Шалбар балағын өңдеу
Презентация қосу
Белдікті киімдерді
конструкциялау
Пішу бөліктері
Шалбар костюміндегі пішу бөліктерінің саны тұрақты
болмайды және үлгісіне байланысты өзгереді.Мысалы , егер
шалбар костюмінің үстіңгі бөлігі блузка болса , онда оның
алды тұтас , екі немесе үш бөліктен тұруы мүмкін.Егер үстіңгі
бөлігі - жакет , онда алды әрқашан екі бөліктен (алдынан ) , ал
алдының әрқайсысы өз кезегінде тұтас немесе екі немесе
үш бөліктен (қондырмалы бүйір бөліктерімен ) тұрады.
Жеңдері қысқа және ұзын , қондырмалы , реглан пішімді ,
тұтас және аралас пішілген.
Жеңдері қондырма және реглан пішімді бір тігісті , қос
тігісті , ішкі және сыртқы тігістерімен. Қос тігісті жеңнің үстіңгі
бөлігі алдыңғы және шынтақтық екі бөліктен тұруы
мүмкін.Аралас пішімді жең екі бөліктен тұрады және
алдыңғы жағынан тігілген , ал артқы бой жағынан тұтас
пішілген , реглан және керісінше болады
Шалбар костюмінің пішу бөліктері 102 суретте
көрсетілген. Жакет бөліктерінің және блузканың
бөліктері мен конструктивтік сызықтарының
атаулары көйлектердегі сияқты.Пішу бөліктері мен
шалбар бөліктерінің конструктивтік сызықтары 103
суретте келтірілген.
Шалбарды пішу бөліктерінің комплектісіне үлгісіне
байланысты бөліктердің түрлі мөлшері енеді.Шалбарды
пішудің негізгі бөліктері болып екі алдыңғы және екі артқы
бөліктері есептеледі: шалбар комплектісіндегі белдік пен
қалта бөліктері үлгісіне байланысты.
Үстіңгі матадан келесі бөліктерді пішеді: шалбардың
алдыңғы бөліктерін - екеу ; шалбардың артқы бөліктерін –
екеу ; белдік ( екі бөліктен болуы мүмкін) –біреу ; алдыңғы
бөліктерінде жапсырма қалталарды – үлгісіне байланысты ;
бүйір ойма қалталарын жөрмеу - әрбір қалтасы үшін
екеуден ; бүйір ойма қалталарының шашықты әдебі - әрбір
қалтаға біреуден
Астарлық матадан келесі бөліктерді пішеді : шалбардың
алдыңғы жартысына астар ( үлгісі бойынша)- екеу ; бүйір
ойма қалталары үшін астар ( екі бөліктен болуы мүмкін ) –
қалтасының сандарына байланысты
Шалбардың бөліктерін пішіп тігуге дайындау .
Шалбарды дайындауға кірісуден бұрын , киімнің жаппай
өндірісінде техникалық шарттарында ( ТШ) көрсетілген немесе
киімді жеке заказ бойынша дайындалғанда квитанциясындағы
жазулар мен суреттеріндегі бұйымның сыртқы түрін суреттеумен
танысу қажет.Тексеруді мынадай бірізділікпен жүргізеді: пішу
бөліктерінің бар болуын тексереді ; арқау және өрім жіптері
бойынша пішімнің дұрыстығын ; бөліктердегі тоқыма ақаулардың
болуын
Шалбардың алдыңғы және артқы бөліктерінде арқау жіп шалбар
бөлігі ортасындағы нүктелерді балағының ені бойынша және тізе
деңгейінде қосатын сызықтарға параллель өтуге тиіс. Жіптің
қалыпты бағытынан суреті жоқ маталар үшін алдыңғы бөлігінде
- 3% ығысу , артқы бөліктерінде 4% ығысу жасауға болады.Суреті
жолақ немесе клеткалы маталар үшін ығысу жасауға
болмайды.Суреттері клеткалы орташа және ірі айқын өрнектелген
маталарды пішкен кезде бүйір тігістеріндегі суреттің горизонталь
жолақтары сәйкес келуге тиіс.
Бүйір қалтасының үстіңгі жиегін бөлігінің үстіңгі
қимасынан 5 см-ден жақын орналастырмайды.
