Солтүстік Қазақстан облысы




Презентация қосу
Солтүстік Қазақстан
облысы

Орындаған: Артық Нұргүл
Жоспар
Солтүстік қазақстан физикалық –
географиялық орналасуы
Солтүстік Қазақстан облысы — республиканың солтүстік қақпасы.
Географиясы. Солтүстік Қазақстан облысы (СҚО) Қазақстанның
солтүстігінде орналасқан, ал физика-географиялық қатынаста – Батыс-Сібір
жазығының оңтүстік шетін және қазақ кең даласының бір бөлігін алады.
Жер бедерінде көп көл төмендеулерi, сахаралық ойықтар, аласалау жалдар
және жал шұңқырларымен алмасушы бөктерлер бар. Солтүстік-шығыста
биіктік 115-120 м, оңтүстік және оңтүстік-шығыста 200 м. Облыс Ресейдің
Калуга, Тула, Томск облыстары орналасқан кеңістікте жайғасады
Шекаралары
Халқы
Республика халқының 24%-ы Солтүстік Қазақстан ауданында тұрады. Еңбек ресурсы жоғары аудан.
Экономикалық белсенді халықтың үлесі 73%, жұмыссыздардың үлесі орта есеппен 7,8%. Солтүстік
ауданның урбандалу деңгейі 58%. Қала халқының үлесі төмен облыстарына Солтүстік Қазақстан (35%)
және Ақмола облысы (48%) жатады.
Мемлекетіміздің басқа аймақтарына қарағанда халықтың орналасуы біркелкі, орташа тығыздығы 1 км2-ге
5,4 адамнан келеді. Ірі өзен аңғарларында халықтың орналасу тығыздығы жоғарыласа, қиыр
Оңтүстігіндегі аудандарда халық сирек қоныстанған. Аудан жеріндегі ұсақ ауылдар көбірек кездесіп,
арақашықтығы бір-бірінен ондаған километрге алысырақ орналасқан. Ауданның ұлттық құрамы күрделі,
негізінен қазақтар, орыстар, украиндар, белорустар, татарлар, немістер, мордвалықтар, поляктар, еврейлер,
т.б. халықтар тұрады.
Халық саны
2015
1970 1979 1989 1999 2003 2007

873 916 889 530 921 416 725 980 682 148 660 950 571 759

Республика халқының 24%-ы Солтүстік Қазақстан ауданында тұрады. Еңбек ресурсы жоғары
аудан. Экономикалық белсенді халықтың үлесі 73%, жұмыссыздардың үлесі орта есеппен 7,8%.
Солтүстік ауданның урбандалу деңгейі 58%. Қала халқының үлесі төмен облыстарына
Солтүстік Қазақстан (35%) және Ақмола облысы (48%) жатады.
Мемлекетіміздің басқа аймақтарына қарағанда халықтың орналасуы біркелкі, орташа
тығыздығы 1 км2-ге 5,4 адамнан келеді. Ірі өзен аңғарларында халықтың орналасу тығыздығы
жоғарыласа, қиыр Оңтүстігіндегі аудандарда халық сирек қоныстанған. Аудан жеріндегі ұсақ
ауылдар көбірек кездесіп, арақашықтығы бір-бірінен ондаған километрге алысырақ
орналасқан. Ауданның ұлттық құрамы күрделі, негізінен қазақтар, орыстар, украиндар,
белорустар, татарлар, немістер, мордвалықтар, поляктар, еврейлер, т.б. халықтар тұрады.
Топырағы, өсімдіктері

Солтүстік Қазақ жазығы орманды дала
мен дала зоналарына кіреді. Топырақ
жамылғысы оңтүстік кара топырақ пен
лесс тәріздес саздың үстіне түзілген
күңгірт қызыл-қоңыр топырақтан, бозды,
бетегелі шөптесін өсімдіктерден тұрады.
Қарабас пен қылтықсыз арпабас, ашық
жасыл шатыр гүлді сәбізшөп жәнө басқа
гүлдер өседі. Өзен аңғарларындағы
аллювийлі cop мен сортаң топырақта cop
шөп, ылғалды шөптесін аралас қалың
қамыс кездеседі. Орманды жерлер
Қостанай мен Солтүстік Қазақстан
облыстарында таралған. Онда ауданы
кішілеу, далалық орман типі басым. Қайың
мен көктерек шоқ-шоқ боп өсіп тұрады.

