ЕҚЫҰ БАСШЫЛЫҒЫ

Презентация қосу

ҚР Білім және ғылым министрлігі
Халел Досмұхамедов атындағы Атырау мемлекеттік университеті

Қазақстан Республикасы және
халықаралық ұйымдар

Баймағамбетов Ерлан Русланұлы
«Қазақстан беделді халықаралық
ұйымдар мен байланыс жасай отырып,
еліміздің қауіпсіздігі мен халықаралық
беделін көтерді»
Н.Ә. Назарбаев
ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҰЙЫМДАР
БҰҰ(Біріккен Ұлттар Ұйымы)-1945 жылы құрылды. Штаб пәтері
Нью-Йорк қаласында орналасқан. Құрамында 188 ел бар.(2000 ж)

ЮНЕСКО(БҰҰ-ның білім, ғылым және мәдениет жөніндегі арнайы
ұйымы)-1946 жылы құрылды. Штаб пәтері Париж қаласында
орналасқан. Құрамында 183 ел бар.

ЕО(Еуропалық одақ)- 1957 жылы құрылды. Штаб пәтері Брюссель
қаласында орналасқан. Құрамында Аустрия, Бельгия,
Ұлыбритания, Германия, Грекия, Дания, Ирландия, Испания,
Италия, Люксембург, Нидерланды, Португалия, Франция,
Финляндия, Швеция елдері бар.

АСЕАН(оңтүстік-шығыс Азия елдерінің ассоциациясы)-1967 жылы
құрылды. Штаб пәтері Джакарта қаласында орналасқан.
Құрамында Индонезия, Малайзия, Сингапур, Тайланд, Филиппин,
Вьетнам, Бруней, Лаос, Мьянма, Камбоджа елдері бар.
ОПЕК(Мұнай экспорттаушы елдер ұйымы)-1960 жылы құрылған.
Штаб пәтері Вена қаласында орналасқан. Құрамында Сауд
Арабиясы, Иран, Ирак, Ливия, Алжир, БАӘ, Венесуэла, Габон,
Индонезия, Катар, Кувейт, Нигерия елдері бар.

МАГАТЭ(Атом энергетикасы жөніндегі халықаралық агенттік)-1987
жылы құрылған. Штаб пәтері Вена қаласында орналасқан.
Құрамында 120-ға жуық ел бар.

