Балықты залалсыздандыру


Slide 1

№ 7-ші дәріс Табиғи-ошақты және антропозоонозды нематодоздар

Ветеринария ғылымдарының кандидаты, қауым. профессор

Турганбаева Гульнар Елдесбаевна

Slide 2

Сұрақтар:

1. Табиғи-ошақты және антропозоонозды нематодоздар. Нематодоздарға жалпы сипаттама.

2. Нематодоздар:

2. 1. Токсокароз

2. 2. Анизакидоз

2. 3. Трихинеллез

Slide 3

Нематодоздар

Нематодозы -Nemathelminthes топтамасы, Nematoda табына жататын жұмыр құрттардың көптеген түрлері қоздыратын (500 мыңнан артық түрлері) адам мен жануарлар нематодоздары.

Нематодтардың көптеген түрлері топырақта, теңізде, тұщы суда органи калық қалдықтармен сапрофитті өмір сүреді.

Нематодтардың кейбіреулері аңшылық өмір сүреді.

Нематодтардың кейбір түрлері әртүрлі жануарларда - омыртқалы және омыртқасыздарда тоғышарлық тіршілік етеді.

Нематодтар - дара жыныстылар. Олар өз иелерінің адам мен жануарлардың әртүрлі мүшелері мен ағзаларында ересек және балаң сатыларында тоғышарлық тіршілік етеді.

Slide 4

Нематодтардың дамуына сипаттамасына қарай геогельминттер және биогельминттер болып бөлінеді.

Геогельминттер 3 түрлі дамуда байқалады:

1. Нәжіспен сыртқы ортаға гельминттердің 1-ші сатысы түседі, сонан соң сыртқы ортада балаңдар қоректеніп, өсіп, дамып балаңның 2-ші және 3-ші сатысына айналады. 3-ші инвазиялық сатысы ақтық иесін заралауға дайын болады. Бұндай даму жолымен диктиокаулюстер және басқа да өкпе гельминтоздары.

2. Нәжіспен сыртқы ортаға гельминты ішінді майда шарларға толы жұмыртқалар бөледі, одан балаңның 1-ші сатысы және бірнеше тәуліктен соң балаңның 3-ші сатысы инвазиялық сатысы жетіледі. Бұндай даму жолына ішек стронгиляттары жатады.

3. Нәжіспен сыртқы ортаға қоректік шарымен гельминттер жұмыртқа бөледі, одан сыртқы орта жағдайында әртүрлі кезеңде балаңдар пайда болады, әлі де болса жұмыртқа қабығын сақтаған қалпымен, жануарлар ішіне енген соң ғана инвазиялық сатысына жетеді. Содан соң ие организмінде талған балаңдар өзінің 4-ші және 5-ші сатысын аяқтайды, сонан соң барып жынысы жетіледі. Бұған көбінесе Аскаридата тек тармағы жатады.

Slide 5

Биогельминттер - дамуына аралық иесі міндетті түрде керек.

Аралық ие организмінде балаңдар инвазиялық сатысына жетеді және бірнеше айлар бойы сақталды.

Аралық ие болуы мүмкін (қой протостронгилюс) үшін - құрылық ұлулар, ал (шошқа метастронгилюс) үшін -жауын құрттар.

Адам мен жануарлар - ақтық иелер - денесінде инвазиялық балаңы бар аралық иесін жегеннен зарарлануы мүмкін.

Slide 6

Nematoda табының ветеринарлық және медициналық маңызы бар келесідей тектармақтары бар:

1. Oxyurata - оксиураталар: ауызы 3 немесе 6 ерінмен қоршалған, өңешінің төменгі жағы шар секілді кеңейген, бульбус деген мүше құрайды. Бір немесе екі спикуласы бар. Бәтегі алдыңғы жағында. Жұмыртқалары ассимметриялы келеді. Барлығы геогельминттер тобына жатады, дамуы оксиуридті, тікелей өтеді, көшіп-қонусыз. Кіретін туыстары: Адам энтеробиозы (острицы), жылқы оксиурозы, қоян пассалурозы, қой мен ешкінің скрябинематоз, тауық гетеракидозы, қаз бен үйрек гангулетеракидоз.

