Естен тану кезіндегі алғашқы медициналық көмек




Презентация қосу
Қазақ Ұлттық Аграрлық Университеті

Өміртіршілік қауіпсіздігі және қорғау кафедрасы

Естен тану кезіндегі
алғашқы медициналық көмек

Алматы 2014 жыл
Естен тану — қатты күюдің, қансыраудың,
қатерлі басқалай дерттің, организмде қажетті су
мөлшерінің жетіспеушілігінің немесе аса қатты
аллергиялық реакцияның салдарынан болатын
*

адам өміріне қауіпті құбылыс. Сондай-ақ естен
тану жағдайын іштен көп қан кету де тудыруы
мүмкін.
Естен тану алдындағы белгілер:
-бұл жалпы әлсіздік;
-көз алдының қарауытуы;
-бас айналу;
-құлақтағы шуыл;
-аяқ-қолдың ұюы;
-сананың бұлыңғырлануы;
-боп-боз болады;
-көздері жұмылады;
-қарашықтары жарыққа реакция бермейді;
-аяқ-қолдары мұздайды;
-естен тануда науқастың тамыр соғысы қолға
әлсіз білінеді;
-артериалды қан қысымы төмендейді.
Талықсу – қысқа мерзімді естен тану
немесе қысқа мерзімді сананы жоғалту –
күшті толқу немесе қорқу, қатты ауыру,
қан көру, қапырық, ыстық нәтижесінде
болады.
Бастапқы кезең. Өте қысқа мерзімде
өтеді, мазасыздық жағдайы тән, сырқат бір
орында тұрмайды, айғайлайды, бұл
жағдайда сырқаттың бет әлпеті өзгереді,
ерін көгереді тамыр соғысы жиілейді. Бұл
кезең жедел екінші сатыға көшеді.

Екінші кезең. Орталық нерв жүйесі
қызметінің әлсіреуі басталады, көмек
сұрамайды, есі толық болса да ол
төңірегіндегілерге селқос, оның денесі
суық, беті ағарған, тамыр соғысы әлсіз, дем
алысы зорға білінеді, сұрақтарға жауап
бермейді.
I дәреже - жәй естан тану. Ес сақталады,
сырқат сұрақтарға дұрыс жауап береді,алайда
әңгімеге құлқы жоқ. Тері мен көрінетін
кілегейлі қабықтар бозарады.Дене
температурасы қалыпты немесе сәл төмендейді.
Көздің қарашығы үлкеймейді, жарықтан
тітіркемейді. Тамырдың соғысы бірқалыпты,
жиілігі минутына 100-110 соққы. Күре
тамырлық қысым сынап бағанасы бойынша
110/65 мм. Тыныс алу бір қалыпты, терең,
кейде жиілейді.
II дәреже — қатты естан тану. Жағдай ауыр. Ес сақталады,
алайда зардап шегушінің қоршаған ортаға құлқы
жоқ.Сыртқы әлем әсерін әлсіз сезінеді, көздің қарашығы
тарылған, жарықтан әлсіз тітіркенеді. Рефлекстердің
барлық түрлері төмендетілген. Тері сұрғылт түске еніп
бозарып ақшылданады, ұстаған кезде салқын, дене
температурасы төмендеген. Тамыр соғысы жиі, жүректің
ырғағы баяу естіледі. Күре тамырлық қысым сынап
бағанасы бойынша 70/40 мм. Тыныс алу күшейіп, жиілей
түседі.
III дәреже — өте ауыр жағдай. Зардап
шегушінің мүлдем есі жоқ.Тері бозарады,суық,
салқын тері шып-шып шығады. Көздің қарашығы
үлкейеді, жарықтан мүлдем тітіркенбейді. Күре
тамырлық қан қысымы анықталмайды, тамырдың
соғысы байқалмайды, тыныс алу бірқалыпты емес.
Дененің құрысуы мүмкін.
Инсульт (лат. insultus - соққы, қыспа талу, инсульт) - ми
ұлпасының зақымдалуын, оның қызметінің, мидағы қан
айналысының кенеттен бұзылуы; осының салдарынан миға
қан құйылады, немесе ми тамырлары бітеліп қалады
(тромбоз).
Инсульттың басты себебі — гипертония ауруы және ми
тамырларының атеросклерозы. Оның пайда болуы қан
айналысының асуына байланысты. Көп ретте ауру адам
кенеттен құлап қалады, есінен танады.
Инсультті анықтайтын 4 қадам
бар:

-адамнан күлуін өтініңіз (ол айтқанды орындай
алмайды);

-қарапайым сөйлемді айтуын сұраңыз
(сөйлеген сөзі түсініксіз);

-екі қолын көтеруді сұраңыз (қолдарын көтере
алмайды болмаса жартылай ғана көтереді);

-тілін шығаруды өтініңіз (егер тілі қисайған
немесе қайырылған болса, ол да инсульттің
1. Жүрек-қантамыр ауруларымен
байланыссыз:
- Вазодепрессорлық (вазовагальді);
- Ситуациялық;
- Никтуриялық;
- Жөтелдік;
- Дəрілік;
- Үлкен дәретке бару кезінде;
- Жұтыну кезінде;
- Ортостаттық гипотензия кезінде;
- Ми тамырларының аурулары кезінде.

2. Жүрек-қантамыр ауруларымен
байланысты:
- Жүректік шығарылудың төмендеуі;
- Аритмия.

3. Түсініксіз пайда болған.
Жарақаттан естен тану
туралы түсінік.
Жарақаттың, күйіктің,
үсіктің ауыр салдары
естен тану болып
табылады. Естен тану-
орталық нерв жүйесі
қызметінің күрт
нашарлауы нәтижесінде
дамып, организмнің
Естен тану қатты ауру кезіндегі
барлық жүйесі қызметінің
тітіркеністен пайда болады.
тоқтауына алып келетін Сүйектің зақымдануынан болған
ауыр жағдай. жұмсақ ұлпалардың үлкен көлемде
мылжалануынан, жаншылуынан,
күюден болған қатты жарақат.
Әсіресе, қан көп кеткен кезде, дене
суынғанда, қорыққанда, шектен тыс
ойға шомғанда, сәулеге
ұшырағанда, жұқпалы ауруларда
Алғашқы көмек көрсету үшін:

-Науқасқа салқын су бүрку;
-мұрнына мүсәтір спиртіне батырылған мақтаны
жақындату;
-сондай-ақ науқасқа таза ауаның келуін
қамтамасыз ету;
-шалқасынан жатқызу;
-жағасын ағыту;
-басы аяғынан төмен болуы тиіс, ол үшін
аяғының астына киім бүктеп қояды;
-аяғын жылытқышпен жылытады;
*
-есі кірген соң қою шәй, кофе береді.
Егер көрсетілген алғашқы көмектен нәтиже
болмаса, дереу "жедел жәрдем” шақырады.
Қауіп қатерлі факторлар: артериалдық
гипотензия, брадикардия, айналымдағы қан
көлемінің азаюы немесе веналық қайту,
жүректік шығарылымның төмендеуі, жүрек
ритмінің бұзылуы, цереброваскулярлық
аурулар, түрлі этиологиядағы ауыру,
анафилаксиялық реакция, теріс эмоциялар.
Назарларыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Науқастың төсектегі қалпын өзгерту
ШЖҚ Жоғарғы медициналық колледжі КМК
Жара туралы түсінік. Жара кезіндегі асқыну
Естен танудың белгілері
Электр тоғының адам организміне әсері
Жарақаттар. Жарақат ұғымы
Геморрагиялық инсульт кезіндегі мейірбикелік күтім
Кеш қалпына келтіру
Қан кетуді анықтау
Көздің жарақаттануы
Пәндер