Стереотаксикалық әдіс




Презентация қосу
«АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» АҚ
«ҚАЛЫПТЫ ФИЗИОЛОГИЯ» КАФЕДРАСЫ

СӨЖ
Тақырып: Орталық жүйке жүйесін зерттеу
әдістері
Орындаған: Советова Торғын
Факультет: Жалпы Медицина
Топ:127
Қабылдаған: Килыбаева Шырын Кадыргаликызы
ЖОСПАР:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
• Эксперименталдық зерттеу әдістері
• Клиникалық зерттеу әдістері
III. Қорытынды
IV. Негізгі әдебиеттер көздері
КІРІСПЕ
• Жүйке жүйесі - адам мен жануарлар
организмдерінің қоршаған ортаға бейімделуін
реттейтін жүйе.
• Жүйке жүйесінің:
1. орталық бөліміне ми және жұлын,
2. шеткі бөліміне — мидан және жұлыннан
организмнің шеткі аумақтарына таралатын
мүшелер: жүйке
түбіршіктері, жүйкелер, жүйке
тораптары, жүйке түйіндері(ганглийлері) және
жүйке талшықтарының ұштары жатады.
Эксперименталдық зерттеу әдістері

1) Экстирпация, миды түрлі деңгейде
кесу(айыру әдісі);
2) Кесу әдісі;
3) Тітіркену ідісі;
4) Стереотаксикалық әдіс;
5) Потенциалдарды қоздыру (тудыру) әдісі;
ЭКСТИРПАЦИЯ

• Экстирпация-жүйке жүйесінің жекелеген бөліктерін операциялық
жағдайда кесу немесе күйдіру.
КЕСУ ӘДІСІ
• Кесу әдісі ОЖЖ-ның басқа
бөлімдерінен түсетін
әсерлердің қандай да бір
бөлімінің қызметіндегі
мәнін зерттеуге мүмкіндік
береді. Кесу ОЖЖ әртүрлі
деңгейлерінде жүргізіледі.
ТІТІРКЕНУ ӘДІСІ
• Тітіркену әдісі ОЖЖ-ның түрлі түзілімдерінің функционалдық мәнін
зерттеуге мүмкіндік береді. Мидың белгілі бір құрылымдарының
тітіркенуі кезінде (химиялық, электрлік, механикалық және т.б.) қозу
процестерінің пайда болуын, пайда болу ерекшеліктерін және таралу
сипатын байқауға болады.
СТЕРЕОТАКСИКАЛЫҚ ӘДІСІ
• Стереотаксикалық әдіс - стереотаксикалық
аспаптың көмегімен терең орналасқан ми
құрылымдарына электродтарды,
микропипеткаларды, термопарды дәл енгізу әдісі.
Стереотаксикалық әдістеме мидың түрлі тереңдік
құрылымдарының қызметін зерттеу үшін
қолданылады.
ТУДЫРЫЛҒАН ПОТЕНЦИАЛДАР ӘДІСІ

Тудырылған потенциалдар әдісі – берілген рецептордан келіп, өңдеуге қатысатын,

мидың барлық құрылымдарын бағалауға мүмкіндік беруімен қызықты. Егер мидың

аталған бөлігіне ақпарат түссе, онда осы аймақта тудырылған потенциалдар тіркеледі.
КЛИНИКАЛЫҚ ӘДІСТЕР

