БИОГЕНДІ КЕЗЕҢ

Презентация қосу

Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан
Мемлекеттік Медициналық Университеті
Факультеті: жалпы медицина
Кафедрасы: жалпы гигиена және экология

Орындаған: Қонысбай Н 113 б
Тексерген:Таменова А
Ақтөбе 2011 жыл
Жоспары
І. Кіріспе
ІІ.Негізгі бөлім
а) Адамның эволюциясының ерекшелігі
б) Литосфера туралы түсінік
в) Гидросфера дегеніміз не?
ІІІ. Қорытынды
АДАМЗАТТЫҢ ДАМУ
ЭВОЛЮЦИЯСЫ

ПИТЕКАНТРОП
АВСТРАЛОПИТЕК

НЕАНДЕРТАЛЬ
КРОМАНЬОН
НЕГРОИД ЕУРОПЕОИД

МОНГОЛОИД
І.БИОГЕНДІ КЕЗЕҢ
Бұл кезде қарапайым алғашқы
қауымдық құрылыстың өмір
салты болған.Адам бұл тарихи
кезеңде табиғатпен бірге
еді,оның тіршілік қызметі жинау
мен аңшылықтан құралды.
ІІ.АГРАРЛЫҚ КЕЗЕҢ
Бұл дәуір өнеркәсіптік өндірістің
қалыптасуына дейінгі
кезеңді,яғни б.э. ХVIIғасырына
дейінгі уақытты алып
жатыр.Әлеуметтік экономикалық
жағынан алғанда бұл кезең құл
иеленушілік және феодалдық
қоғамдар кезеңі болып
табылады.
АДАМНЫҢ ШЫҒУ
ТЕГІН,ТАРИХИ ДАМУ
КЕЗЕҢДЕРІН,НӘСІЛДІК
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІН,МАТЕРИА
ЛДЫҚ ЖӘНЕ РУХАНИ
ҚАЗЫНАЛАРЫН
ЗЕРТТЕЙТІН ҒЫЛЫМ
Литосфера(грекше литос-тас )-жер шарындағы
құрлықтығ беткі қыртысты қабаты.Оның беткі
қабаты-гранитті әрі шөгінді жыныстар,екіншісі
базальтты қабат деп аталады.Бұл қабаттардың
қалыңдығы құрлықтың барлық жерінде біркелкі
емес.Кейбір аймақтарда литосфераның бекі қабаты
тірі организмдердің тіршілік әрекетінен және олардың
қалдықтарынан пайда болған топырақ қабатына
айналған.Ол қабатты ғылыми әдебиеттерде
Педосфера (грекше педо-аяқ)деп атайды.
Құрлық-ауа
Су тіршілік
тіршілік
ортасы
ортасы

Тіршілік
ортасы

Топырақ тіршілік Тірі организмдер-
ортасы тіршілік ортасы
Жер – организмдер үшін тұрақты мекен, өсіп-өніп көбейетін
қолайлы орта. Ауа организмдер үшін тыныс алуға қажет.
Топырақтағы организмдер оның әр түрлі деңгейінде тіршілік етуге
бейімделген. Құстар жердің бетіне ұя салса (бәрі емес), одан соң
жәндіктер, әр түрлі құрттар, кеміргіш сүтқоректілер
(соқыртышқандар, қосаяқтар, т.б.), борсықтар, суырлар, жыландар
топырақта тіршілік етеді. Топырақ - өсімдіктердің негізгі тіршілік
ортасы. