Қалқанша безінің қанмен қамтамасыз етілуі




Презентация қосу
Студенттің өзіндік
жұмысы
Мамандығы: Жалпы медицина
Кафедра: Морфология және физиология
Дисциплина: Анатомия
Курс: ІI
Тақырыбы: Ішкі секреция бездерінің қанмен жабдықтау
ерекшеліктері

Құрастырған:
Тексерген:
Жоспары:
• I.Кіріспе
• II.Негізгі бөлім
a) Бронхиогенді топ бездерінің қанмен қамтамасыз етілуі
және ерекшеліктері
b) Ұйқыбезінің қанмен қамтамасыз етілуі және ерекшеліктері
c) Бүйректі безі және жыныс бездерінің қанмен қамтамасыз
етілуі
d) Неврогенді топ бездерінің қанмен қамтамасыз етілуі
• III.Қорытынды
• IV.Пайдаланған әдебиеттер
• V.Бағалау критерийі
Кіріспе
Жалпы,эндокринді бездер өзінің атқаратын
қызметіне байланысты өзі өндіретін
гормондарды тікелей қанға бөлетін мүшелер
болып табылады.Әрбір безді мүшелер қан
тамырларға бай.Және әрбір бездің құрылыс
ерекшеліктеріне,топографиясына,қызметіне,құр
ылымдық-қызметтік бірліктерінің әртүрлілігіне
байланысты қанмен қамтамасыз етілуі әр безде
өзінше ерекшеліктерімен ажыратылады.
Қалқанша безінің қанмен қамтамасыз
етілуі
Қалқанша бездің оң және сол үлестерінің жоғарғы
полюсі:
Сыртқы ұйқы артериясының тармағы(61,5%)/
бифуркация(31,3%)/жалпы ұйқы артериясы
тармағы(7,2%) – a.thyreoidea superior;
Қалқанша бездің оң және сол үлестерінің төменгі
полюсі:
1. Бұғанаасты артерияның тармағы - қалқанша -
мойын сабауы тармағы – a.thyreoidea inferior;
2. Иық -бас сабауы - a.thyreoidea ima;

NB!!! А.thyreoidea ima – ның операция(трахеостомия)
кезінде зақымдалуықанның көп кетуіне алып келуі
мүмкін.
Қалқанша безінің қанмен қамтамасыз
етілуі
Қалқанша безінде ағзадан тыс орналасқан 3-12
вена болады(85% - 5 вена).
Қалқанша безден веналық қан:
1. Жоғарғы және ортаңғы қалқанша веналары
ішкі мойындырық вена;
2. Төменгі қалқанша вена иық - бас вена;

Қалқанша безінің артериялары 2 түрлі
анестомоздар торын түзеді:
3. Ағзаішілік - қалқанша безі
артерияларының тармақтары арасында
түзіледі;
4. Ағзадан тыс – жақын орналасқан
ағзалардың артериялық тармақтарымен
анестомоз түзеді.
Қалқанша безінің қанмен қамтамасыз
етілуі

Қалқанша безін қанмен
қамтамасыз ететін артериялардың
қылтамырлары безге еніп,бездің
құрылымдық - қызметтік бірлігі
болып табылатын фолликуланың
базальды мембранасымен қосылып
гемототиреоидты барьерді түзеді.

Қылтамыр торының қызметі:
қанмен келетін болашақ гормонға
қажетті заттарды әкеліп не жаңа
түзілген гормонды тасымалдайды.
Қалқанша маңы бездерінің қанмен
қамтамасыз етілуі
Қалқанша маңы бездерінің қанмен
қамтамасыз етілуі

Артериялық қан:
• 85% - Бұғанаасты артерияның тармағы - қалқанша - мойын сабауы
тармағы – a.thyreoidea inferior;
• 15% - Сыртқы ұйқы артериясының тармағы(61,5%)/
бифуркация(31,3%)/жалпы ұйқы артериясы тармағы(7,2%) – a.thyreoidea
superior;
• 5% - Қалқанша безінің анестомоздарының тармақтары;

Веналық қан:
• Аттас веналар бойымен кетеді;
Ұйқыбезінің қанмен қамтамасыз етілуі
Ұйқы безін қанмен қамтамасыз ететін тамырлар:
1. Көкбауырлық тармақтар a. lienalis – көбінесе бездің денесімен құйрық жағын
қамтамасыз етеді:
rr.pancreatici
a.pancreatoduodenalis inferior;
a.pancreatoduodenalis dorsalis;
a.pancreatoduodenalis magna;
a.caude pancreatis;
2. Жалпы бауырлық артерия a.hepatica communis:
a. Hepatica propria
a gastroduodenalis,
a.pancreatoduodenalis superior posterior
a.pancreatoduodenalis superior anterior
a. mesenterica superior
Ұйқыбезінің қанмен қамтамасыз етілуі
Ұйқыбезінің қанмен қамтамасыз етілуі

