Дәрілік полимерлер

Презентация қосу

Дәрілік полимерлер
Полимерлерді медицинада қолдану қажеттігі
Көптеген табиғи полимерлер ежелден халықтық
медицинада қолданылып келеді. Атап айтсақ, кәріптас -
базед ауруын емдеуде, прополис ("ара желімі") - іріңді
жаралар мен тері ауруларын емдеу үшін, озокерит ("тау
балауызы"), әр түрлі өсімдіктердің шайырлары
(бальзамдар дайындау үшін), агар-агар, желатин,
крахмал, мумие, т.б. емдік мақсатта пайдаланылғанын
білеміз. Алайда, тек өсімдік немесе жануар тектес
табиғи материалдарды қолдану медицинаның
мүмкіндіктерін шектеп келді. Медициналық терапияның
қол жеткізген тамаша жетістіктері, негізінен,
синтетикалық дәрілік заттардың алынуына байланысты.
Медицинада қолданылатын синтетикалық дәрілік
заттардың басым көпшілігі кіші молекулалы
қосылыстар.
Полимерлерді қолдану
тиімділігі
Организмге енгізілген полимерлік зат оның
молекулалық массасы белгілі бір шамадан
төмендегенге дейін шығарылмайды.
Полимер организмде өзінің кіші молекулалы

теңдесінен өзгеше шоғырлануы мүмкін.
Полифункционалдық қасиеттеріне байланысты

полимердің кіші молекулалы препаратқа қарағанда
биологиялық жүйенің, жасушаның құрылымдық
бірліктерімен әрекеттесу қабілеті жоғары.
С.Н. Ушаковтың мәлімдеуінше полимерлер
медицинада мынадай мақсаттарда пайдаланыла алады:

а) қосалқы дәрілік материалдар ретінде (пластырьлер,
пасталар және жақпа майлар, ерітінділер мен
эмульсиялардың тұрақтандырғыштары, т.с.с.);

ә) қан алмастырғыштар, пролонгаторлар және
детоксикаторлар ретінде;

б) тікелей дәрілік препараттар ретінде.
Полимерлердің фармацияда қолдануы

Полимерлер

Дәрілік заттар Қосымша заттар Буып, тиеу материалдары

Пепсин 1.Суспензиялар мен эмульсиялардың Флакондар, тығыздар,
Панкреатин тұрақтандырғыштары (желатоза, қабықша орамалар
Трипсин целлюлоза туындылары және т.б.) (полиэтилен, полистирол,
Стрептодеказа т.б. 2.Солюбилизаторлар. поликарбонат)
3.Таблеткалар өндірісіндегі қосымша
заттар (целлюлоза туындылары, крахмал,
ПЭО, желатин, пектин және т.б.).
4.Медициналық капсулалардың
қабықшалары (желатин).
5.Жақпа майлардың және
суппозиториялардың негіздері (ПВС,
ПЭО, ПВП, целлюлоза туындылары,
коллаген, силикондар және т.б.).
6.Пролонгаторлар (ПВС, ПВП, Na –
КМЦ, МЦ және т.б.)
И.М.Рабинович ұсынған классификация

