Гиподерматоз (сәйгел,оғалақ)




Презентация қосу
Гиподерматоз
(сәйгел,оғалақ)
Орындағандар:Серікбайқызы
Арайлым
Тасқожа Самғат
Скаков Арман
Сәйпен Нұрболат
Қабылдаған:Шынтеміров А. М
Жоспар:
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1)Гиподерматоз ауруымен танысу,шығу
көзін анықтау
2)ЭПД
3)Аурудың сыртқы белгілері
4)Өсіп-өнуі(патогенез)
5)Ауруды анықтау тәсілдері
6)Емі
7)Дауалау шаралары
ҚОРЫТЫНДЫ
КІРІСПЕ
Балаңқұрттар дене бойымен жылжу
кезінде,малдың салмағын азайтып,тері
бағасын да төмендетеді.Малдың
арқасында іріңді ісік яғни абсцесс болмай
тұрғанша,олар өңешке және бас миға
өтеді.Ересек шыбындар малды
шақпайды,бірақ қорқытып,дене
жарақаттрына және елеулі өндіріс
шығындарға әкеліп соқтырады.Ересек
бөгелектер араға ұқсас болып
келеді,ұзындығы 2-см дейДенесін қара-
қоңыр,кейбір жерлерін қызғылт сары түк
Оғалақ құрттары
Дене тұрқы 13-
15мм.Денесі
түкті,басындағы түгі
сары түсті.Ауыз
мүшелері толық
жетілмеген.Кеудесінің
алдыңғы және артқы
жақтары ашық сары
түсті,ал ортасы қара
түсті,бал арасына ұқсас
болып келеді.
Гиподерматоз
Оқалақ балаңқұрттар тудыратын,жалпы
организмнің улануы мен жануарлар
қоңдылығының төмендеп,паразит
орналасқан жерлердің қабынып өзгеруімен
сипатталатын созылмалы ауруы.
Қоздырғышы: ірі қараның тері астын
мекендейтін, Hypoderma туысына жататын
бөгелектер.Көп жағдайда ірі қара
мал,қодас,өркешті бұқалар ауырса,сирек
жағдайда жылқыларға да жұғып ауру
қоздыра алады.
Гиподерматоз
ЭПД
ҚАЗАҚСТАННЫҢ барлық облыстарында
кездесетін ауру.Бұл ауруға көбінесе
малдар жаздың ыстық күндері
шалдығады.Әсіресе бұл малдарға жас
малдар бейім келеді.Кейбір жеке
шаруашылықтар оқыраға қарсы тиісті
шаралар жүргізбейді,сол себептен келесі
жылдары оқыра жаппай таралуы мүмкін.
Жұғу факторлары
Оғалақ ауруының сыртқы белгілері
Ұшып жүрген бөгелектің ызыңынан мал
тынышсызданып, жөнді жайылмай
мазасызданады.Осының әсерінен мал
арықтап,сауын сиырлардың сүті
кемиді.Бірақ бөгелектің ұрғашылары
малды қуып жүріп,олардың жайылымда
жатқан жерлерінде терінің түгіне
жұмыртқаларын жапсырып кетеді.Бұл
кезде тері ісініп,мал қатты
ауырсынады,өңеші зақымдалған кезде
жем-шөпті әрең жұтады.
Өсіп-өнуі(патогенез)
Оқыра бөгелектерінің өсуі бір біріне
ұқсас,өте өсімтал келеді,бір ұрғашы
бөгелек 2-3аптада 800-ге дейін
ұрық(жұмыртқа) шашып,30-40малды
ауруға шалдықтыра алады.Бөгелек
жұмыртқаларынан 3-7күнде балаңқұрт
түзіледі.Бұл кездебалаңқұрт тұмсығымен
теріні тесіп,ет пен терінің арасына
енеді.Одан соң балаңқұрттар өңешке
жылжып, өңештің кілегейлі қабатының
астына барып орнығады.Өңеш пен
жұлында 5-6айдай мекендейді.
Ауруды анықтау тәсілдері
Малды зерттейді,яғни арқа жотасының 2
жағын алақанмен сипап немесе
саусақтармен басып көреді.Мал
жотасының 2 жағын шоқтықтан бастап
құйымшаққа дейінгі аумақты сипап көреді
мұндай кезде 2 немесе 3 сатыдағы балаң
құрттарды санап шығуға болады.
Аурудың емі:
Оқыраға қарсы емді 1 сатысына қарсы бағыттау
тиімді.Ол үшін жүйелік әсер ететін фосфорорганикалық
инсектицидтер-гиподермин-
хлорофос,хлорофос,аминдофос және т.б қолданылады.
Гиподермин-хлорофос дайын дәрі.Қолдану мөлшері тірі
салмағына 200кг дейінгі төлдерге-16мл,артық болса-
24мл дозада болады.
Гиполермин-хлорофосты малдың арқа жотасының 2
жағына арнаулы аспап АД-1 немесе инесіз шприцпен
шоқтықтан құйымшаққа дейін құямыз.Дәрі жотаның 2
жағына тең құйылады.Оқыраға шалдыққан бірен-саран
малды 4% хлорофос ерітіндісімен де емдеуге болады
Хлорофос
Алдын-алу шаралары
Гиподерматоздың алдын-алу және жою
мақсатында ауру қоздырушысының
биологиясын,эпизоотиялық
ерекшеліктерін,жергілікті табиғат
жағдайын және мал өсіру технологиясын
ескере отырп,ветеринарлық-санитариялық
және емдеу шарларын кешенді түрде
жүргізу.Жаздың ыстық күндерінде
малдарды оқырадан қорғау үшін,күндіз
қорада ұстап,түнде жайған жөн.
ҚОРЫТЫНДЫ
Бұл ауруды қорытындылай келе,3-ші сатыдағы
бөгелектің балаңқұртында тыныс тесіктері
шұңқыма тәрізді емес,жалпақ болып келеді
сондықтан анықтап ем жасаған кезде 3-ші сатыдағы
бөгелектің балаңқұрттарын жоюымыз қажет,себебі
3-ші сатыдағы бөгелектің балаңқұрттары малдың
арқасында тоғышарлық етіп,әр түрі көлемдегі
абсцестерді қалыптастырады.Мал иесіне малдарды
оғалақ ауруынан сақтандыру үшін оның себептерін
болдырмау керектігін айтып,жеке шаруашылығында
оқыаға қарсы тиісті шараларды жүргізу керектігін
айтып ескерттік.

Ұқсас жұмыстар
«Гиподерматоз кезінде сойыс өнімдерін ветеринарлық санитарлық сараптау және санитарлық бағалау.»
Қой эстрозы ауруы
Энтомология. Гиподерматоз және Эстроз
Төрт түлік туралы жырлар
Ірі қара мал гипедерматоз
Инвазиялық аурулар туралы түсінік
Түк жегіштер
Қой эстерозы
Түйе цефалопинозы
Жылқының ринэстрозы
Пәндер