Лангеранс аралшығындығы А-,B-,D- жасушалары айналасындағы
қан тамырлар капиллярлары
Бүйрекүсті безінің канмен қамтамасыз
етілуі
Әрбір бүйрекүсті безіне 25 - 30 артерия
келеді. Олардың ішіндегі ең ірілері:
• жоғарғы бүйрекүсті артериясы
(төменгі көкетті артериядан),
• ортаңғы бүйрекүсті (қолқаның
құрсақ бөлігінен)
• төменгі бүйрекүсті артериясы
(бүйректік артериядан).
Осы артерия тармақтарының кейбіреулері
тек қыртыс затты, қалғандары қыртыс зат
пен милы затты қанмен қамтамасыз етеді.
Бүйрекүсті безінің канмен қамтамасыз
етілуі
.
NB!!! Бүйрекүсті безіне
операция жасағанда оң
артерияға қарағанда сол
артериядан көп қан
келетінін ескеру
қажет.Сол бүйрекүсті
безіне операция жасау
оның жанындағы асқазан
,ұйқы безі, асқазан
сияқты ағзаларға зақым
келтіруі мүмкін. Артериялар - TXI – LI сәйкес.
Бүйрекүсті безінің канмен қамтамасыз
етілуі
Синусоидты қантамырлар капиллярларынан
орталық венаның ағыстары түзіледі, ол оң
бүйрекүсті безінен төменгі қуыс венаға, сол
бүйрекүсті безінде сол бүйрек венасына
құяды. Әсіресе, сол бүйрекүсті безінен
қақпа венасына құятын көптеген ұсак
веналар шығады.
Гипофиздің канмен қамтамасыз
етілуі
Үлкен мидың ішкі ұйкы артериясы мен артериалді шеңберінің тамырларынан
гипофизға қарай жоғарғы және төменгі артериялар бағытталады.
Жоғарғы гипофиз артериялары сұр денеге және гипоталамус құйғышына бар
ады, ол жерде бірімен анастомоз құрып,
ми тініне енетін капиллярлар,
алғашқы гемо капиллярлық тор
құрайды. Осы тордың ұзын және
қысқа ілмектерінен түзілетін қақпа
венулалары гипофиздің алдыңғы
үлесіне бағытталады.
Гипофиздің канмен қамтамасыз етілуі
Гипофиздің алдыңғы үлесінің тінінде осы венулалар кең
Синусоидалді капиллярларға тарап, екіншілік
гемокапиллярлық тор құрады. Гипофиздің артқы
үлесі төменгі гипофиз
артериялары арқылы
қанмен камтамасыз етіледі.
Ұзын және қысқа гипофиз
артериялар арасында
ұзын артериалді анастомоз
дар орналасқан.
Эпифиздің канмен қамтамасыз етілуі
Артериялық қан:
• Арткы милық артерия тармақтары;
• Жоғарғы мишықтық артерия тармақтары;
Веналық қан:
Томпақ дененің веналары үлкен
милық венаға немесе оның
артерияларына құяды.
Тамырлармен бірге мүше тініне
симпатикалық жүйке талшықтары
енеді.
Эпифиз
Эпифиздің канмен қамтамасыз етілуі

Эпифиздің жоғарғы көрінісі
Қорытынды
• Сонымен,эндокринді бездердің қанмен
қамтамасыз етуіндегі ерекшеліктерді білу
өте маңызды.Себебі,оның қызметінің қан
тамырларымен тығыз байланысты екенін
білдік.Болашақта медицинада,терапияда
және хирургия да әртүрлі операциялар
барысында осы ерекшеліктерді ескере
отырып,дұрыс ем шара жасауға болады.
Пайдаланған әдебиеттер:
1. Ә.Б.Әбубәкіров,Ф.М.Сүлейменова “Адам
анатомиясы” 2-том 2014ж.
2. О.П.Большаков, Г.М.Семенов
«Оперативная хирургия и
топографическая анатомия» 2-е издание
2012ж.
3. Адам анатомиясы Рақышев А. Алматы
Рефератты бағалау критерийлері (бағалау парағы)

Орындау критерийі 0-0,1 0,2-0,3 0,4-0,5
Рефератты рәсімдеу
Рефераттың жоспары
Иллюстративті материал
Өзектілігі
Мазмұны
Қорытынды/ұсыныстар
Әдебиеттер
СӨЖ кестесіне сай тапсырылуы
Қорытынды

0-0,1 критерий орындалмаған
0,2-0,3 критерий ескертулер мен орындалған
0,4-0,5 критерий орындалған

Ұқсас жұмыстар
Мойын бұлшықеттері
Қалқанша безінің иодтирониндері
Жасушалар мен тіндердің патологиясы Несеп жолындағы тас пайда болуы. Себебі. Патогенезі
Бүйрекүсті безі гормондары
Ұйқы бездің құрылысы
Ұйқы безінің құрылысы
Ішкі секреция бездерінің патологиясы
ІШКІ СӨЛ БЕЗДЕРІ ФИЗИОЛОГИЯСЫ
Аурудың белгісі
Бронх ағашының құрылысы
Пәндер