Салық элементтері

Салық элементтері Орындаған: “Есеп және аудит” тобының студенті Кударова Е. Р Тексерген: Оразгалиева Э. Р

Салық элементтері - салық заңы регламенттелген салықтың қолдану жағдайын анықтайтын құрамдас бөліктерінің жиынтығы.

Салық элементері

Салық субъектісі

Салық объектісі

Салық көзі

Салық молшері

Салыө жеңілдіктері

Салық ставкасы

Салық кезеңі

Салықты есептеу тәртібі

Салықтың есептілігі

Салықты төлеу тәртібі

Салық субъектісі - заңды және жеке тұлға, яғни салықты төлеушілерді атаймыз.

Жеке тұлға

Заңды тұлға

Салық объектісі - салық есептелетін база, яғни салық не үшін төленетінін қарастырады, мәселен: табыс, мүлік, тауар, мұра, жер және т. б.

Тауар-

қажеттілікпен

тұтынуды

қанағаттандыратын

зат

Мүлік -

қайтыс болған

азамат мүлкінің

мұрагерлікке өтуі

Жер -

белгілі бір

өлшемлегі

пайдалану

мүмкіндігі орсан

зор байлық

Салық көзі - салық төлеу үшін

белгіленген және қолданылатын

ақша қаражаттары, бұл жалақы,

кіріс, дивиденттер, яғни салық неден

төленетіндігін анықтау.

Табыс

Қор

Жинақ

Айналым

қаражаттары

Қарыз

қаражаттары

Рента

Жалақы

Салық мөлшері - салық төлеушінің

табысына қарай алынатын салық

сомасын білдіреді және ол шекті,

жеңілдікпен, орташа нөлдік болып бөлінеді.

Салықтың

шекті

мөлшері

Салықтың

жеңілдік

мөлшері

Салықтың

орташа

мөлшері

Салық жеңілдіктері - заңға сәйкес салық төлеушіні біртіндеп немесе төлеуден түгел босату.

Салық жеңілдіктерін бірнеше белгілер бойынша топтауға болады:

Салық субъектілері бойынша жеңілдіктер;

Салық объектісі бойынша жеңілдіктер;

Салық базасы бойынша жеңілдіктер;

Салық ставкасы бойынша жеңідіктер;

Салық кезеңдері бойынша жеңілдіктер;

Салықты есептеу тәртібі бойынша жеңілдіктер;

Салықты төлеу тәртібі бойынша жеңілдіктер.

Салық ставкасы салық базасының өлшем бірлігіне салық есептеулерінің шамасын білдіреді.

Салық ставкасы салық салу объектісіне пайызбен бекңтңлген салық мөлшері. Салық ставкасы салық өлшемі ретінде қаратырылады.

Салық сомасын анықтау

тәсілі бойынша:

Тең ставка

Тұрлаулы ставка

Пайызды ставка

Салық ставкаларын

қолдану сипатына қарай:

Жалпы ставка

Жоғарылатылған ставка

Төмендетілген ставка

Салық ставкасының

мазмұнына

байланысты:

Магистральды ставка

Нақты ставка

Экономикалық ставка

Салық кезеңі - салық және бюджетке төленетін басқа да мідетті төлемдерге қатысты белгіленген уақыткезеңі, ол аяқталған соң салық базасы айқындалады және бюджетке төленуге тиіс салық және басқа да міндетті төлемдер сомасы есептеледі. Көптеген салықтар үшін салық кезеңі - күнтізбелік жыл саналады.

Сонымен қатар мынадай салық кезеңдері бар:

Бір күндік

Он күндік

Айлық

Тоқсандық

Жылдық

Салықты есептеу тәртібі

Салықты есептеудің бес кезеңі бар:

бірінші - салық салынатын объектіні есепке алу;

екінші - салық салу объектісінен салық базасын есептеу;

үшінші - салық ставкалары қолдану;

төртінші - салық жеңілдіктерін қолдану;

бесінші - салық сомасын есептеу.

Салық есептілігі

Салық есептілігі - дегеніміз салық төлеуші және салық агенті салық органдарына табыс ететін, салық міндеттемелерін есептеу туралы ақпараты бар құжаттама.

Салық базасын есептеу әдістері:

Салық базасын есептеудің әдісі - табыстар мен шегерімдер жұмыстар орындалғанда, қызмет көрсетілгенде, сатып алушыларға тауарларды жеткізген кезде есепке алынады.

Кассалық әдіс - кезінде салық базасы табыстар мен шегерімдер салық төлеушілердің орындалған жұмысына, көрсетілген қызметтерде, сатып алушыларға тауарлар жеткізуде нақта төлем төленген кезде есепке алынады.

Салықты төлеу тәртібі

Салықты төлеу тәртібі - салық төлеушінің мемлекетке салық төлемдерін төлеуде жүзеге асырылатын салық заңдарында бекітілген ереже.

Салық төлемі - салықтық қатынас объектісі ақша қатынастарының бір түрі ретінде қатысады және салық төлеушінің белгілі бір салық объектісінен төлейтін салық сомасы.