Асқазан жəне ұлтабар ойық жара ауруы

Астана 2019

Қабылдаған: Амирбекова А. А.

Орындағандар: Тұрсынбай А.

Түсіпова Н.

Тешебай Н.

Қалдыбек Ә.

Тобы: 202 фармация

Тәжірибелік сабақ тақырыбы :

Асқазан жəне ұлтабар ойық жара ауруы

«Астана медицина университеті» АҚ

Клиникаға кіріспе кафедрасы

Жоспары:

Кіріспе

Асқазан мен он екі елі ішектің жара ауруы.

Ойық жараның жіктелуі

Этиологиясы.

Эпидемиологиясы

Клиникасы.

Аурудың диагностикасы.

Диф. диагностикасы

Болжамы жəне асқынулары

Емі.

Қолданылған əдебиеттер

Helicobacter pylori этиологиялық фактор болып табылады

95% шамасындағы ұлтабар жəне 80% шамасындағы асқазан ойық жарасы

Ойық жара ауруы - асқазан, ұлтабардағы немесе ащы ішектің проксималды бөліміндегі ойық жаралы ақаулар, патологиялық процесске жиірек ас қорыту жүйесінің басқа ауруларының қосылуы мен көптеген асқынулардың дамуы, негізгі морфологиялық субстрат болып табылатын созылмалы рецидив беретін ауру.

НР-70-79%-созылмалы гастрит ауруында 70%-асқазан жарасы 90%-дуоденальді жара ауруларында кездеседі. НР тек асқазан эпителиінде ғана өмір сүре аллоды. Олар асқазанның антральді бөлігінде орналасып, созылмалы қабыну туғызады. Жара ауруының этиологиясында Helicobacter pilori бактериясының орны өте маңызды.

Эпидемиологиясы

Жара ауруы-полиэтиологиялық ауру. Оған әкелетін факторлар:

1. Тұқым қуалаушылық. (30-40 )

2. Өмір салты.

3. Стресстік бұзылыстар.

4. Алиментарлы факторлар.

5. Дәрілік препараттар.

6. Жастық нейроэндогенді өзгерістер.

Созылмалы гиперхлоргидрия, пептидтік протеолиз, асқазанның басты бездерінің гипергастринемия және гиперплазиясы, сонымен қатар, гастродуоденальді дисмоторика және ұзақ уақыттық антробульбарлы аймақтың қышқылдануымен байланыстырылады.

Соңғы жылдары балалардағы ойық жарасының кездесу жиілігі жоғарылап, 600 баланың біреуі ауыратындығын көрсетті. Сонымен қоса, аурудың «жасаруы» ауыр ағымы мен емдеу нәтижелерінің төмендеуі патологиялық аймақтың ұлғаюына әкеліп соғуда. Осыған сәйкес, ойық жара ауруы балалар арасындағы маңызды мәселеге айналуда.

Зақымдалудың орналасуы бойынша

Клиникалық формалары

Ойықжара саны мен диаметрі бойынша:

- біреулік;

- көптеген;

- кіші (0, 5 см дейін) ;

- орташа (0, 6-1, 9) ;

- үлкен (2, 0-3, 0) ;

- алып (> 3, 0) .

Ауру ағымының мінезі бойынша:

жіті (алғаш анықталған ойықжара) ;

созылмалы: сирек асқынулармен (2-3 жылда 1 рет) ; ай сайынға асқынулармен (жылына 2 рет жəне жиі) .

Патогенезі

Ойықтың дамуы созылмалы гиперхлоргидрияға және пептидтік протеолиз, асқазанның басты бездерінің гипергастринемия және гиперплазиясы, сонымен қатар, гастродуоденальді дисмоторика және ұзақ уақыттық антробульбарлы аймақтың қышқылдануымен байланыстырылады.

Онекі елі ішектің ойық жара ауруына әкелетін факторлар: 1. асқазан гиперсекрециясы. 2. асқазан онекі елі ішек дисмоторикасы яғни, химустың жылдам эвакуациялануы. 3. онекі елі ішектің шырышты қабатының қарсы тұру қабілетінің төмендеуі. 4. психосоматикалық факторлар. 5. тұқым қуалаушылық. 6. жастық нейрогендік өзгерістер. 7. физикалық және химиялық факторлар. 8. өмір салты.

Себептері

Асқазанның немесе ұлтабардың ойық жара ауруының дамуының басты себебі - Helicobacter pylori (H. pylori) бактериясы. Асқазанның ойық жарасынан зардап шегетін адамдардың көпшілігінде бұл бактериялар асқазан-ішек жолдарында өмір сүреді. Дегенмен, асқазанында H. pylori. бактериясы табылған адамдардың барлығында ойық жара ауруы дами бермейді. Асқазанның немесе ұлтабардың ойық жара ауруының пайда болуының және дамуының қаупін арттыратын факторларды әсер етуге болатын және әсер етуге болмайтын түрге бөлуге болады:

Әсер етуге болатын факторларға жататындар: ·

Жүйкелік-психикалық факторлар (күйзелістер) .

