Мойнақ Су Электр Станциясы Салынуына Байланысты Шарын Өзені Аңғарының Табиғаты Мен Жануарлары Әлемінде Болуы Ықтимал Өзгерістер




Презентация қосу
әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
Биология факультеті
Ботаника және экология кафедрасы

Бітіру жұмысы
Мойнақ Су Электр Станциясы Салынуына
Байланысты Шарын Өзені Аңғарының
Табиғаты Мен Жануарлары Әлемінде Болуы
Ықтимал Өзгерістер
Орындаған:
4 курс студенті Сопабаев.Ч.

Ғылыми жетекші:
б.ғ.к, доцент Көшкімбаев Қ.С.

Алматы,
Жұмыстың мақсаты мен
міндеттері
• Жұмыстың мақсаты –шарын өзені бассейінің
физикалық-географиялық ерекшеліктері мен танысу
• Жұмыстың міндеттері:
• Шарын өзенінің гидрологиялық ерекшеліктерімен
танысу ;
• Шарын өзені аңғарының өсімдіктер мен жануарлар
әлемінің құрамы мен танысу;
• Өзеннен алынған су үлгілері бойынша өзен суының
ауыр металдар мен ластану деңгейін анықтау;
• Өзен арнасынан жинап алынған жәндіктердің
денесінде ауыр металдардың жинақталу дәрежесін
көрсету;
Шарын өзенінің гидрологиялық ерекшеліктері

Өзендер Құятын жері Ұзындығы, км Еңіс,%

Шарын Іле 170 7.7

Шарын-Кеген Іле 346 3.9

Шалкедесу Жоғалады 50 20

Қарқара Шарын 65 20

Кеңсу Шарын 43 40

Орта-Мерке Шарын 34 59

Шет-Мерке Шарын 34 47

Темірлік Шарын 58 35
Шарын өзенінде салуға жоспарланған су электр
станциялары

Су тарату жүйесінің деңгейі Орташа су Ағыс Ағыс
шығыны, көлемі, модулі,
м /сек
млн*м3 л/сек, км2

Бестөбе 28,0 883 5,45

Мойнақ 28,8 908,4 5,42

Ақтоғай 32,9 1037,7 5,35

Мойынтоқай 35,6 1122,8 4,78
Су құрамындағы ауыр металдардың мөлшері, мг/л

Ауыр ШРК, мг/л Пункт номері
металл

1 2 3 4

Pb 0,03 0,0095±0,0011 0,0087±0,0010 0,0060±0,0007 0,0080±0,0009

Cd 0,001 0,0003±0,0001 0,0003±0,0001 0,0003±0,0001 0,0004±0,0002

Cu 1,00 0,0025±0,0003 0,0017±0,0002 0,0017±0,0002 0,0017±0,0002

Zn 1,00 0,001±0,0001 0,0005±0,0002 0,0005±0,0002 0,0005±0,0002

Fe 0,3 0,022±0,0026 0,040±0,0048 0,018±0,0021
Жәндіктер денесіндегі ауыр металдардың мөлшері

П-т № Жәндіктердің Ауыр металдар, мг/кг
тұқымдасы
Pb Cd Cu Zn Fe

1 Ephemerellidae 146±7,3 3,03±0,3 25,3±2,4 31,9±3,1 352±34,9
Hydroptilidae 87,2±3,9 2,18±0,2 27,2±2,6 109±9,1 463,0±645,
Rhycophilidae 139±6,5 1,00±0,1 14,9±1,5 59,7±5,7 384±33,7
Peridae 66,2±4,2 0,41±0,4 21,1±2,2 120±11,5 69,53±6,7
2 Ephermerellidae 122±5,7 2,70±0,2 22,1±1,9 83,53±8,9 442±42,9
Baetidae 46,4±2,8 4,64±0,4 34,0±3,5 123,6±12,1 465±45,6
Hydroptilidae 80±3,1 3,13±0,3 31,2±3,2 62,5±6,1 234,1±23,1
Rhycophilidae 312±9,2 1,60±0,1 80,0±7,9 64,2±6,3 401,5±0,9
Peridae 20,5±2,1 0,79±0,07 30,8±3,1 143,8±14,3 61,64±5,9
3 Ephemerellidae 121±5,3 2,47±0,2 31,5±3,2 77,06±7,8 262,4±25,8
Hyroptilidae 58,2±3,7 1,75±0,1 52,4±5,3 314,4±3,8 46,9±4,7
Rhycophilidae 99,5±4,3 1,46±0,1 21,9±2,2 65,85±6,29 164,6±15,9
4 Baetidae 175±8,5 7,18±0,17 62,8±6,3 92,0±8,9 500,3±49,9
Hydroptilidae 84,4±3,4 0,34±0,03 10,3±1,1 16,88±1,7 194,1±18,7
Қорытынды

1.Шарын өзені аңғарының экожүйелері жергілікті климат, топырақ жағдайларына,
өзеннің гидрологиялық режиміне сәйкес қалыптасқан орнықты экожүйелер болып
табылады.
2.Қазіргі кезде өзен суының сапасы жақсы, ауыр металдардың судағы
концентрациясы ШРК мөлшерінен әлдеқайда төмен.
3.Шарын өзенінің бойында салынып жатқан Мойнақ су электр станциясы
Қазақстанның оңтүстік бөлігін қосымша энергиямен қамтамасыз етеін маңызды
энергетикалық нысан.
4.Станцияны сумен қамтамасыз ететін Бестөбе су қоймасы тар шатқалда
орналасқан, шаруашылық маңызы бар жерлерді аз қамтиды.
5.Мойнақ су электр станциясының іске қосылуы өзен аңғарының экожүйелерінің
түбегейлі өзгеруіне әкеліп соғады, өзгерістер әсіресе су қоймасы орналасқан
шатқалда және су қоймасы плотинасынан станция ғимаратына дейінгі 9
шақырымдық аралықта күшті білінетін болады.
6.Өзеннің гидрологиялық режимінің өзгеруіне және өзен арнасының тереңдеуіне
байланысты өзен жайылмасындағы тоғайлар және Шарын шаған орманы құрғап,
түбінде жойылып кету қауіпі бар.
ТЫҢДАҒАНДАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ !

Ұқсас жұмыстар
Шарын өзені бойында орналасқан гидроқұрылым
Шарын Шатқалы
Қазақстандағы су электр станциялары
Қ. Р-ның техногенезді даму проблемалары
АРАЛ СЫРДАРИЯ БАССЕЙНІ
ҚР-НЫҢ ТҰРАҚТЫ ДАМУҒА ҚАТЫСТЫ ӨЗЕКТІ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ
Өзендер және классификациясы, морфометриялық сипаттама
ТӘЖІКСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ
Ертіс өзені
Көне дәуірден келе жатқан Таңбалы тас жазуында ғасырлар бойы
Пәндер