Бала және қоғамдық ақпарат құралдары

Презентация қосу

«Біз
«Біз әрбір
әрбір адамның
адамның ар-
ар-
намысын,
намысын, жағымды
жағымды
қасиеттері
қасиеттері мен
мен беделін,
беделін,
жоғары
жоғары адамгершілік,
адамгершілік,
этикалық
этикалық стандарттары
стандарттары
және
және рухани
рухани құндылықтарын
құндылықтарын
бағалайтын
бағалайтын қоғам
қоғам құруымыз
құруымыз
керек»
керек»
Н.
Н. Ә.
Ә.
Назарбаев.
Назарбаев.
Қазақстан Республикасындағы
баланың құқықтары туралы
Қазақстан Республикасының 2002
жылғы 8 тамыздағы N 345 Заңы
Қазақстан Республикасы
Парламентiнiң Жаршысы, 2002 ж., N
17, 154-құжат
МАЗМҰНЫ
Осы Заң балаларды қоғамдағы толымды өмiрге
даярлау, олардың қоғамдық мәнi бар және
шығармашылық белсендiлiгiн дамыту, әлемдiк
өркениеттiң жалпы адамзатқа тән құндылықтары
негiзiнде оларды жоғары имандылық қасиеттерге,
елжандылық пен азаматтыққа тәрбиелеу, олардың
бойында ұлттық сана-сезiмдi қалыптастыру
принциптерiнiң басымдығына сүйенiп, баланың
Қазақстан Республикасының Конституциясында
кепiлдiк берiлген негiзгi құқықтары мен
мүдделерiн iске асыруға байланысты туындайтын
қатынастарды реттейдi.
Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар
Осы Заңда мынандай негiзгi ұғымдар
пайдаланылады:
1) баланың) бала - он сегiз жасқа
(кәмелетке) толмаған адам;
2 заңды өкiлдерi - ата-анасы, бала асырап
алушылар, қорғаншысы, қамқоршысы,
патронат тәрбиелеушiсi, Қазақстан
Республикасының заңдарына сәйкес олардың
орнында қамқорлық жасайтын, бiлiм, тәрбие
беретiн, баланың құқықтары мен мүдделерiн
қорғайтын адамдар;
34-бап. Ұлттық және әлемдiк мәдениетке баулу
1. Мемлекет балалардың Қазақстан халқының тарихымен,
дәстүрлерiмен, рухани қазыналарымен және әлемдiк
мәдениет жетiстiктерiмен танысуына мүмкiндiк жасайды.
2. Мемлекет балалардың шығармашылық және ғылыми
қабiлетiн дамыту үшiн ұйымдар құруды, кино және
бейнефильмдер, теледидар және радио хабарларын
шығаруды, балаларға арналған газеттер, журналдар, кiтаптар
басып шығаруды көтермелейдi, Қазақстан Республикасының
заңдарында белгiленген тәртiппен оларға қолжетiмдiлiктi
қамтамасыз етедi.
3. Порнографияны, қатыгездiк пен зорлық-зомбылықты
дәрiптейтiн, адамның қадiр-қасиетiн қорлайтын, балаларға
зиянды әсер ететiн және құқық бұзушылыққа ықпал ететiн
бұқаралық ақпарат құралдарын, әдебиеттi, ойын-сауық және
басқа iс-шараларды пайдалану заң бойынша қудаланады.
36-бап. Баланы әлеуметтiк ортаның терiс
ықпалынан қорғау
1. Мемлекеттiк органдар, жеке және заңды тұлғалар
баланы оның денсаулығына, имандылық жағынан
және рухани дамуына зиян келтiретiн әлеуметтiк
ортаның, ақпараттың, насихат пен үгiттiң терiс
ықпалынан қорғауға мiндеттi.
2. Салауатты өмiр салтын насихаттау мен балаға
құқықтық бiлiм берудi мемлекет өз саясатының
басым бағыттарының бiрi деп таниды.
3. Қылмыстың, зорлық - зомбылықтың немесе өзге
де заңсыз әрекеттiң салдарынан тән немесе жан
жарақатын алған балаға денсаулығын қалпына
келтiру және әлеуметтiк бейiмделу үшiн қажеттi
көмек көрсетiлуге тиiс.
39-бап. Бала және қоғамдық ақпарат құралдары
1. Балаларға арнап нәсiлдiк, ұлттық, әлеуметтiк және дiни
өшпендiлiктi өршiтуге бағытталған, тектiк-топтық
ерекшелiктi, соғысты насихаттайтын, конституциялық
құрылысты күштеп өзгертуге және Қазақстан
Республикасының аумақтық тұтастығын бұзуға шақыратын
үндеулерi, порнографиясы бар немесе баланың рухани және
имандылық жағынан дамуына өзгеше зиян келтiретiн
ойыншықтарды, кинофильмдердi, дыбыс- және
бейнежазбаларды көрсетудi, сатуды, сыйға тартуды,
көбейтудi және прокатқа берудi жүзеге асыруға,
әдебиеттердi, газеттердi, журналдарды және басқа
бұқаралық ақпарат құралдарын таратуға тыйым салынады.
2. Осы баптың 1-тармағында аталған әрекеттердiң
жасалғаны үшiн Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде
белгiленген жауаптылық шаралары қолданылады.
41-бап. Баланы соғыс қимылдарына қатыстыруға тыйым салу
Баланы соғыс қимылдарына, қарулы жанжалдарға тартуға,
балалардың әскерилендiрiлген құрамаларын құруға тыйым
салынады.

