Тауарлық-материалдық қорлар

Презентация қосу

Тауарлық-материалдық
қорлар

Орындаған:
АЖ 105 топ студенті
Ақай Рустам
Жоспар:
I. Кіріспе:
1. Тауарлық-материалдық қорлар жайлы түсінік

ІІ. Негізгі бөлім:
2. Тауарлық-материалдық қорлардың жіктелуі
3. Материалдарды есептеуді ұйымдастыру
4. Материалдардың номенклатурасы
5. Материалдар қозғалысының есебі және оларды құжаттау
6. ТМҚ-ның бағалау әдістері
7. ТМҚ-ның қоймадағы есебі
8. Материалдардың бухгалтериядағы есебі

ІІІ. Қорытынды:
9. ТМҚ-ны түгендеу
Кәсіпорындар мен ұйымдардың қызметі барысында
өздерінің өндірген дайын бұйымдары, сату үшін сатып алған
тауарлары, сатып алған бірақ әзірге ұйымға келіп түспеген
тауарлары (жолдағы тауарлар), аяқталмаған өндіріс,
басқаларға көрсеткен қызметтері, сондай-ақ жұмыстарды
орындау және қызметтерді көрсету барысында пайдалануға
арналған қосалқы бөлшектері, отындары, ыдыс және
ыдыстық материалдары, жартылай фабрикаттар және басқа
да материалдары сол ұйымның ТМҚ-сы түріндегі ағымдағы
активі болып табылады.
Олардың өндіріс құралдарынан өзге еңбек заттары
өндірісте пайдаланылған кезде өздерінің бастапқы құнын
түгелдей өндірілетін өнімге ауыстырады. Шығарылатын
өнімнің, атқарылатын жұмыстың өзіндік құнының көп бөлігі
еңбек заттарының құнынан тұрады. Сонымен қатар еңбек
заттары өндірістік қор болып табылады.
№ Материалдарды есептеудің негізгі міндеттері
1 Дайындалған, келіп түскен және өндіріске немесе сыртқа босатылған
материалдарды уақытында есептеп, кіріске алу немесе есептен шығару
2 Материалдардың қоймада және тасымалдау кезінде түгел сақталуын
бақылау
3 Материалдық қорлар қалдығының белгіленген мөлшерден артып немесе
төмендеп кетпеуін бақылау
4 Материалдарды өндірісте пайдаланған кезде олардың техникалық жолмен
анықталған мөлшерін және тұтыну мөлшерінің қорын анықтау
5 Материалдардың өндірісте ұтымды пайдалануын бақылау
6 Дайындалған материалдардың өзіндік құнын анықтап және олардың
жоспарлы есептеу бағасынан айырмашылығын тауып, пайдаланылған
материалдар құнын әр объектінің шығынына қосу
Материалдардың есебін дұрыс және ұтымды
ұйымдастыру үшін мыналар керек:
1. Материалдардың бірыңғай номенклатурасы
мен жоспарлы есеп айырысу бағасын белгілеу;
2. Құжат айналымының дәл жүйесін белгілеу
және материалдарды есепке алу мен есептен
шығару операцияларының тәртібін сақтау;
3. Бірыңғайланған алғашқы есеп құжаттары
нысандарының түрлерін белгілеу және олармен
ұйымның барлық бөлімін қамтамасыз ету.
Түрлері Анықтамасы Материалдар
Шикізаттар Бұрын азды-көпті еңбек сіңірілген Мұнай, кен, мақта,
заттарды атайды. Бұлардың жүн, тері, ағаш және
құрамына кен өндіруші өнеркәсіп т.б.
пен ауыл шаруашылығы
мекемелерінің өнімдері жатады
Негізгі Өнімнің өзіндік құнын құрайтын Ұн, мата, кірпіш және
материалдар өңдеуші өнеркәсіп өнімдері жатады т.б.
Көмекші Әр түрлі химикаттар мен Бояулар, әктер
материалдар майлайтын, сүртетін және (известь) және т.б.
жөндеуге керекті басқа да
материалдар жатады. Олардың
ерекшелігі өнімнің материалдық
(заттық) негізін құрамайды
Жартылай Өндірістік үдерістің бір сатысынан Бетон, ағаш, шойын,
фабрикаттар толық өтіп әрі қарай өңдеуді қажет болат және т.б.
ететін материалдар жатады
Материалдардың номенклатурасы деп –
өндірісте пайдаланылатын материалдардың
белгілі бір түрлеріне олардың аты, сапасы,
мөлшері тағы да басқа көрсеткіштері бойынша
жасалған жіктеу тізімін айтады. Сонымен қатар
номенклатуралық тізімде әрбір материалдардың
бухгалтерлік есепте есептелінетін бағасы
көрсетіледі. Сондықтан номенклатуралық тізімді
номенклатуралық баға көрсеткіші деп атайды.