НАТО(Солтүстік Атланттық келісім ұйымы)-1949 жылы құрылған.
Штаб пәтері Брюссель қаласында орналасқан. Құрамынды АҚШ,
Ұлыбритания, Франция, Италия, Бельгия, Дания, Канада,
Люксембург, Исландия, Испания, Нидерланды, Норвегия,
Португалия, Грекия, Түркия, ГФР, Чехия, Венгрия, Польша,
Болгария, Латвия, Литва, Румыния, Словакия, Словения, Эстония
елдері бар
Саясаттың ғаламдануы ұлттық мемлекеттердің БҰҰ-дағы біздің мемлекетіміздің ұстанымы БҰҰ
халықаралық қатынастардағы орны мен рөлін өзгертуге қарапайым мәселелердің бүкіл кешені бойынша
Қазақстанның мүдделерін ескерудің негізінде
әкелді. Аймақтандыру және ғаламдастыру процестері
қалыптасады. Бұл орайда экономика, экология,
жекелеген мемлекеттердің де, сондай-ақ тұтас алғанда әлеуметтік даму, халықаралық құқықты прогрессивті
халықаралық саяси жүйенің де рөлі мен функциясына дамыту, адам құқығын сақтау саласында, ұйымдасқан
үлкен ықпал етуде.Қалыптасқан геосаяси өмір болмысын қылмыс пен есірткі бизнесіне қарсы күрес саласында
және әлемдегі геосаяси күштердің қатарындағы өзінің БҰҰ мен өзара іс-қимылды нығайтуға айырықша көңіл
орнын байсалды бағалай келіп, Қазақстан ТМД, сондай- бөлінде.
Экономикалық Ынтымақтастық ұйымы 1985 жылы
ақ бүкіл әлем шеңберінде әр түрлі интеграциялық
құрылды. 1992 жылғы қарашада жаңа жеті мемлекет,
топтардың жұмысына белсенді түрде қатысуда, осы оның ішінде Қазақстан ЭЫҰ құрамына кіргеннен кейін
арқылы ол әлемнің ғаламдық проблемаларын шешуге өз аталған бірлестіктің қызметі елеулі түрді жанданды.
үлесін қосып қана қоймай, сонымен бірге ұлттық ЭЫҰ-ның негізгі міндеті – мүше елдердің үздіксіз
мүдделерін шешуге жол ашады. әлеуметтік- экономикалық дамуы үшін, аймақ
1992 жылы 2-наурызда Қазақстанның БҰҰ-ға кіруі өзінің мемлекеттері экономикасының шаруашылық
байланыстарының әлемдік жүйесіне дәйекті түрде және
маңызы жағынан тарихи акция болды. Қазақстан БҰҰ-ға
бірте-бірте кірігуі үшін жағдай жасау болып табылады.
әлемдік қоғамдастықтың қатардағы жаңа мүшесі ретінде Біздің еліміздің қазіргі заманғы әлемнің жетекші
ғана емес, сонымен бірге қазіргі заманның ең бір өзекті қаржылық және экономикалық институттарымен өзара
халықаралық проблемалары бойынша белсенді позиция іс-қимылы Қазақстанның тұрақты экономикалық
ұстанатын, ядролық қарусыздану жолындағы өсімінің маңызды шарттарының бірі болып табылады.
қозғалыстың алғы шебінде тұрған мемлекет ретінде енді. Осындай құрылымдардың қызметіне Қазсқатнның
қатысуы әлемдік рынокта оның позициясын нығайтуға,
Әлемдік саяси проблемаларға Қазақстанның тепе-теңдік
сыртқы берешек проблемаларын реттеу және ішкі ақша
сақтаған және шынайы көзқарасы БҰҰ БА-ның күн айналымын тұрақтандыру үшін енгізуге қаржылық
тәртібіндегі өткір мәселелер бойынша дауыс берген кезде ресурстар тартудың перспективасын жақсартады.
осы халықаралық форумда оң бағаланып жүр. Біздің Экономикалық реформаларды қаржыландыру, ұлттық
еліміз ЕҚЫҰ-ның, Парламентаралық Одақ пен экономиканың жекелеген салаларын дамыту жөніндегі
Экономикалық Ынтымақтастық ұйымының мүшесі арнайы жобаларды іске асыруға арналған заемдар мен
несиелерді алу көзқарасы тұрғысынан Қазақстан
болғандықтан осы бірлестіктердің БҰҰ мен
Халықаралық Валюта қоры, Дүниежүзілік банк,
ынтымақтастығын нығайтуға бағытталған Бас Еуропалық Қайта құру және Даму банкі, Азиялық Даму
Ассамблея қабылдайтын қарарлардың тең авторы болып банкі, Ислам Даму банкі сияқты халықаралық
табылады. ұйымдармен ынтымақтастыққа басымдықты рөл береді.
Берілген тақырыпты топ ішінде талқылап, Ынтымақта бірлікте жұмыс жасауға,
әр түрлі тәсілдермен топтық жұмыс жасау. білгенін жолдастарымен бөлісуге,
Басқа топтарға өкілдерді жіберіп, өз тақырыпты ортаға салып талқылауға,
жұмысы туралы топта талқылау, түйінді ойды саралауға жетелейді.
идеялармен бөлісу, ынтымақтастықты
дамыту.