48-бап. Бала жауапкершiлiгiнiң ерекшелiктерi
1. Құқыққа қарсы әрекет жасаған бала Қазақстан
Республикасының заң актiлерiне сәйкес жауапты болады.
2. Мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдар жаза түрiн
белгiлеу кезiнде баланың өмiр сүру мен тәрбиелену жағдайын,
психикалық даму деңгейiн, жеке басының өзге де ерекшелiктерiн,
сондай-ақ оған жасы үлкен адамдардың ықпалын ескеруге тиiс.
49-бап. Баланың мiнез-құлқына әсер етудiң
ерекшелiктерi
Ата-анасы және басқа да заңды өкiлдерi ата-аналық
құқықтарын жүзеге асырған кезде баланың дене
және психикалық денсаулығына, оның имандылық
дамуына зиян келтiруге құқылы емес. Баланы
тәрбиелеу тәсiлдерiнде баланың адамдық қадiр-
қасиетiне менсiнбей, қатал, дөрекi қарау, оны қорлау
немесе қанау болмауға тиiс.
20-бап. Баланың мiндеттерi
Әрбiр бала Қазақстан Республикасының
Конституциясын және заңдарын сақтауға, басқа
адамдардың құқықтарын, бостандығын, ар-
ожданы мен қадiр-қасиетiн, Республиканың
мемлекеттiк нышандарын құрметтеуге, еңбекке
жарамсыз ата-анасына қамқорлық жасауға, тарихи
және мәдени мұралардың сақталуына қам-қарекет
жасауға, тарих және мәдениет ескерткiштерiн
сақтауға, табиғатты сақтауға және табиғи
байлықтарға ұқыпты қарауға мiндеттi.
Қазірде жасөспірімдер арасында бұзақылық өршіген.
Жақынына пышақ ала жүгіретіндері де аз емес.
Осының бәрін електен өткізген қалаулылар «Жастар
саясаты туралы» заң мүлдем орындалмайды,
Парламент жанынан жастар комитетін құру керек»
-десті. Гүлназ Ауданбаева Жастар арасында қылмыс
өршіп барады. Әсіресе, ауыр қылмыстың белең алуы
алаңдатады. Ер балалардан қыздар да қалысып жатқан
жоқ. Жылына төрт мыңға жуық жасөспірім түрмеге
тоғытылады.
Бақыт Сыздықова, Мәжіліс депутаты: «Қазір
«Бригада», «Рекетир» фильмдерінің кейіпкерлерін
мақтан тұтып, соған еліктейтін жастар саны өсті.
Қазіргі телеарналарда жастарды тәрбиелейтін
отандық мультфильмдер, көркем фильмдер, хабарлар
жоқ. Сондықтан қазіргі ұрпақ қанішерлер туралы
фильмдерді сүйіп көреді». Бұл ойды Мәдениет және
ақпарат министрі де қолдады. Алайда, ол «экшн
жанрындағы фильмдерді телеарналардан алып тастай
алмаймыз, өйткені Конституциямызда
«Шығармашылық бостандық туралы» бап бар» -дейді.
Ертісбаевтың бұл пікірін сенатор Қуаныш Айтаханов
жақтырмай, ақпарат құралдарын түзеу мәселесінде
қол қусырып отырған министрді сынға алды.
қасиеттер жарқырай көрініп,
қалыптасады.

Отанға деген ыстық сезім –
жақындарына,

туған-
туысқандарына деген

сүйіспеншіліктен басталады.

Н.Ә.Назарбаев
1. Балаға дұрыс тәрбие беру – ата-ананың
моральдық қана емес, заң жүзіндегі міндеті.
2. Бала тәрбиесі мәселесінде ата-ана арасында
толық келісім болуға тиіс.
3. Баланың бойындағы ізгілік, жақсылық
атаулының бәрін, оның үлгілі болуға
тырысқан талабын көтермелеп отыру керек.
4. Баланың адал да ізгі адам болып өсуі үшін
оған ата-анасы үлгі болуға тиіс.
5. Баланы еңбекке құрметтеу мен сүю рухында жас
кезінен тәрбиелеп, оның бойына адамгершілік
және рухани мәдениеттің негізін, қоғамдағы
мінез-құлық дағдыларын дамыту керек.
6. Ересектер балаларды күн сайын сипайылық-
қа, сергектікке, үлкендерді құрметтеуге, әділ-
дікке өз үлгісімен тәрбиелеп отыруға тиіс.
7. Үйдегі жайлылық пен салауаттылықтың ал-
ғы шарттары – тазалық пен тәртіп, сондай-ақ
барлық отбасы мүшелерінің тату-тәтті тұруға
ұмтылуы.
8. Үй ішіндегі татулық күйеуіне де, әйелге де
байланысты. Оның бірінші шарты - өзара сенім,
құрмет, өзара түсіністік және, әрине сыпайы,
әдепті мінез-құлық.
9. Сыпайылық және әдептіліктің ережелерін
сақтау табиғи, емін-еркін болып, ешбір жағдай –
да екіжүзділікке, өтірік ұялшақтыққа негіз –
делмеуге тиіс.
10. Тату-тәтті тұру үшін ұстамды болып, өзін-өзі
билей білу керек.

Ұқсас жұмыстар

Саяси мәдениет және саяси әлеуметтену

Мемлекеттің жеке тұлғаның саяси әлеуметтену процесін жүзеге асырудағы БАҚ-тың рөлі

Репродуктивтік денсаулық және тәлім-тәрбие

Масс - медианың өмір салтының қалыптасуына әсері

МҮГЕДЕК БАЛАНЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ

Тар мағынасында - бір сөздің барлық формаларының жүйесі

ПЕДАГОГИКАНЫҢ ШЫҒУЫ ЖӘНЕ ДАМУЫ

Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы

Педагогика ғылымы

Көрнекі құрал - таным құралы

Пәндер