2. Ascaridata - аскаридалар: ауыз тесігі үш ерінмен көмкерілген, екі тең спикуласы бар. Ұрғашының бәтегі денесінің алдыңғы жағында орналасқан. Жұмыртқаларының қабығы тығыз келеді. 3 болмаса 4 қабаттан құралған, сыртқы қабаты тегіс немесе бұжыр болады. Геогельминттер, дамуы тікілей өтеді, аскаридты, көшіп-қонуменен өтеді. Кіретін туыстар: Ascaris, Parascaris, Toxocara, Toxascaris, Neoascaris, Ascaridia.

аскаридоз человека. аскаридоз свиней, параскаридоз лошадей, неоаскаридоз телят, токсокароз и токсаскаридоз плотоядных, аскаридиоз кур.

Slide 7

3. Strongylata - стронгиляталар: еріндері жоқ, ауыз қуысы бар. Ол не саяз, не ауқымды терең болады. Кейде түбінде тістері кездеседі (1-ден - 4 дейін) . Еркектерінің артқы бөлігінде қоңырау тәрізді шағылысу немесе құйрық буылтығы болады. Екі тең спикуласы бар. Бәтек ұрғашылардың денесінің орта немесе алдыңғы жағында орналасқан. Жұмыртқалары екі қабатты жұқа қабықпен қапталған, ішінде көптеген шарлар немесе тірі балаң құрты бар. Гео және биогельминттер, дамуы стронгилидты, көшіп-қонуменен және көшіп-қонусыз.

жылқылардың ас қорыту жүйесінде - Strongylus, Delafondia, Alfortia, Trichonema; күйістілердің ас қорыту жүйесінде - Haemonchus, Nemathodirus, Chabertia, Trichostrongylus, Ostertagia, Cooperia, Mecistocirrus, Oesophagostomum, Bunostomum;

күйістілердің тыныс алу жүйесінде - Dictyocaulus, Protostrongylus, Muelleria, Cystocaulus; шошқалардың тыныс алу жүйесінде - Metastrongylus; құстардың тыныс алу жүйесінде - Syngamus; ет қөректілердың тыныс алу жүйесінде - Crenosoma.

Slide 8

4. Trichocephalata - трикоцефаляталар: алдыңғы жағы ұзын, жіптей жіңішке, ал, артқы жағы жуан келеді. Өңеші өте жіңішке, түтікшеге ұқсас және оның бездері айқындалып тұрады. Еркектерінде спикула біреу ғана, ұрғашыларда бәтек дененің не алдыңғы немесе артқы жағынан ашылады. Ұрғашылары не жұмыртқа салады немесе тірі балаң құрт туады. Жұмыртқасы күбі тәрізді, екі ұшында тығыны бар. Гео және биогельминттер. Дамуы трихоцефлятты, тікелей немесе тікелей емес. Кіретін туыстары: Trichocephalata, Trichinella.

5. Spirurata - спирураталар: екі ерні бар, ауыз қуысынан жұтқыншақ (фаринкс) жалғасады; өңеші екі бөлімнен тұрады, алдыңғысын - етті, соңғысын - безді деп атайды. Екі спикуласы тең немесе тең емес. Ұрғашыларда бәтегі орта тұсынан ашылады. Жұмыртқалары уақ, қабығы қалың, ішінде дайын балаң құрты ирелеңдеп, бұғып жатады. Биогельминттер. Дамуы спиуратты, тікелей емес. Кіретін туыстары: Thelazia, Draschea, Habronema, Tetrameres, Streptocara, Echinuria.

телязиозы крупного рогатого скота, драшейоз и габронематоз лошадей, тетрамероз птиц, стрептокароз уток, эхинуриоз птиц.