Шалбардың артқы бөлігін пішкен кезде қондырма
жасауға болады.Орта тігіс сызығы бойынша қондырманың
ені 7 см-ге дейін.Сырып тігу сызығының ұзындығы 20 см-
ге дейін.Қондырмалардағы сурет шалбарлардың негізгі
бөліктеріндегі суретпен сәйкес келу керек .
Мақта матасынан шалбарды пішкен кезде үстіңгі
жағынан орта тігісінен бүкпесіне дейін қондырма
жасауға болады , орта тігісінің ені 7 см-ге дейін ,
бүкпесінде 3 см-ге дейін
Жеке заказдар бойынша пішкен кезде шалбардың артқы
бөлігі үшін қосымша әдіп жасайды : 2-3 см ау қималарына
, 2-3 см үстіңгі жағында орта қимасына , 1 см – балағында
Жапсырма қалталарда арқау жібі өздері орналасқан
шалбар жартысының арқау жібімен сәйкес келуге тиіс.
Арқау жіптің қалыпты бағытынан шалбардың
бөліктерін пішкен кезде жіберілген ығысуларға
байланысты ығысу жіберуге болады.
Белдікте арқау жіп шалбардың үстіңгі қимасына
параллель өтуге тиіс.Майда боялған шалбарларда
белдікті өрім жібі бойынша пішуге болады .Суреті жоқ
және суреті бар маталар үшін арқау жіптен (2 %)
ығысуға болады.
Жөрмеулер мен шашақты әдіпте арқау жіп шалбар
бөліктерінің қималарына параллель өтуге тиіс , оларға
ол қайып тігіледі. Суреті жоқ маталар үшін арқау
жіптің қалыпты бағытынан шашақты - әдібінде 10% ,
жөрмеулерінде 3 % ығысу жасауға болады.
Шалбарды алдыңғы және артқы бөліктерін алғашқы өңдеу.
Шалбардың артқы бөліктеріндегі қондырмаларды ені 1,2-
1,5 см тігіспен сырып тігеді , тігістерін үтіктеп жібереді ,
кейде қосу тігісінен 0,1 см қашықтықта матасына
байланысты екі жағынан тігеді.
Шалбардың алдыңғы және артқы бөліктерінің бүйір
және ау қималарын алдын ала арнайы машинамен көктейді.
Шалбар бөліктеріндегі бүкпелерді белгіленген сызықтар
бойынша қайып тігеді , тігісті бүкпенің соңында жояды. Мұнда
бөлікті орта сызық бойынша өң жағын ішіне қаратып
келтіреді.
Жұмсақ қатпарға ауысатын алдыңғы бөліктеріндегі
бүкпелерді шалбардың үстіңгі қимасынан 3-4 см қашықтықта
қайып немесе көктеп тігеді.Тігістерін теріс жағынан бүйір
қимасы жағына немесе үлгісіне байланысты алдының орта
жағына қарай бүктейді.
Қалталарды өңдеу.
Жапсырма қалталарды 1 тараудың 12
параграфында айтылғандай өңдейді. Ойма
қалталарды да 1 тараудың 10 параграфында
айтылған сияқты өңдейді.
Түймеліктерді және тігістерді өңдеу.
Шалбарды орта тігістің алдыңғы бөлігінде
қапсырма- түймелікпен юбкаларды өңдеуге ұқсас
орындалады
Бүйір тігісіндегі түймелікті өңдеу. Шалбарды алдыңғы
және артқы бөліктері жағынан пішкен кезде
түймелікті өңдеуге әдіп беріледі. Түймеліктің үстіңгі
әдібінің қимасын теріс жағына қарай 0,5-0,7 см
бүктейді және жиегінен 0,1-0,2 см қашықтықта тігеді
Түймеліктің астыңғы жағын құрайтын әдіп қимасын әдіптің
формасымен пішілген жөрмеумен өңдейді.
Жөрмеуді өң жағын астына қаратып түймеліктің астыңғы
жағын құрайтын әдіптің өң жағына келтіреді және бөлікті жөрмеу
жағынан жөрмеп тігеді. Тігістің ені 0,5-0,7 см .Жөрмеуді теріс
жағына бүктейді , тігісін жазады , жөрмеу жағына қарай ені 0,1-
0,2 см көмкерме жасайды және оны үтіктеп жазады.Жөрмеудің
ішкі қимасын ішіне қарай 0,5-0,7 см бүктейді . Бүктелген қимасын
бүктелген жиегінен 0,1-0,2 см қашықтықта қайып тігеді .
