Сотты құжаттармен қамтамасыз етудің теориялық және әдістемелік негіздер




Презентация қосу
Сотты құжаттармен қамтамасыз етудің теориялық және әдістемелік
негіздері
Кез - келген ұйымның басқару апаратының тиімді қызметі оның
құжаттармен жұмысының дұрыс деңгейге қойылуына байланысты. Іс –
жүзінде ақпарат көздеріне шешімдер дайындау мен қабылдауға
байланысты бір де бір технологиялық функциясы құжаттарды жасау,
орындау және рәсімдеу процесі – құжаттаусыз іске асырылмайды.
Осы д жұмысымды жазу барысында алға қойған мақсатым – Қазақстан
Республикасының қазіргі кездегі соттағы кіріс құжаттарының – сараптау;
өкімдік құжаттардың рөлімен оларды жетілдіру жолдарын қарастыру.
Осы үдеуден шығу үшін мынадай мақсаттар қойылады:
құжаттарды тағайындаудың және рәсімдеудің жалпы ережелерін зерттеу;
өкімдік құжаттардың рөлі және оларды жетілдіру жолдарын анықтау;
құжаттарды топтастыру деректемелерімен сараптау;
«Құжат» - латын тілінде «күәлік», «дәлелдеу тәсілі» деген мағынаны
береді. Бүгінгі қолданыста оның негізгі үш мағынасы бар: 1) қандайда бір
фактіні не бір нәрсеге деген құқықты ( мысалы, жол жүруге деген )
растайтын іс қағаз; 2) жеке басты ресми түрде куәләндыратын құжат
(төлқұжат); 3) бір нәрсе туралы жазбаша куәлік (мысалы, ескі грамоталар).
(Ожегов с.И. Словарь русского языка М,, 1982, с. 152).
Соттағы кіріс құжаттарымен жұмыс– мәліметтерді қабылдап алу және
өндеу, шешім қабылдап оны орындау сияқты белгілі бір дәрежедегі
ақпараттық процесс болып табылады. Дұрыс шешім қабылдау үшін
толық түрдегі жедел және ақиқат мәліметтер керек болады. Құжат
ақпараттың осы талабына жауап беруі тиіс.Дегенмен хабардың
толықтығы оны көлемімен ғана емес, сонымен бірге оның мәнді де
басты мәселелерін көрсетумен бағаланады.Яғни ақпараттың көптігі
оны өндеуді талап етеді. Осы жұмыстың бәрін құжатты тотырушы
атқаруы керек. Құжаттың санасы оның толықтығы, оралымдылығы
және анықтылығымен ғана емес, сондай-ақ оның ықшамдылығымен,
көрнектілігімен және қолайлылығымен айқындалады.
Сондықтан құжаттар тікелей қатанас жасаумен тиімді ұштастырыла
жүргізілсе, техникалық жағынан жақсы жабдықталып, нақты
мақсаттарға жұмсалса, онда олар іс-әрекеттің табыст болуына талап
жасайды. Іс жүргізу құжаттары сонымен қатар хабар-мәләметтің
қайнар көзі және таратушысы, заң арқылы қорғалатын істі белгілеудің
тәсіліде болып табылады. Құжаттарда мемлекеттік құрылым
белгіленеді, олар мекемелер, ұйымдар, кәсіп орындар және азаматтар
арасындағы, заңды және жеке тұлғалар арасындағы қатынастар үшін
қызмет етеді. Материалданған (құжат түрінде) заңды күші бар
мәләметтер төрелік сотта еңбек тартыстарын шешуде қандайда бір
фактінің негігі дәлелі ретінде қызмет етеді.
Сот құжаттары белгілі бір мәдени тарихи құндылыққа ие,
мемлекеттің архиф қорының бөлігі болып табылады, сондықтан олар
Соттық құқықтық нысандардағы кәсіпорындар, мекемелер мен
ұйымдарда құжат толтыруды бақару және құжат жүргізудің негізгі
ережелері» деп аталатын №562 қаулысы болып табылады.
Кәсіпорынны үлкен болған сайын, Сотты басқарудың жүйесі де
күрделене түседі. Олай болса сізге өкілеттілікті ажыратуға, құжат
толтырудағы бірлескен іс-әрекетке жауаптырақ қарауға тура
келеді.Басқарудың түпкі мақсатын таңдауда ең алдымен барлық
басқару бөлімдерінің бақылауда болуын, жауапкершілігін және
қызметтердің нақты бөлінісін, тиімділікті басшылыққа алған жөн
ұйымның ағымдағы қызметі бойынша Соттық құжаттарды жасауда
дәл осндай мәселелер шешіледі. Құжаттардың жасалуына, олардың
тіркеліуне, жіктелуіне, қозғалысына есепке алынуы мен сақталуына
байланысты жұмыстардың жиыны іс жүгізу деп аталады. Жаңа
экономикалық қатынастарға көшу кезеңінде, әр түрлі мемлекеттік
және жеке меншік құрылымдардың жаппай сахнаға шығу
жағдайларында бұл ережелер ұмыт болған және де мемелекеттік
ұйымдарда бұл мәселені шешудің қандацда болмасын талпынысы
байқалғанымен, әр бір жеке меншік ұйым құжаттары рәсімдеуде,
дайындауда және есебін жүргізуде өз тәртібін орнатуда.

Іс қағаздарын жүргізудің нормативтік базалары Қазақстан
Республикасының мәдениет, ақпарат және қоғамның келісім
министрлігінің мұрағат және құжаттар ісін жүргізу бойынша комитет
төрағасының бұырығымен 2003.29.04 №33 Қазақстан Республикасының
мемлекеттік ұйымдарды құжаттама және құжаттау ісін жүргізудің типтік
ережелері туралы олармен Қазақстан Республикасында жұмыс істеуді
құжаттарды жасау және ұйымдастыру жалпы талаптар қойылды.
Қазақстан Республикасының үкіметінің 26.02.2003. №204 қаулысына
сәйкес күші жойылған деп танылған Қазақстан Республикасының
министірлер кабинетінің 30.06.1992. №562 қаулысымен бекітілген
ережелердің орнына аталмыш ережелер енгізілді
Алайда, бұл құжатта Қазақстан Республикасының министірлер
кабинетінің 30.06.1992. №562 қаулысында мазмұндалған құжаттарды
рәсімдеүдің жалпы талаптары сақталған ,онда да қазырғы заманғы іс
жүргізүдің жаңартуы мен қенейтуі талантарын есепке алғанда. Бұл
ережелердің базасында ережелер талабы міндетті болып табылатын
мемлекеттік органдармен ұйымдарда іс жүргізу бойынша нұсқаулар
өнделеді : және бекітіледі . Бұл ережелерді Қазакстан Республикасының
құжат сипаттамасының жалпы жүйесінде біркелкілікке қол жеткізу
мақсатымен және өз қызметінің ерекшеліктерін есепке ала отырып ,
мемлекеттік емес секторлардын ұйымдарыныңда қолдануына болады .
Электрондық құжаттар жасау жүиесін ұйымдастыруға көшуді
Қазақстан Республикасының 07.01.2003.№370-2 электрондық құжат
және электрондық сандық жазылымдар туралы заңның қолдану
керек . Іс қағаздарының жүргізү бойынша нұсқауларды дайындауда
іс қағаздарын жүргізү және мұрағат ісі .
Терминдермен анықтамалар Қазақстан Республикасының
статистикасының 10.31.2001, ұйымдастыру –жіктеу құжаттамасы
. Құжаттарды рәсімдеуді талаптары Қазақстан Республикасының
статистикасының 10.24. 2001 мемлекеттік стандартардын
талаптарын міндетті түрде ескеру керек . Іс қағаздарын жүргізуді
ұйымдастыру .Іс қағаздарын жүргізу жедел әрі қарапайым болу
керек. Оның жүйесі ішкі фирмалық құжатпен ,яғни «Іс қағаздарын
жүргізу туралы» нұсқаумен бекітіледі. Қазақстан Республикасының
мәдинетті ,ақпарат және қоғамдық келісім министрлігінің 2030
жылғы 29 сәуірдегі .№33 мұрағат ісін жүргізу және құжаттама
бойынша комитет төрағасының бұйрығының талаптарына сай
құрастырылған және ұйымның жоғары қызметтегі тұлғасымен
бекітілген .Субъекттің ұйымдастырушылық құрлымына және құжат
айналымының объектісіне байланысты іс қағаздарын жүргізу.
- істерді басқарумен
- канцеляриямен
- секретариатпен (хатшылықпен
- жалпы бөлімен
- рефериетпен
- лауазымдар тәртібіне сыятын кез келген қызметкермен (іс
қағаздарын жүргізуге жауапты жүзеге асуы мүмкін .
Іс қағаздарын жүргізу қызмет қызметкерлерінің функционалды
міндеттемелері мен бекітіледі.№22 16.10.99жылы
-жетекшілер
- меңгеруші
- меңгерушінің орынбасарлары
- мамандар
- әдіскер
- мұрағат менгерушісі
- редактор
- техникалық жұмышылар
- секретарь – референт (стенографист)
- іс қағаздарын жүргізуші
- хатшы -мошинист
- экспедитор
- куръер жатады.