1) Электроэнцефалография (ЭЭГ);
2) Мидың компьютерлік томографиясы (КТ);
3) Магнитті резонастық томография (МРТ);
4) Эхоэнцефалография;
5) Реоэнцефалография (РЭГ).
ЭЛЕКТРОЭНЦЕФАЛОГРАФИЯ
(ЭЭГ);
• Электроэнцефалография (ЭЭГ) — бас мидың
қызмет ету жағдайын зерттейтін әдіс,
биоэлектірлік белсенділікті тіркеуге
негізделген.
• ЭЭГ тіркеу кезінде екі негізгі әдістер
қолданылады:
• биполярлы - екі электрод бас терісінің
электрлің белсенді нүктелерге қойылады. ЭЭГ
екі электрлік белсенді нұктелерінің өзара
әрекет етуі тіркеледі.
• монополярлы - бір электродты электірлік
бейтарап деп саналатын нүктеге (сырғалық,
кеңсірік) қойылады, ал екіншісі бас терісінің
электірлік белсенді нүктесіне қойылады.
МИДЫҢ КОМПЬЮТЕРЛІК
ТОМОГРАФИЯСЫ (КТ);
• Компьютерлік томография – бұл
компьютер мен рентген
қондырғысының көмегімен адам
миының құрылысының ерекшеліктерін
визуализациялауға мүмкіндік беретін
заманауи әдіс.
МАГНИТТІ РЕЗОНАСТЫҚ
ТОМОГРАФИЯ (МРТ);
• Ядролық-магниттік резонанс әдісі
(ЯМР-томография) рентген сәулелері
мен радиоактивті қосылыстарды
қолданбастан ми құрылымын
визуализациялауға мүмкіндік береді.
Сыналушының басы айналасында ішкі
айналуы бар сутегі атомдарының
ядросына әсер ететін өте күшті магнит
өрісі құрылады.
РЕОЭНЦЕФАЛОГРАФИЯ
• Реоэнцефалография. Реоэнцефалография
Адамның бас миының қан айналымын
зерттеу әдісі болып табылады, ол қан
толуына байланысты жоғары жиіліктегі
ауыспалы токқа ми тінінің кедергісінің
өзгеруін тіркеуге негізделген және жанама
түрде мидың жалпы қан толуының мөлшері,
тонусы, оның тамырларының икемділігі
және көктамырдың ағып кетуі туралы айтуға
мүмкіндік береді.
ЭХОЭНЦЕФАЛОГРАФИЯ
• Эхоэнцефалография. Әдіс ультрадыбыстың қасиетіне негізделген, мидың
құрылымынан, цереброспинальды сұйықтықтан, бас сүйектерінен, патологиялық
түзілімдерден әртүрлі көрініс табады. Мидың қандай да бір түзілімдерін оқшаулау
мөлшерін анықтаудан басқа, бұл әдіс қан ағынының жылдамдығы мен бағытын
бағалауға мүмкіндік береді.
КЕРІ БАЙЛАНЫС
• 10 балдық сұрақтар:
1. ОЖЖ дегеніміз не?
2. ОЖЖ зерттеу әдістерінің қанша түрі бар?
• 20 балдық сұрақтар:
1. Экстирпация әдісі кезінде қандай ақаулық пайда болуы мүмкін?
2. Ядролық-магниттік резонанс әдісінің жүру механизмін түсіндіріп беріңіз.
• 30 балдық сұрақ:
1. Олдс экспериментін талдап беріңіз.
ҚОРЫТЫНДЫ
НЕГІЗГІ ӘДЕБИЕТТЕР КӨЗДЕРІ:

• Л.З.Тель, Н.А.Агаджанян, К.М.Хамчиев, Б.И.Циркин, “ҚАЛЫПТЫ ФИЗИОЛОГИЯ”,
2015ж,77-81б

• https://kk.wikipedia.org/wiki/Жүйке_жүйесі

• http://kingmed.info/media/book/4/3777.pdf

• https://ppt-online.org/361321

• https://prezi.com/lspebli6vq_f/presentation/

Ұқсас жұмыстар
ОРТАЛЫҚ ЖҮЙКЕ ЖҮЙЕСІН ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ
Жуан инелі биопсия
Шартты рефлекстерді қалыптастыру
ОЖЖ рефлекторлық қызметі. Физиологиялық қызметтің қалыптасуы мен реттелуінің негізгі қызметтің қалыптасуы мен реттелуінің негізгі принциптері. Рефлекс. Жүйке орталықтары принциптері. Рефлекс. Жүйке орталықтары және оның қасиеттері. ОЖЖ-нің үйлестіру және оның қасиеттері. ОЖЖ-нің үйлестіру және интегративті қызметтерінің және интегративті қызметтерінің механизмдері. ОЖЖ-гі тежелу механизмдері
АРАХНОИДИТ БЕЛГІЛЕРІ
Адам генетикасы
Ата ұрпақ
ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІНІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Санитарлық –гигиеналық нормативтертердің ғылыми негіздеу
Эвристикалық әдіс
Пәндер