Бетеге өсімдігі
Өзендері мен көлдері
Су ресурстарына жеткілікті аймақ. Аудан Су ресурстарына жеткілікті аймақ. Аудан
аймағында көлдер мен көптеген өзендер аймағында көлдер мен көптеген өзендер
кездеседі. Солтүстік Қазақ жазығының кездеседі. Солтүстік Қазақ жазығының
негізгі өзені - Ертіс, Обьтың сол саласы негізгі өзені - Ертіс, Обьтың сол саласы
қытайдағы моңғол Алтайының оңтүстік- қытайдағы моңғол Алтайының оңтүстік-
батыс беткейіндегі мұздықтардан батыс беткейіндегі мұздықтардан
басталады. Ертіс өзенінің Солтүстік Қазақ басталады. Ертіс өзенінің Солтүстік Қазақ
жазығында ағысы баяу. Омбы қаласына жазығында ағысы баяу. Омбы қаласына
дейінгі 1000 км-ден астам бөлігінде дейінгі 1000 км-ден астам бөлігінде
Ертіске бірде-бір сала құймайды. Тобыл Ертіске бірде-бір сала құймайды. Тобыл
өзені құятын тұстан бастап Ертістің суы өзені құятын тұстан бастап Ертістің суы
молайып, өзен арнасы бірнеше тармаққа молайып, өзен арнасы бірнеше тармаққа
бөлінеді. Омбы қаласы тұсында өзен бөлінеді. Омбы қаласы тұсында өзен
аңғарының ені 6 - 8 км болса, Тобылдан аңғарының ені 6 - 8 км болса, Тобылдан
сағасына дейін онан да кеңейіп, 20-35 км- сағасына дейін онан да кеңейіп, 20-35 км-
ге жетеді. Ертістің төменгі ағысындағы ге жетеді. Ертістің төменгі ағысындағы
басты салалары: сол жағынан - Тобыл, басты салалары: сол жағынан - Тобыл,
Есіл, Вагай, Қоңды, оң жағынан - Омь, Есіл, Вагай, Қоңды, оң жағынан - Омь,
Тарта, Демьянка келіп құяды. Тарта, Демьянка келіп құяды.
Арпабас
Сәбізшөп
Наурызым қорығы
Флорасы
Орналасқан жері Үлгі:Қазақстан байрағы Қорықтың өсімдіктің әлемі жоғарғы өсімдіктің
Қазақстан, Қостанай облысы 687 көрінісін ішіне алады, не ылғи көп түздік
Координаттары51°29′00″ с. е.64°18′00″ ш. б. зона үшін. Шоққарағайдың Наурзумского
Көлемі191381 га қарағайлы қармақбаулары реликтік болып
Құрылған1931 жылдың маусымның 30 табылады, себебі олар үштіктен малоизмененном
көріністе сақталды немесе төрттік кездің түптері.
Уәкілетті органОрман және аңшылық араның олардың эндемиктің 5 көрінісі, және
шаруашылығы комитеті Сырт-Тобольскте флористикалық
Дүниежүзілік мұра нысаны2008 ж аудандарда(қайың қырғыз, Нинаның ақтаспасы,
1931 жылы ұйымдастырылған (320 мың га), 1966 ақтаспа қостанай, жебіршөп қазақстандық,
жылы ауданы ықшамдалып (87,7 мың га), қайта льнянка ұзынды) ара Арало-Каспийском таратып
құрылды. Оған Терсек(көлемі 4,7 мың га), Сыпсың жібердім, ал да 5 көрініс реликтік: жестколистый
(көлемі 7 мың га) және Наурызым (көлемі 37,2 тонконог, селеу алашабыр, чий жылтырақ,
мың га) орман алқаптары мен Жаркөл, Ақсуат, түнғиық ақ, Шобера ақтікені. Флорада элементтің
Сарымойынкөлдері енеді. Олардың үлесіне қатынасуы как солтүстіктің бореальсының, олай
бетегелі-жусанды 5 мың га тың жазық дала кіреді. және оңтүстіктің флорасының қаралады. Батпақ-
Қорық орналасқан аумақтың климаты орманның флорасының ескі элементтерінен тап-:
континенттік; қысы – суық, ызғарлы; жазы – телиптерис батпақ, қалақай , құлмақ
ыстық. Топырағы құмайтты. Бұл аймақта су нышанасыз, ; солтүстіктің Қазақстаны үшін
көздерінің мол болуы көктемде жыл құстарының сирек бореаль көріністер: қысқы, жекен
ұшып келуіне, ұя басуына мүмкіндік береді. двухтычинковая, түбіт пішінді, белозор батпақ,
Қорықта “Табиғат мұражайы” жұмыс істейді. мойыл нышанасыз. Плиоцен көріністің қатары
