Клиникалық белгілері

Студенттің өзіндік жұмысы

Тақырыбы: Бет жақ аймағы іріңді ауруларының асқынуы

Мамандығы: Стоматология

Дисциплина: Патологиялық анатомия

Орындаған: Сайлау А. Н.

Топ: 305

Тексерген: Ахметова С. Ж.

АҚТӨБЕ 2018

Марат Оспанов атандағы Батыс Қазақстан Мемлекеттің Медицина Университеті

Жоспары:

І. Кіріспе

II. Негізгі бөлім:

а) Остит

ә) Периостит

б) Остеомиелит

в) Одонтогенді инфекция

III. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Жақ сүйектегі ауруларының этиологиясы, клиникалық және морфологиялық бейнесі әр алуан . Жақ сүйектерінде қабынуға негізделген ауруларда, кисталарда ісік тәрізді аурулардар да кездеседі.

Қабынулық аурулар бұл топтағы ауруларға - остит, периостит, остеомилит жатады. Олардың морфогенезі жедел және іріңді апикстік периодонтпен немесе асқынған созылмалы периодонтитпен, жақтың іріңді кисталармен, іріңді кисталармен сабақтас.

остит

Оститтер - жеке ауру ретінде сирек кездеседі, әдетте сүйектің барлық элементтері - сүйек қабығы, сүйек, эндоост және сүйек кемігі зақымдалады. Клиникалық белгілері бойынша - жіті және созылмалы; экссудат сипатына қарай - асептикалық және іріңді, ал патоморфологиялық өзгерістеріне қарай - конденсирленген және сиретілген деп ажыратылады.

Асептикалық остит / оситис асептика / - жұмсақ ұлпалармен әлсіз қорғалған сүйектердің механикалық зақымдалуы, сонымен қатар көрші ұлпалардағы қабыну үрдістерінің ауысуы нәтижесінде болуы мүмкін.

Патогенез: қабыну үрдістері тамырлар гиперемиясымен және лейкоциттердің жаппай көшуімен экссудаттың ағуымен өтеді.

Сүйек негізінің қабырғаларының бұзылуының нәтижесінде гаверс каналдары үлкейеді, лакундар түзіледі, сүйек сиретіледі, сондықтан қабыну үрдісі сиретілген остит деп аталады. Инфекция түспесе қабыну эксудаты сорылып кетеді, лакундерге дәнекер ұлпа және остеоидті ұлпа толады, ол кейін жаңа сүйек ұлпасына ауысады. Сүйектің осындай жаңа түрінің түзілуі конденсирленген остит стадиясы деп аталады.

Клиникалық белгілері: Пальпацияда және перкуссияда ауырсыну реакциясы байқалады, бұл сүйек қабығының зақымдалғанын көрсетеді, ақсақтық байқалады.

Диагноз: клиникалық және рентгенография.

Болжам: жазылады.

Емдеу: тыныштық, алғашқы тәуліктерінде суық басу, таңғыштар. Жіті қабыну үрдістері кеткеннен кейін жылытатын компресстер қою, кондинсерленген оститте парафин, озокерит.

Іріңді остит / оститус пирулента / - біріншілік және екіншілік кокты микрофлораның енуі. Жіті және созылмалы түрлерін ажыратады.

Жіті іріңді остит / оститус парулента акута / - қабыну ошағында сүйек ішілік тамырлар қысылады, қан және лимфа айналу бұзылады, микробтардан улы өнімдер пайда болады, тамырлардың тромбозы және оның қабырғаларының некрозы, сүйек аймағының өліеттенуі.

Клеткалық элементтер босаған ферменттермен бірге тірі және өлі шекарасында сүйек ұлпасын бұзады. Жиірек қабыну үрдісі сүйек қабығына ауысып оның қабынуын шақырады / іріңді периостит / немесе сүйек ішіне еніп оның кемігін зақымдайды /іріңді остеомиелит/.

Көптеген жағдайларда ойықтар пайда болады, ол жерлерде қабыну болуы мүмкін.

Клиникалық белгілері: ауыр ағында өтеді, жоғары температура, қатты ауырсыну, ақсау, зақымданған сүйек қалыңдайды.

Диагноз: клиникалық және рентгенография.

Болжам: күдікті және қауіпті.

Емдеу: тыныштық, дұрыс тамақтандыру, алғашқы сатысында спиртті - кептіргіш таңғыштар, спиртті - қыздырғыш таңғыштар, новокаинді блокада, оперативтік араласулар.

периостит

Периоститтер - сүйек қабығының қабынуы, келесі этиологияларға жыратады:

1. Жарақаттанудан, қабынудан және токсикалық.

2. Патолого-анатомиялық өзгерістерге байланысты - сероздық, сероздық-фибриноздық, іріңді, фибринозды.

3. Клиникалық ағымына байланысты - жіті және созылмалы.

4. Таралу дәрежесіне қарай - шектелген, диффузды және көптік.

Серозды және іріңді жіті өтеді, ал қалғандары созылмалы түрде жүреді.

Серозды периостит /periostis serosa/ жұмсақ ұлпалармен әлсіз қорғалған сүйектерде болады.

Этиологиясы - сүйек қабығының жабық механикалық зақымдалуынан болады.

Патогенез: зақымдалудың алғашқы сатысында посттравматикалық қабыну, гиперемия, клеткалық - сероздық инфильтрация дамиды және периоститтің серозды - фибринозды түрі пайда болады. Уақытында емделмесе инфильтрат сорылып кетеді және айтарлықтай морфологиялық өзгерістер қалмайды. Кейде жіті қабыну созылмалы - фибриноздыға немесе оссиферлеуші периоститке айналуы мүмкін.

Клиникасы: ыстық, ауырсыну, ақсау пайда болады.

Емдеу: тыныштық, құрғақ суық, қысатын таңғыштар, одан кейін жылылық процедуралар.

Іріңді периостит /periostitus pirilenta/ сүйек қабығының балқып, тесіліп, абцесс пайда болумен сипатталатын сүйек қабығының іріңді қабынуы.

Этиология: біріншілік және екіншілік.

Патогенез: Кішкентай абцесстерде ірің сорылып кетеді немесе сыртқа ағып кетеді, қуыс грануляциялы ұлпаға толып, ол кейін остеоидты, содан кейін сүйек ұлпасымен бірігіп әр түрлі қатты түзілістер түзеді.

Ауыр ағында өтсе кариеске, сүйек некрозына, тіпті остеомиелитке айналуы мүмкін.

Клиникалық белгілері: температура көтерілуі, әлсіздік, жергілікті ісік, қатты ауырсыну, ақсау.

Болжау: уақытында емдесе - емделеді.

Емдеу: антибиотиктермен бірге қысқа новокаинді блокада, спирттік таңғыштар, артерия ішіне және сүйек ішіне антибиотиктер енгізу, өлі ұлпалардан арылту, симптоматикалық емдеу.

Фибринозды периостит /periostikus fibrosa/ сүйек қабығы жағынан фибринозды дәнекер ұлпа өсуімен сипатталады. Көбінесе дистальді бөліктен өсіп шығады.

Этиологиясы: сүйек қабығының ортаңғы және беткейлі қабаттарының қайталап механикалық зақымдалуы, сіңір-байланыс аппаратындағы және жұмсақ ұлпалардың сүйек қабығының тітіркенуін шақыратын созылмалы қабыну үрдістері.

Патогенез: Тамырлар қабығынан ірі-дисперсті белок-фибриногендер кіреді, шыққан экссудат сүйек қабығының фиброзды жіпшелеріне сіңеді, фибрин шөгеді. Кейін жіті қабыну көріністері жоғалғаннан кейін фиброзды периостит сақталған созылмалы түрге айналуы мүмкін.

Клиникалық белгілері: Тері астында аздап ауыратын ісінулер пайда болады, температура көтерілмейді.

Емдеу: Жылылық процедуралар, сынап майымен ысқылау, иод препараттарының ионофорезі, диатермия.

Оссифицирлеуші периостит /periostitus ossificans/ - сүйек қабығы жақтан сүйек ұлпасының өсуі.

Себептері: механикалық зақымдалулар, қабыну процестері.

Патогенез: остеобластардан остеоидты ұлпа дамиды, ол кейіннен жай сүйектен қаттырақ сүйек ұлпасына ауысады.

Клиникалық белгілері: пальпация жасағанда қатты зат білінеді.

Болжам: Ақсақтық болмаса қауіпті емес.

Емдеу: парафинді және озокеритті апликациялар, тітіркендіргіш мазьдармен ысқылау, тері астына иодтың спиртті ерітіндісін немесе сулеманы енгізу. Оперативтік жолмен алып тастау.

Уытты / токсикалық/ оссифицирлеуші остеопериостоз / osteoperiostosis ossificans toxica / - сүйектің қабыну белгілері байқалмайтын пролиферативті үрдіс. Трубка тәрізді сүйектің бетінде көптеген оссифирлеуші қабаттанулар пайда болады, көбінесе иттер ауырады.

Этиопатогенез: себептері анықталмаған: зақымданған ошақтардың улы заттарының тітіркендіріп әсер етуі нәтижесінде пайда болады.

Клиникалық белгілері: сыртқы белгілері және жергілікті қабыну үрдістері байқалмайды. Жылқыларда шынтақ сүйектерінде, иық және тізе сүйек эпифизінде, саусақ және фалангтарда пальпация жасағанда гиперстоздар байқалады.

Диагноз: рентгенографиямен бірге клиникалық.

Болжам: жазылмауы мүмкін.

Емдеу: негізгі ауруларды жою.

остеомиелит

Остеомиелит- жақ сүйектері кемігінің қабынуы. Көбінесе өршімелі іріңді перицементиттен туындап, астыңғы жақ сүйегінде үлкен азутістердің тұсында дамиды. Остеомелит жедел және созылмалы ағымды . әдетте іріңдіпреиодонтитпен сырқаттанып, организмі бактериялық стрептокок, жасыл іріңді таяқша, коли-таяқша сияқты антигенмен байқалады. Алдымен альвеоларлық өскіннің кемікті кеңістігі іріңдейді кейін жақ сүйек денесіне жайылады. Ол жерде сүйек табақшалары лакуналы не тегіс сипатта ыдырап жұқарады.

Микроциркуляциялық арнаның тамырларында тромбылар түзіліп саңылауы бітеліп, сүйектің кей жерлері өлескеге айналады, бөлініп сүйектік секвестр қалыптасады. Секвестр іріңмен қошалып секвестрлік қуыста орналасады. Үдеріс ұзаққа созылса пиогенді мембрана пайда болады. Мембрана ішіне лейкоциттер толады. Грануляциялық тінінің сыртқы қабатында талшықты дәнекер тін өсіп қабыққа айналып секвестрлік қуысты сүйектен шектейді. Кейде іріңнің әсерінен секвестрлік қабықпен сүйек жіне оның қабығы дажидеп жыланкөз қалыптасып секвестрлік қуыс ауыз қуысыпен жалғасады, бет терісі арқылы сыртқа шығады. Секвестр сыртқа шығарылған соң жаңа сүйек табақшалары пайда болады.