ҚҰСТАР ЭХИНОСТОМАТИДОЗДАРЫ

Презентация қосу

ҚҰСТАР
ЭХИНОСТОМАТИДОЗДАРЫ
Эхиностоматидоз – үйрек, қаз, сирек тауық, күрке
тауық, көгершін және тағы басқа суда жүзетін құстардың
ауруы. Трематода Echinostomatidae тұқымдасы,
Echinostoma, Echinoparyhium және Hypoderaeum туыстығы.
Эхиностоматида аш ішектін артқы жағында және тоқ ішекте
тіршілік етеді.
Қоздырушысы – кен таралған Echinostoma revolutum
толық жынысты гельминттер ұзындығы 7-12 мм, ені 2 мм- ге
дейін. Адоральді дискте 35-37 тікенек болады. Жұмыртқа
сопақша келген 0,1-0,13 0,05-0,07 мм, бір жағында қақпағы
бар, түсі ақшыл – сарғылт, қоңырға дейін.

Echinoparyhium reсurvatum. Трематода денесінің
ұзындығы 2,0-5,0 мм, максимальді ені 0,85 мм. Адоральді
дисктің екі қатарында 45 тікенек орналасқан. Жұмыртқа
сопақша келген 0,09-0,1; 0,05-0,06 мм, бозғылт-сары түсті.
Жұмыртқаның доғал жағында қақпағы бар, ал қарама - қарсы
жағында төмпешік.

Hypoderaeum conoideum ұзындығы 8-11 мм, ені 1,6 мм- ге
дейін. Адоральді диск нашар дамыған, онда 47-53 ұсақ екі
қатарлы тікенек бар. Жұмыртқа сопақша келген 0,1 - 0,06 мм.
А – Echinostoma revolutum ;Б – Hypoderaeum conoideum
1 – басшақ шеті ; 2 – ішкі құрылысы; 3 – жұмыртқа.
Аралық иелері – тұшы су
моллюскасы Lymnaea, Radix, Galba
туыстығы, қосымша иелер – сол
тұшы су моллюскаларымен қатар
көл бақалар.
Даму циклі: аралық және қосымша иелердің байланысы
арқылы барлық эхиностоматида дамуы бірдей болады.
Паразиттер жұмыртқаларың сыртқы ортаға нәжіс арқылы
бөлінеді, келешекте олар тек қана суда дамиды.
Жұмыртқалардан мирацидий шығады, ол моллюскаға белсенді
еніп, спороцистаға айналады. Әр бір спороцистадан бірнеше
редия пайда болады, ал соңғысынан церкарий шығады.
Аралық иеде 2-3 ай дамуы жалғасады. Моллюскадан шығар
кезде қалыптасқан церкарий қосымша иеге енеді. Онда
инцистирленіп, шамамен 15 күн ішінде метацеркарийға
айналады. Құстар эхиностомадида метацеркариімен
инвазияланған моллюскаларды, ірі көл бақа немесе көл бақа
баласын жегенде зақымдалады. Құстардың денесінде 13-15
күн ішінде толық жынысты трематодаға айналады. Барлық
даму циклі 4-5 айда аяқталады.
Эпизоотологиялық деректер: құстар ерте көктемнен күздің
соңына дейін зақымдалады. Көбіне үйрек және қаз 3-4 айлық
балапандарда өлім байқалады. Инвазияны үй және жабайы
суда жүзетін құстар таратады. Одан басқа су қоймаларда
қыстап шыққан аралық және қосымша иелер арқылы
сақталады.
Патогенез және ауру белгілері: инвазия интенсивтілігіне
байланысты, әсіресе жиі балапандар аурады. Оларда тәбеті
жоғалады, іші өтеді және жалпы әлсіреу байқалады. Өсуі
және дамуы баяулайды. Ірі құстар жұмыртқалауы
төмендейді. Кахексия кезінде өлім болуы мүмкін.
Патологоанатомиялық өзгерiстер: ішектін кілегей қабығы
ісінген, саңылауда қою сұйықтық, кейде қан аралас. Аш
және тоқ ішек геморрагиялық қабынған, онда көптеген
трематода табылады.
Диагнозы гельминтоовоскопиялық
кезендік шаю әдісімен және өлексені
зерттеу арқылы қояды. Өлексені
сойғанда көп мөлшерде трематода
байқалады. Эхиностома және
гиподерлар жақсы көрінеді, ал
эхинопарифийлар кішкентай
болғандықтан оны табу қиын. Ол
үшін ішек кілегейінен жұғынды
алып, оны лупамен қарайды.
Емі: келесі антигельминтиктар қолданылады:
фенасал, мөлшері 0,6 г/кг, азыққа топтық әдіспен
береді; төртхлорлы көміртек, мөлшері 2-4 мл бір
басқа.
Алдын алу және күресу шаралары: балапандарды игілікті
су қоймаларда жеке өсіру керек. Ал игіліксіз
шарушылықтарда құстарға дегельминтизация жасап,
болашақта игілікті су қоймаларға көшіру. Ауру құстар
мекендеген су қоймаларды екі жыл өтісімен қолдануға
болады.

Ұқсас жұмыстар

Қыстайтын құстар

Үй құстарының бұлшық ет жүйесінің құрылысы

Құстар класы

Ауылшаруашылық құстар гигиенасы

Бассүйек қаңқасының сүйектері мен қаңқасы ауаға толы

Құстар біздің досымыз

Құстардың көктемгі тіршілігі

Құстардың тіршілігіндегі маусымдық құбылыстар. Жабайы аңдарды есептеу әдістері

ҚҰстардың тіршілігіндегі маусымдық өзгерістері. Жабайы аңдарды есептеу әдістері

Құстардың денесі

Пәндер