Түймеліктің жиектерін өңдеп болған соң шалбардың алдыңғы
және артқы бөліктерін өң жақтарын ішіне келтіріп салады ,
ішкі өңделген жиектерін теңестіреді және түймелікті
өңдейтін әдіптің астыңғы жиектерін әдібіне көлденең қос
кері тігіспен бекітеді , одан кейін бөліктерді бұрады және
бүйір қималарын (104 , сурет) шалбардың алдыңғы бөліктері
жағынан қайып тігеді , жырмауларын немесе бормен
сызылған бақылау белгілерін сәйкестендіреді .
Шалбардың ау және орта қималарын қосу.Ау
қималарын шалбардың алдыңғы бөліктері бойынша
қайып тігеді , жырмаларын немесе бормен сызылған
бақылау сызықтарын сәйкестендіреді
Орта қималарды қос жіпті тізбекті қабып тігу
машинасымен қабып, бір мезгілде оларды созады немесе
қайып тігетін машинамен қос тігеді , сирек тігістерін
және қондырманы сырып тігу тігісін сәйкестендіреді.
Қайып тігуді сол бөлігі жағынан жүргізеді.
Ылғалдық-жылулық өңдеу кезінде тігістерін үтіктеп
жібереді немесе үлгісіне байланысты үтіктеп тегістейді
Шалбардың үстіңгі қималарын өңдеу.
Шалбардың үстіңгі қимасын сырылған белдікпен
өңдеу.Әуелі белдіктің ұштарын өңдейді , ол үшін
белдікті өң жағын ішіне қаратып ортасынан бойлай
салады және ұштарын жөрмеп тігеді. Белдікті өң
жағына айналдырады , ұштарын жазады және үтіктеп
тегістейді.
Шалбардың теріс жағына өңделген белдікті ішк жағын
астына қаратып келтіреді , қималарын теңестіреді және
сырып тігеді (105 сурет) бір мезгілде ілгектерін орналастыра
отырып (белдіктің астары болған кезде белдікті шалбарға
сырып тіккен соң астарын тігістен ойып алады ) белдіктегі
жырмаларды немесе бормен сызылған бақылау белгілерін
шалбардағы бүкпелермен және тігістермен сәйкестендіреді.
Белдікті қайырады , тігісін белдік жағына жатқызады , жеке
заказ бойынша дайындаған кезде тігісін үтіктеп
жібереді.Белдіктің сыртқы бөлігінің қимасын ішіне қарай 0,5-
0,7 см бүктейді және бүктелген шетінен 0,1 см қашықтықта
белдіктің бүктелген жиегі белдіктің ішкі бөлігінің сырып
тігілген тігісін жабатындай етіп шалбардың үстіңгі қимасы
бойынша қайып тігеді.Мұнда тігіс теріс жағынан шалбардың
негізгі бөліктері бойынша өтуге тиіс (105 сурет) . Белдікті
дайын түрінде үтіктеп жазады.
Шалбардың үстіңгі қимасын жөрмеумен өңдеу. Егер үлгісі
бойынша шалбардың түймелігі бүйір тігістерінде орналасса ,
түймелікті өңдеуді үстіңгі қиманы өңдеумен бір мезгілде
орындайды.
Шалбардың үстіңгі жиегін жөрмеудің ішкі қималарын (106
сурет) , шалбардың артқы бөлігі түймелігінің жөрмеуін және
шалбардың алдыңғы бөлігі түймелігінің әдіптерін жүн және қалың
костюм маталарында ішіне қарай 0,5-0,7 см бүктейді және
қайып тігеді , яғни ашық қимасы бар бүктелген тігіспен өңдейді.