I топ. Организмге енгізуге ІІ топ. Ағзамен және оған ІІІ топ. Организмге
арналған полимерлік енгізілетін заттармен енгізілмейтін және
материалдар: түйісетін полимерлік организмге енетін заттармен
материалдар: түйіспейтін полимерлік
материалдар:
"ішкі" протездер, пломбылар, дәрілік заттарды, қан анатомия мен гистологияда
жасанды органдар; және плазма қолданылатын полимерлер;
желімдер; алмастырғыштарды орауға - аурулардың күтіміне
тігіс және таңғыш және сақтауға арналған байланысты бұйымдар;
материалдар; материалдар мен ыдыстар; - лабораториялық ыдыс,
плазма - қан - стоматологияда штативтер, т.б.;
алмастырғыштар, қолданылатын полимерлер - операция бөлмелері мен
дезинтоксикаторлар, (пломбылардан басқасы); ауруханалардың жабдықтары;
интерфероногендер, - хирургиялық құралдар, - көзілдіріктердің
антидоттар; шприцтер, оправалары мен линзалары;
полимерлердің негізінде - медициналық - протездік - ортопедиялық
дайындалған дәрілік аппараттар мен бұйымдар (оның ішінде —
препараттар; приборлардың тетіктері, аяқ киім де);
дәрілік формалар (қорғаныш оның ішінде - жартылай - ауруханалық киім, төсек-
үлдірлер, капсулалар өткізгіш мембраналар. орын керек-жарақтары.
микрокапсулалар, қосалқы
заттар, т.с.с.) технологиясында
пайдаланылатын полимерлер.
Медициналық мақсатқа арналған
полимерлерге қойылатын негізгі жалпы
талаптарды былайша тұжыруға болады:
материал организм үшін мүлде зиянсыз,
канцерогендік немесе аллергендік қасиеттер
көрсетпеуі, биоүйлесімді; уақыт өткен сайын
өзгеріске ұшырамауы және денатурация
тудырмауы; жеңіл өңделуі; бактерицидтік
қасиеті болуы тиіс.
Полимерлі гельдер
Қазіргі кезде полимерлік гельдер деп аталатын суда
ісінетін жаңа аса бағалы қасиеттерге ие материалдар
зерттеушілер тарапынан үлкен қызығушылық тудырады.
Полимерлік гельдердің бағалылығы оның кейбір
ерекше қасиеттеріне байланысты. Полимерлік гельдер
суда еритін полимерлер және гидрогельдер ортаның
өзгерістерінен ﴾еріткіштің табиғаты, температура, рН,
электрикалық аумақ﴿ қайтымды реакцияға түсуі мүмкін,
әрі жүйенің реакциясы аспапсыз жай көзбен ﴾гомогенді
фазада жаңа фазаның қалыптасуы бұған дейін ерітіндіде
гельдердің күрт ісінуі және коллапсы﴿ оңай көрінеді.
Осындай қасиеттерге ие болғандықтан олар «ақылды
гельдер» деген атқа ие болған, сонымен қатар оларды
«интеллектуалды» материалдар ﴾smart or Intelligent
materials﴿ деп те атайды.
Полимерлік гельдер деп бір-бірімен химиялық
байланысқан ұзын тізбекті макромолекулалардан
тұратын үшөлшемді кеңістіктік құрылымды жоғары
жоғары молекулалы қосылыстарды айтады. Олар
шығу тегіне байланысты табиғи да ﴾мысалы, көздің
шыны тәрізді денесі) синтетикалық та ﴾
поливинилпирролидон гельдер, полиакриламидтік
гельдер және т.б.) болуы мүмкін. Полимерлік
гельдер медицинада көптеген мақсаттарда, оның
ішінде дәрілік заттардың бақылаулы бөлінуін реттеу
үшін, қолданылады.
Атап айтар болсақ, ісіну қабілетіне сәйкес,
гельдер жаралардан бөлінетін ірінді сұйықтықтар
мен экссудаттарды сіңіріп алады, дәрінің әсер ету
мерзімін ұзарту мүмкіндігі жоғары, қолданудың
ыңғайлылығы (таңғыш материалдар, жайсыз
процедура – инъекцияның қажеті болмайды, суға
ынтықтығы жоғары болғандықтан жағылған
дәріні жаңа өсіп келе жатқан ұлпаны зақымдамай
аластау мүмкіндігі, т.б.). Құрамында көп
мөлшерде тепе-теңдікті судың болуы гельдерді
құрылымы бойынша адам организмімен өте
ұқсас.
Негізгі дәрілік полимерлердің технологиясы
Ерігіш метилцеллюлоза технологиясы
Метилцеллюлоза (МЦ) целлюлоза мен метил спиртінің жай эфирі. МЦ
125-140 0С, 1,0-1,2 МПа қысымда сілтілік целлюлозаға метилхлоридпен
әсер етеп алады:

