Көне Қытай жазба материалдары және Бань Гудың библиографиясы

中国

Шан-Инь (б. з. д. ХҮІІІ-ХІІ ғ. )

Қытай тіліндегі алғашқы жазба мәтіндер тасбақаның қалбырына жазылған

Кейін жазбалар қола тақтайларға жазылған, әр тақтайға 40 иероглиф сыйған.

Б. з. д. ІІІ ғасырда жазу құралы ретінде жібек матаны қолданған

Жібек маталар қымбат болғандықтан жазу құралы ретінде қағазды ойлап тапқан. Бұл жазба сөздердің көбейуіне әкелді.

“Жазба сөз” көне қытайларда “ВЭНЬ” терминмен жазылған. Яғни вэнь - көне даналардан мұра болып қалған “ұлағатты” сөздері.

Алғашқы қытай тарихшысы және библиографы Бань Гу “Хань династиясының тарихы”еңбегінде өнер және ұлағатты сөздерге сипаттама беріп, “ұлағат” дегенді барлық жазба ескерткіштердің жиынтығы деп түсіндірген.

Сол еңбегінде ол 596 шығарма атап өтіп, олардың барлығын 6 бөлімге бөледі.

Канондық

Философиялық шығармалар

Гаи өлеңдері және Фу поэмалары

Әскери ғылым трактаттары

медициналық кітаптар

Астрологиялық шығармалар

Бань Гу библиографиясы көне Қытай жазба шығармаларының қандай типтері болғандығын және бізге олардың қанша бөлігі жетпегендігін білуге мүмкіндік береді.