«Джигсо» әдісі
Элиот Аронсон бойынша
Тапсырма
ҚР және халықаралық ұйымдар

1 топ 2 топ 3 топ
“БҰҰ” “ЕҚЫҰ” “ЕО”
ҚР және БҰҰ ҚР және ЕҚЫҰ ҚР және ЕО

Еуропадағы қауіпсіздік, ынтымақтастық
1992 ж. қаңтарда – Қазақстан Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымға
(ЕҚЫҰ) қатысушы мемлекетіне айналды.
1995 ж. – ҚР-дың ЕҚЫҰ жанындағы Тұрақты өкілдігі (Вена) және ОА-дағы ЕҚЫҰ-
ның өңірлік бюросы ашылды (Ташкент).
1999 ж. – Алматыда ЕҚЫҰ Орталығы ашылды.
2007 ж. 21 маусымда – ЕҚЫҰ Тұрақты кеңесінің шешімімен Орталық Астанадағы
ЕҚЫҰ орталығына қайта аталды.
2007 ж. желтоқсанда - Мадридтегі ЕҚЫҰ СІМК шешімімен Қазақстан 2010 жылы
ЕҚЫҰ төрағасы болып сайланды.
2010 ж.– ҚР-дың ЕҚЫҰ-ғы Төрағалығы.
2010 ж. 16-17 шілдеде – Алматыдағы ЕҚЫҰ бейресми СІМК шеңберінде ҚР-да
Саммит өткізу туралы шешім қабылданды.
2010 ж. 1-2 желтоқсанда – ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың төрағалығымен
Астанада ЕҚЫҰ Саммиті өтті.
2011 ж. қыркүйек-желтоқсан – ҚР-дың Қауіпсіздік саласындағы ынтымақтастық
жөніндегі форумында (ҚсЫФ) төрағалығы.
2011 ж. желтоқсанда – «Еуропаға жол» мемлекеттік бағдарламасының мен ҚР-дың
ЕҚЫҰ «Үштігі» құрамындағы қызметінің аяқталуы.
2014 ж. қыркүйек – қазақстандық дипломат Мәдина Жарбосынова ЕҚЫҰ-ның адам
саудасына қарсы күрес жөніндегі Арнайы өкілі лауазымына тағайындалды.
2014 ж. 18 желтоқсанда – ЕҚЫҰ Тұрақты кеңесінің шешімімен ЕҚЫҰ-ның
Астанадағы орталығын ЕҚЫҰ-ның Бағдарламалар офисі етіп қайта құрылды.
2016 ж. 9 ақпаннан бастап – ЕҚЫҰ-ның Астанадағы Бағдарламалар офисін мажар
елшісі Дьердь Сабо басқаруда.
Ұйым қызметінің барлық үш өлшемі бойынша: әскери-саяси, экономико-экологиялық, гуманитарлық
және ЕҚЫҰ-ның орталық институттарымен (Хатшылық, ДИАҚБ, ҰАЖК, ЕЫҚҰ-ның БАҚ бостандығы
мәселелері жөніндегі өкілінің офисі, Адам саудасына қарсы күрес жөніндегі арнайы өкілінің офисі),
сонымен қатар оның далалық миссиясы – ЕЫҚҰ-ның Астанадағы Бағдарламалар офисімен өзара
ынтымақтастығы жүргізілуде.
ЕҚЫҰ-ның Астана Саммитінің мұрасын насихаттау алдағы жылдары Қазақстанның Ұйымдағы
қызметінің негізгі өзегі болып қала береді.
Әскери-саяси өлшемде ҚР еуроатлантикалық және еуразиялық қауіпіздікті қамтамсыз етуге, сенім
шараларын кұшейтуге, «созылмалы қақтығыстарды» реттеуге қатысты көпжақты күш-жігерді
қолдауды жалғастыруда. Украинадағы жағдайға және Арнайы байқаушылар миссиясының жұмысына
байланысты ЕҚЫҰ қызметіне айрықша көңіл аударылуда.
ЕҚЫҰ-ның экономикалық-экологиялық бағытында Азия мен Еуропаны біріктіретін
трансконтиненталды көліктік дәліздерді дамыту Қазақстан үшін маңызды басымдық болып қалуда.
Қоршаған ортаны қорғау саласында, соның ішінде Арал пролемасын шешуде және Орталық Азиядағы
су ресурстарын тиімді басқаруда ЕҚЫҰ әлеуетін пайдалану бойынша жұмыстар жалғастырылуда.
Адами өлшемде Қазақстан үшін төзімсіздік пен кемсітушіліктің барлық формаларына қарсы күрес,
толеранттылық, адам құқықтарын қорғау, заң үстемдігі, сот жүйесінің тәуелсіздігі, гендерлік тепе-
теңдікті ілгерілету және адам саудасына қарсы күрес сияқты мәселелер маңызды болып қалуда.
ЕҚЫҰ/ДИАҚБ реформалау, сайлауды бақылау бойынша бірыңғай талаптарды орнату, сондай-ақ
Ұйымның құқықтық тұрғыдан бекітуші құжатын қабылдау бойынша күш-жігерде ЕҚЫҰ-ға мүше
мемлекеттерді қолдау бойынша жұмыстар жалғастырылуда.

