Асқазан жəне ұлтабар ойық жара ауруы

Презентация қосу

«Астана медицина университеті» АҚ
Клиникаға кіріспе кафедрасы

Тәжірибелік сабақ тақырыбы :
Асқазан жəне ұлтабар
ойық жара ауруы
Қабылдаған: Амирбекова А.А.
Орындағандар: Тұрсынбай А.
Түсіпова Н.
Тешебай Н.
Қалдыбек Ә.
Тобы: 202 фармация

Астана 2019
Жоспары:
: Кіріспе
Асқазан мен он екі елі ішектің жара ауруы.
Ойық жараның жіктелуі
Этиологиясы.
Эпидемиологиясы
Клиникасы.
Аурудың диагностикасы.
Диф.диагностикасы
Болжамы және асқынулары
Емі.
Қолданылған әдебиеттер
Асқазанның сиымдылығы біртіндеп
Балаларда асқазанның артып: туылғанда ол 7 мл, 10-шы
ерекшеліктері Нәрестеде асқазан күнде – 80 мл, 1 жаста — 250 мл, 3
горизонталді орналасқан. Баланың жаста – 400-500 мл, 10 жаста —
өсуімен дамуына сай, бала жүре 1500 мл.+ Н. Ф. Филатов формуласы
бастаған кезде, асқазан біртіндеп бойынша өмірінің бірінші жылында
вертикалді орналаса бастайды, 7 нәрестенің бір реттік тамақтануын
-10 жаста ересектермен бірдей есептеуге болады: V = 30 мл + 30 x
болып табылады n,
Соның ішінде n — жасы ай бойынша

Асқазан сөлінің басты ферменті
іріткі ферменті (лабфермент), ол
асқорытудың бірінші кезеңін сүттің
ұюын қамтамасыз етеді.
Балалардағы асқазанның Омыраудағы нәрестенің
ерекшелігі пилорикалық бөлімінің асқазанында өте аз липаза бөлінеді.
жақсы даму аясында оның түбінің Бұл кемшілік ана сүтіндегі
және кардиалді сфинктерінің нашар липазаның болуымен, сондай-ақ
дамуы. баланың панкреатикалық
шырышында болуымен өтеледі.
Егер бала сиыр сүтін қабылдаса,
онда оның майлары асқазанда
ыдырамайды.
95% шамасындағы ұлтабар
Helicobacter pylori
және 80%
этиологиялық фактор болып шамасындағы асқазан ойық
табылады жарасы

Ойық жара ауруы – асқазан, ұлтабардағы немесе ащы
ішектің проксималды бөліміндегі ойық жаралы ақаулар, патологиялық
процесске жиірек ас қорыту жүйесінің басқа ауруларының қосылуы мен
көптеген асқынулардың дамуы, негізгі морфологиялық субстрат болып
табылатын созылмалы рецидив беретін ауру.
НР-70-79%-созылмалы гастрит ауруында 70%-асқазан жарасы 90%-
дуоденальді жара ауруларында кездеседі.НР тек асқазан эпителиінде ғана
өмір сүре аллоды.Олар асқазанның антральді бөлігінде
орналасып,созылмалы қабыну туғызады. Жара ауруының
этиологиясында Helicobacter pilori бактериясының орны өте маңызды.
Жара ауруы-полиэтиологиялық ауру. Оған əкелетін факторлар:
1.Тұқым қуалаушылық.(30-40 )
2.Өмір салты.
3.Стресстік бұзылыстар.
4. Алиментарлы факторлар.
5.Дәрілік препараттар.
6.Жастық нейроэндогенді өзгерістер.
Созылмалы гиперхлоргидрия, пептидтік протеолиз, асқазанның басты
бездерінің гипергастринемия және гиперплазиясы, сонымен қатар,
гастродуоденальді дисмоторика және ұзақ уақыттық антробульбарлы
аймақтың қышқылдануымен байланыстырылады.
Эпидемиологиясы
Соңғы жылдары балалардағы ойық жарасының кездесу жиілігі жоғарылап,
600 баланың біреуі ауыратындығын көрсетті. Сонымен қоса, аурудың
«жасаруы» ауыр ағымы мен емдеу нәтижелерінің төмендеуі патологиялық
аймақтың ұлғаюына әкеліп соғуда. Осыған сәйкес,ойық жара ауруы балалар
арасындағы маңызды мәселеге айналуда.
Зақымдалудың орналасуы бойынша

