Иммунопатологиялық үрдістер

Презентация қосу

С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық медициналық
университеті
Кафедра: Патологиялық
анатомия

СӨЖ
СӨЖ
Тақырыбы:Иммунопатологиялық
үрдістер Орындаған: Ахметова Ж.
Курс: 2
Тобы: 07-(02)
Фак: қ.д.с.
Қабылдаған: Анаятова
Б.Ж.
Алматы-2010.
жоспар

1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
3. Иммундық жүйеге байланысты патологиялар
4. Иммундық тапшылықтар
5. Аутоиммундық аурулар
6. Қорытынды
7. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Қазіргі таңда адам және жануарлар организмінде
иммундық бақылауды жүзеге асыратын, жеке- дара
иммунокомпетентті жүйе барлығы анықталған. Ағылшын
патологі Миллердің (1961) жүргізген тәжірибелерінде
айырша бездің осы иммундық реакцияларды басқаратын
орта екендігін анықтаған.
Адам және сүтқоректілердің иммунитетінің орталық
ағзаларына тимустан басқа сүйек кемігі, ал құстарда –
фабрициус қалтасы жатады.
Көкбауыр, шеткі лимфа бездері, асқазан- ішек
жолындағы, өкпедегі шоғырланған лимфоидтық тін және
қандағы лимфоцит жасушалары иммундық жүйенің шеткі
бөлімдері болып есептеледі. Тимусқа тәуелді
лимфоциттерді Т- лимфоциттер, ал фабрицус қалтасына
тәуелдісі В- лимфоциттер деп аталады. Сондай-ақ
олардан басқа таңбасы жоқ лимфоциттерде болады.
Негізгі бөлім

Иммундық жүйеге байланысты патологиялар

Иммундық патология деп әртүрлі антигендерге
қарсы бағытталған иммундық реакциялар тек қана
қорғаныс қызметін атқармай, сол аймақтағы
тіндерді де зақымдауын айтамыз.
Тіндердің иммундық зақымдануы гуморалдық
немесе жасушалық иммунитет негізнде жүреді.
Олар жоғары сезімталдық реакциялары деп аталып
4 түрге бөлінеді.
Иммундық кешенді аурудың жергілікті түрінің
классикалық үлгісі ретінде Артюс феноменін
мысалға келтіруге болады. Бұл реакция алдын ала
сенсибилизацияланған жануарлардың терісіне
антигеннің шешуші дозасын дарытқанда туындап
қанда иммундық кешендердің пайда болуымен
сипатталады.

1) Анафилаксиялық түрі алдын ала
сенсибилизацияланған организмге антигеннің шешуші
мөлшері түскенде өте жедел түрде дамиды. Оның себебі
IgJ – нің лаброциттер мен базофилдер сыртындағы Ғс-
бөлшектермен байланысуы. Байланыстыру қызметін
комплемент компоненттері- С5а және С3а атқарады.
Нәтижеде лаброциттер түйіршіксізденіп, көптеген
біріншілік медиаторлар ( гистамин, аденозин,
эозинофильдер мен нейтрофильдердің хемотаксистік
факторлары, протеозалық ферменттер, қышқыл
гидролазалар) және екіншілік медиаторлар ( арахидон
қышқылының метаболиттері – лейкотриендер мен
простагландиндер, тромбациттерді белсендіруші
факторлар, кейбір цитокондер) бөліп шығады.
Осы медиаторлар әсерінде жергілікті және жүйелі
анафилаксиялық реакция дамиды.

2) Цитотоксиндік түрі иммундық жүйеде
организмнің өз антигендеріне қарсы
антиденелер түзілуімен сипатталды. Ол
3 түрде өтуі мүмкін.