Келесі маркалар өндірісте шығарылады: МЦ-3, МЦ-8, МЦ_16, МЦ-35,
МЦ-65, МЦ-100, мұндағы сан – 1% ерітіндінің 20 0С тұтқырлығы, МПа.с.
МЦ а0 немесе сарғыш ұнтақ тәрізді өнім, иіссіз, дәмсіз, себелмелі
массасы 280-500 кг/м3, тығыздығы 1,29-1,31 г/см3, сыну көрсеткіші –
1,490. Суық суда, бензил спиртінде, метилсалицилатта, глицеринде,
полигликольдарда ериді, ыстық суда ерімейді. МЦ сулы ерітінділерді
дайындауын жеңілдету үшін бірнеше әдістері бар. МЦ сулы ерітінділері
рН 2-12 метатұрақты. Олар жақсы беттік активті қасиеттерге ие.
Ерітінділердің көбіктүзу қасиеттері жоғары.
МЦ ерітінділері кептіргенде түссіз мөлдір иіссіз және
дәмсіз қабықша түзеді. Ол бактериялардың және
органикалық еріткіштерге, майларға тұрақты. МЦ басқа да
суда ерігіш целлюлоза эфирлерімен, табиғи суда ерігіш
полимерлермен және поливинил спиртімен қолдануға
болады. ОЛ әртүрлі химиялық реагенттерге тұрақты,
биологиялық тұрақты, уыттсыз және физиологиялық инертті.
МЦ сулы ерітінділері жоғары сорбциялық, адгезиялық,

диспергирлейтін және эмульгирлейтін қабілеттерге ие.
Медицинада және фармацевтикада МЦ қоюлатқыш және
тұрақтандырғыш ретінде жақпа майлар және линименттер
негізі, сұйық эмульсиялар мен суспензиялардың дайындауда
эмульгаторлар мен стабилизаторлар, таблеткалар үшін
диспергирлейтін агент, көз тамшыларда тұрақтандырғыш
және пролонгатор ретінде қолданылады.
Поливинилхлорид өңдірісі
Блок әдісімен ПВХ өңдірісі. Ерекшелік – түзілген ПВХ
мономерде ерімейді. Бұл реакция жылуы берілуін күрделі
қылады. Полимерленудің мерзімді екістадиялық процесің
қолданады (1 сур).

1 сур. Блок әдіспен ПВХ өндірудің технологиялық
схемасы: 1-авоклав, 2-айналмалы автоклав, 3-фильтр, 4-
конденсатор, 5-виброелеуіш, 6-центрифуга, 7-кептіргіш
ПВХ негізінен таблеткалардың, драже және
суппозиториялардың қабықшалар ретінде,
жақпамайларды сақтау үшін қолданылатын тара ретінде
пайдаланылады. Қанды қою және қанның құрғақ
консерванттары ретінде қолданылады.

Ұқсас жұмыстар

Физиологиялық белсенді полимерлер

МЕДИЦИНАДА ЖМҚ ҚОЛДАНУ

Дәрілік заттарды буып - түю компоненттері

Полимерлену реакциясы, маңызы және медицинада қолданылуы

ТӨМЕНГІ МОЛЕКУЛЯРЛЫ ДӘРІЛІК ЗАТТАРДЫҢ ЕРІТІНДІЛЕРІ. ЖОҒАРЫ МОЛЕКУЛЯРЛЫ ЕРТІНДІЛЕРДІҢ ҚОСЫНДЫЛАРЫ ЖӘНЕ КОЛЛОИДТАР

Фибрин желімі Фибрин - полимер

ЖОҒАРЫ МОЛЕКУЛАЛЫҚ ҚОСЫЛЫСТАР ХИМИЯСЫ

Полимерлер өндірісі

Пластмассалық жасанды тістер

ПОЛИМЕРЛЕРДІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ

Пәндер