Баға белгілеу адістері

Презентация қосу

Ақтөбеқұрылыс-монтаж колледжі

Тақырыбы:Эконмикалық санаты ретіндегі бағаның мәні,
баға жасау

Орындаған:Тексерген:

Ақтөбе, 2018
Мазмұны:

1. Баға
белгілеу
адістері

2. Баға
түрлері

3. Бағаның
құрылуының
нарықтағы
ерекшелігі
4. Баға
саясаты
Баға-бұл тауар өлшемінің ақшалай түріндегі құны-деп
түсіндіріледі. Баға — тауар мен көрсетілетін қызмет бірлігі үшін
төленетін немесе алынатын ақша (не өзге тауар мен қызмет)
мөлшері. Тауар өндірісі мен ақша-тауар қатынасының пайда
болып, дамуымен бірге баға да пайда болды.
Баға және баға белгілеу нарықты экономиканың негізгі элементтерінің бірі болып
табылады.

Баға
Баға –– күрделі
күрделі экономикалық
экономикалық категория.
категория. Бағада
Бағада іс
іс жүзінде
жүзінде экономиканы
экономиканы жалпы
жалпы коғам
коғам
дамуыны
дамуыны барлық
барлық негізгі
негізгі мәселелері
мәселелері түйінделген
түйінделген және
және шоғырланған.
шоғырланған.

Бұл
Бұл тауарларды
тауарларды өндіру
өндіру және
және сатып
сатып өткізу,
өткізу, оларды
оларды кұнын
кұнын қалыптастыру
қалыптастыру жалпы
жалпы ішкі
ішкі өнім
өнім мен
мен
ұлтты
ұлтты табысты
табысты қуру
қуру ,, бөлу
бөлу мен
мен пайдалануға
пайдалануға қатысты
қатысты болады.
болады.

Баға белгілеу – тауарлар мен көрсетілген қызметтерге бағасын қалыптастыру процесі.
Баға белгілеу – тауарлар мен көрсетілген қызметтерге бағасын қалыптастыру процесі.
Бағаларды әзірлеу және есеп айырысу

Баға Өндіріс
Сұранысты шығындарын
құрылымына анықтау
міндет қою бағалау

Баға Бәсекелестерд
Түпкілікті
құрылымыны ің бағаларын
бағаны
ң тәсілін талдау
белгілеу
таңдау
Баға белгілеудің екі моделі бар

Орталықтандырылған
Қандай да бір тауар мемілекеттік баға белгілеу
нарығында сатып алушы –шығындық баға белгілеу
сұранысы мен шеңберінде өндіріспен
сатушылар ұсынысы айналым қойылу арқылы
арасында өзара әрекет бағаларды мемілекеттік
ету негізінде нарықтық мекемелердің бағаны
баға белгілеу анықтауы
• Ішкі

Бағаның
тауарқұнын
жоғары немесе
төмен қарай
ауытқуларын
анықтайтын
факторлар

Сыртқы
Нарықтық
баға

Бекітілген Сұраныс
бағалар баға

Мемілекеттің әсер
етуі мен реттеуіне
нарықтағы бәсеке
деңгейіне
Шектеулі
Шектеулі байланысты келесі Ұсыныс
баға
баға баға
баға түрлері

Реттелген
Реттелген Өндіріс
Өндіріс
баға
баға базасы
базасы
Баға деңгейі туралы ақпарат алу тәсілі бойынша:

Анықтамалық бағалар

Прейскуранттық бағалар

Есеп айырысу бағалар
КАТАЛОГТАРДА
ПРЕЙСКУРАНТТАРДА,ЭКОНОМИКАЛЫҚ
ЖУРНАЛДАРДА,АНЫҚТАМАЛАР МЕН АРНАУЛЫ
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ШОЛУЛАРДА ЖАРИЯЛАНАДЫ
Анықтамалық бағалар
Прейскуранттық
Прейскуранттық бағалар
бағалар

баға түрі
Сатушы фирманың анықтамалық
Жеке тапсырыс бойынша өндіріс стандарты
емес құрал-жабдықтарды дайындау туралы
бағалар
Есепайыру бағалар

шарттарда келісім-шарттарда қолданылады
Есепайыру
Биржалық Аукцион
баға дық баға
Сауда-
саттық
бағасы