Шалбардың алдыңғы бөлігі түймелетін өңдеуге керек
әдіптерін шалбардың үстіңгі қимасын жөрмеу ұштарына тігеді
және оларды шалбардың өң жағына қайырады , жөрмеуді
шалбардың бөліктерімен өң жақтарын ішіне келтіріп салады ,
жоғарғы қималарын теңестіреді , өңделген аспа бауды немесе
ышқырлық бауды жырмалар немесе бормен сызылған белгілер
бойынша салады ( үлгісіне байланысты) және шалбардың үстіңгі
қималарын жөрмеу жағынан жөрмеп тігеді
Тігістің ені 0,5-0,7 см.Бұрыштарын өң жағына
бүктейді , жазады және үтіктеп
тегістейді.Шалбардың үстіңгі бөлігін және
түймеліктің шетін еніне үлгісіне байланысты
болатын тігіспен өңдейді . Егер үлгісінде шалбардың
жиегінде тігіс болмаса , онда жөрмеу тігіс жолын
жөрмеуге тігеді.
Шалбардың артқы бөлігі түймелігі жөрмеуінің
ұштарына келтіріп тігеді . Түймеліктің жөрмеуін өң
жағына қайырады , шалбардың үстіңгі қимасының
жөрмеуін шалбар бөліктерімен өң жақтарын ішіне
қаратып келтіреді , қималарын теңестіреді және
жөрмеп тігеді.Бір мезгілде түймеліктің жиектерін
жөрмеп тігуге болады. Бұрыштарындағы тігіс
әдіптерін қиып қысқартады , бұрыштарын өң жағына
айналдырады , жазады және үтіктеп тегістейді.
Шалбардың алдыңғы және артқы бөліктерінің
үстіңгі қимасы жөрмеуінің ішкі өңделген жиектерін
алдыңғы және артқы бөліктерінің орта қосу тігісіне
қайып тігетін машинамен тігісті орта тігіске
параллель орналастырып бекітеді.
Шалбардың үстіңгі қимасын өңдегеннен кейін 3 тараудың 7
параграфында көрсетілгендей түймеліктің жиектерін
бекітеді және бүйір қималарын қайып тігеді.
Шалбардың үстіңгі қимасын иілгіш таспамен өңдеу.Бүйір
тігісінде түймелігі және алдыңғы немесе артқы
бөліктерінде жеке иілгіш таспасы бар шалбар моделінде
үстіңгі қиманы өңдеуге керек әдіп шамасын дәлдеген соң
(бүктеуге керек әдіп шамасы таспа еніне 0,2- 0,3 см
қосқанға және ішіне қиылатын бігу енін қосқанға тең ,
яғни 0,7- 1) иілгіш таспаны шалбардың теріс жағына
салады және түймелікті таспаның ұштарына өңдейтін
жөрмеудің ішкі жиегін немесе әдібін тігеді (107 сурет) .
Шалбардың үстіңгі жиегін белгілеуі бойынша теріс жағына
бүктейді , қиылатын жиегін ішіне қарай 0,7-1 см бүктейді
және бүктелген жиегінен 0,1 см қашықтықта тігеді , иілгіш
таспаны бір мезгілде тігеді.
Түймелігі жоқ шалбарларда үстіңгі жиегін тігердің
алдында иілгіш таспаның ұштарын жапсырма
тігіспен бекітеді. Бір ұшының ұшынан асып түсу
шамасы 1,5-2см.
Шалбар балағын өңдеу.
Үлгісіне байланысты шалбардың балағы манжетасыз , қос
манжеталы және манжетасы сырып тігілген немесе бейкамен
өңделген болуы мүмкін.
Шалбардың балағын қос манжетамен өңдеу. Шалбардың
балағын және манжетасын дәлдеу үшін столдың үстінде оң
бөлігін үстіне қаратып , сирек және бүйір тігістерін
сәйкестендіріп түймеліктің жиегін теңестіреді.Көмекші лекалмен
балағын кесу және манжетасын өңдеу сызықтарын белгілейді.
Жеке заказдар бойынша дайындаған кезде шалбардың оң
жақ бөлігін бүктейді , орта тігістен сирек тігіс бойынша
шалбар ұзындығының өлшемін сирек тігіс бойынша өлшеп
салады және шалбар балағын бүктеу сызығын , одан кейін
төмен қарай дайын түріндегі манжетаның екі еселенген еніне
тең екінші сызықты және одан 1-3 см қашықтықта балағын
кесу сызығын жүргізеді.