талды ішіне алады
Фаунасы
Қорықтың айуанаттар дүниесі арада толық шарада
дейін осы уақыттың өте алуан және таныспаппын. Бүркіт
Орнитофауна ең бай. Ара құрам 282 көріністің
орнитофауны, соның ішінде 158 ұялас. Аймақтық
далаларда ең типті түздік және ақ бозторғай, қара
бозторғай, түздік шатыржал, нышанасыз
каменкалар, безгелдек, түздік ителгі, кречетка,
тырна-итжидек, түздік орел. Дымқылда- телімдер
үшін вблизи көлді шұқырлардың, соров және
западинах шалғындық өсімдік және түздік
бұтаның зарослями сары қаратамақ, қарабас чекан,
бормотушка, жулан сорокопут, бөдене, сұр шіл,
шалғындық ителгі, үлкен шалшықш типті. бас Ителгі
орманның телімдерінде тетерев, үлкен ала
тоқылдақ, мысықторғай, вяхирь, нышанасыз
горлица, үлкен ақсағал, лазоревка ақ, нышанасыз
қызылқұйрық, орманның шатыржалының және
сырттар тұр-. Өте жаядай азулының(28 көрініс)
отриады ұсын-, олардан 18: орлы ұялайды - бүркіт,
там және түздік; ителгілер - түздік, шалғындық
және батпақ; сұңқарлар - қырғи, чеглок, дербник
Қорғалжын қорығы
Орналасқан жері Қазақстан,
Қорық флорасы гүлді өсімдіктердің 300 Ақмола облысы және
түрін құрайды. Ағаштар жоқ, алайда Қарағанды облысы
бұталардың 12 түрі бар. Далада кейде Координаттары 50°25′60″ с. е.69°11′20″ ш
. б.
қараған мен тобылғы да кездеседі. (G) (O) (Я)
Координаттары:
Қорғалжын қорығында сирек кездесетін ендіктің секунды >= 60
өсімдіктердің 45 түрі қорғалады. Олардың {{#coordinates:}}:
арасында Шренк қызғалдағы, invalid latitude
Көлемі 543 171 га
Қазақстанның Қызыл кітабына енген екі Құрылған 1968 жылдың
түсті қызғалдақ, көкшіл жуа, орал миясы, сәуірдің 18
құмды цмин, дәрілік алтей, қара жусан, Уәкілетті орган Орман және аңшылық
ақмия, бозы және дала шатырашы бар. шаруашылығы комитеті
Дүниежүзілік мұра 2008 жылы
нысаны
Қорғалжын фаунасы дала және жартылай шөл дала аймақтарына тән. Мұнда сүтқоректілердің41
түрі, құстардың 294 түрі, бауырымен жорғалаушылардың 6 түрі, қос мекенділердің 2 түрі, балықтың
11 түрі бар. Қорықтың омыртқасыздар фаунасы мүлдем зерттелмеген. Қорықта қоңыздардың 300
түрі тіркелген. Қорғалжын көлдері – балықшылардың жұмағы. Мұнда алтын және бозша мөңкелер,
шортан, аққайран, линь, алабұға және торта балықтар тіршілік етеді.
Теңіз-Қорғалжын өзендер жүйесі Орта Азия – Үндістан және Сібір – Шығыс Африка жыл құстары
жолының қиылысында орналасқан. Қорғалжындағы жалпы аумағы 260 мың гектарды құрайтын
өзендер жүйесі бүкіл Орта Азиядағы құстардың ең маңызды сулы-батпақты мекені болып табылады.
1976 жылы қорықтағы су айдындары «Рамсар» тізіміне енгізілген. Қорғалжындағы өзендер жүйесі
қызғылт қоқиқаз (фламинго) және жоғалуға айналған өзге де сирек құстардың: бірқазан, тырна, савка
және тарғақтың әлем бойынша солтүстіктегі ең шалғай мекені. Қорықта құстың 294 түрі жұмыртқа
салса, суларында балықтың 17 түрі мекендейді. Сондай-ақ мұнда сүтқоректі жануарлардың 41 түрі
тіршілік етеді. Бұл Қазақстандағы сүтқоректі барлық жануарлар түрінің 26 пайызын құрайды.

Ұқсас жұмыстар
Қазақстанды экономикалық аудандастыру
Қостанай облысы Павлодар облысы
Қазақстан құмдары
Солтүстік қазақстан экономикалық ауданы
Қазақстан Республикасының бюджет жүйесі бюджет
Солтүстік Қазақстан облысы туралы ақпарат
1921 жылы маусымда Орал губерниялық партия комитеті
Қорықтың аты
Экономикалық аудандар
Мұнай мен газ
Пәндер