Іс қағаздарын жүргізу жауапкершілігі жетекшінің пункт бойынша құрылымға
сәйкес жетекшісінің бірінші орынбасарына немесе нақты орындаушыға
жүктеледі және еңбек келісімшартында бекітіледі .
Корреспонденциямен жұмыс істейтін лауазымдары бойынша фирманың
барлық жұмысшылары «Іс қағаздары жүргізу туралы» нұсқаулықтарды
білуге міндетті және оның талаптарына сәйкес қызметтін құжаттарды
ресімдейді.
Сотта құжаттардың үлкен санын құжаттардың жеке түріне
арналған бланкілерді қолдануға ұсынады. Оларды
типографиялық өдіспен құжат түрлерінің атауы бойынша
мәселе қаулылар, шешімдер бұйрықтар және т.б. сияқты болып
шығарады.
Шетелдік әдістермен жұмыс істейтін ұйымдар үшін
әріптестердің тіліндегі реквизиттердің көшірмелері бар арнайы
бланкілер қажет. Егер құжаттың екі жақ немесе бұданда көп
заңды тұлғалар құрастыратын болса, онда ол жалпы
ережелердің қолданылуымен таза қағазға ресімделеді.
Барлық бланкілермен құжаттардың екі жазылмай қалуға тиіс
екі жиілігі болу керек:
сол және жоғарғы жағы – 20 мм;
оң және төменгі жағы -10мм;
Бланктерде реквизиттердің орналасуы КУА и Д-дың 29.04.03.
жылы №33 бекітілген бұйрығымен 29 бірлікті құрайтын
тәртібімен санына сәйкес келуі керек.
Алайда, бұл жоғары керілім және тәжірибе жүзінде құжат
түріне байланысты аз қолданылады.
Қорытынды
Соттың күнделікті жұмысында қылмыстық мәселелері бойынша құжаттар
жасалады. Ол арыздар, түсініктемелер, өтініштер, анықтамалар және тағы
басқалар. Кіріс құжаттардың жасалуына, олардың тіркеліуне, жіктелуіне,
қозғалысына есепке алынуы мен сақталуына байланысты жұмыстардың
жиыны соттағы кіріс құжаттарының өңделуі деп аталады.
Қазақ тілінде іс жүргізуге ендіру тәжірибе жүзінде ойдағыға қарағанда
анағұрлым күрделі процесс болып шықты.
Іс қағаздарын жүргізу жедел әрі қарапайым болу керек. Оның жүйесі ішкі
фирмалық құжатпен ,яғни «Іс қағаздарын жүргізу туралы» нұсқаумен
бекітіледі. Қазақстан Республикасының мәдинетті ,ақпарат және
қоғамдық келісім министрлігінің 2030 жылғы 29 сәуірдегі .№33 мұрағат ісін
жүргізу және құжаттама бойынша комитет төрағасының бұйрығының
талаптарына сай құрастырылған және сот жоғары қызметтегі тұлғасымен
бекітілген . Тәжірибе жүзінде қолданылатын реквизиттер төмендегідей;
Жоғарғы басшылық органы тек маңызды мәселелерді ғана қарастырады.
Басқарудың түпкі мақсатын таңдауда ең алдымен барлық басқару
бөлімдерінің бақылауда болуын, жауапкершілігін және қызметтердің нақты
бөлінісін, тиімділікті басшылыққа алған жөн.
Соттың ағымдағы қызметі бойынша Соттық құжаттарды жасауда дәл
осындай мәселелер шешіледі.
Соттың ағымдағы қызметі бұйрық- жарлық құжаттары арқылы реттеліп
басқарып отырылады. Бұйрық беру құқығына, әдетте, бірінші басшы-
несиені реттеуші әкімшілік басшысы ие.

Ұқсас жұмыстар
Бастауыш мектептегі оқытудың теориялық және әдістемелік негіздері
Ғылыми проблема - қоғам қажеттіліктері туралы білім мен оларды қанағаттандыру тәсілдері мен тәсілдерін білмеу арасындағы қайшылық
Қызыл төбе
Бастауыш білім беру пәндерін метапәндік тұрғыда оқыту тұжырымдамасы
Электронды құжат айналымы. Электронды оқулықтар дайындау туралы ақпарат
Кәсіпорынның қаржысының банкроттық жағдайы
ҒЫЛЫМИ ЖҰМЫСТЫҢ НӘТИЖЕСІ
Қазақ тілі сабағында оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыруды бағалаудың әдістемесін құрастыру
ЖОО БАСҚАРУ
Жас маман
Пәндер