Сократқа дейінгі антикалық философия: Милет мектебі, пифагоршылар және элеаттар

Антикалық философия

Сократқа дейіңгі кезең

Сократтан кейінгі немесе классикалық кезең

Сократка дейінгі философия

Милет мектебі

Фалес (шамамен б. д. д. 625-547жж. ) милет мектебінің негізін қалаушы.

Оның ілімінше, барлық денелердің бастамасы-су. Ол барлық денелер суда қалқып жүреди десе, екінші жағынан ол жай су емес, ол-”ақыл- ой”, осы тұрғыдан құдай тектес дейді. Еңбектері “Күн туралы”, “Бастама туралы” т. б.

Милет мектебі

Анаксимандр (шамамен б. д. д. 611-545жж. ) .

Оның ілімінше, тіршілік теңіз бен құрлықтың шекарасы, алғашқы жәндіктер теңізде өмір сүрді, кейін олар қабыршақтарын тастап құрлыққа шығып, сөйтіп, жануарлар пайда болды. Ал адам теңіз жануарларының бір түрінің ішінде өмір сүріп, кейін құрлыққа шығып өмір сүрді дейді. Оның енбектері “Жер картасы”, “Табиғат тұралы” т. б.

Милет мектебі

Анаксимен (б. д. д. VI ғасыр ортасы) .

Ол барлық денелердің түп негізі деп Ауаны айтады. Ауа үнемі қозғалыста болып, бірде қоюланып, бірде сұйықталып, ауа түрлі заттар мен құбылыстарды түзеді дейді. Негізгі еңбегі “Табиғат туралы”.

Милет мектебі

Гераклит (шамамен б. д. д. 544-483 жж. ) .

Ол заттың түпнегіздік бастамасын От деп есептеген. От мәңгі және құдай тектес. Әлемді құдайда, адам да жаратқан жоқ, ол өз заңдылығымен бірде жанып, бірде сөніп тұратын От деген. Оның негізгі еңбегі “Табиғат туралы”.

Пифагоршылар мектебі

Пифагор (б. д. д. 580-500 жж. ) . Пифагошылар қоғамда анархияның етек алуына қарсы болып, құдайдың айтуымен жасалған заңдарды жасау керектігін уағыздады. Пифагор- философтардың ішінде бірінші болып өз ілімінде сан категориясын жан-жақты қарастырған ғұлама.