Slide 9

6. Filariata - филяриаталар: көпшілігінің еріндері жоқ. Өңеші етті және безді екі бөлімнен қалыптасқан. Еркек сатыларында екі тең емес спикуласы бар, ұрғашыларында бәтегі алдыңғы жағында ашылады. Ұрғашылары жұмыртқа салады немесе тірі балаң туады. Биогельминттер. Дамуы филериатты, тікелей емес. Кіретін туыстары: Parafilaria, Onchocerca, Setaria, Dioctophyma, Hystrichis. парафиляриоз лошадей, онхоцеркоз лошадей, сетариоз крупного рогатого скота.

7. Rhabditata - рабдидаталар: өңеші екі жағынан шар секілді кеңейген бульбустардан тұрады. Ұсақ, тым жіңішке жұмыр құрттар, олардың арасынан жануар денесінен тыс сыртқы ортада өз еркімен өмір сүретіндері де кездеседі. Жұмыртқалары майда. Геогельминттер. Дамуы рабдидатты, тікелей. Кіретін туыс: Strongyloides.

8. Dioctophymata - ауыз ағзасы қарапайым немесе бұлшықты сорғышпен жабдықталған. Кутикуласы қиғашымен орналасқан. КЕңірдегі цилиндрлі. Жыныс бурсасы еркектерде колоколовидная, қабырғасыз. Спикуласы бір. Биогельминттер. Бұл топқа жататын аурулар: етқоректілер диоктофимозы, үйрек гистрихозы.

Slide 10

Токсокароз (Toxocarosis)

Токсокароз - Toxocara canis қозлдырғышы тудыратын ит, мысық, түлкі және басқа да етқоректілердің және де адамға да өте қауіпті Қазақстанда етқоректілер арасында өте кеңінен таралған инвазиялық ауру.

Етқоректілердің токсокарамен жоғары интенсивті зарарлануына бірнеше себептер бар:

жануарлармен кедергісіз байланыста болуы (тікелей және жанамалы), геогельминттер диссеминациясына қолайлы жағдай туғызу;

свободные вязки собак, способствующие интраутеринной инвазии;

- иттерді бос ұстағанда және олардың көптігінен жеткіліксіз және тиімсіз дегельминтизация жүргізу.

Slide 11

Алматы қаласы және Алматы, Жамбыл облыстарында бірлі-жарымды адамдардың токсокарозбен зарарлануы тіркелген.

Казахстанда адамдардың токсокарозбен ауырғаны туралы мәліметтер тіркелмейді, өйткені бұл инвазияны диагностикалау келтірілмеген.

Тұрғындарда өте жоғары деңгейде аллергия мәліметтері болғандықтан және жануарлардың токсокарамен зарарлануына байланысты, бұл ауруды диагностикалау 2012 жылдан бері қолға алынып жоба құжаттары жетілдіріліп жатыр.

Токсакарлар - бұл геогельминттер, токсакариодты даму айналымы өтеді, миграциялық жолмен тікелей гепато-пульмональді жолымен өтеді.

Адам токсокарозбен ит арқылы зарарланады және даму айналымы толық өтпейді, адам организмінде гепато-пульмональді миграциясы өтеді, бірақ паразиттің жыныс ағзасы жетілмейді.

Slide 12

Toxocara canis

Slide 13

Toxocara canis жұмыртқанасы

Slide 14

Toxocara canis-тің даму айналымы

Slide 15

Балау

В медицине:

1. Иммунологиялық әдістер - адам токсокарозын диагностикалау болып табылады, токсокаралар балаң сатысында да анықтала береді.

2. Эпидемиологиялық талдау: үй жайында иттерді ұстау немесе олармен тығыз байланыста болу токсокарозды жұқтырудың негізгі көзі болып есептеледі.

Ветеринарияда:

1. Гельминтоовоскопиялық әдістер - көбінесе Дарлинг әдісі.

2. Контрольно-диагностическая дегельминтизация собак 1%-м водным раствором бромистоводородного ареколина;

3. Путем полного гельминтологического исследования (ПГИ) желудочно-кишечного тракта собак по методу К. И. Скрябина;

Slide 16

Санитарная оценка

Профилактика токсокароза возможна при минимальном уровне контаминации окружающей среды инвазионным началом и снижении роли факторов их передачи.