Шалбардың оң жақ бөлігін сол жақ бөлігіне
келтіреді және оған бормен жүргізілген сызықтарды
түсіреді. Шалбардың балағын астыңғы бор сызығы
бойынша кеседі. Бормен жүргізілген сызықтарды
шалбардың сыртқы жағына түсіреді. Одан кейін
шалбар балағын теріс жағына айналдырады ,
қиылатын жиегін ішіне қарай бүктейді және қайып
тігетін машинамен немесе машинамен жасырын
кабулармен тігеді (108 сурет).Шалбар балағын
үтіктеп тегістейді.
Манжетасын өң жағына айналдырады және бүйір
және сирек тігістерін бойлай қолдан немесе
арнайы машинамен бекітеді.
Дайын түрінде манжеталарын үтіктеп тегістейді
Манжетасы жоқ шалбар балағын өңдеу.Шалбар балағын анықтау
үшін стол үстіне оң жақ бөлігін үстіне қаратып салады , сирек
және бүйір тігістерін сәйкестендіреді , түймеліктің жиегін және
үстіңгі жиегін теңестіреді және ортаңғы тігісін жазып тегістейді.
Көмекші лекал бойынша балағын бүктеу және қию сызығын
дәлдейді.Балағын қияды , одан кейін белгіленген сызық бойынша
теріс жағына бүктейді , балақ қимасын ішіне қарай бүктейді (109 ,
а сурет) және арнайы машинамен тігеді ; арнайы машинамен тігеді
және машинамен жасырын қабулармен тігеді (109 , б сурет).
Шалбар балағы бүктемесінің беріктігі үшін прокламилиннен
жасалған астарды қолданады. Астарын шалбар бөліктерінің теріс
жағынан балағын бүктеу енінен аспайтын шамаға салады. Шалбар
балағын негізгі немесе өңдеу матасы бейкаларымен өңдеуге
болады.
Шалбар балағын сырылған манжеталармен өңдеу. Манжеталары
сырып тігілген шалбардың бүйір тігістері астында қималар -
ойықтар қарастырылуға тиіс.
Үлгісіне байланысты шалбар балағы бойынша
қатпарларын салады немесе бүрмесін жинайды.
Манжеталарын ( іш жағымен) шалбар жағынан
шалбар балағына сырып тігеді. Егер балағы бойынша
бүрмені арнайы табанның көмегімен бір мезгілде
манжеталарын сырып тігумен жасаса , онда сырып
тігуді манжета жағынан бүйір тігісі сызығынан
жалғасы бойынша бүктейді (110 сурет).
Шалбар балағы бойынша қатпарларды салу және бүрмелерді
жасауды манжеталарын сырып тігумен бір мезгілде
орындайды.Мұнда қатпарларын бүйір тігістері жағына бүктейді.Одан
кейін манжета ұштарын ойық жиегінің жалғасы бойынша жөрмеп
тігеді , бір мезгілде манжеталардың бойлық қималарын теріс жағына
0,5-0,7 см бүктейді
Әйелдер шалбары.
Берілген шалбар моделі тік пішілген , белдігі қосылып тігіледі.
Алдыңғы , артқы бойларында қатпарлары бар.
Қатпарлар шалбарлардың іш жағынан жатқызыла үтіктеледі.
Шалбарларға сыдырма салынады.Мата ені 140 см болса , 1 м 20 см
мата жұмсалады.Жалпы әйелдерге арналған шалбарлар жүнді
матадан , жартылай жүнді матадан , жібектен , трикотаждан , т.б.мата
түрлерінен тігіледі.Шалбар спорттық үлгідегі , сәндік шалбар ,
күнделікті тұрмыста киілетін шалбарлар , т.б. болуы мүмкін.Ретіне
қарай кез келген сырт киімдерімен , кофтамен костюмдермен
ұнамды етіп киюге болады.Шалбарлар түрлі ұзындықта және түрлі
етіп пішілген болуы мүмкін
Осы суретте шалбардың сызба үлгісі мен жылумен
өңдеу жұмысы көрсетілген.Шалбарды пішіп алған
соң , шетін торлаймыз. Шалбардың ірку , созу
тәсілдерін толық жасап , үтіктеу керек. Сосын ғана
қалта салынып , тігістері қосылып , сыдырма
отырғызып , белі тігіледі.
