Отбасындағы сыйласым

Отбасындағы сыйласым
“Отан от басынан басталады” дейді халық.
Отбасының екі тірегі әлпештеген әке мен аялаған
ана. Әке-шеше арқылы өрбіген тұқымның
туыстық –адамгершілік қатынастары жүйеленіп,
әлеуметтік, қоғамдық құрылысқа байланысты
қалыптасқан.
Әрбір отбасында әкеге байланысты: баба,
ата, әже, әке, аға, әпке, нағашы әже, нағашы аға,
нағашы әпке, нағашы іні, нағашы қарындас деген
туыстық ұғымдар бар. ...бала өзін әлпештеп
өсірген ата-ана алдында олардың жан аямай
жасаған еңбектерін өтеуге қарыздар. Егер ол
нағыз адам болса, ең әуелі ата-ана алдындағы
борышын өтеуді өмір жолына мақсат етіп қойып,
сол мақсаттарды орындауға жан-тәнімен әрекет
жасап, еңбек етеді.
Әкенің негізгі мақсаты-баланы өмірге баулу,
тәлім беріп тәрбиелеу. “Мен балам үшін өмір
сүремін”- дейді ғазиз әке.
Әкенің үлгі - өнегесі, ақылы, нұсқауы, талап
етуі-үшін бұлжытпай орындайтын заң іспетті.
Ақ сүт берген ана баласы үшін жанын да
аямайды. Ананың ақ мейірімі, оның қызметі,
ересен еңбегі бағаланбаса, ол қорлық.
Әпке-екінші ана. Ол-әрі анаға көмекші, әрі
өзінен кіші ұрпақты тәрбиелеуші.
Аға-әкеден кейінгі отбасының иесі. Ол-әрі әкеге
көмекші, әрі отбасындағы барлық тірлікті
басқарушы, тәрбиеші, тәлімгер. Аға-ініге,
қарындасқа үлгі-өнеге көрсетіп, оларға қамқоршы
болуға міндетті.
“Інісі бардың-тынысы бар”-деп, халық інінің
ағаға көмек көрсетіп, оған сүйеніш болатынын
уағыздайды.
“Інісі бардың-тынысы бар”-деп, халық інінің
ағаға көмек көрсетіп, оған сүйеніш болатынын
уағыздайды.
Қазақта “Қарындасын сыйламағанның қары
сынсың”-деген мақал бар. Ұлттық дәстүр
бойынша қыз баланы, әсіресе, ең кіші қызды
әлпештеп аялау-әрбір жақынның жандай міндеті.
Інісі мен қарындасы ағасын
әкесіндей сыйлау керек.

(Әдібай Табылдиев)

Ұқсас жұмыстар

Қария сөзі - тәрбие көзі

ҚАЗАҚСТАННЫҢ ҰЛТТЫҚ МӘДЕНИЕТІ

Әрбір бала

Отбасындағы әкенің рөлі

Жеткіншектердің кабылдауындағы отбасы бейнесі

“Баланың өмірде алатын орны”

МЕКТЕП ПЕДАГОГИКАСЫ

Отбасындағы балалар құқығы

ТҰЛҒАНЫҢ ҚАБІЛЕТІ

Бақытты отбасы

Пәндер