Энергетика саласы үшін көмірді газдандыру

Презентация қосу

Е.А.БӨКЕТОВ АТЫНДАҒЫ ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК
УНИВЕРСИТЕТІ
Химия факультеті

Тақырыбы:
Энергетика саласы үшін көмірді
газдандыру

Орындаған:ХЕ-41тобының студенті
Копжасарова Асел

Қарағанды-2015
Мазмұны
І.Көмірді газдандыру.
ІІ.Газдың қосымша ресурстарын іске қосу.
ІІІ.Газбен жұмыс істейтін электр станциялары.
ІV.Энергия үнемдеу және энергия тиімділігі
V.Қалдық түтін газдарының энергиясын пайдалану.
VI.Қорытынды
І.Көмірді газдандыру.
Қазіргі кезде жаңа технологиялардың дамуына орай, энергетика саласы
үшін көмірді газдандыру маңызды мәселе болып табылады.
Қазақстан көмірдің ірі қоры бар елдердің ондығына кіреді, олар British Petroleum-
нің деректері бойынша шамамен 33,6 млрд. тонна құрайды. Бұл ретте олардың
қомақты үлесін сапасының төмендігінен және қоршаған ортаға әсер ету деңгейінің
жоғары болуынан энергетикада іс жүзінде пайдаланылмайтын күлі мен күкірті көп
көмір құрайды.
Сонымен қатар, аталған көмірлер негізгі өнімі синтетикалық (генераторлық) газ
деп аталатын тұншықтырғыш газ бен сутектің қоспасы болып табылатын жерасты
немесе жерүсті газдандыру әдістерін пайдалану үшін жарамды болып табылады.
Бұл газды электр және жылу энергиясын өндіру үшін, сондай-ақ кейіннен
синтетикалық мұнай өнімдерін шығару үшін пайдалануға болады.
Көмірді газдандырудың екі технологиясы да, әсіресе, электр энергиясын өндіру
үшін газды пайдалану жағдайында экономикалық жағынан тартымдылығының
төмендігімен сипатталатынын атап өту керек.
1-сурет. Көмірдің сұйық отынға айналу технологиясы
2-сурет.
Фишер -Троп реакторын пайдаланып, жылу мен
будың түзілуі төменгі суретте көрсетілген
3-сурет.
Буды стандартты бутурбогенераторларында қолдану
арқылы электроэнергия алу.

Фишер Троп
технологиясы бойынша
реактордың екі негізгі
түрі белгілі
1)Вертикальды түрі.
2)Реактордағы
қыздырылған
синтетикалық газ
реактор түбіне түсіп,
сұйық массаға дейін
ыдырайды.Газды
көпіршіктер жоғарыға
көтерілген кезде , сұйық
масса арқылы таралып,
Фишер Троп реакциясы
арқылы конверттеледі.
ІІ.Газдың қосымша
ресурстарын іске қосу.
Осылайша, газды қайта өңдеу көлемін арттыру әлеуеті
оны кері айдау үшін пайдалану қажеттігімен шектелген.
Бұл көмірсутегі шикізатының кеніштерін әзірлеу
схемасын оңтайландыру бойынша одан әрі жұмыс
жүргізудің маңыздылығымен байланысты.
Бұған қоса, тауарлық газдың маңызды қосымша
ресурсы барлық сценарийлер шегінде газ құбырларынан
шалғай және бірқатар шағын кен орындарында мұнайды
қыздыруға, электр энергиясын өндіруге және жеке
қажеттіліктері мен шығынға (бұдан әрі – ЖҚжШ) кететін
газ шығысының басқа да түрлеріне толық көлемде
пайдаланылатын не болмаса газды алау етіп жағуды
жүзеге асыратын шикі газдың бір бөлігін қайта өңдеу
есебінен пайда болуы мүмкін.
Алдын ала бағалау бойынша осы бағыттың әлеуеті
жылына шамамен 3 - 5 млрд. м3 дейінгі деңгейде
бағаланады, алайда газдың аталған ресурстарының нақты
көлемін айқындау республикада көмірсутек ресурстарын
өндіруді және пайдалануды есепке алудың бірыңғай
жүйесі енгізілгенде ғана орындалатын болады.
1-кесте. Қазақстанның негізгі газ құбырлары

Бір желілік
Р/с Пайдалануға Нақты қуаты, млн. м3
Газ құбыры орындаудағы
№ енгізілген жылы жылына
ұзындығы, км

1 Орта Азия - Орталық 4163 1966-1975 60 200

2 Қазақстан - Қытай 2610 2009-2013 30 000
3 Одақ (лупингпен) 424 1976 25 185

4 Мақат - Солтүстік Кавказ 372 1987 21 900

5 Орынбор - Новопсков 382 1975 14 600

6 Бұхара - Жайық 1577 1964 8 030

7 Окарем - Бейнеу (лупингпен) 547 1972-1974 7 300

Бұхара газды ауданы Ташкент – Бішкек
8 1639 1966-1999 5 840
- Алматы

9 Газли - Шымкент 309 1988 4 380

10 Бейнеу – Бозой - Шымкент 1143 2013-2016 2 555
Қазақстанның газ құбырларының
схемасы
ІІІ.Газбен жұмыс істейтін электр станциялары.
Қазақстанда 25 электр станциясы газбен жұмыс істейді. Мұндай станциялардың
жалпы белгіленген қуаты 4784 МВт құрайды, ал қолданыстағы қуаты - 4134 МВт.
Қазақстан Республикасының газ генерацияларын газды тұтынуы бойынша екі
санатқа бөлуге болады:

1) жер қойнауын
пайдаланушылардың газ шығынын 2) ұлттық электр желісіне
жатқызатын шикі немесе тауарлық қосылған және тауарлық газды
газды тұтынатын, жер қойнауын өндірушілерден немесе
пайдаланушылардың жеке импорттаушылардан сатып
мұқтаждары үшін электр энергиясын алатын басқа станциялар. Мұндай
шығаратын және іс жүзінде сыртқы станциялардың неғұрлым ірілері
желілерге қуат бермейтін кен Жамбыл мемлекеттік аудандық
орындарының газ станциялары. электр станциясы (бұдан әрі –
Соның салдарынан газ тұтыну Жамбыл МАЭС-і) және «МАЭК-
көлемі және осындай станциялардың Казатомөнеркәсіп» ЖШС-нің
электр энергиясын өндіру көлемі жылу электр орталықтары болып
қазіргі уақытта ел бойынша жалпы табылады.
теңгерімде толық көлемде
ескерілмейді;
Қазақстанның ірі газ электр станцияларының негізгі
сипаттамалары

2013 жылы
2013 жылғы
Р/с газдың Белгіленген
Атауы электр
№ тұтынылуы, қуаты, МВт
энергиясының
млн. м3
өнімділігі, млн.
кВт*сағ.

«Т.И. Батуров атындағы Жамбыл
1 мемлекеттік аудандық электр 387 1 230 1 594,6
станциясы» АҚ

2 «МАЭК-Қазатомөнеркәсіп» ЖШС 1 851 630 и 625 6 412,8

«Атырау жылу электр
3 682 314 1 693,4
орталығы» АҚ
4 «Ақтөбе ЖЭО» АҚ 406 102 628,4
5 «3 – Энергоорталық» АҚ 324 160 741,7
«Алматы электр станциясы» АҚ
6 265 145 386,3
(ЖЭО-1 ғана)
ІV.Энергия үнемдеу
және энергия тиімділігі

Қазақстан өнеркәсібін дамытудың басым мақсаттарының бірі
энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру болып
табылады.
Отын энергетикалық ресурстарды пайдалану және шығындар
көлемін төмендету. Газ саласы Қазақстан Республикасында
бастапқы энергияны жалпы пайдаланудың 2,2 %-ға дейінгі үлесі
тиесілі энергетикалық ресурстардың ірі пайдаланушысы болып
табылады, бұл оның субъектілеріне энергия тиімділігін арттыру
бөлігінде белгілі бір міндеттемелер қояды.
2013 жылы ЖҚжШ-да газ тасымалдаушы және газ таратушы
компаниялардың газды пайдаланудың жалпы көлемі шамамен 1,4
млрд. м3 құрады, бұл ретте электр энергиясын пайдалану шамамен
113 млн. кВт*сағ. құрады.
Республиканың газ көлік жүйесінің ерекшелігі газ бен электр
энергиясын пайдалануды айтарлықтай төмендету, сондай-ақ
шығындар, оның ішінде газды тарату кезінде коммерциялық
шығындар көлемінің қысқару мүмкіндігін айқындайды.
V.Қалдық түтін газдарының
энергиясын пайдалану.

Газ саласындағы энергия тиімділігін арттырудың жекелеген
бағыты газтурбиналық газ айдайтын агрегаттардан шығатын
қалдық түтін газдарының энергиясын пайдалану болып
табылады. Газ айдайтын агрегаттардың түтін газдарының
жылуын пайдалануының негізгі бағыттары:
VI.Қорытынды

1. Қазақстан Республикасының энергетикалық
және экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
2. Қазақстан Республикасының аумағында
тұтынушылардың барынша қомақты бөлігін үздіксіз
және экономикалық тиімді газбен қамтамасыз ету
үшін жағдай жасау және республиканың отын-
энергетикалық балансындағы газ үлесін ұлғайту;
3. Газ пайдаланудың тиімділігін арттыру үшін
жағдай жасау және қосылған құны жоғары газ-
химиялық өнеркәсіп өнімдерін өндіру.
Пайдаланылған
әдебиеттер тізімі

Каталымов А.В.,Кобяков А.И. Переработка твердого
топлива
http://bestprofi.com/home/document/582533440;jsessioni
d=734BA7E0458895EE286B90325EBBCEE3?0
Назарларыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

СУТЕГІ ЭНЕРГЕТИКАСЫ БАҚТЫБАЙ НАУРЫЗБАЙ

Көмірді газдандыру

ҚАТТЫ ОТЫНДЫ ГАЗИФИКАЦИЯЛАУ

Жартылай кокстеу процесі

Энергетикалық кәсіпорындардың ағын сулары

Мұнай ЖЭС құбырлары және газ құбырлары

Қазақстан Республикасының отынэнергетика кешенінің қазіргі дамуы

КӨМІР ӨНЕРКӘСІБІ

Қазақстандағы газ өңдейтін зауыт қайда

Жапония туралы

Пәндер