Асқазанда тұз қышқылының өндірілуі,

Сондай-ақ, оның қимылдау қабілеті жүйке жүйесінің жағдайымен өзара байланыста. Ойық жара ауруына шалдыққан науқастардың 50-60 пайызында невроздар мен депрессиялар байқалады. · Алкогольді шамадан артық тұтыну Ацетилсалицил қышқылын (аспиринді), ибупрофенді, напроксенді, немесе басқа стероидты емес қабынуға қарсы препараттарды (НПВП) ұдайы қабылдау. Аспиринді немесе басқа НПВП кейде қабылдау қауіпсіз. Темекі шегу

Әсер етуге болмайтын факторларға жататындар:

Тұқым қуалау

Науқастың жынысы мен жасы

Симптомдары

Кіші ойықжаралар қандай да бір симптомдарды туындатпайды. Ал кейбір ойықжаралар күрделі қан кетуін туындатады. Асқазанның немесе ұлтабардың ойық жара ауруына келесілер тән: · Іштің жоғарғы бөлігінде (эпигастральдық аумақ) күйдіретін, сыздайтын, ұстама тәрізді ауырсыну. Әдетте, асқазанның ойық жарасында ауырсыну тамақ ішкеннен кейін 30-60 минут өткенде пайда болады, ал ұлтабардың ойықжарасында ауырсыну аш қарынға пайда болады - “аштық ауырсыну ”, тамақ ішкеннен кейін басылып, 2-3 сағат өткеннен кейін қайта пайда болады, сондай-ақ, түнгі ауырсынулар. · Жүрек айнуы және құсу. Құсқаннан кейін жеңілдеу сезімі пайда болады, ауырсыну азаяды немесе жойылады. · Қыжыл (күйдіру сезімі, өңештің бойымен таралатын) · Қан аралас немесе тым қошқыл нәжіс · Салмақ жоғалту · Жиі іш қатуы

Этиологиясы: Жара ауруының этиологиясында негізгі рөлді H. Pilory алады. Асқазан жарасында 70 пайыз онекі елі ішек жарасында 90 пайыз кездеседі. Олар асқазанның анталды бөлігінде орналасып созылмалы қабыну туғызады. Онекі елі ішек ауруында асқазан эпителиінде ошақтар табылыды. Олар клетка метаплазиясынан яғни, асқазан сөлінің көп бөлуінен пайда болады. Бұл жерде микроорганизмдер көбейіп шырышты қабықтың қабынуын туғызады. Н. р қышқыл ортада тіршілік ету ерекшелігі уреаза ферментінбөлуіне байланысты. Ол мочевинаны ыдырата алады. Айналасында көмір қышқылы мен аммиактан тұратын зат түзеді. Ол асқазан қышқылын нейтрализдейді.

Клиникасы Жиі ауырсыну кеуде клеткасының сол жағына төстің семсер тірізді өсіндісі аймағына, омытқа жотасының бел не кеуде аймағына беріледі. Ауырсыну тамақ ішумен байланысты. Асқазан денесінің жарасында, ауырсыну тамақ ішкеннен 30 - 60 мин. кейін пайда болады, яғни ерте ауырсыну. 12 елі ішек жараларында: 2-3 сағ. кейін кіші аурсыну, сондай - ақ аш қарынға - “аш қарынға ауырсыну” болады. Пайда болу механизмі бойынша “аш қарынға ауырсынуға” түнгі ауырсыну жақын, ол жиі кешкі 11ден таңғы сағат 3 дейінгі кезеңде пайда болады. Жара ауруна тән сиптом аурсынудың шынында пайда болатын және жеңілдік әкелетін асқазанның қышқыл құрамымен құсу болып табылады. Кейде науқастар осыған байланысты құсу рефлексін өздері шақырады. Кейде басқа да дисперсиялық бұзылыстар: қыжыл, жүрек айну, кекіру, іш қатпасы да байқалады.

ЖҚА: (анемия, лейкопения, салыстырмалы нейтрофилез, эозинофилия, моноцитоз, асқынулар болса лейкоцитоз) . Қанның биохимиялық талдауы: (жалпы ақуыз деңгейінің төмендеуі, диспротеинемия, сидоропения, холестерин, билирубин деңгейінің өзгеруі, трансамианаз жиі ұлтабардың ойық жара ауруы кезінде) . Копрограмма: (қайталамалы мальабсорбция белгісі) . Нәжістегі жасырын қанды анықтау. ПЦР әдісімен биологиялық материалдағы Helicobacter pylori ді анықтау; Биопаттын гистологиялық зерттеуі; ФЭГДС: (ойық жара ауруын, тыртықты немесе малигнизацияны табу) . Мамандар кеңесі.

Диагностика: