Николай Коперник неміс Барбара Ватценроде және Краковтан шыққан көпес

Презентация қосу

НИКОЛАЙ КОПЕРНИК (1473-1543 )
Өмірбаяны
Николай Коперник – көрнекті поляк астрономы, қайта өрлеу дәуірінің
философы, математик, , дәрігер. Ғалым планеталар мен күннің жерді
айналады деген ежелгі гректер теориясын теріске шығарды, әлемдік
құрылыстың жаңа, гелиоцентрикалық теориясын жасады және негіздеді.
Николай Коперник неміс Барбара Ватценроде және Краковтан шыққан көпес
Николай Коперниктің отбасында төртінші бала болды. Уақыт өткен сайын
мемлекеттер шекаралары мен атаулары бірнеше рет өзгерді, сондықтан ғалым
қай елде дүниеге келгендігі туралы нақты мәлімет жоқ. Бұл 1473 жылдың 19
ақпанында Торн қаласында болды. Бүгінгі күні қалашық Торунь деп аталады
және қазіргі Польша аумағында орналасқан.Оның екі үлкен әпкесі және үлкен
ағасы болды.Әкесі бар кезде молшылықта өмір сүрді.Ол тоғыз жасқа толғанда
Әкесі оба ауруынан қаза тапты.Көп ұзамай анасы да өмірден озды.Оларды
анасының ағасы Лукаш Ватценроде асырап алды.
1491 жылы жергілікті мектепті аяқтағаннан кейін,ағасының қаражатына
Краков қаласындағы Ягеллон университетіне «Өнер» факультетіне түсті. Бұл
оқиғамен Коперник өмірбаянының жаңа кезеңі басталды. 1496 жылы Краков
университетін аяқтағаннан кейін ағайынды Коперниктер Италияға саяхатқа
аттанды.
Ағайындар Болон университетіне заң факультетіне келіп, шіркеулік
канониялық құқықты зерттеді. Болоньде Николай тағдыры астрономия
оқытушысы, Доменико Мария Новарамен кездесті және бұл кездесу жас
Коперник үшін өміріндегі шешуші кезеңдердің бірі болды. 1497 жылы
Новарамен бірге болашақ ғалым өмірінде алғашқы астрономиялық бақылау
жүргізді. Нәтиже жаңа ай туған және толық ай кезінде айға дейінгі квадраттық,
қашықтық бірдей екендігі туралы қорытынды болды. Бұл бақылау бірінші рет
Коперниктің Птолемей теориясының ақиқатында күмән тудырды, оған сәйкес
барлық аспан денелері Жердің айналасына айналады. Болоньяда үш жыл
оқығаннан кейін, ағасы екеуі университеттен кетіп, біраз уақыт туған
жерлеріне Польшаға оралады.
Николай Коперник жас
кезіңде

Николай Коперник ғалым

Николай Коперник
Автопортрет
Коперниктің одан әрі қызметі канониктің қызметіне байланысты. Тамаша ғалым бір
мезгілде ғылыми зерттеулермен айналыса отырып, шіркеу мансабын жасай алды. Оның
еңбегі өмірдің соңында ғана аяқталды, ал кітаптар өмірден озғаннан кейін басылып
шықты.
Коперник әлем жөніндегі Птолемей іліміне (геоцентрлік жүйе) сын көзімен қарап, оған
қарсы пайымдаулар мен қорытындыларға келеді. Птолемей жүйесі бойынша Әлем кіндігі
ретінде қозғалмайтын Жер қабылданса, Коперник жүйесінде Әлем кіндігі ретінде Күн
алынады. Коперниктің бұл еңбегі ғылымдағы үлкен төңкеріс болды. Коперник
зерттеулерінің үлкен өмірлік мәні бар.Николай Коперник жасаған аспан денелерінің
қозғалыс таблицалары Птоломей таблицаларынан әлдеқайда дәлірек болды.Ал бұл сол
кездегі теңіз саяхатшылары үшін аса маңызды болатын.Себебі,ашық теңізде олар тек
жұлдыздарға қарап бағыт ұстаған.Коперник бұл жаңалықтарын өзінің “Аспан
сфераларының айналуы” атты кітабында баяндайды. Осы кітаптағы кейбір кемшіліктер
кейін Иоганн Кеплер мен Исаак Ньютонның еңбектерінде түзетіліп, толықтырылды. Бұл
діншілдердің аспан, Жер жайлы қате қағидаларына қатты соққы болып тиді. Сондықтан
да 1616 ж. инквизиция үкімі бойынша Коперниктің кітабы “қара тізімге” алынып, оны
пайдалануға қатаң тыйым салынды. Бұл тыйым тек 1822 ж. ғана күшін жойды.
• Сонымен қатар, Коперник өмірінің соңына дейін
алыс жұлдыздар мен Жерден көрінетін жарықтарды,
біздің ғаламшарды қоршаған ерекше сферада
бекітілген деп ойлады. Бұл жаңылысу сол уақыттың
техникалық құралдарының жетілмеуінен туындады,
өйткені Қайта өрлеу дәуірінің Еуропада тіпті
қарапайым телескоп болған жоқ. Ежелгі грек
астрономдарының пікірін ұстанған Коперник
теориясының кейбір бөлшектері кейіннен жойылған
және Иоган Кеплермен пысықталған.
• Ғалым өмірінің басты еңбегі отыз жылдық
жұмыстың жемісі болды және 1543 жылы Коперник,
Ретикустың сүйікті шәкіртінің қатысуымен
шығарылды. Астрономның өзі қайтыс болар
алдында жарияланған кітапты қолында ұстау
бақытына ие болды.
• Коперник ілімі-астрономия мен әлем туралы
ғылымның дамуына үлкен үлес қосты.

Ұқсас жұмыстар

Тісбасарлар және оның түрлері

Қайта Өрлеу философиясының орталық ұғымдары

Қайта өрлеу дәуір философиясы

Күн жүйесі жайындағы түсініктің дамуы

Реформация философиясы

Ленин съезді дайындауға тек Искра мен Зарядағы мақалаларымен ғана емес, 1901 жылдың жазынан бастап

Аспан денелері

Қайта өрлеу дәуірінің негізгі принциптері

Астрофизиканың міндеті

Қайта өрлеу дәуірі философиясы

Пәндер