Еуропадағы қауіпсіздік және
ынтымақтастық ұйым
Е уропадағы
Қауіпсіздік
Ы нтамақтастық
Ұйымы
ЕҚЫҰ деген не?

Алғашқы кезде Еуропаның қауіпсіздік және
ынтымақтастық жөніндегі кеңестің негізі 1973 жылы
Кеңестер Одағының ұйытқысымен қаланыпты.
1973 жылы шілде айында Шығыс пен Батыс елдері арасында орын алған
шиеленісті жағдайды реттеу үшін Хельсинкиде 33 мемлекеттің басшысы
кездесіпті. Сол кездегі келісім - шарттың қорытындысына 1975 жылы 30
шілде – 1 тамызда Филияндия астанасы Хельсинкиде 35 мемлекеттің
басшысы қол қойылып, ол тарихта «Хельсинки келісімі» деген атпен
қалды.
Қауіпсіздік

Жұмыс бағыты Ынтымақтастық

Адам құқығы
Мемлекет Кірген уақыты Мемлекет Кірген уақыты
Австрия 25 маусым 1973 Македония 12 қазан 1995
Азербайджан 30 қаңтар 1992 Мальта 25 маусым 1973
Албания 19 маусым 1991 Молдавия 30 қаңтар 1992
Андорра 25 сәуір 1996 Монако 25 маусым 1973
Армения 30 қаңтар 1992 Нидерланды 25 маусым 1973
Белоруссия 30 қаңтар 1992 Норвегия 25 маусым 1973
Бельгия 25 маусым 1973 Польша 25 маусым 1973
Болгария 25 маусым 1973 Португалия 25 маусым1973
Босния и Герцеговина 30 сәуір 1992 Россия (СССР) 25 маусым 1973
Ватикан 25 маусым 1973 Румыния 25 маусым 1973
Великобритания 25 маусым 1973 Сан-Марино 25 маусым 1973
Венгрия 25 маусым1973 Сербия 25 маусым 1973
Германия 25 маусым 1973 Словакия 1 қаңтар 1993
Греция 25 маусым 1973 Словения 24 наурыз 1992
Грузия 24 наурыз 1992 США 25 маусым 1973
Дания 25 маусым 1973 Таджикистан 30 қаңтар 1992
Ирландия 25 маусым 1973 Туркмения 30 қаңтар 1992
Исландия 25 маусым 1973 Турция 25 маусым 1973
Испания 25 маусым 1973 Узбекистан 30 қаңтар 1992
Италия 25 маусым 1973 Украина 30 қаңтар 1992
Казахстан 30 қаңтар 1992 Финляндия 25 маусым 1973
Канада 25 маусым 1973 Франция 25 маусым 1973
Кипр 25 маусым 1973 Хорватия 24 наурыз 1992
Киргизия 30 қаңтар 1992 Черногория 22 маусым 2006
Латвия 10 қыркүйек 1991 Чехия 1 қаңтар 1993
Литва 10 қыркүйек 1991 Швейцария 25 маусым 1973
Лихтенштейн 25 маусым 1973 Швеция 25 маусым 1973
Люксембург 25 маусым 1973 Эстония 10 қыркүйек 1991
ЕҚЫ
Саммит
Демократиялық Қауіпсіздік
институттар, саласындағы
адам құқықтары ынтымақтастық
жөніндегі форум
бюросы