Для санитарной оценки необходимо владеть результатами эпидемиологического и эпизоотологического мониторинга и результатами исследований объектов внешней среды на наличие яиц токсокар.

Выявление больных токсокарозом людей организуют и проводят медицинские организации и лаборатории санитарно-эпидемиологической службы.

Эпизоотологический мониторинг проводится ветеринарными службами совместно с эпидемиологами областных и районных СЭС.

Slide 17

Известно, что из всех объектов окружающей среды почва наиболее часто и интенсивно загрязняется возбудителями различных паразитарных заболеваний. Почва для яиц геогельминтов - токсокар, аскарид является неотъемлемой средой прохождения их биологического цикла развития.

Из загрязненной почвы возбудители паразитарных болезней могут попадать на руки, одежду, овощи, фрукты, ягоды, столовую зелень, воду поверхностных водоисточников, что создает условия для повышенного риска заражения людей и животных.

Исследование почвы, продуктов растениеводства на предмет их обсемененности инвазионными элементами гельминтов, в том числе яйцами токсокар проводится по общепринятым методикам, аналогично копроовоскопии.

Slide 18

Зараженных токсокарозом собак дегельминтизируют в специально отведенных для этой цели местах в целях предотвращения рассеивания яиц во внешней среде.

Объекты внешней среды подвергают тщательной дезинвазии, так как яйца токсокар довольно устойчивы к факторам внешней среды

Slide 19

Профилактика и меры борьбы

В хозяйствах (звероводческие хозяйства по выращиванию диких плотоядных пушного направления), где установлен токсокароз, проводят следующие профилактические мероприятия:

1. Лисиц и песцов содержат в клетках с приподнятым от земли сетчатым полом, ежедневно очищают клетки и домики от фекалий.

2. Перед посадкой беременных лисиц и песцов в родильные домики последние обжигают огнем паяльной лампы.

3. Для выращивания молодняка их ежегодно размещают на новом месте. В вольерах оборудуют пол с твердым покрытием.

Slide 20

4. Профилактическую дегельминтизацию песцов и лисиц проводят 2 раза в год. Первую (после отсадки щенят) - в июне - июле, вторую (перед гоном) - в декабре, лечебную - в любое время года (по результатам копроовоскопии) .

5. Овоскопию фекалий проводят ежеквартально для выявления инвазированных животных.

6. В питомниках служебного собаководства и песцовых хозяйствах для профилактики токсокароза щенят дегельминтизируют, соответственно, в 22…25- и в 70…80-дневном возрасте.

7. Беременных самок дегельминтизируют за месяц до родов и спустя такое же время после них.

8. Для дегельминтизации применяют тетрамизол, фебантел, нафтамон (только песцам) и другие лекарственные формы антгельминтиков, согласно наставлению по применению препарата.

Slide 21

4. В животноводческих хозяйствах дегельминтизацию собак различного служебного назначения проводят ежеквартально, на каждую собаку заводят паспорт, где указывают о проведенных копроовоскопических исследованиях и полученных результатах.

5. Учет и паспортизация собак проводится ежегодно в каждом хозяйстве, в каждом сельском округе или городе. Бродячие и бесхозные собаки подлежат отлову с последующей эвтаназией для предотвращения рассеивания инвазионных элементов возбудителей зоонозных инвазий во внешней среде.

6. Организация выгульных площадок и осуществление при этом ветеринарно-санитарного контроля; ежеквартальная принудительная диагностика в соответствующих лицензированных ветеринарных клиниках по выявлению собак, больных особо опас­ными зоонозами, в частности, эхинококкозом, их лечение, а при необходимости изоляция больных животных от человека с последующим усыплением животного.

7. Санитарно-гельминтологическая пропаганда населения в средствах массовой информации - это основа профилактики и успешной борьбы с токсокарозом.

Slide 22

Анизакидоз (Anisakidosis)

Нематодтар туысына жататын Anisakis барлық жер шарының континенттерінде кездеседі, олардың туыстарын Арктикадан Антарктиканың барлық алқабын және ішкі континентальды теңізіміз Каспийден, тәжірибе жүзінде барлық мұхиттар мен теңіздерден кездестіруге болады.