3 Асқазан мен ұлтабар
ойықжарасының
1. Асқазан ойықжарасы: бірлесуі. Асқазан мен
2. Ұлтабар ойықжарасы:
- кардиальді және ұлтабар
субкардиальді бөлімі; - ұлтабар баданасы; зақымдалуының проекци
- асқазан денесі мен - постбульбарлы бөлімі ясы:
бұрышы; (банадаішілік - кіші иін;
ойықжаралар).
- антральді бөлігі; - үлкен иін;
- пилорикалық канал. - алдыңғы қабырға;
- артқы қабырға.
Клиникалық формасы
Асқазанның қышқыл бөлу
бойынша:
деңгейі бойынша:
- типті;
- жоғарылаған;
- атипті (атипті ауыру
синдромымен, ауырсынусыз, - қалыпты;
симптомсыз ). - төмендеген.

Жіті және
созылмалы
Гастродуоденальді ағымы
моторика мінезі бойынша: бойынша
- асқазан мен ұлтабардың
тонусының жоғарылауы жəне Ауру фазасы бойынша:
перистальтикасының күшеюі; - өршу фазасы;
- асқазан мен ұлтабардың - тыртықтану фазасы;
тонусының төмендеуі жəне - ремиссия фазасы.
перистальтикасының босауы;
- дуоденогастральді
рефлюкс.
Клиникалық формалары
Ойықжара саны мен диаметрі бойынша:
• - біреулік;
• - көптеген;
• - кіші (0,5 см дейін);
• - орташа (0,6-1,9);
• - үлкен (2,0-3,0);
• - алып (> 3,0).

Ауру ағымының мінезі бойынша:
жіті (алғаш анықталған ойықжара);
созылмалы: сирек асқынулармен (2-3 жылда 1 рет); ай сайынға
асқынулармен (жылына 2 рет және жиі).
Патогенезі
Ойықтың дамуы созылмалы гиперхлоргидрияға және пептидтік
протеолиз, асқазанның басты бездерінің гипергастринемия және
гиперплазиясы, сонымен қатар, гастродуоденальді дисмоторика
және ұзақ уақыттық антробульбарлы аймақтың қышқылдануымен
байланыстырылады.
Онекі елі ішектің ойық жара ауруына əкелетін факторлар:
1. асқазан гиперсекрециясы.
2. асқазан онекі елі ішек дисмоторикасы яғни, химустың жылдам
эвакуациялануы.
3. онекі елі ішектің шырышты қабатының қарсы тұру қабілетінің
төмендеуі.
4. психосоматикалық факторлар.
5. тұқым қуалаушылық.
6. жастық нейрогендік өзгерістер.
7. физикалық және химиялық факторлар.
8. өмір салты.
Себептері
Асқазанның немесе ұлтабардың ойық жара ауруының дамуының басты себебі -
Helicobacter pylori (H.pylori) бактериясы. Асқазанның ойық жарасынан зардап
шегетін адамдардың көпшілігінде бұл бактериялар асқазан-ішек жолдарында
өмір сүреді. Дегенмен, асқазанында H.pylori. бактериясы табылған адамдардың
барлығында ойық жара ауруы дами бермейді. Асқазанның немесе ұлтабардың
ойық жара ауруының пайда болуының және дамуының қаупін арттыратын
факторларды әсер етуге болатын және әсер етуге болмайтын түрге бөлуге
болады:
Әсер етуге болатын факторларға жататындар: ·
Жүйкелік-психикалық факторлар (күйзелістер).
Асқазанда тұз қышқылының өндірілуі,
Сондай-ақ, оның қимылдау қабілеті жүйке жүйесінің жағдайымен өзара
байланыста. Ойық жара ауруына шалдыққан науқастардың 50-60 пайызында
невроздар мен депрессиялар байқалады. · Алкогольді шамадан артық тұтыну
Ацетилсалицил қышқылын (аспиринді), ибупрофенді, напроксенді, немесе басқа
стероидты емес қабынуға қарсы препараттарды (НПВП) ұдайы қабылдау.
Аспиринді немесе басқа НПВП кейде қабылдау қауіпсіз. Темекі шегу
Әсер етуге болмайтын факторларға жататындар:
Тұқым қуалау
Науқастың жынысы мен жасы
Симптомдары
Кіші ойықжаралар қандай да бір симптомдарды
туындатпайды. Ал кейбір ойықжаралар күрделі қан кетуін
туындатады. Асқазанның немесе ұлтабардың ойық жара
ауруына келесілер тән: · Іштің жоғарғы бөлігінде
(эпигастральдық аумақ) күйдіретін, сыздайтын, ұстама тәрізді
ауырсыну. Әдетте, асқазанның ойық жарасында ауырсыну
тамақ ішкеннен кейін 30-60 минут өткенде пайда болады, ал
ұлтабардың ойықжарасында ауырсыну аш қарынға пайда
болады - “аштық ауырсыну ”, тамақ ішкеннен кейін басылып,
2-3 сағат өткеннен кейін қайта пайда болады, сондай-ақ, түнгі
ауырсынулар. · Жүрек айнуы және құсу. Құсқаннан кейін
жеңілдеу сезімі пайда болады, ауырсыну азаяды немесе
жойылады. · Қыжыл (күйдіру сезімі, өңештің бойымен
таралатын) · Қан аралас немесе тым қошқыл нәжіс ·
Салмақ жоғалту · Жиі іш қатуы
Этиологиясы:
Жара ауруының этиологиясында
негізгі рөлді H. Pilory алады.
Асқазан жарасында 70 пайыз онекі
елі ішек жарасында 90 пайыз
кездеседі. Олар асқазанның анталды
бөлігінде орналасып созылмалы
қабыну туғызады. Онекі елі ішек ауруында асқазан эпителиінде ошақтар
табылыды. Олар клетка метаплазиясынан яғни, асқазан сөлінің көп
бөлуінен пайда болады. Бұл жерде микроорганизмдер көбейіп шырышты
қабықтың қабынуын туғызады. Н.р қышқыл ортада тіршілік ету ерекшелігі
уреаза ферментінбөлуіне байланысты. Ол мочевинаны ыдырата алады.
Айналасында көмір қышқылы мен аммиактан тұратын зат түзеді. Ол