БАҚ бостандығы
Құлттық азшылық
мәселелері
істер жөніндегі ЕҚЫҰ құрылымы жөніндегі
Жоғарғы комиссия
ассамблеясы

Сыртқы істер Парламенттік
министрлігінің ассамблеясы
кеңесі
Тұрақты
кеңес
ЕҚЫҰ БАСШЫЛЫҒЫ

Төраға

Бас хатшы
30 қаңтар 1992 жыл

Қазақстан бұрынғы Кеңес Одағы елдерінің
ішінде алғашқы болып Еуропадағы қауіпсіздік
және ынтымақтастық ұйымына мүшелікке
кірді.
Біріккен Ұлттар ұйымының
Бас хатшысы
Пан Ги Мунмен
кездесу
«Біз бұл сессияны ЕҚЫҰ-ға біздің төрағалығымыздың "Сенім, дәстүр, ашықтық
және төзімділік" дейтін ортақ ұранымен өткізіп отыруымыз кездейсоқтық емес.
Біз күн өткен сайын адамдар арасындағы СЕНІМДІ нығайта бердік.
Біз Отан тағдыры үшін ортақ жауапкершіліктің жаңа ДӘСТҮРІН
қалыптастырдық.
Біз этносаралық және конфессияаралық қатынастарда АШЫҚТЫҚТЫ
қамтамасыз еттік.
ТӨЗІМДІЛІК Қазақстанды табысты да сенімді дамытудың маңызды факторына
айналды.
Бұл қағидаттар біздің еліміздің ішкі де, сыртқы да саясатының рухын
бейнелейді».
ЕҚЫҰ-ның міндеттері мен мақсаттары:
Әскери Экономикалық Адами
саяси өлшем
өлшем және бойынша
бойынша экологиялық
өлшем
бойынша
Қаруланудың Экономикалық- Адам құқығын
таралуын бақылау; экологиялық қорғау;
Жанжалдардың алдын қауіпсіздік. Демократиялық
алу жөніндегі институттарды
дипломатиялық күш- дамыту;
жігер; Сайлаулар
Сенімді қарым- мониторингі.
қатынас құру және
қауіпсіздік жөніндегі
шаралар.
ЕО – Еуропалық одақ