ТМҚ-ның
Арнайы
Орташа
бухгалтерлік
өзіндік
сәйкестірілген
құнын
есептеудегі
есептеу
есептеуәдісі
әдісі
әдістері
Арнайы әйкестірілген есептеу әдісі әдетте бірімен-бірін
алмастыруға болмайтын немесе кәсіпорында ерекше тәртіппен
пайдаланылатын нақтылы бір материалдық қорлардың бағасын
есептеуге арналған. Бұл әдіс жұмсалған материалдар мен істелген
жұмыстардың нақты өзіндік құнын есептеп шығаруды көздейді.
Сондай-ақ бұл есептеу әдісі сатылып алынғанына немесе
кәсіпорынның өзінде өндірілгеніне қарамастан арнаулы жоспарлауға
арналған материалдардың өзіндік құнын есептеуге арналған.
Орташа өзіндік құнын есептеу әдісі бойынша кәсіпорынға
кіріске алынған әрбір материалдық қорлардың бағасы олардың кіріске
алынғандағы шоты бойынша бағасын анықтау мүмкін болмаған
жағдайда жүргізіледі.материалдық қорлар тобының орташа өзіндік
құны ұйымдағы материалдардың есепті айдың басындағы қалған
қалдығының құнымен ай бойы кіріске алынған материалдар құнының
жиынтығын материалдардың ай басындағы сандарының қалдығымен
ай бойы кіріске алынған тиісті материалдардың сандарының
қосындысына бөлу арқылы анықталады.
ФИФО әдісі есептен шығарылған материалдық қорларды олардың
алғашқы кезекте кіріске алынғандарының өзіндік құны бойынша
бағалау әдісі болып табылады. Бұл әдіс қағидасы бойынша
материалдық қорлардың бірінші кезекте кіріске алынғаны алғашқы
болып, яғни бірінші кезекте шығыс етіледі деп жорамалданады.
Басқаша айтатын болсақ, барлық келіп кіріске алынған материалдар
бірінен соң бірі кіріске алынғандағы кезегі бойынша шығыс етіледі
деп есептелінеді. Бұл жағдайда ай соңында кәсіпорынның қоймасында
қалған материалдардың өзіндік құны соңғы кіріске алынған
материалдардың бағасымен бағаланады.
ЛИФО әдісі кәсіпорынға ең соңғы кезекте кіріске алынған
материалдар тобы бірінші болып шығыс етіледі немесе жұмсалады
деген қағидаға негізделген, яғни алғашқы жұмсалатын немесе шығыс
етілетін материалдар кәсіпорынға ең соңғы кіріске алынған
материалдардың тиісті өзіндік құны бойынша бағаланады. Ал ай
соңында кәсіпорында қалған материалдар алғашқы кіріске алынған
материалдардың өзіндік құны бойынша бағаланады.
Материалдық қорларды түгендеу
ҚР-да осы күнгі қолданылып жүрген ереже бойынша
кәсіпорындар жылына кем дегенде бір рет өздерінің
меншігіндегі материалдық қорларына түгендеу жұмысын
жүргізу керек. Түгендеу жұмысын міндетті түрде мынадай
жағдайда жүргізіледі:
Жылдық есеп беру (жыл аяғында) алдында маусыммен жұмыс
істейтін қайта өндіруші ұйымдар, сондай-ақ дайындаушы және
басқа да ұйымдар материалдар мен шикізаттарға олардың
қалдығының азайған кезінде түгендеу жұмысын жүргізе алады.
Материалдық қорларды міндетті түрде түгендеу материалдарға
жауапты адамның ауысуына байланысты, ұрлық және қиянат
жасалғанда, сондай-ақ материалдық қорлар бұзылғанда, табиғи
апат, өрт болғанда, ұйым таратылғанда (қайта құрылғанда) тағы
да басқа жағдайларда жүргізіледі.
Түгендеу – бұл барлық материалдардың
әрқайсысын біртіндеп санап шығып, одан кейін
материалдардың нақтылы қалдығын бухгалтерлік
баланстағы қалдығымен салыстыру. Түгендеу жұмысы
материалдардың түгел сақталуын қамтамасыз етудің
басты құралы б.т.

Ұқсас жұмыстар

Қорлардың типтері

Материалдық қорлардың қозғалысын құжаттау

Кәсіпорын мүлкінің құрамы, негізгі өндірістік қорлар, олардың экономикалық құрамы, құрылымы Мақса

Тауарлыматериалдық қорлар

Материалдық қорлар есебі

Материалды қорлар

БУХГАЛТЕРЛІК ЕСЕП ҚҰЖАТТАРЫ

Өнімнің өзіндік құнын төмендету, пайда, рентабельділікті арттыру әдістер

Төленбеген капитал шоты

Жарғылық капиталдың есебі

Пәндер