Қалта жасау жолы.Ішкі жағына келетін
жапырақшаны сыртқы матаға бастыру керек
Жапырақшаның екі жағын белгілеп тігіп , үтіктейміз.
Сызық бойымен сызылған жапырақшаны бастырып тігеміз, теріс
жағынан бормен сызылған орынды сызып қиямыз.Бекітпеге үш бұрышты
етіп қиылған орынды қалдырамыз.Қапшық шетін торлауға да болады ,
екі тігіс етіп машинаға тігуге де болады.
Белдемше тігудегі құрастыру мен сызбалар жолдары.
Белдемшенің (юбка) сызбасын құрастыру үшін алдымен дене бітімді
өлшеп , белдемшеге қажетті ұзындығы мен енін алу керек.Мынадай
қосалқы өлшем аламыз: бел және мықын айналымы , алдыңғы бойынан
есептегендегі белдемшенің белінен етек әдібіне дейінгі ұзындығы ,
белдемшенің екі бүйір тігісінің ұзындығы мен артқы бой
ұзындығы.Жіңішке мықынды адамның бір-ақ ұзындықта өлшемі
алынады , кең мықынды адамның үш жағынан да өлшемі
алынады.Дене бітімге байланысты өлшемнің ауытқуы мүмкін , мұндайда
белдемшенің алдыңғы өлшемі мен артқы ұзындығының айырмашылығы
болады.Мұндай дене бітімнің стандартқа сай келмеуіне байланысты
тиісті бүкпелермен немесе ірку тігістерінің көмектерімен үтіктеп , созу
тәсілдерімен дене бітімге үйлестіріп келтіріп тігіледі
Мысалы:
Берілген белдемше ұзындығы сән үлгісіне байланысты 70 см десек ,
белдік астынан етегіне дейінгі ұзындығы бойымен есептегенде 103 см
болады.Белдемшенің алынған ұзындық бойынша айырмашылығы
103,9-70=33,9 см
болады.Құрастыру барысында белдемше ұзындығы мынадай
өлшемдермен анықталады:алдыңғы бой бойынша 103,9-33,9=70 см , екі
жағынан
105,8-33,9=71,9 см,
Артқы бойынан 103,9-33,9=70 см.
Белдемшенің ұзындық өлшем айырмашылығы 1,,9 см-ге тең
болады.Белдемшенің алдыңғы және артқы тігіс ұзындықтары екі жан
тігіс ұзындығымен теңестіріледі.Белдемше өлшемін алған кезде киетін
адамның дене бітімінің ерекшеліктеріне байланысты ( іші шығыңқы ,
мықыны жіңішке ) жіберілетін өлшемдерді ескерген дұрыс.Сызбадағы
түзу белдемше немесе етек жағы тар белдемше жан тігістеріне тілік
тігісі түскен жағдайда дәл тепе-тең болуы қажет.Бүкпелер көмегімен
денеге дәлме-дәл болуы үшін , сызбаға бүкпелерді түсіру қажет.Мұндай
жағдайда белдемше бүкпелерінің атқаратын қызметі үлкен.Бүкпелерді
өзгерту арқылы кез келген дене бітімге сайма-сай келетіндей етіп
өзгертуге болады. Бүкпелер кез келген киімінің , соның ішінде
белдемшенің дене бітімде көтеріңкі келген жерлерге пайда болатын
тігіс.Егер белбеуі жоғары болса 5 см жоғары қарай киім сәніне
байланысты өлшемдер қосылады
Бел айналымының ұзындығына жалғастырылған
белдік және бұған түймелік қаусырмасы ескеріліп
артық алынуы керек. Белдемше түймелігіне
қалдырылған қаусырма ұзындығы 18-20 см- ден кем
болмауы керек. Бұл қаусырма түймеліктер
сыдырмалы , түймелікті , ілгекті , шертетпелі болуы
мүмкін. Тік белдемшенің құрастыру сызбасын алу
үшін мынадай өлшемдер алынуы қажет: жартылай
бел айналымы – 37, жартылай мықын айналымы – 50 ,
белдемшенің бел тұсын анықтау үшін мойын
айналым түбінен белге дейінгі нүктесі – 40,4 ,
алдыңғы бойдың белінен етек ұшына дейін -105,8 ,
артқы бойдың белінен етек ұшына дейін -103,9.