асқазан қышқылын нейтрализдейді.
Клиникасы
Жиі ауырсыну кеуде клеткасының сол жағына төстің
семсер тірізді өсіндісі аймағына, омытқа жотасының
бел не кеуде аймағына беріледі. Ауырсыну тамақ
ішумен байланысты. Асқазан денесінің жарасында,
ауырсыну тамақ ішкеннен 30 – 60 мин. кейін пайда
болады, яғни ерте ауырсыну. 12 елі ішек
жараларында: 2-3 сағ.кейін кіші аурсыну, сондай – ақ
аш қарынға – “аш қарынға ауырсыну” болады. Пайда
болу механизмі бойынша “аш қарынға ауырсынуға”
түнгі ауырсыну жақын, ол жиі кешкі 11ден таңғы
сағат 3 дейінгі кезеңде пайда болады. Жара ауруна
тән сиптом аурсынудың шынында пайда болатын
және жеңілдік әкелетін асқазанның қышқыл
құрамымен құсу болып табылады. Кейде науқастар
осыған байланысты құсу рефлексін өздері
шақырады. Кейде басқа да дисперсиялық
бұзылыстар: қыжыл, жүрек айну, кекіру, іш қатпасы
да байқалады.
Диагностика:
ЖҚА: (анемия, лейкопения, салыстырмалы нейтрофилез,
эозинофилия, моноцитоз, асқынулар болса лейкоцитоз).
Қанның биохимиялық талдауы: (жалпы ақуыз деңгейінің
төмендеуі, диспротеинемия, сидоропения, холестерин, билирубин
деңгейінің өзгеруі, трансамианаз жиі ұлтабардың ойық жара ауруы
кезінде).
Копрограмма: (қайталамалы мальабсорбция белгісі).
Нəжістегі жасырын қанды анықтау. ПЦР əдісімен биологиялық
материалдағы Helicobacter pylori ді анықтау;
Биопаттын гистологиялық зерттеуі;
ФЭГДС: (ойық жара ауруын, тыртықты немесе малигнизацияны
табу).
Мамандар кеңесі.
Лабораторлық зерттеулер:
• 1. Мочевинаға тыныстық тест – тыныс алған ауада С-13 изотопын
анықтау.
• 2. Нәжісте Helicobacter Pylori (HpSA) антигендерін анықтау.
(A.1а).
• 3. Серологиялық тест (JgG к Helicobacter Pylori анықтау) (А,1b).
• 4. Инвазивті диагностикалық шараларды қан ағу, пенентрация,
және перфорация симптомдары бар барлық емделушілерге жасау
қажет. Диагностикалық шаралар
• аяқталғанша эмпириялық терапия тағайындалмайды.
• 5. Биопсиялық уреазды тест.
• Инструменталдық зерттеулер: асқазан және ұлтабар ойық
жарасының диагнозы тек гастродуоденоскопия нәтижелерінінен
кейін айқындалады, емделудің баснынан 6-8 апта өткеннен соң
тыртықтануды растау үшін және малигнизацияның жоғын
дәлелделдеу үшін қайталанады.
Физикалық тексерулер
Физикалық тексерулер