Нематодтардың ересек және ересек алды бұл формалары теңіз сүтқоректілері, құстар, балықтар, рептилияларда және бауырмен жорғалаушыларда, ал балаң сатысы - балық пен омыртқасыздарда тоғышарлық тіршілік етеді. Балық өсіретін және балық аулайтын шаруашылықтарда анизакидтармен зақымданған жағдайда, олардың коммерциялық құны түседі. Анизакидоз адам үшін ең қауіпті гельминтозооноздардың бірі, яғни зілді патологиялық өзгерістерге ұшыратады. Адамдардың Anisakis гельминттермен зарарлануы, негізінен ішінде балаңдары бар балықтар мен ұлуларды жегеннен жұқтырады.

Slide 23

Анизакидалар - имагосы Жынысы жетілген анизакидалар - ірі нематодтар. Денесі цилиндр тәрізді, алдыңғы бөлігі домалақ және төменгі бөлігі конус тәрізді қысқа

Slide 24

Биологиясы

Anisakis туысының нематодтарының өмір сүруі балаң сатысында еркінжүзетіндер қатарына жатқызылады, паразитарлық балаң сатысы аралық және қосымша (транспорттық) иелерінде және паразитарлық балаң және ересек сатысы соңғы иесі, яғни - теңіз сүтқоректілерінде тіршілік етеді.

А. В. Гаевскойдің әдебиеттер мәліметтеріне сүйенсек Anisakis simplex-тің даму айналымын негізге алынған.

Нематодтың жұмыртқасы теңіз сүтқоректілерінің нәжісімен бірге суға түседі. Олардың формасы дөңгелектен сопақшаға дейін болады, сыртқы қабығы тегіс, мөлдір. Ұрғашысының жаңадан салған жұмыртқасының ішінде протопласта ұрығы болады. Балаңның эмбриональді дамуы және бірінші түлеуі жұмыртқаның суда жүзіп жүргенінде өтеді.

Slide 25

Балаңның өсіп-жетілу уақыты температураға байланысты: мысалға, Anisakis simplex балаңы температураға қарама қарсы пропорционалды және 3 күннен 21 күнге дейін созылады (5-21°C), бірақ тұздауға байланысты болмайды. Бірақта даму айналымы аяқталған кезде жұмыртқаның үлесі тұздаған кезде көбейеді және 13°C және 21°C бұл көрсеткіш жоғарылайды.

Тәжірибелік түрде дәлелденгендей, жұмыртқаның даму уақыты күн сәулесімен әсер еткенде (13°C) баяулайды.

Жұмыртқадан шыққан екінші сатыдағы балаң құрттар суға түседі.

Балаң құрттардың орташа өмір сүру ұзақтығы суда 92-113 күнге ауытқиды; өмір сүру ұзақтығы тұздаған кезде жоғарылап, температураға байланысты баяулайды.

Slide 26

Паразиттің бірінші аралық иесі - бастысы эвфаузиидтар, белгілі болғандай бұндай балаңдарды креветкада, амфипода және крабтарда кездестіруге болады. Эвфаузиидтар суда жүзіп жүрген балаңдарды жұтып қояды, олардың денесінде қабықшалардан босап қан айналым жүйесінде түлейді.

Бұл жерде балаңдар тағы 2-ші рет түлеп, бос күйде шаяндардың гемоцелінде орналаса отырып келесі 3-ші сатысына айналады

Суда жүзіп жүрген балаң құрттар мен эвфаузиидтер арасында тасымалдаушы иелер болуы мүмкін. Бұлар - ұсақ шаянтәрізді, мысалы ескек аяқтылар. Бұлар балаң құрттарды жұтады, сосын эвфаузиидтер немесе басқа шаян тәрізділер жұтады.

