АТОМДЫҚ ҚҰРЫЛЫСЫ

Презентация қосу

15 ТОП ЭЛЕМЕНТІ
ПНИКТОГЕН
АЗОТ – N - NITROGEN
Азот N
• Элемент атауы- Азот (N) – Nitrogen
• Период – ІІ
• Тобы – 15
• Атомдық масса - 14,00674
• Атомдық номер – 7
• Электрондық конфигурациясы - 1s22s22p3
• Балқу температурасы - -209,86°C
• Қайнау температурасы - -195,8°C
• Тотығу дәрежесі - +5, +4, +3, +2, +1, 0, -1, -2, -3
• Азоттың тұрақты 2 изотобы бар :
14 N — 99,635% и 15N — 0,365%.
ТАРИХЫ
Азотты кім нақты ашқанын
айту қиын, себебі 1772
Г. Кавендиш
жылы 3 ғалым азотқа
бірдей тәжірибе жасаған.
Олар Генри Кавендиш,
Джозеф Пристли және
Даниэль Резерфорд. Бірақ «АЗОТ»
Д. Пристли ешқандай ғалым өз атауын 1787
тәжірибесін толықтай жылы А.
аяқтамаған. Лавуазье
ұсынған.
Д. Резерфорд
ТАРАЛУЫ
Азот - Күн Жүйесіндегі ең көп таралған 4-ші элемент ( сутек, оттек
және гелийден кейінгі).
Азот – жерде де кең таралған элемент.
• Атмосфера құрамында 3,87·1018 кг - 75,6% (салмақ)
немесе 78,08% (көлемі);
• Биосферада (0,7—1,5)·1018 кг;
• Жердің мантия қабатында 1,3·1019 кг;

• Гидросферада 2·1016 кг (7·1014 кг қосылыс түрінде).
АТОМДЫҚ ҚҰРЫЛЫСЫ
Азот атомында 7 электрон болады,
2 орбиталда орналасады (s және p).
1-ші қабатында 2 электрон;
2-ші қабатында - 5 ( 1 жұптасқан,
3 жұптаспаған электроннан тұрады).

3 коваленттік байланыс түзеді.
ТОТЫҒУ ДӘРЕЖЕСІ
• +5 - HNO3;
• +4 - NO2;
• +3 - HNO2;
• +2 - NO;
• +1 - N2O;
• -1 - NH2OH;
• -2 - N2H4;
• -3 (кең таралған) - NH3.
N2 МОЛЕКУЛАСЫ
Азот молекуласында екі
азот атомы өзара үш
еселі
(1-σ, 2-π ) байланыспен
байланысқан, сондықтан
оның химиялық,
белсенділігі төмен газ.
N2 АЛЫНУЫ
Зертханада
• Аммоний нитратын ыдырату арқылы
NH4NO2 = N2 + 2H2O
• Металл азидтерін ыдырату арқылы
2NaN3 → (t) 2Na + 3N2
• Ауаны қызыл кокспен әркеттестіру арқылы
атмосфералық азот алуға болады
O2 + 4N2 + 2C → 2CO + 4N2
• Аммиакты мыс (II) оксиді арқылы өткізгенде, t=700°C
2NH3 + 3CuO → N2 + 3H2O + 3Cu
N2 ҚАСИЕТІ
• Түссіз, иіссіз газ
• Суда нашар ериді
• Органикалық еріткіштерде ериді
• Катализатор мен қыздыру қатысында металл және бейметаллмен
әрекеттеседі
N2 ХИМИЯЛЫҚ ҚАСИЕТІ
• Қалыпты жағдайда N2 тек Li-мен әрекеттеседі
6Li + N2 = 2Li3N

• Қыздырғанда N2 металлдармен әрекеттеседі
2Al + N2 = 2AlN

• 500°C температурада және улкен қысымда N2 сутекпен
әрекеттеседі
N2 + 3H2 ↔ 2NH3
• 1000°C температурада N2 оттекпен, бормен, кремниймен
әрекеттеседі
N2 + O2 ↔ 2NO
ТҮРЛЕРІ
• Байланысқан азот — молекулалық
азоттан басқа кез келген химиялық
қосылыстың құрамына кіретін азот.
• Молекулалық азот - N2 молекуласы
түріндегі азот.
• Нәруыздық азот — нәруыз құрамындағы
азот.
• Нитраттық азот - қосылыстардың
құрамына нитротоп түрінде кіретін азот.
• Сіңімтал азот— өсімдіктер сіңіре алатын
түрдегі азот.
N2 ҚОЛДАНЫЛУЫ
• Аммиак пен азоттың синтезіне
• Жарылғыш заттарды өңдіруге
• Төмен температура жасауға
• Сұйық азот салқындатқыш жүйелер саласында
• Минералды тыңайтқыштар өндіруге: калий нитраты (KNO3);
натрий нитраты (NaNO3); аммоний нитраты (NH4NO3);
кальций нитраты (Ca(NO3)2).

Ұқсас жұмыстар

Атомның құрамы мен құрылысы

Комплексті қосылыстар, олардың жіктелуі ішкі сфералық, біртекті лигандалық, полиядролық. Комплексті қосылыстардың химиялық байланыс теориялары (Вернер, Коссель, Полинг, кристалды өріс теориясы, лигандар өріс теориясы)

Атомдық кристалдық тор

Комплексті қосылыстардың жіктелуі

Адсорбциялық спектроскопия

Атом - күрделі бөлшек

Сутек атомында

Атомдық физика

Комплексті қосылыстардың құрылысы

Комплексті қосылыстардың маңызы

Пәндер