Комплементке тәуелді Антиденелрмен Антиденелерге
реакцияларда байланысты байланысты жасуша
антиегн мен реакцияларда дисфункциясы. Бұл
антидененің әсерлесуі өзгерген реакция нәтижесінде
жасушаның сыртында жасушалардың жасуша
өтіп,сол жерге жойылуы IgJ- дің зақымданбайды, бірақ
комплемент Ғс- қызметі
жабысады. рецепторлары өзгереді.Мысалы,
Комплементтің бар жасушалр антиденелерге
белсенділігі артқанда арқылы жүреді. байланысты қалқанша
мембран без жасушаларының
шабуылдаушы мешен қызметінің күшеюі 6
іске қосылып, Базедов ауруына
3) Иммунокешендік түрі. 3-ші типтегі
жоғарғысезімталдық иммундық кешеннің
тіндерге зақымдаушы әсер етуіне, оның
комплементті белсендіру мумкіншілігіне
байланысты. Иммундық кешен қанда
немесе антидене қан тамырынан
шыққанда, жергілікті пайда болады. Кейін
иммундық кешендер қан тамырларының
қабырғасына немесе тіндерге, әртүрлі
сүзгілерге (бүйрек сүзгісіне) шөгіп қалады.
Осыған байланысты иммуно- кешендік
аурудың жергілікті және жүйелі түрлерін
ажыратады.(1-сурет)
1-сурет.
Иммунокешендік (ИК)
гломирулонефрит. Эн z –
Эндотели. МЗК -
мезангиалдық жасуша
(В.В. Серов бойынша)

үйелі иммуно-кешенді аурудың даму
Қанда антиген- антиденеден тұратын иммундық
кешеннің түзілуі;

Иммундық кешеннің әртүрлі ағзаларға шөгіп қалуы;

Иммундық кешеннің комплементпен бірігуі;

Иммундық кешеннің лейкоциттерді өзіне тартып
алуы (хемотаксис);

Лейкоциттердің иммундық кешенді жұтуы
(фагоцитоз)

Лейкоциттерден лизосомалық ферменттер және
биологиялық белсенді заттардың бөлініп шығып,
қабынудың басталуы.
4) Иммундық жасушалармен байланысты түрі

a. Жоғарғы b. Тікелей
сезімталдықтың цитотоксиндік әсер
баяу түрі, ол етуші CD8+ Т-
СD4+Т- лимфоциттер
лимфоциттермен реакциясы.
байланысты;
Мысалы: манту Сенсибилизацияланған Т-
реакциясы, ол лимфоциттер анцигендік
туберкулинді тері ішіне қасиеттері өзгерген жасушаларға
тікелей шабуыл жасап оларды
жібергенде дамиды.осы
жойып жібере алады, соңдықтан
антигенге оларды жендетте (киллерлер) деп
сенстбилизацияланған атайды. Бұл реакция
адамдарда 8-12 сағаттан трансплантантты көшіруде, ісікке,
соң тері қызарып,ісініп,48 вирустық инфекцияларға қарсы
сағатта оныңкөлденеңі 2 күресуде өте маңызды. Мысалы,
см-ге жетеді,ортасында вирустар әсерінде жасушалар
кейде некроз ошағы сыртында жайғасқан НLA-
пайда болады. антиггендер өзгереді.
Иммундық
тапшылықтар
Иммундық тапшылық -иммундық
реакцияларға қатысушы Т-және В-
лимфоциттеріңнің, моноциттердің,
фагоциттер жүйесінің жеке-жеке немесе
біргелікті жетіспеушілігінің нәтижесі. Олар
іштен туылған, гендік себептер
нәтижесінде туындайды.
Біріншілік иммундық тапшылық. Бұл
иммундық тапшылық синдромында
жасушалық иммунитет те, гуморалдық
иммунитет те бірдей бүлініп, организмде
ауыр патологиялық өзгерістер дамиды.
Иммундық тапшылықтың швейцариялық
түрі. Иммундық тапшылықтың бұл түрін
бірінші рет Глацман және Риниккер (1950)
ашқан. Бұл синдромда тимус семіп, онда
лимфоциттердің мөлшері азайып кетеді,
тимус деншіктері тіпті көрінбейді. Қан
құрамында гаммаглобулин болмайды. Шеттік
лимфа түйіндерінде тек ретикулалық сторма
ғана қалады, лимфоидтық жасушалар өте аз,
ал фоликулалар мүлде жетілмеген. Бұл
синдромның негізінде организмде
лимфоидты жасушалар пайда болатын
бағаналық жасушалардың жеткілікті өсіп-
өнбеуі жатады.

