Бағалы қағаздар




Презентация қосу
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министірлігі
Халықаралық Бизнес Университитеті
Қаржы кафедрасы

Қаржы нарығы және делдалдар пәніне презинтация

Тақырыбы : Бағалы қағаздар

Тексерген: Тұсаева А.Қ.
Орындаған:202 топ
“Қаржы”кафедрасының
студенті Шелденоа А.С.

Алматы қаласы 2010жыл
Бағалы қағаздар – бұл капиталдың
ерекше формасы азаматтық
кодекске сәйкес бағалы қағаз
мүліктік құқықты куәландыратын
белгілі бір белгіленген формалары
мен реквизиттері бар құжат.
Іс жүзінде акция, облигация және басқада бағалы қағаздарын шығару арқылы
капиталды таратуды көздейтін заңды тұлғалар эмитент деп аталады және сонымен
қатар олар бағалы қағаздарды иемденушілердің (сатып алушылардың) алдында
белгілі бір жағдайда борышты (міндетті) болып табылады.

Эмитенттің кім болғанына байланысты бағалы қағаздар төмендегідей үш түрге
бөлінеді:
мемлекеттік;
муниципалды;
корпоративтік.
Мемлекеттік бағалы қағаздар – бағалы қағаздардың
бұл түрі Қазақсатан Республикасының заң актілеріне
мемлекеттік сыртқы және ішкі қарыздарын қайтару
мақсатында шығарылған. Сонымен қатар бағалы
қағаздардың бұл түрі Қазақстан Республикасының Ұлттық
банк мемлекетімен эмитенттелінетін бағалы қағаз болып
табылады. Үкімет өз атынан бағағалы қағаздардың бұл
түрін шығара отырып, Республикалық бюджеттің
тапшылығын қарастыру мен инфляцияны болдырмау
жағын қарастырады. Осыған сәйкес Ұлттық банк мекемесі
айналымдағы ақша қаражаттарының қозғалысын реттеуді
көздейді.
Мемлекеттік
қысқа мерзімді
қазынашылық
міндеттеме
(МЕККАМ)

Мемлекеттік орта
мерзімді
Ұлттық жинақ
қазынашылық
облигациялары;
міндеттеме
(МЕОКАМ)

Мемлекеттік
бағалы
қағаздар
Муниципалдық бағалы қағаздар – бұл бағалы
қағаздардың мұндай түрі жергілікті бюджеттен
эмиссиланатын жергілікті атқарушы органдар
шешімімен шығарылады. Бағалы қағаздардың бұл
түрін шығарудағы басты мақсат – құрылыс, яғни
ауыруханалар салу үшін, бала бақшалар мен
мектептер, тұрғын үйлер, жолдардың жағдайын
жақсарту және тағы басқадай аймақтың әлеуметтік
мәселелерін шешу болып табылады.
Корпоративтік бағалы қағаздар –
кәсіпорындар мен ұйымдардыдың
заң күшіне сүйене отырып, өзінің
жарғылық капиталын
қалыптастыруға немесе
шаруашылық қызыметін жүзеге
асыру үшін шығарылатын бағалы
қағаздарын корпоративтік бағалы
қағаздар деп атайды. Бағалы
қағаздардың бұл түрін көп
жағдайларда акционерлік қоғамдар
Бағалы қағаздарды жалпы мынадай екі топқа
бөлуге болады:

Ақшалай бағалы қағаздар –
ақшаны қарызға алғандығын
білдіреді. Бағалы қағаздардың бұл Капиталды бағалы қағаздар –
түріне вексельдерді, депозиттік және кәсіпорындар мен ұйымдардың қорын
жинақ сертификаттарын жатқызуға (капиталын) құру немесе оны
болады. Жалпы ақшалай бағалы ұлғайтуға байланысты шығарылады.
қағаздардан табыс бір рет қана Акция мен облигация осы аталған
алынады. Іс жүзінде ақшалай бағалы бағалы қағаздардың түріне
қағаздар қысқа мерзімді болып жатқызылады.
келеді, яғни бір жылға дейінгі уақыт
аралығында қолданылады.
Өздерінен алынатын табысқа
байланысты бағалы қағаздар
мынадай екі топқа бөлінеді:
қарызды
қ бағалы
қағаздар
;