Slide 27

Эвфаузиидтермен қоректенетін балықтар, кальмарлар, каракатицалар 3 сатдыағы балаң құрттарды жұтады. Бұлардың организмінде балаң құрттар түлемейді және ішкі мүшелерде немесе бұлшық етте капсулада кездеседі. Бұл балаң құрттар ұсақ балықтардан немесе кальмарлардан ірі балықтарға немесе кальмарларға түседі.

3 сатыдағы балаң құрттар планктонда кездеседі, нәтижесінде балықтарға және омыртқасыздарға түседі. Тәжірибе жүзінде дәлелденгендей Anisakis simplex балаң құрттары тұзды және теңіз суында тіршілік ете алады және тіршілігін 6 аптаға дейін саңтайды.

Slide 28

Күрделі трофикалық байланыс негізінде күрделі трофикалық торды құрайды және даму циклінде ие байланысында нематодтар ұзаруы мүмкін.

Ақтық иелері - киттер және ескек аяқтылар эвфаузиидтер, балықтар немесе кальмарлар 3-ші сатыдағы балаң құрттарды жұтады. Олардың организмінде балаң құрттар үш рет немесе төрт рет түлейді және алдымен 4-ші ересек алды, ал сосын ересек сатыға айналады.

Slide 29

Адам ақтық иесі болып табылады, бірақ бұл нематодтарға тән емес иесі болып табылады.

Адамның зақымдануы 3-ші сатыдағы балаң құрттың организмге түсуінен басталады.

Адам қарнына немесе ішегіне түскен кезде Anisakis балаңы қарын сөлімен өлмейді және қорытылмайды, мукоза және мукоза астындағы қабаттарға, ішекке немесе қарынға енеді және зақымдайды

Адам организмінде балаңдар жетілмейді, бірақ олар 4-ші балаң сатысына дейін түлейді, бірақ бірнеше апта өкен соң нематодтар өледі және кальцифицикацияланады.

Slide 30

Анизакидоз қоздырғышының даму айналымы

Slide 31

Балау

Медицинада:

1. Серологиялық зерттеу әдістері.

2. Иммунологиялық зерттеу әдістері

3. Радиологиялық зерттеу әдістері.

4. Ішек-қарын жолын эндоскопиялау.

Ветеринарияда

Анизакидтердің балаңдарын зерттеу үшін балықты (әсіресе) және кальмарларды зерттейді. Бірақ анизакистер текқана майшабақта емес сонымен қатар басқа да балық тұқымдастықтарында тоғышарлық етеді (салак, атлантический лосось, минтай, скумбрия, перуанской ставрид, мерлуза, малоглазий паралихт, кета, горбуш, гольц, кундж, чавыч, стрелозубий палтус, кижуче пестряк, серебристый сайд, черный сабл, командорский кальмар және т. б) .

Slide 32

Балықты анизакиске зерттеу

Қайшымен аналь тесігінен бастап басына дейін құрсақ қуысын тіліп, құрсақ қуысының бір бөлігін кесеміз. Аналь тесігінің маңайынан бастап жұтқыншақ маңындағы асқорыту жолының алдыңғы бөлігі мен артқы бөлігін ішкі мүшелерді бүлдіріп алмай кесеміз. Бүлдіріп алған жағдайда нематодтар өздері үйренбеген жерге түсіп, балыққа зиянын келтіреді.

Анизакистер дене бөлігінде және басқа барлық ішкі мүшелерде орналасады - шажырқайда, бауырда, гонадада, пилорикалық астаушада, қарын бөлігінде; басқа түрлері қарында және ішекте, сонымен қатар гонаданың ішінде, жүзу торсылдағында; басқа түрлері бұлшық етте орналасады.

Slide 33

Дене бөлігі мен ішкі бөлігінде тоғышарлық ететін нематодтардың балаңдарын қарапайым паразитологиялық зерттеу арқылы сойып зерттеген кезде табуға болады.

Әсіресе ішекті ақырындап азық бөліктері түсіп кетпес үшін кесеміз.

Сойып зерттелген балықты мұқият тексереміз.

Ішкі мүшелерді, гонаданы және бауырды Петри аяқшасына немесе басқа ыдысқа салып, бір-бірінен бөліп аламыз.