Нарық түріне
байланысты
Баға белгілеу стратегиясы негізделген

Шығынға Ұсынысқа Бәсекеге
Бағаның құрылуының нарықтағы ерекшелігі
Кәсіпорынның баға саясаты нарықтық бағаның бет алысы көптеген
жағдайда нарық құрылымының бәсекеге жарамдылығына байланысты.
Әдетте, нарық төрт тұрпатқа бөлінеді, олардың әрқайсысы салалық және
кәсіпорындар шығарған өнімдердің бағаларын қалыптастырудың ерекше
жағдайларын жасайды.
Олар:

Олигополистік Монополистік
Еркін бәсеке Таза бәсеке
бәсеке бәсеке
Еркін бәсекедегі нарық бағалары

Еркін бәсеке нарығы сипатталады:
-фирмалардың көптеп болуы, әрі әрбір фирманың өнімге нарықтық
ұсыныс көлеміндегі деңгейі соншалықты аз, не бағаның артуы немесе
кемуі оның кез келген қимылы бағаның нарықтық тепе теңдігін
қамтып көрсете алмайды;
-өндірілген бәсекелі тауарлардың бір тектілігі және өзара
алмасушылығы;
-бағаның шектілігінің болмауы.
Еркін бәсеке жағдайында бірде бір кәсіпорын баға құрылымына
елеулі ықпал ете алмайды, тауардың бағасы тек қана сұраныс пен
ұсыныс жиынтығының ықпал жасауынан қалыптасады.
Монополистік бәсеке жайындағы баға
құрылымы

Монополистік бәсеке нарығы нарықтық баға біріңғай
емес мәмілеме, сонымен қатар кең түрдегі ауқымды баға
жасайтын көптеген сатып алушылар мен сатушылардан
тұрады..
Олигополия жағдайындағы баға құрылымы

Олигополия түрлі нарықтық жағдайларды қосады, аз санды
сатушылар, жалпыға бірдей өндірішілердің өзара тәуелділігі,
сол сияқты кәсіпорындардың бағаларының өзгеруіне өндіріс
көлеміне басекелестердің жауапты әрекет жасауларын алдын-
ала болжау болып табылады
Таза монополия жағдайындағы бағалар
Нарықтағы таза монополия кезінде бір-ақ сатушы болады.
Монополист болып мемлекеттік мекемелер, меншіктің
реттейтін монополиясы немесе меншіктің реттелмейтін
монополиясы. Келтірілген жағдайлардың әрқайсысында
баға құрылымы түрліше болады.

• Реттелетін монополия жағдайында
Реттеле
мемлекет кәсіпорынға бағалау және
тін тарифтерді белгілеуге рұқсат етеді
• Реттелмейтін монополия бағаға елеулі
Реттелм
бақылауды жүзеге асырып, нарықтық
ейтін бағаны ұсынады.
Баға саясаты

Кәсіпорын шығарған өнімнің бағасы, оны анықтайтын
пайдасының маңызды факторы ғана емес, сонымен қатар
тауарларды ойдағыдай өткізудің жағдайына да
байланысты.
Баға саясатын дұрыс таңдау өзінше қарапайым жұмыс
емес. Ең алдымен оны және басқада баға саясатын
өндіріске енгізу үшін бағаның қазіргі жағдайдағы деңгейін
күнделікті қадағалау қажет.
Қорытынды:

Нарықтық экономика жағдайында өндіріс туралы
өндіріс екенін көрсетеді және тауарлардың бағасы
негізінде оларадың құнына жатады. Тауарлы өндірісте
баға кұнның ақшалай түрінде болады.Кез келген
кәсіпорын басшылығы тарапынан баға және баға
стратегиясына айрықша мән берілуі қажет, себебі өзінің
қызметінде жеткіліксіз ойлану өндірістің серпіні мен
тиімділігіне дереу кері әсерін тигізеді.

Ұқсас жұмыстар

Дамыған елдердегі баға құрудың және бағаларды реттеудің заңдылықтары мен тенденциялары

Бағаны жоспарлау әдістері

Шет елдердегі баға құру және бағаларды реттеу тәжірибесі

Бағаны басқару Баға белгілеудің әдістері мен стратегиясы

Маркетинг баға саясаты

Баға белгілеу стратегиясы

Калькуляциялық шығындардың схемасы

Жер телімінің нарықтық құның бағалау

Кәсіпкерлік қызметті мемлекеттік реттеу әдістері

Бағаның деңгейіне ықпал ететін сыртқы факторлар

Пәндер