инвестициялық
бағалы қағаздар
Қарыздық бағалы қағаздар – бағалы
қағаздың бұл түрі бойынша эмитент көрсетілген
уақыт барысында белгіленген пайыз көлемінде
(процентімен) тиісті қарыздарын өтуге (төлеуге)
міндетті. Қарыздық бағалы қағаздарға
облигацияның барлық түрлері, вексельдер, тағы
басқа бағалы қағаздар жатқызылады.
Инвестициялық бағалы қағаздар – бағалы
қағаздың бұл түрі иемденуші активтің бір бөлігін
иемденуге құқық береді. Бағалы қағаздардың
бұл түріне акцияны жатқызуға болады.
БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР ШЫҒАРЫЛУ МАҚСАТЫНА БАЙЛАНЫСТЫ МЫНАДАЙ ЕКІ
ТҮРГЕ БӨЛІНЕДІ:

• Мұндай бағалы қағаздар қор
биржаларында айналысқан
Қорлы бағалы түсіеді және көп мөлшерде
эммиссияланады. Бағалы
қағаздар қағаздардың бұл түріне акциялар
және облигациялар
жатқызылады.

• Бағалы қағаздың бұл түрі
белгілі бір коммерциялық
Саудалық бағытпен сауда
бағалы қазаздар операциялары кезінде есеп
айырысуға арналған.
Нарықтық емес бағалы Нарықтық бағалы
қағаздар қағаздар
• бұл аталған бағалы • мұндай бағалы қағаздар
қағаздар қолдан–қолға айналыста еркін сатылып
еркін жүре бермейді, яғни немесе сатып отырылды.
олар екінші айналымға
түсепейді.
БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР МЫНАДАЙ БОЛЫП ЕКІГЕ БӨЛІНЕДІ:
НАРЫҚТАҒЫ АЙНАЛЫМДАҒЫ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ
АТҚАРАТЫН ҚЫЗМЕТІНЕ ЖӘНЕ РӨЛІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР МЫНАДАЙ
ҮШ ТОПҚА БӨЛІНЕДІ:

негізгі (акция,
облигация);

көмекші (чектер,
вексельдер,
депозиттік
сертификаттар);

туынды (варранттар,
опциондар,
фьючерстер, бондар
тағы да басқалар)
Акция дегеніміз кәсіпорындар мен ұйымдардың
қандайда бір акционерлік қоғамды дамыту үшін
қаржы салғандығын куәландыратын және иесіне
акционерлік қоғамның пайдасының бір бөлігін
дивидент түрінде (табыс ретінде) алуға құқылы
беретін бағалы қағаз болып табылады. Акциялар
айналым мерзімі белгіленбей-ақ шығарыла
береді. Кәсіпорындар мен ұйымдарды басқаруға
қатысу құқығына сәйкес акциялар мынадай
түрлерге бөлінеді:
жәй акциялар;
артықшылығы бар акциялар.
Жәй акциялар акционерлік қоғамды басқаруға құқық береді.
Бір жәй акция ұйымның акционерлер жиналысында осы
кәсіпорынға қатысты мәселелерді шешу барысында бір
дауысқа ие бола алады. Жәй акциялар үшін дивидент төлеу
акционерлік қоғамның таза пайдасынан (толықтырғанан)
кейін және артықшылығы бар акциялар бойынша дивиденттер
төленгеннен кейін жүргізіледі.
Артықшылығы бар акциялар – басқаруға қатысу құқығын
бермей, әйтсе де олар иесіне тұрақты белгіленген мөлшерде
дивиденттер алу құқығын береді, яғни оларға белгілі бір
мөлшерде табыс әкеліп тұрады. Сонымен қатар артықшылығы
бар акциялар ұйымның таза табысын акционерлер арасында
бөлу кезінде немесе қоғамның жойылуы кезінде жәй акциялар
мен салыстырғанда артықшылықққа ие болады.
Облигация дегеніміз оның иесінің
ақша салғандығын куәландыратын
және оған көрсетілген мерзім ішінде
осы бағалы қағаздың атауы
(номиналды) құнына белгіленген
пайызды (процентті) төлей отырып,
өтеу міндеттемесін мақұлдайтын
бағалы қағаз болып табылады.
Облигациялар сияқты кісіпорын үшін
инвестицияның маңызды көзі болып
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар
Мемлекеттік бағалы қағаздар
Бағалы қағаздар нарығы
Құнды қағаздар нарығын мемлекеттік реттеу
Бағалы қағаздар нарығының іргелі талдау
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР
ҚАРЖЫ РЫНОГІ
Бағалы қағаздар нарығы туралы
Коммерциялық банктердің бағалы қағаздарының операциялары
Бағалы қағаздар нарығын реттеу
Әлемдік бағалы қағаздар нарығы
Пәндер