Әр ішкі мүшені алдымен көзбен, сосын бинокулярлы микроскоппен қараймыз.

Anisakis балаңдары жалпақ спираль тәрізді болады және капсуламен қапталған немесе бос күйінде кездеседі.

Slide 34

Бұлшық етте тоғышарлық ететін анизакистердің балаңдарын бірнеше әдістер арқылы анықтаймыз. Бірақта кез-келген зерттеу әдістерінде балық бұлшық етін зерттеген кезде (тоңазытылған, мұздатылған, тұздалған, маринадталған, кептірілген немесе қақталған) алдымен терісін сыпырып алып, нематодтарға тері асты клетчаткасын тексереміз.

Алдымен бұлшық етті денесінің алдыңғы бөлігінен, сосын басқа бөлігінен 1 см тереңдікте көлденең кесеміз. Қисық бұрышпен омыртқаға дейін кесінді жасаймыз.

Әр кесекшені көз арқылы жарық сәулесімен көреміз. Бұлшық етті тексергенде нематодтармен бірге цисталары бар нематодтар кездеседі.

Компрессорлық әдіс пен проекциялық трихинеллоскоп ПТ-80 қолдана отырып трихинеллоскопия әдісін қолдануға болады

Slide 35

Санитарлық бағасы

Балықты паразитологиялық тексеру анизакидтерді анықтауға бағытталған, себебі олар балықтың тауарлық түрін бұзады және адам мен жылу қанды жануарларға қауіпті.

Балық өнімдерін өндіретін қызметкерлері мен мал дәрігерлері тарапынан балықтан өлі күйінде анизакидтерді табу себебіне алаңдаушылық туғызады.

Белгілі болғандай, кейде балықтардың төмен деңгейде зақымдануы 5-10% құрайды, бір балықта жүздеген гельминт түрлері кездесуі мүмкін.

Сонымен қатар ветеринарлық инспекция немесе ветеринарлық-санитарлық дәрігердің міндеті паразит түрін анықтау және аизакид балаңдарымен зақымданған балықтардың жарамдылығына дұрыс шешім қабылдау.

Slide 36

Әр мемлекетте балықта өлі анизакидтердің максимальды санын анықтайтын әр түрлі нормативті құжаттар болады.

«Codex Alimentarius» халықаралық стандарты негізінде 1 кг балықта 5 балаң құрт кездесуі рұқсат етіледі, бірақ балаңдарының капсуласының диаметрі 3 мм немесе 1 см ұзыңдықтағы балаңдар есепке алынбайды.

Мұздатылған және қақталған балықтарда тірі нематодтар кездеспеу керек.

Көптеген мемлекеттерде құралған және қолданылатын балық өнімі мен сапасының санитарлық-эпидемиологиялық талаптары ережесіне сәйкес балық пен балық өнімдерінде тірі анизакид балаңдарының кездесуі рұқсат етілмейді.

Slide 37

Қазақстанда Anisakis simplex түрінің тірі балаң құрттары (бір балықтағы санына байланысты емес) тағамға жарамсыз, сондықтан бөлек алынып утилизацияланады.

Егер бір балықта 5 артық емес анизакидтің өлі балаңдары кездессе балық тағамға және сатуға жарамды болып есептелінеді.

Қазақстанға шетелден тасымалданатын балықтар міндетті түрде анизакидозға тексеріледі.

Егер бір партиядан тірі балаңдар кездессе, онда балықтардың барлық партиясы зарарсыздандырылуға немесе техникалық утилизацияға жіберіледі.

Slide 38
Ұқсас жұмыстар
Тұзды балық
Балық өңдейтін цехтарындағы жалпы қойылатын талаптар
Шоқ табында ысталған балық
Балық шаруашылығының өнімдері
Балық туралы мәліметтер
Салқындатылған балықтар
Балықты еріту
«Балықтарды гельминтозооноздарға және басқа да инвазиялық ауруларға тексеріпзерттеу,ВСС және санитариялық сапасын бағалау»
Балық консервілері жоғары құнды өнімдер
Өнімнің өңдеу технологиясы
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz