Массалар әрекеттесу заңы




Презентация қосу
Массалар
әрекеттесу заңы
І.Тура және кері реакциялар

ІІ.Массалар әрекеттесу заңы
Тура және кері реакциялар

Химиялық реакцияның жүру механизмін және жылдамдығын
зерттейтін химия ғылымының тарауын кинетика деп атайды.
Аналитикалық реакциялардың жүруі үшін қажетті жағдайларды
таңдау, химиялық процесстердің механизмін және оларды бағыттауды
білу керек. Жүйенің бір күйден екінші күйге өтуі процесс деп
аталады. Егер жүйе үздіксіз тізбекті тепе-теңдік күйлерден өтсе, ол
процесс тепе-теңдік процесі деп аталады. Егер жүйені осы тепе-теңдік
күйлерден тізбектеп өткізетін кері процесс мүмкін болса, ол
қайтымды(кері) деп аталады, ал әрбір өзгеруі қоршаған ортаның
күйінің өзгеруімен жүрсе, ол қайтымсыз (тура) реакция деп аталады.
Барлық реалды процесстер қайтымсыз.
тура

N + 3H
2 2 кері
NH3
Схема түріндегі тура және кері реакция:

Н І Н І Н І
Н
Н І І Н І

Н2+І2 Н.....І НІ

Н І І Н І Н
І Н Н І І Н

НІ Н.....І Н2+І2
График түрінде:
υ, моль/л сек

тура реакция υ

кері реакция υ

Тепе-теңдік кезі t, сек
Массалар әрекеттесу заңын көптеген
ғалымдар зерттеген. Соның ішіндегі ең
нәтижелісі Гульдберг пен Ваагенің
зерттеулері. Олар былай деп жазған: «Біздің
ойымызша, химиялық күштің ауқымын
анықтау үшін, процесс үнемі қарама-қарсы
екі бағытта жүру керек..... Егер осындай
процессте бір-біріне қарсы екі күш бар десек,
бірі – өнімді түзуге күш жұмсаса, екіншісі сол
өнімнен алғашқы заттарды қайта түзуге күш
жұмсайды, сонымен қатар бұл күштер бірдей
болған кезде, жүйеде тепе-теңдік орнайды.»
Аналитикалық химия үшін
химиялық реакцияның
жылдамдығына реакцияға
түсетін заттардың концентра-
циясының әсерін қарастыру
қажет. Ол Массалар әрекеттесу
заңымен анықталады.
Массалар әрекеттесу
заңы немесе
әрекеттесуші массалар
заңын ең алғаш 1807 жылы
Норвегия ғалымдары Гульдберг
пен Вааге және кейін орыс
ғалымы Бекетов ұсынды.
Массалар әрекеттесу заңының дұрыс
тұжырымы мынадай болады: берілген
жағдайдағы химиялық реакцияның
жылдамдығы, реакция теңдеуінің
стехиометриялық коэффициентіне тең
болатын дәрежелі әрекеттесуші
заттардың активті концентрация-
ларының көбейтіндісіне тура
пропорционал.
Назар аударғаныңызға
көп рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Нақты жүйелердегі тепе - теңдік
Химиялық реакциялардың теңдеулерін жазыңдар
Химиялық реакциялар
Тағам өндірісінің үрдістері мен аппараттары
Материалдық нүкте мен қатты дененің ілгерілемелі қозғалысының динамикасы
1-модуль. Галактика модельдерін түзу. Галактиканың спиралдық құрылымы
Ерітінділерден қатты еріткішті бөлу
Электродинамика. Электр құбылыстары
Сандық анализ
Ньютонның Кеплер заңдарын дәлелдеуі
Пәндер