ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ

Презентация қосу

«Критeриaлды бaғaлaу»

Оқу үшін бағалау және оқуды
бағалау.
Дәстүрлі бағалау жүйесінің
кемшіліктері
• Оқушыға, ата-анаға және педагогтерге түсінікті
оқушының оқу нәтижесінде жоспарланған
бағасының нақты критерийлері жоқ.
• Педагог бағаны қойғанда әрбір оқушының бірыңғай
критерийлерге жетуіне қарап емес, жалпы
сыныптың білім деңгейіне қарап қояды.
• Бірдей баға, оқушы білімінің түрліше сапалық
қасиеттеріне қойылып отырады. Мысалы “төрт”
деген баға оқулықтағы тапсырманы ауызша айтып
бергенге де, күрделі есепті шығарған оқушыға да
қойылады;
• Субъективті қойылған бағаның дұрыс немесе бұрыс
екендігін салыстыратын үлгінің болмауы;
Дәстүрлі бағалау жүйесінің
кемшіліктері
• Оқушыларға қойылатын бағалар оқу бағдарламасының
жеке бөліктері бойынша меңгерген білім, білік,
дағдысы жөнінде түсінік бере алмайды, ал бұл өз
кезегінде әрбір оқушының жеке білім алу
траекториясын анықтауға мүмкіндік бермейді.
• Оқу үрдісінде оқушы мен мұғалімнің арасында жедел
байланыс төмен, ал ол оқушының оқуға деген
қызығушылығын арттыруға мүмкіндік бермейді. Себебі
бағалау жүйесі мектептегі білім үрдісінің басты
интеграциялау факторы, білім алудағы проблеманы
диагностикалаудың және кері байланыс орнатудың
негізгі құралы болып табылады.
БАҒАЛАУ

Бағалау- бұл алынған нәтижелерді белгілі
мөлшер немесе үлгімен салыстыру
БАҒАЛАУ

Бағалау (ағылш. assessment – көлемін
анықтау) – бұл оқыту нәтижесінде
оқушылар нені біліп түсінгенін және осы
білім-түсініктерін қалай қолдана
алатынын терең түсіну үшін түрлі дерек
көздерінен ақпаратты жинақтау және
талдау үдерісі.
БАҒАЛАУ МАҚСАТЫ

Оқушылардың оқудағы жетіс-
тіктерін бағалаудың негізгі мақ-
саты – алынған білімдік нәтижелердің
алдын ала жоспарланған нәтижелерге
сәйкестік дәрежесін анықтау.
КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ

Критериалды бағалау – оқу бағ-
дарламасындағы күтілетін нәтижелерге
жету мақсатында оқушылардың білім
алудағы жеке даму жолына түзетулер
енгізуге мүмкіндік беретін, оқушының
оқу жетістігін алдын-ала нақты
анықталған бағалау критерийлерімен
сәйкестігін бағалау.
КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ

Критериалды бағалау- білім мақсаты
мен мазмұнына сәйкес келіп, оқушының
оқу-танымдық құзыреттілігін
қалыптастыруға мүмкіндік туғызатын
және барлық критерийлер үдерісі
қатысушылардың әрқайсысына алдын-
ала белгілі болып, оқушылардың оқу
жетістіктерін салыстыруға негізделген
үдеріс.
КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ

Критериалды бағалау артықшылықтары:
Оқушының жеке басы емес, тек қана жұмысы
бағаланады;
Бағалау критерийлері оқушыларға алдын-ала
белгілі;
Бағалаудың әр түрлі тәсілдері мен құралдарын
қолдануға болады;
Оқушыға бағалау алгоритмі алдын-ала белгілі;
Білім берудің сапасы артады.
Критериалды бағалаудың басты
ерекшеліктері

алдын-ала ұсынылған бағалау
шкаласының болуы;
анық, айқындылығы;
бағаның әділдігі;
өзін бағалауға мүмкіндіктің берілуі
КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ
МОДЕЛІ
Критериалды бағалау

Қалыптастырушы Жиынтық бағалау
бағалау

Ішкі жиынтық Сыртқы жиынтық
бағалау бағалау
Критериалды бағалаудың түрлері
СЫРТҚЫ ЖИЫНТЫҚ
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ ІШКІ ЖИЫНТЫҚ
БАҒАЛАУ
БАҒАЛАУ БАҒАЛАУ
(оқытуды бағалау немесе
(оқыту үшін бағалау және (оқытуды бағалау немесе
сыртқы қорытынды
ағымдағы бағалау) қорытынды бағалау)
бағалау)

• мұғалім тоқсан барысында • кезекті оқу сатысын
• мұғалім әр тоқсан
өткізеді; аяқтағанда тәуелсіз
аяқталғанда жүргізеді;
сыртқы ұйыммен
• сыныпта күнделікті жұмыста өткізіледі;
• тоқсан бойында оқу • оқу сатысында оқу
оқу бағдарламасының
бағдарламасының бөлімін бағдарламасының бөлімін
мақсатына сәйкес білімді
оқып біткендегі білім, оқып біткенкендегі білім,
игерудің ағымдағы деңгейін
біліктілік және дағды біліктілік және дағды
анықтайды;
деңгейлерін қолдана алуын деңгейлерін анықтайды;
анықтайды;
• оқушыларға жаңа
тақырыпты оқу барысында • оқу сатысында
• жылдық және тоқсандық
ол тапсырмаларды емтихандық және
қорытынды бағаларды қорытынды бағаны
қаншалықты дұрыс
анықтау үшін негіз болып анықтау үшін негіз болып
орындағанын түсінуге
табылады. табылады.
мүмкіндік береді.
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ

Қалыптастырушы бағалау – бұл баланың
оқуын үздіксіз бақылау үдерісі.
Қалыптастырушы бағалау бағасыз бағалау
болып табылады, ол критерийлерге сәйкес
бағалауға негізделеді және кері байланысты
меңзейді.
Қалыптастырушы бағалау мақсаты – оқу
үдерісінің барысында мұғалім мен оқушы
қызметін түзету. Қалыптастырушы бағалау оқу
нәтижесін жақсартуға бағытталған.
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ

Қалыптастырушы бағалау оқушы мен мұғалім
арасындағы кері байланысты қамтамасыз
ететін және оқу үдерісін дер кезінде түзетуге
мүмкіндік беретін бағалаудың түрі болып
табылады.
Қалыптастырушы бағалауды қолдану үшін
оқушыны өзін-өзі бағалауға үйрету керек,
сонымен қатар топтық, критериалды бағалау
түрлерін қолдануға болады.
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ

Бағалау түрлері:
• топтық жұмысты бағалау;
• жеке оқушының топтағы
жұмысын бағалау;
• өзін-өзі бағалау;
• критериалды бағалау.
ТОПТЫҚ ЖҰМЫСТЫ БАҒАЛАУ

Ұмытпа!

• Топтық жұмысты бағалауда баға
• қою міндетті емес.
ТОПТЫҚ ЖҰМЫСТЫ БАҒАЛАУ

Егер мұғалім баға қоюды жоспарласа, онда
топқа қойылған ортақ баға әр балаға да
қойылады, тек мұндайда белсенділерді ерекше
атап өтіп, жұмыстан бас тартқан кейбір
оқушылардың тәртібін талқылау қажет.
КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ

Критериалды бағалау – оқушылардың
оқу жетістіктерін білім беру мақсаттары
мен мазмұнына сәйкес, ұжым ішінде
өңделген, оқушыға, ата-анаға және
мұғалімге түсінікті нақты анықталған
критерийлерге негізделген үдеріс.
КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ

Бағалау критерийі – білім алушылардың оқу
жетістік деңгейлерін өлшейтін белгі, өлшем,
негіздеме.
Критерийлер оқу міндеттерімен айқындалып,
оқушының әртүрлі әрекеттерінің тізімі ретінде
құрастырылады. Бұл әрекеттерді оқушы үйрену
кезінде атқарып, нәтижесінде оларды толығымен
меңгеруі керек.
Дескриптор – оқушының жұмысты қан-
шалықты жақсы орындағанын бағалайтын
тұжырым.
КРИТЕРИЙЛЕРГЕ КОЙЫЛАТЫН
ТАЛАПТАР

Критерийлер оқушыларға алдын ала белгілі
болуы тиіс.
Критерийлер үшеуден кем болмауы керек.
Критерийлердің оқушылармен бірге құрасты-
рылғаны дұрыс.
Мұғалім ұсынған критерийлер оқушылар
тарапынан толық қабылдануы керек.
Критерийлер әрбір оқу тапсырмасы үшін бөлек
жасалады.
Критерийлер жазбаша түрде келтірілуі керек,
оны сынып қабырғасына іліп қойған дұрыс

Ұқсас жұмыстар

ҚАЛЫПТАСТЫР УШЫ БАҒАЛАУ ЖӘНЕ ОНЫҢ ӘДІСТЕРІ

Қалыптастырушы бағалау үдерісі

Бағалау критерийі

Бағалау үдерісі

Оқушыларды ақпараттандыру

Қалыптастырушы мұғалім мен оқушы бағалау бағасыз бағалау қызметін түзету

Қалыптастырушы бағалаудағы кері байланыстың маңыздылығы

Қалыптастырушы бағалау Жиынтық бағалау

Өсімдік топтары тақырыбы

Критериалды бағалау жүйесінің міндеттері

Пәндер