1. Ерте ауыру сезімдер тамақтан соң 0,5-1
сағаттан кейін пайда болып, біртіндеп 2. Кеш ауыру сезімдері тамақтан соң 1,5-2
үдей түседі, 1.5 — 2 сағат бойы сақталады, сағаттан кейін пайда болады,
асқазан құрамындағы заттардың ұлтабарға асқазан құрамындағы заттардың орын ауысты
өту шамасы бойынша азаяды және жағалады; шамасы бойынша біртіндеп
асқазан денесінің ойық жарасы үшін күшейеді; асқазанның пилорикалық бөліміні
мінезді. Кардиалды, субкардиалды және ойық жарасы үшін және ұлтабар буылтығы
фундалды бөлімдерінің зақымдануы кезінде үшін мінезді.
ауыру сезімдері тамақтан соң бірден пайда
болады.

4. Ерте және кеш ауыру сезімдерінің қосылуы
қосарланған және көптеген ойық жаралар кезін
3. “Аш” (түнгі) ауыру сезімдері тамақтан соң 2,5- байқалады. Ауыру сезімдерінің айқындығы ой
4 сағаттан кейін пайда болады, кезекті тағам жаралы ақаудың орналасуына (аздаған ауыр
қабылдаудан кейін жоғалады, ұлтабар ойық сезім — асқазан денесінің ойық жарасы кезінд
жарасы мен асқазан пилорикалық бөлімінің ойық бірден пайда болатын ауыру сезім — ұлтабард
жарасы үшін мінезді. пилорикалық және буылтықтан тыс ойық жар
кезінде), жасына (жастар арасында
интенсивтіліеу), асқынулардың болуына
байланысты.
Дəрі-дəрмексіз ем: ауруды тудыратын немесе клиникалық
көріністерін күшейтетін тағамдарға тиым салу диетасы
(мысалы, ащы тұздықтар, маринадталған, кептірілген азық-
түліктер)
Емі: Микробқа қарсы-Де-нол, фуразолидон,, т.б. гастросидин,
қызылмай, итмұрын майы, алмагель, викалин, Физиоем-
инемен емдеу, электроұйқы.

Диспансерлік бақылау: 1-ші жылы - ай сайын бақылау, жылына
3 рет 1 айдан рецидивке қарсы ем, денешынықтырудан босату.
2-3ші жылы-квартал сайын бақылау, жылына 2 рет рецидивке
қарсы ем, дайындық тобында дене шынықтыру.
Дəрі дəрмектер тізімі:
Негізгі дəрі дəрмектер тізімі:
1. *Амоксициллин 1000 мг, табл.
2. *Кларитромицин 500 мг, табл.
3. **Омепразол 20 мг, табл.
4. *Пантопразол 40 мг, табл.
5. *Рабепразол, 20 мг, табл.
6. *Висмут трикалий дицитраты 120 мг, табл.

Қосымша дəрі-дəрмектер тізімі:
1. *Тетрациклин 100-200 мг, табл.
2. *Метронидазол 500 мг, табл.
3. *Фуразолидон, 50 мг, табл.
4. *Фамотидин 40 мг, табл.

Ем тиімділігінің индикаторлары:
- Н. pylori. эрадикация;
- Ойықжара ақауының жазылуы;
- Тұрақты ремиссияға қол жеткізу;
- Асқынулардың дамуын алдын алу.
Бақылау сұрақтары:
1. Ойық жара ауруы дегеніміз не?

2. Ойық жара ауруына әкелетін факторлар?

3. Ойық жара ауруының түрлері?

4. Асқазан ойық жара ауруына қандай симптомдар тән?

5. Ұлтабар ойық жара ауруының клиникасы?

6. Ойық жара ауруының клиникалық көріністерінің

сатылары?
7. Ойық жара ауруының емдеу жолдары?

Ұқсас жұмыстар

Өңештің зақымдануы және аурулары

Ойық жара ауруы этиологиясы

Өңеш атрезиясы

Ойық жара дамуында Hp(хелико-бактер) ролі

Бауырдың созылмалы аурулары

БМСК мекемесіне жүгінген кездегі шағымдар

Ауырсыну синдромы

Асқазан сөлінің патологиялық құрамдас бөліктер

Асқорыту патофизиологиясы

Созылмалы гастриттер және 12 елі ішек, асқазан жара аурулары. Себептері мен клиникалық көрінісі, диагностикасы, емдеу принциптері

Пәндер