Сократ философиясы

Презентация қосу

●

СӨЖ

Тақырыбы : Софистер және Сократ
●
Жоспар :
●
1. Кіріспе бөлім
2. Негізгі бөлім
2.1 .Софистер мектебіне жалпы
шолу.
2.2. Сократ философиясы .
3. Қорытынды
4. Пайдаланылған әдебиеттер
Көне Грекия философиясы — ежелгі пәлсапаның ірі екі тармақтарының бірі, Ежелгі
Грекияда б.з.б. VI ғасырда пайда бола бастады.
Грек философиясының ерекшеліктері
Грек философиясы мифологиямен тығыз байланысты дамыды, бірақ ғылыммен
байланысы басымырақ болды.
Грек философиясы өзінің рухани бай мазмұнымен, жүйелі дамуымен антикалық
өмірдің басқа салаларынан әлдеқайда асып түсті.
●
Грек философиясының пайда болуына және дамуына сол кездегі грек қоғамының
саяси, экономикалық, географиялық ерекшеліктері және грек халқының ұлттық
ерекшеліктері айқындаушы әсер етті.
Толыққанды өмір адамдардың бойында еркін ойлау дәстүрін қалып-тастырды,
демократияның отаны болған Грекияда аса жарқын филосо-фиялық ойлар дамыды,
философиялық пайымдау жүргізушілер саны да өте көп боды.
Көне Грекия философиясының негізгі даму кезеңдері мен мектептері Антикалық
философияның алғашқы ошақтары: біздің дәуірімізге дейінгі VII -VI ғасырларда Кіші
Азияның батыс жағалауы Иония, Оңтүстік Ита-лияның грек қалалары, Сицилия
аралдарының қалалары және Афина. Көне Грекия философиясының дамуын
салыстырмалы түрде үш кезеңге бөлуге болады:
Табиғат философиясы (натурфилософия) кезеңі Милет мс фалес, Анаксимандр,
Анаксимен және олардың шәкірттері дүниенің ғашқы бастауы мәселесін
қарастырды.
Грек философиясының ең мазмүнды кезеңі. Сократ, Платон, Ари-стотель грек
философиясын өте биік деңгейге көтеріп, зерттеу өрісін ке-нейтті. Адам мәселесі,
физика, метафизика, этика, логика, саясат, табиғат эстетикасы мәселелері терең
зерттелді.
Біздің дәуірімізге дейінгі IV ғасырдың соңынан бастап Грекияның ыдырауы, грек
демократиясының құлдырауы, грек полистерінің саяси тәу-елсіздігінің жоғалуы бүкіл
грек қоғамының рухани өмірінің, философия-сының дағдарысына әкелді. Осы кезеңде
философияда өмірдің мәні, өмір және өлім мәселелері көбірек зерттеліп, скептицизм,
эпшуреизм, стоицизм бағыттары дүниеге келді
Софистер - "даналықтың",
"шешендіктің" кәсіби
үстаздары ретінде көрінген
● ежелгі грек философтарын
осылай атаған (б.з.б. V г.).
Софистердің бірегей мектебі
болған жоқ. Діннен бас тарту,
табиғат кұбылыстарын
ұтымды түсіндіру, этикалық
және әлеуметтік релятивизм
— олардың ортақ көзқарасы
болып табылады.
Софистердің негізгі тобы
("аға" Софистер)
құл иеленушілік демократияны
жақтады. Оларға ортақ касиет
— табиғатты жалпы
материалистік тұрғыдан
түсіндіру
Софистиканың жалпы
түсінігі.

Софистер бұл 5-6 ғ.б.э.д өмір
сүрді.
● Ежелгі Грецияда өмір
сүрген философиялық
мектеп. Бұл философиялық
мектептің қайраткерлері
теоретик философ болып
қана емес, азаматтарды
философияға, орталық
өнерге басқа да білімдер
түріне үйреткен, оқытушы
философияға орталық өнерге
басқа да білімдер түріне
үйреткен , оқытушы
философ ретінде де болған.
Софистердің қайраткерлері

Үлкен софистер (5ғ б.э.д) Протагор, Горгий,Гипий, Продик,
Антифонт, Критий. Кіші софистер- Ликфрон, Алкидамант,
Трассимах.Сократ – көрсетілген топтарға ресми түрде жатпайды,
●
бірақ софистердің ойларын бөліп, софистиканың өзін өзінің
тәжірибесінде қолданған.

Протагор Антифонт
Ерекшеліктері.

Қоршаған шындыққа сындық қатынас.Бәрін тәжірибеде тексеруге
тапсыру, белгілі бір ойдың дұрыс бұрыстығын тексеру.Көне
дәстүрлі цивилизацияның негізін қабылдау.Дәлелсіз білімге
●
негізделген көне түсініктерді, ережелерді жоққа шығару.Мемлекет
пен құқықтың нақтылықсыздығын дәлелдеуге тырысу.
Софизм Софистердің негізі логикалық әдісі ретінде.

Бұл философиялық мектептің қайраткерлері өздерінің
дұрыстығын софизмдер логикалық әдістері арқылы дәлелдеу.Бұл
мүйізді софизмнің мысалы Сен жоғалтпаған нәрсеңе иесіз, сен
мүйізіңді жоғалтқан жоқсың , яғни сен оған иесің бұл нәтиже
софизмнің логикалық ауырлығынан емес логикалық мағыналардың
дұрыс қолданбауынан болады. Көрсетілген софизмде алғашқы
мысал өтірік, бірақ дұрысқа беріледі, осыдан нәтиже шығар.

Софистердің қызметтерінің мәні.

