Жұлдызы нұрлы суреткер Шерхан Мұртаза (1932 жылы туған)

“Жұлдызы нұрлы суреткер” Шерхан Мұртаза (1932 жылы туған)

“Сүйер ұлың болса, сен сүй,

Сүйінерге жарар ол . . . ”

Абай

ЖОСПАР:

Қаралатын мәселелер:

І. “Тұғыр мен тұрғы”

1. 1 Азаматты ана өсіреді (Өмірбаяны)

1. 2 Ердің бағасы (қайраткерлігі)

ІІ. “Белес пен бел”

2. 1 Құнарлы бұлақтан нәр алған (шығармашылығы)

ІІІ. “Түйін сөз бен сүйін сөз”

ІV. “Сыр айтады суреттер”

І. “Тұғыр мен тұрғы” 1. 1. Азаматты ана өсіреді.

н/с

Жылдар

Оқиғалар

1932 ж. 28-қыркүйек

Жамбыл обл., Жуалы ауд., Мыңбұлақ мекенінде дүниеге келген.

1950 ж.

Москва полиграфия институтына түсіп, 3-курстан соң МГУ-ге журналистика факультетіне ауысады

1955 ж.

МГУ-ді бітіреді

1. 2. Ердің бағасы

қ/с

Жылдар

Оқиғалар

1955-56 ж. ж.

Қазақстан Мемлекеттік әдебиет баспасында

1956-70 ж. ж.

“Лениншіл жас” (“Жас Алаш”)

1960-63 ж. ж.

“Социалистикалық Қазақстан” (“Егемен Қазақстан”)

1970-80 ж. ж.

“Жазушы” баспасының директоры

“Жалын” альманағының бас редакторы

1980-1989 ж. ж.

“Қазақ әдебиеті” газетінің бас редакторы, қазақ жазушылар одағы басқармасының хатшысы

1989-1992 ж. ж.

“Егемен Қазақстан” газетінде бас редактор

1992-1994 ж. ж.

ҚР мемлекеттік телерадио компаниясының төрағасы

1994 жылдан бастап, біраз уақыт

ҚР Парламентінің мәжілісінде депутат болды

ІІ. “Белес пен бел” 2. 1. Құнарлы бұлақтан нәр алған

Шығармалары

Повестері

Әңгімелері

“Табылған теңіз”

“Белгісіз солдаттың баласы”

“Мылтықсыз майдан”

“41 жылғы келіншек”, “Шекшек шырылдайды”, “Интернат наны”

“Ақсай мен Көксай”, “Көкемарал гүлдегенде”, “Ұзақ командировка”

“Тілсіз қоңырау”, “Алтын тікен”

“Тұйық шарбақ”, “Сол бір күз”

“Сусамыр”

Романдары

Аудармалары

“Қара маржан”

“Қызыл жебе”

Ш. Айтматов “Ботакөз”, “Қош бол, Гүлсары”, “Теңіз жағалай жүгірген тарғыл төбет”, “Боранды бекет”, “Жан пида”, М. Кәрім “Біздің үйдің қуанышы”, Э. Эрскин “Маркчан балалары”, Л. Лагин “Хоттабыч қарт”

Жазушы

әңгімелерінің тақырыбы

Соғыс жылдарындағы

ауыл өмірі

Бейбіт өмірдегі

бейқұт тіршілік

Жақсылық пен жамандық

Адамдар арасындағы

қарым-қатынас

Махаббат пен мейірім

ӘҢГІМЕЛЕРІ

Шеберлік сыры

Ия, шеберлігі шыңдалған талантты қаламгер әңгімелерінің қай -қайсысы да осындай салихалы, салмақты ойға құрылған, өзіндік ерекшелігімен шымыр құйылған, оқырман

жүрегіне жол табатын дүниелер. Жазушы-

ның қай тақырыпқа жазған әңгімесін алсақ та

өмірде болатын жағдайлардың, көпшіліктің көкейінде жүрген шындықтардың көркемдік шеберлікпен, нәзік дәлдікпен суреттелгенін көреміз.

ІІІ. “Түйін сөз бен сүйін сөз” “Көркем айтылған ой ұлы” Ғ. Мүсірепов

3. 1. Ш. Мұртаза шығармаларынан ой-түйіндер.

1. “Түптің түбінде, халық ісіне адалдық-өсудің өркендеудің, берекенің, бірліктің асыл өзегі. Ал Адал Еңбек бәрін де жеңбек. Адалдық дегеннің өзі ұлылықтың туысы”.

2. “Адамдардың өз тарихын, өз ата-бабасын, халқының тілін, салт-санасын, игі дәстүрін тарс ұмытуы Мәңгүрттік. Ал бұл мәңгүрттік түптің түбінде орасан трагедияға, адамдардың бірін-бірі жаппай қырып-жоюына апарып соқпақ”.

3. “Адам жүрегін елжіретер құдірет тек әдебиет пен өнерде ғана бар”