Дененің еркін қимылы

Презентация қосу

№6-7 Бұлшықеттер жұмысы мен жүйесі
1. Бұлшықет
2. Бұлшықеттің
жүйесі оның
түрлері
құрылысы
Жоспары:
3. Миологияның
басқа
ғылымдармен
байланысы
Миология (myologia, грек, mys — ет, logos —
ілім) — адам мен жануарлар бұлшықеттер
жүйесі туралы ілім. Бұлшық еттер тірек
қимыл жүйесінің белсенді бөлімі.
Бұлшықеттер-адам мен жануарлар кеңістіктегі қозғалысы
мен дене мүшелерінің салыстырмалы қимылын іс жүзінде асырады.

• Бұлшық ет (лат. мускулус)-бұлшық ет басы, бұлшықет құрсағы
және бұлшықет құйрығынан тұрады.
• Бұлшық еттің сіңірлі басы қозғалмайтын сүйектегі нүктеден
басталады, ал бұлшықеттің сіңірлі құйырығы-қозғалатын нүктедегі
сүйекке аяқталады.
• Бұлшық ет талшықтары- «паренхима» деп аталады, оларды
біріктіріп тұратын аралықты паренхима деп атайды.
Бұлшық еттердің қызметі
-қозғалыс
-қорғаныш
-пішін жасаушы
-энергетикалық (дене қызуын реттеуге) механикалық қызметке
айналдырып трансформатор рөлінде атқарады.
-кейбір ішкі мүшелердің қызметі бұлшықеті жұмысына
байланысты
Бұлшық еттер
Даму тегіне
байланысты

СОМАЛЫҚ ВИСЦЕРАЛЬДЫҚ
(ДЕНЕЛІК) (ІШТІК)

БҰЛШЫҚ ЕТТЕРДІҢ ХИМИЯЛЫҚ ҚҰРАМЫНЫҢ ОРТАША КӨРСЕТКІШТЕРІ
СУ-75%
МИНЕРАЛДЫК ЗАТТАР-1,0%
ОРГАНИКАЛЫК ЗАТТАР-24%

ОРГАНИКАЛЫК ЗАТТАРДЫҢ ҚҰРАМЫ (%)
ПРОТЕЙНДЕР -20,2
МАЙЛАР-2,0
МАЙ ТӘРІЗДІ ЗАТТАР-0,8%
АЗОТТЫ ЭКСТРАКТИВТіК ЗАТТАР -0,4
Ет ұлпасы

БІРЫҢҒАЙ
АРНАЙЫ
САЛАЛЫ
ЖИЫРЫЛҒЫШ
ЖОЛАҚСЫЗ

КӨЛДЕНЕҢ
-МИОЦИТТЕРДЕН ЖОЛАҚТЫ
СҮТ, СІЛЕКЕЙ, ТЕР БЕЗДЕРІНІҢ
-МЕЗЕНХИМАДАН МИОЭПИТЕЛИОЦИТТЕРІ
-МИОЦИТТЕРІ КӨЗ НҰРЫ ҚАБЫҒЫНЫҢ
ЕРІКСІЗ МИОПИГМЕНТОЦИТТЕРІ
ЖИЫРЫЛАДЫ ҚАҢҚА ЖҮРЕК КӨЗ ҚАРАШЫҒЫН ТАРТЫП
БҰЛШЫҚЕТІ БҰЛШЫҚЕТІ ТҰРАТЫН БҰЛШЫҚЕТТЕР
• Көп ялролы, цилиндр
пішінді, көлденең жолақты
жасушалар-қаңқа сүйектері
жатады.

• Қозу және жиырылу
қабілеті бар. Дененің еркін
қимылы.

Көлденең жолақты
Бірыңғай салалы бұлшықет
•
ұлпасы
Бір ядролы, ядрошық тәрізді жасушалар, 0,5 мм-ге дейін.
• Ағзаның ішкі мүшелерінде орналасады. Ас қорыту жолының-
асқазан, өңеш, қуық, ішек, несепағар, қан және лимфа
тамырларының қабырғалары, тері бұлшықеті
• Қозу және жиырылу қабілеті бар. Ішкі мүшелердің еріксіз
қимылдары.Тері шаштарының тік тұруы
МИОКАРД-ЖҮРЕК ЕТІ
• БІР-БІРІНЕ ЖАНАСЫП ОРНАЛАСҚАН КӨЛДЕНЕҢ ЖОЛАҚТЫ, БІР
НЕМЕСЕ КӨП ЯДРОЛЫ ЖАСУШАЛАР
• ЖҮРЕКТІ ЖАТҚЫЗУҒА БОЛАДЫ
• ҚОЗУ ЖӘНЕ ЖИЫРЫЛУ ҚАБІЛЕТІ БАР, ЕРІКСІЗ ҚИМЫЛ.
БҰЛШЫҚ ЕТТЕР
қызметіне
байланысты
Динамикалық
бұлшықеттер Статикалық бұлшықеттер
Кеңістіктегі қозғалысты Дененің кеңістіктегі тепе-
қамтамасыз етеді теңдігін сақтауға немесе денені
белгілі бір жағдайда бекітіп
ұстауға тұруға қатысады.Тепе-
теңдікті реттейді.
Бұлшықеттің құрылысы
• Бұлшықеттің сыртқы жұқа дәнекер ұлпалық қабығын эпизмий
• Ортаңғы бөлікте орналасқан бұлшықеттерді дәнекер ұлпасымен
біріктіретін дәнекер ұлпасы болып перимизий, ал шоғырлардың
ет талшықтарын өзара байланыстыратын жұқа дәнекер ұлпалық
зат эндомизий деп аталады.
• Эндомизий, перимизий, эпимизий бірігіп бұлшықеттің дәнекер
ұлпалық қаңқасын түзеді. Ол «строма» деп аталады.
• Қажу-бұлшықеттердің физиологиялық күйі. Демалған соң
бұлшықет қалпына келеді.
БҰЛШЫҚ ЕТТЕР

Қауырсынды
Қарапайым бұлшық еттер
бұлшық еттер

КӨП
ҚАУЫРСЫНДЫ
БІР ҚАУЫРСЫНДЫ

ҚОС
ҚАУЫРСЫНДЫ

Ұқсас жұмыстар

ДНҚ–ның фотохимиялық түрленуі. Люминенсценттік таңбалар мен зондтар және медицина мен биологияда қолдану

Ұйқы артериясында

Футбол допты қақпаға тебу

Жүзу туралы ұғым

Жалпақ құрттар типіне жататын жәндіктердің негізгі ерекшеліктері

Жануарлар психикасының дамуы

Темекінің адам ағзасына тигізетін Өкпесі ауырады әсері

Экономикалық интеграция сипаттамаларын топтастыру және интеграция сипаттамаларын көрініс негізінде жіктеу

Пациентке бағдарланған кеңес берудің негізгі дағдылары

ЖҰЛЫН ЖҮЙКЕЛЕРІ

Пәндер