м ов Вискот-
ел
Нез ом олдрич Луи- Бар
и нд р синдром синдромы
с ы
ы

Иммундық тапшылықтың және
гуморалдық иммунитеттің
тапшылығына,
сондай – ақ бұзылуына
байланысты синдромдар.

Иммуноглобул
Ди- Брутон индер
Джорди синдромы мөлшерінің
синдромы бұзылу
синдромы 13
Аутоиммундық аурулар
Аутоиммундық аурулар организмнің өз
тіндеріне қрсы бағытталған және оларды
зақымдаушы антиденелердің немесе
сенсибилизацияланған лимфоциттердің
пайда болуымен сипатталды. Аутоиммундық
аурулардың көпшілігінің пайда болуы
иммунологиялық төзімділікке
(толеранттыққа) байланысты. Организмнің
иммундық жүйесі ұрықтың жатырда даму
кезінде көптеген ағзалар антигендерімен
кездесіп, олармен әсерлесетін
лимфоциттерді тимуста жояды. 14
Кейбір ағзалардың антигендері
физиологиялық кедергілерге байланысты
иммундық жүйеден оқшауланып, олар үшін
“жат” болып қалатын оқшауланған
антигендерде (секвестрленген) болады. Міне,
осы ағзалардың ( көз, қалқанша без, бүйрек
үсті безі, еркек жыныс бездері, ми және нерв
тіні) антигендері әр түрлі жағдайларда қанға
өткенде аутоиммундық аурулардың жеке
ағзаларды зақымдайтын түрі дамиды.
Иммундық жүйеде оларға қарсы антиденелер
түзіледі.
Аутоиммундық
аурулардың түрлері
Жеке ағзаларды Жүйелі аутоиммундық
зақымдайтын (нағыз) аурулар
аутоиммундық аурулар
Хашимото тиреоидиті Жүйелі қызыл жегі (люпус)

Энцефаломиелит Склеродермия

Аутоиммундық орхит Дерматомиозит және
полимиозит
Симпатикалық офтальмия Дәнекер тіннің аралас аурулары

Аддисон ауруы (адреналит) Шегрен синдромы

Аутоиммундық гемолиздік
анемия
Аутоиммундық тромбоцитопения
Қорытынды
Бүгінгі таңда адам мен жануарлар
организмінде иммундық бақылауды жүзеге
асыратын, жеке- дара иммунокомпанентті
жүйенің анықталуына байланысты адам
және сутқоректілердің иммунитетінің
орталық ағзаларына тимустан басқа сүйек
кемігі, ал құстарда – фабрицус қалтасын
жататының білеміз.тимусқа тәуелді
лимфоциттерді Т- лимфоциттер, ал
фабрицус қалтасына тәуелді лимфоциттер
В- лимфоциттер деп аталады.
Организмде иммундық реакциялар
қалыпты жүруі үшін иммундық жүйенің осы
негізгі екі жасушасы –Т және В-
лимфоциттер мен 3-ші жасуша
макрофагтар бірлесіп қызмет етуі керек.
Пайдаланылған
әдебиеттер
• Ахметов Ж.Б. “Патологиялық анатомия”
Алматы “Білім”-2008ж. 1-томы.
• В.В. Серов, М.А. Пальцев Курс лекций по
пат. анатомии. М., “Медицина”, 1998.
• «med.net» М.С. Абдуллаходжаева Адам
патологиясының негізі Алматы-2004ж
аудармасы. (Основы патологии
человека.Ташкент 1998. Т. 1)
• Интернет желісі “med.narod.ru”
Иммунопатология үрдісі туралы деректер

Ұқсас жұмыстар

Анасы мен ұрығында антиденелердің жиналуына байланысты нәресте иммунитетіне иммуноглобулиндер кластарының ролі

Аутоиммунды аурулар

Иммундық процестердің бұзылуы. Аллергия

Шашыранды склероз

Терапевт консультациясы

Гуморальдық иммунитеттің жетіспеушілігі

Қазақстандағы экологиялық проблемалар мен әлеуметтік-демографиялық үрдістер (1946-1991)

Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар

Бейбіт және соғыс уақыттағы төтенше жағдайлар. Техногенді сипатты төтенше жағдайлар, олардың түрлері. Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлардың классификациясы

Психиканың перцептивті сатысы

Пәндер