Қоршаған шындыққа сындық көзқараспен қарады. Грек азаматтар
арсында философияның және басқа да білімдерді таратты.
Сократ философиясы

Сократ (б.э.д 469-399ғ)
Софистикаға қатынасы
бар, ең қадірлі
философтың бірі.Сократ —
Батыс философиясының
негізін қалаушы ежелгі грек
философы. Ол өз шәкірті
Платон және Платонның
шәкірті Аристотельмен
(б.з.д.384 – б.з.д.320) бірге
ежелгі гректің ең әйгілі "Үш
данасы" деп қастерленген
Ерекшеліктері:

Сократ мағыналы шығармалар қалтырғанмен тарихқа әйгілі
полемист, ойшыл оқытушы философ ретінде қалды.Сократ жасап ,
қалданған негізгі әдісін майевтика деп атаған. Оның мәні –
логикалық әдістер арқылы қойылған сқраққа әңгімелесушінің
● өздігінше дөрыс жауапқа келуіне көмектесу.Сократ өз
философиясын, ағартушылық жұмысын ең өзекті мәселелер
бойынша, қалың халықтың, базарларда ашық әңгіме базар құрып
жүрген. Жақсылық пен жамандық махаббат, бақыт, адамдық т.б
тақырыптарға.Сократты ресми билік органдары мойындамаған,
оны қарапайым софист , яғни жастар арасына бүлік салып
жолдарын басқа жаңа бұрып , қоғамның тыныштығын бұзушы деп
қараған.
Сократ қызметінің тарихи мәні.

Білімнің тарауына , азаматтардың ағартушылықпен айналысуына
ықпал етті.Адамзаттың жақсылық пен жамандық, махаббат , ар
сияқты мәселелеріне жауап іздеді.Қазіргі таңғы білім беру жүйесін
де қолданылатын майевтика әдісінің негізін қалады.Шындықты
табудың диалогтың әдісін енгізіп еркін дауда оның дұрыс екенін
дәлелдеу жолымен.Көптеген оқушыларын тәрбиелеп һз қызметінің
жалғастырушыларын қалдырды. Сократтық мектептің
қайраткерлері болған.
Сократтық мектептер – Сократ ойының әсерінен қалыптасқан және оның
оқушыларымен дамыған философиялық ілім.

1. Платон академиясы-б.э.д. 385 ж Платон мен қалыптасқан, философияны
– діндік мектеп. Мақсаты философияның мәселелерді зерттеу, құдайлар
мен музаларды қадірлеу болған. Ол б.э. 6 ғ дейін өмір сүрді.
●
2. Клиниктер – еркіндік идеясын қоғамнан тыс қалыптастырған,
философикалық мектеп. Бұл мектептің қайраткерлері өз философиялық
зерттейтін өздеріне өойып тексерген. Клиниктер паразиттік,
қаңғыбастық өмір сүрген, жанұясыз мемлекетпен заңға, мәдениетке қарсы
келген. Бұл мектептің ең әйгілі қайраткерлеріне – Антисфен, Диоген,
Синаский (Плотон, Сократ есінен таңға деп атаған.)

3. Кирендік мектеп- Сократтың оқушысы Киреннен шыққан. Аристиппен
негізделген 4 б.ғ.д.ғ өмір сүрген

Осы мектеп қайраткерінің көзқарасы табиғатты зерттеуге қарсы
болған.Ең жоғары деп лязатты есептеген.Сәйкесінше өмір мақсаты ляззат
деп есептеп, бақытты лязаттың жиынтығы, байлықты – ляззатқа жету
құралы деп есептеген.

4. Мегар мектебі. Б.э.д 4 ғ Мегарлық Сократтың оқушысы Евклидпен
негізделген. Қайраткерлері Евбулид, Диодор, Крон.
Ерекшеліктері

Мегарлардың ойынша абстрактілі өте жоғары игілік бар, ол нақты суреттеуге жатпайды д

●
Қорытынды.
Сонымен , софистика дегеніміз – бастапқы теорияны сақтап қалу үшін логика
●
Пайдаланылған әдебиеттер :
1. a b c Сократ. 1911 Encyclopaedia Britannica (1911). Тексерілді, 14
қараша 2007.
2.Сонымен бірге кезінде Сократқа телінетін диалогтар (Sőkratikoi
●logoi деп аталатын) жазған басқа да жазушылар болған, мысалы
Антисфен, Аристипп, Критон, Федон. Платонның солардың
алғашқысы болмағаны анық.
3. Бұны растайтын бірнеше жайт бар. Біріншіден, Сократ барлық
деректерде ойшыл ретінде сипатталады. Сондықтан оның айтқан
тәлімін әскери адамға қарағанда өзі сияқты басқа бір ойшылдың
(мысалы, Платон) жақсырақ түсіне алатыны ақылған қонымды.
Екіншіден, Ксенофонттың еңбектерінде Сократ бір төңкерісші
немесе Афины қаласына қауіп төндіретін адам ретінде
сипатталады, бірақ бұны растайтын деректер жоқ. Платон
бейнелейтін Сократтың өмірі шындыққа жанасымдырақ сияқты
(May, On Socrates).
4. Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас
редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9
5. Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3 6.
Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. —
Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7
7. “Философия” Есіркепова Г.К., Шымкент, 2008.
●

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ !

Ұқсас жұмыстар

Греция философиясы

Грек философиясының ерекшелігі

Софистердің қайраткерлері

Ежелгі Греция ойшылдары

Ежелгі шығыс философиясындағы адам мәселесі

ЕЖЕЛГІ ГРЕК ФИЛОСОФИЯСЫ

Сократ Перикл заманында туып - өсті

Аристотельдің өнер философиясы

Ежелгі Қытай Ежелгі Үнді Сократқа дейінгі кезең

АНТИКА

Пәндер