• 1993 ж. 2 ақпан – Қазақстан Республикасы мен
Еуропалық Одақ (ЕО) арасында дипломатиялық
қатынастар орнатылды.
• 1993 ж. желтоқсанда Брюссельде ҚР-ның ЕО
жанындағы өкілдігі ашылды.
• 1994 ж. қарашада Алматыда Еуропалық
Комиссияның (ЕК) ҚР-дағы өкілдігі ашылды.
• 2018 ж. 22 мамырда Қазақстан Республикасының
Бельгия Корольдігіндегі Елшісі болып Айгүл Құспан
тағайындалды.
• Еуропалық Одақ Қазақстанның басты саяси және экономикалық серіктестерінің бірі
болып табылады.
• 2015 жылғы 21 желтоқсанда қол қойылған ҚР мен ЕО арасындағы Кеңейтілген әріптестік
пен ынтымақтастық туралы келісім мен жаңартылған Процедуралар ережесіне
сәйкес ҚР мен ЕО арасындағы ынтымақтастықтың жаңа құрылымдық
архитектурасы қарастырылған:
• - Ынтымақтастық кеңесі;
• - «Жай конфигурациядағы» Ынтымақтастық комитеті;
• - «Сауда конфигурациядағы» Ынтымақтастық комитеті.
• Сарапшылар деңгейінде үш Кіші комитет жұмыс істейді:
• -Сот әділдігі, бостандық және қауіпсіздік мәселелері жөніндегі кіші комитеті және оның
аясында Адам құқықтары бойынша диалогы;
• -Энергетика, көлік, қоршаған орта және климаттың өзгеруі жөніндегі кіші комитеті;
• -Кеден істері жөніндегі кіші комитеті.
• Сонымен қатар екіжақты парламенттік ынтымақтастық аясында:
• -Парламенттік ынтымақтастық комитеті жұмыс жасайды.
Кроссвордты шешіңіздер.
Көлденеңінен:
1. Халықаралық құқықтағы дипломатиялық 6
хат алмасу құжатының түрі.
2. Біртараптық, қостараптық,
көптараптық мәлімдеме. 1
3. Бір мемлекеттің екінші бір мемлекеттегі
елші басқаратын өкілдігі.
Тігінен:
4. Төлқұжатта көрсетілетін ресми белгі.
5. Дипломатияның маңызды саяси құралы.
6. Белгілі бір елдің, ұйымның мүддесін 2
білдіретін, оны жүзеге асыратын ресми
адам.
3 9
7. Республика бюджетін толықтыратын
бірден бір сала.
8. Белгі, ескертпе мағынасын білдіретін
құжат.
9. Қостараптық немесе көптараптық
халықаралық шарттың атауы.
ө
п к
в е р б а л ь д і
и о л
з т
а о н
к о
к о т
д е к л а р а ц и я
д
е л ш і л і к
н е
л
і
с
і
м
“Ыстық орындық” әдісі бойынша кері
байланыс

Сұрақтар
1. ҚР өз тәуелсіздігін қашан
алды?
2. Валюта дегеніміз не?
3. ЕҚЫҰ толық атауы?
4. БҰҰ қашан құрылды және
штаб пәтері қай қалада?
5. Қазақстан Республикасы
мен Еуропалық
Одақ (ЕО) арасында
дипломатиялық
қатынастар қай жылы
орнатылды?
Жауаптары

1. 16.12.1991 ж.
2. Қандай да болмасын мемлекеттің ақша бірлігі
3. Еуропадағы қауіпсіздік ынтымақтастық ұйымы
4. БҰҰ(Біріккен Ұлттар Ұйымы)-1945 жылы құрылды.
Штаб пәтері Нью-Йорк қаласында орналасқан.
5. 1993 ж. 2 ақпан – Қазақстан Республикасы мен
Еуропалық Одақ (ЕО) арасында дипломатиялық
қатынастар орнатылды.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Қауіпсіздік саласындағы ынтымақтастық жөніндегі форум

ЕҚЫҰ құрылымы жөніндегі ассамблеясы

Еуропадағы қауіпсіздік ынтымақтастық ұйымы және Қазақстан

ЕҚЫҰ САММИТІ – БАРША ҚАЗАҚСТАНДЫҚТАРДЫҢ ЖЕТІСТІГІ МЕН МАҚТАНЫШЫ

ҚАЗАҚСТАННЫҢ АЙМАҚТЫҚ ЖӘНЕ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҰЙЫМДАРҒА ҚАТЫСУЫ

Қазақстанның ЕҚЫҰ - дағы төрағалығы

Еуропадағы Қауіпсіздік пен Ынтымақтастық ұйымы

Әлем назарын аудартқан ақорда

Қазақстанның сыртқы саясаты туралы

Қазақстанның сыртқы саясаттағы орны туралы

Пәндер