Кең етекті белдемшелер тобы.Күн тәріздес белдемше – матаны
дөңгелектеп қию арқылы тұтас түсетін , төгілме етекті , әдемі
киім. Бұл белдемше түрі сегіз қиықты , алты қиықты , төрт қиықты
болып келуі де мүмкін.Мұндай белдемшелер негізінен кең етекті
белдемше тобына жатады. Соның ішінде дөңгелектеп тұтас
қиылатын шеңберлі белдемше белінен етегіне дейін тұтас
ұсынылады. Бұл белдемшені жұқа немесе қалың маталардан
тігуге болады. Сондай – ақ мұндай белдемшенің етегі толық
әдіппен қайырылмайды , көбінесе сәл қайырылған немесе
көмкерілген болып келеді. Көп жағдайда торлау арқылы тігіледі.
Мұның да белдігі бел өлшеміне дәл етіп тігіліп , түйме
қаусырмасы мөлшермен 3-4 см шамасында болуы керек.Мұндай
белдемшенің түймеліктері сыдырма немесе ілгекпен , т.б.
жолдармен таңдау бойынша түймеліктер жасалады.Бұл белдемше
таңдалған мата еніне байланысты.Ені тар мата болса екі жақ
шетіне тігіс түседі. Егер ені тым кең болса бір тігісті немесе
тігіссіз болуы мүмкін.Бұл белдемшенің де басқа белдемшелер
сияқты бел өлшемі , мықын өлшемі , ұзындығы анықталады. Төрт
жағынан бірдей белгіленіп , пішіледі. Егер бұл кең етекті
белдемше терең бүкпелі болса , мынадай өлшемді пайдаланған
жөн:
Ш= (О+П):20=(74+3):20=3,85 см;
Ш=(О+П):20=(100+2):20=5,1 см.
Белдемше — әйелдердің сәнді киімі. ХІХ ғасырдың аяғына дейін әйелдер оны ойын -
сауық кезінде көйлек сыртынан киген. Белдемшенің алдыңғы өңірлері бір - біріне
түйісіп тұрады да, белінен төмен қарай кеңи береді. Белдемше барқыттан, әр түрлі
жібек маталардан тігіліп, жиегі айнала кестемен немесе құндыз терісімен
көмкеріледі, түрлі әшекейлермен безендіріліп, белі қапсырмамен түймеленеді.
Белдемшені көйлектің етегін түгел жаппайтындай етіп тігеді. Адам киімнің өлшемін
білу үшін кеуде шеңберін, мықын шеңберін түгел өлшеп, алынған өлшемді екіге бөлу
керек. Сонда алынған цифр кеуденің өлшеміне сәйкес. Өлшем белгілі бір тәртіп
бойынша алынады, алдымен ( горизонталь бағытта), содан соң ұзынынан( вертикаль
бағытта). Белді белдікпен қынайды, жеңіл киіммен тұрғаны дұрыс. Өлшегенде см.
лентаны сол қолмен ұстап, өлшейтін басты нүктеге әкеледі, әйел киімін оң жақтан,
еркек киімін сол жақтан өлшейді. БЖО - Белдің жартылай орамы. Көлденеңінен
тұлғаны айналдыра бел деңгейінде түсіріледі. Өлшем белбеудің ұзындығын және
қымқырмалардың енін есептеуге қолданылады. ЖЖО - жамбастың жартылай орамы.
Көлденеңінен жамбас тұлғасын айналдыра түсіріледі. Өлшем белдемшенің енін және
қымтырманың енін анықтау үшін қолданылады. БҰ - Бұйымның ұзындығы. Артқы
бойдың бел сызығынан төмен қарай қажетті ұзындыққа дейін түсіріледі. Өлшем
белдеменің ұзындығын анықтау үшін қолданылады АББҰ – Артқы бойдың белге
дейінгі ұзындығы. Артқы бойдың бел сызығынан мойын нүктесіне дейін түсіріледі
( жетінші мойын омыртқасы). Өлшем бел сызығына жамбас сызығынан жамбас
сызығына дейінгі ара қашықтық осы өлшемнің жартысына тең болады.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz