Мырыш - ІІБ топ элементі

Презентация қосу

D-элементтердің сонымен қатар
азот,фосфор,мышьяк қосылыстарының
медицина мен фармацияда
қолданысындағы химиялық негіздер
туралы түсінік

Қабылдаған:
Орындаған:
Тобы:

Шымкент 2017-2018
Жоспар
Негізгі бөлім:
D – элементтер
Мыс IБ топ элементі
Мырыш IIБ топ элементі
Хром VIБ топ элементі
Темір VIIIБ топ элементі
Қорытынды:
Азот, Фосфор, Мышьяктың медицина мен
фармацияда қолданылуы
D – элементтер
• d – элементтер типтік металдар мен типтік
бейметалдар арасында орналасқандықтан, оларды
ауыспалы элементтер деп атайды. Топтарда
қосымша топша элементтерінің металдық
қасиеттері атомдық нөмірі өскенде кемиді де, V
және VІ период металдарының қасиеттерінде
біршама ұқсастықтар байқалады.
• d - элементтерге төн нәрсе — олар өздерінің
косылыстарында көбірек валенттік күйлеріге ие
бола алады. Егер элемент өртүрлі тотығу
дөрежелерін көрсететін оксидтер жөне
гидроксидтер түзетін болса, онда олардын тотығу
дөрежелері өскен сайын негіздіктен екідайлык
арқылы қышқылдыққа қарай заңды өзгереді.
Мыс - ІБ топ элементі.
Мыс атомдары қосылыстарында +1 және +2 тотығу
дәрежелерін көрсетеді. Тотығу дәрежесі +3 болатын
тұрақсыз қосылыстардың біразы белгілі (Cu 2О3). Біршама
тұрақты тотығу дәрежесі +2.

Физикалық қасиеттері. Мыс - ашық қызғылт түсті
жылтыр металл, жеңіл созылады. Балқу температурасы
1083°С. Электр тогын жақсы өткізеді.

Қан аздыққа темір мен мысты, мыс тотияйыны (құстыру үшін)
түрінде тағайындаған. Мысты гематомалардың тез тарауы үшін
және сынықтардың бітуі үшін қолданылады.
Мырыш – ІІБ топ элементі
Мырыштың маңызды минералы — мырыш алдамышы ZnS
көптеген сульфидтік кендердің кұрамына кіреді. Сондай-
ак цинкит ZnО, мырыш шпаты (галмей) ZnСО3 және т.б.
түрінде кездеседі.

Мырыш — көкшіл ақ түсті күшті металдык жылтыры
бар металл. Ылғалды ауада жылтыры оксидтік
қабыкшаның түзілуімен байланысты біртіндеп
жойылады.

Медицинада қолданылуы:темір мен мырышты көп
қан жоғалтқанда тағайындаған.
Хром - VІБ топ элементі.

Хром +1 –ден +6 –ға дейінгі тотығу дәрежелерін
көрсетеді. Хромның +2, +3, +6 тотығу дәрежелі
қосылыстары едәуір тұрақты.

Физикалық қасиеттері. Хром — күмістей ақ, жылтыр
металл. Металдардың ішіндегі ең қаттысы, шыныға
жеңіл сызат түсіреді. Хром морт сынғыш, оның
тығыздығы 7,2 г/см3, балку температурасы 1855°С
Электр және жылуөткізгіштігі төмен.
Темір- VІІІ Б топ элементі.
Биоэлементтердің ішінде тіршілік үшін негізгі маңызы бар
элементтердің бірі – темір, ол ағзадағы каталитикалық
процестердің активаторы және қандағы газдардың
тасымалдануы
Адам ағзасынапроцесіне қатысады.
темір жетіспеген жағдайда адам анемия
ауруына шалдығады, шаштың ағаруы және түсуі, сүйектің
қақсауы байқалады.

Темір қосылыстарында +2 және +3 тотығу дәрежесін
көрсетеді. Темірдің т.д +6 болатын тұрақсыз
қосылыстары бар.

Физикалық қасиеттері. Темір – жылтыр, күмістей ақ түсті
металл, тығыздығы – 7,87г/см3, балқу температурасы +1539°С
Азоттың медицина мен
фармацияда қолданылуы
Азот негізгі биогенді элементтердің бірі. Тірі ағзада оның
мөлшері 3%-тей болады. Азот аминқышқылдарының,
ақсылдардың, нуклеотидтердің, нуклеин қышқылдарының,
биогенді аминдердің т.б. құрамында болады.
Біз азотты атмосферада өмір сүрудеміз (ауаның 78%
азоттан тұрады), қалған бөліктері оттегі және өте аз бөлігі
басқа химиялық элементтерден тұрады. Жер бетінде азотсыз
тіршілік болмас еді.

Медицинада қолданылуы:
1)Азот тотығы (I) немесе "шаттандырғыш газ" – N 20 –
оттегімен қоспасы наркотикалық зат ретінде
қолданылады.
2)NН4ОН – аммиактың сулы ерітіндісі .Адам талып
қалған жағдайда мақта немесе дәкеге сеуіп абайлап
адам мұрнына иіскетеді.
Фармацияда қоданылуы:
Фосфор медицина мен
фармацияда қолданылуы
Химиялық элементтердің периодтық жүйесінде
фосфор III периодта, V топтың негізгі
топшасында орналасқан. Сүйек
ұлпасында фосфордың мөлшері 600 г., ол адам
ағзасындағы барлық фосфордың 85% құрайды.
Медицинада қолданылуы:аденозинүшфосфор
қышқылы (АТФ) қолданылады.
Фармацияда қолданылуы:
Дәрілік препараттар жасауға
қолданылады(Фитин,Фосфор қышқылы,Фосфор-
Плюс.т.б )
Мышьяк медицина мен
фармацияда қолданылуы
Микроэлемент. Мышьяктың биогенді рөлі мен
оның ағзадағы мөлшері белгісіз.Мышьяк
қосылыстары өте улы.
Медицинада қолданылуы :
Стоматологияда мышьяктың оксиді (II), немесе
ақ мышьяк Аs2Оз ауру тіс нервтерін өлтіруде
қолданылады. Ал ішуге қан аз болғанда, жүйке
ауруына шалдыққандарға беріледі.
Фармацияда қолданылуы:
Дәру-дәрмен жасауға қолданылады.
Пайдаланған әдебиеттер
• 1.Патсаев Ә.Қ., Шитыбаев С.А.,
Төребекова Г.А. «физикалық және
каллоидтық химия» Шымкент
2010ж.
2.Жайлау С.Ж., Құлажанов Қ.С.
«физикалық каллоидтық химия»
Алматы, 2009ж.
3.Өтелбаев Б.Т. «химия» II том,
Шымкент 2005ж.

Ұқсас жұмыстар

Қан айналысының жетіспеушілігі

Гальваникалық элемент

АСҚАЗАН, ОН ЕКІ ЕЛІ ІШЕК ОЙЫҚ ЖАРА АУРУЫНЫҢ АСҚЫНУЫ

Өзім қай элементпін

d - элементтердің сонымен қатар азот, фосфор, мышьяк қосылыстарының медицина мен фармация қолданысындағы химиялық негіздер туралы түсінік

ХРОМ МЫС

Тұз қышқылы

Химиялық реакциялар жылдамдығы

Периодтық жүйе

Бейорганикалық дәрıлıк заттар

Пәндер