТАЛЫҒЫ

Тәрбие - белгілі бір ұлт болып отырған халықтың болмысындағы өмір сүру тәжірибесімен ұлттық философиялық тұжырымдарынан қалыптасқан үрдіс.

МЕКТЕП - БАЛАНЫ ТҮЗДЕН ТАНУ ОРТАЛЫҒЫ

Тәрбие - тағылым беретін үрдіс. Тәрбие тағылымы - ашық айтылмаса да, санаға ой саларлық тәрбие көзіне жүктеледі.

МЕКТЕП - БАЛАНЫ ТҮЗДЕН ТАНУ ОРТАЛЫҒЫ

Қоғам алдында ата-ана мен халық үшін баланы түзден танытатын орталық - мектеп.

Алғы шарттары:

Жас ерекшелігіне сай тәрбие білімі керек.

Сынып жетекшілердің тұлғалық таным ізденістері ата-анаға баласын түзден танырлық нәтиже беруі керек.

“Ата-анаға кеңес” тағылым бұрыштарын жабдықтау қажет.

“Ата-аналар алқасы” өз жарғысы бар ресми қоғамдық ұжым деңгейіне көтерілуі тиіс.

Оқушы жастар ұйымыда ресми қоғамдық ұйым дәрежесіне көтерілуі тиіс.

ТАҚЫРЫБЫ

ТАҒЫЛЫМЫ

КЕЛЕҢСІЗДІКТІҢ

САЛДАРЫ

ТӘРБИЕ

КӨЗІ

Тағылымтану әдістемесі:

АТА-АНАҒА КЕҢЕС “Баланың бас ұстазы - ата-анасы” Абай

Бала тәрбиемен өседі

Жас баланың істеген жақсы ісін қоштап, қошеметтеп отырған дұрыс. Жақсыға да, жаманға да бала біртіндеп үйренеді.

Төрт жасар Айгүл мамасы әкелген жұмыртқаны ыдысқа салып тұрған. Ол да біреуін алып табаққа салмақ болды. “Ұстама, сындырасың!” - деп анасы зекіді. Ал баланың ниеті дұрыс еді. Мамасына қолынан келгенінше көмектесе қоймақ. Енді меселі қайтып қалды. “Байқап сала ғой, сынып қалмасын” деп жұмсық сөйлеп, балаға өзі көмектесіп жіберсе, оның да көңілі марқайып, келешекте басқа істі үйренуге де талпынар еді . . .

Д. Тойшыбаева

мұғалім

Ұлттық педагогикадан:

“Бала жастан”

“Қылыш жарасы бітер, жан жарасы бітпес”

“Баланың тентек болмағы үйінен . . . ”

Тән сүйгенін бермесе,

Жан шыдамас жаны ашып.

Бере берсен, бер десе,

Әдет етер қарысып.

Абай