Жер, су, әуе көлігі және құбыр желесі




Презентация қосу
“Қазақстан әлемдік көлік-
коммуникация жүйесінің бөлігі
болуы тиіс, бұл бізден еліміздің
барлық көлік инфрақұрылымын
жеделдете дамытуды талап етеді.”
Н.Ә. Назарбаев
Революцияға дейін, Петропавл арқылы Ұлы Сібір темір жолы магистралі өтіп, ал 1905-
1907 жылдары, Қазақстанның батысында Орынбор-Ташкент темір жолы тартылды.
Кеңес жылдарында республика аймақтарында түрлі бағытта жаңа темір жол
магистралдары салынып, ол Қазақстанның табиғат ресурстарын игеру және
экономикасын көтеруге мүмкіндік берді. Темір жолмен бірге еліміз аумағында көптеген
қалалық, ауылдық елді мекендер, өнеркәсіп кәсіпорындары пайда болды.
Қазір темір жолдардың жалпы ұзындығы 146 мың шақырымнан асып, оның
ұзвндығынан біздін республика Ресей мен Украинадан үшінші орын алады.
Қазіргі Қазақстан аумағында бес темір жол магистралдары қалыптасып,
оның үшеуі меридиандық, ал екеуі ендік бағытта созылып жатыр.
Меридиандық : Орынбор-Ташкент, Трансқазақстан және Түркістан-Сібір
темір жолдары.
Түркістан-Сібір темір жолы – Арысты байланыстырып Қазақстанның
шығыс аймағында түсті металл байлақтарын игеру, энергияны көп қажет
ететін түсті металлургияның дамуы, су электр энергиясының
қалыптасыуына мүмкіндік берді.
Ендік бағытта: Оңтүстік-Сібір және Орта Сібір темір жолы.
Оңтүстік Сібір жолы Қарағанды көмірінің оңтүстік Орал металлургиялық
комбинаттарына бұрынғы Петропавл-Челябі арқылы айналып бару жолын
924 шақырымға қысқартты. Сонымен бірге Екібастұз көмір бассейінін
онан әрі игеруді жақсартты.
1992 жылы Қазақстан және Қытай арасындағы Достық және Алашанькоу
станциялары байланыстарды. Сонымен бірге Туркия, Иран, Туркімения
мен Өзбекістан елдері бір темір жолымен байланыстарды.
Республика автомобиль жолдарының жалпы
ұзындығы 115 мың шақырым болып, соның 93
шақырымы қатқыл табанды жолдарға келеді.
Жолдың жалпы ұзындығының 22% республика

көлеміндегі жолдарға, ал 78% жергілікті маңызы
бар жолдарға жатады.
Ірі автомобиль магистралдарына: Ташкент-

Шымкент-Тараз-Бішкек-Алматы, Алматы-Семей,
Атырау-Орал жолдар жатады.
Қазіргі мезгілде республикада өзен көлігінің жүк
айналымын игеруде 9 кәсіпорындар жұмыс істейді.
Республикада 28 порттар бар.
Шығыс Қазақстан маңызды аудан болып табылады.
Мұнда негізгі өзен артерияларына Ертіс өзені, Зайсан
көлімен жата отырып, ұзындығы 1780 шақырымдық
терең су жолы болып отыр.
Қазақстанның тәуелсіздік алуымен байланысты, әсірісе
Каспий теңізінде теңіз көлігін құру және оның
дамуының елеміз үшін зор маңызды болып отыр.
Батыс Қазақстан мұнай-газды бассейн, кен
орындарынан құбыр жолдары тартылған.
Құбырлары: Атырау-Ор, Өзен-Атырау-Самара және
еліміздің шығысындағы Омбы-Павлодар-Шымкент
жатады.
Соңғы жылдары Қазақстан мұнайын халықаралық
нарыққа экспортқа шығару мақсатында Батыс
Қазақстаннан КТК (Каспий труба құбыры
консорциумы) Теңіз-Новороссийск жаңа мұнай құбыры
жолы тартылды.
Астана қаласы газды ұзындығы 480 шақырымдық газ
құбыры жүргізілуде.
Қазақстан әуе жолдарының ұзындығы 200 мың
шақырым.
Астана мен Алматы әуежайлары Қазақстанның басқа
елдермен халықаралық байланысын жүзеге асырады.
Қазақстанның әуе жолы самолет паркін Ту-154, АН-30,
36 және М-8 вертолеты т.б. құрып, сонымен қатар
Қазақстан әуе жолында Чех самолеті А-410 және АҚШ-
тың БОИНГ-737, 747 және 767 қызмет етуде.
Қазақстанда 21 аэропорттар жұмыс істеп, солардың
ішінде үшеуі кең фузеляжды самолеттерді, ал
қалғандары ТУ-154 самолетін қабылдай алады.

Ұқсас жұмыстар
Құбыр жолы
Басқару жүйесін жетілдіру және нарықтық экономика жағдайындағы көлік жүйесін мемлекеттік реттеу
Көлік және байланыс географиясы тақырыбын қайталау
Қоғамдық ғылымдар
Транспорт
Қазақстан экономикасы Көлік және байланыс кешені
Көлік
Қазақстанның экономикалық картасы, Оңтүстік Қазақстан экономикалық көрсеткіштері көрсетілген таблица
Малды тасымалдауға арналған көлік түрлері
Оңтүстік Қазақстан аймағының шаруашылығы
Пәндер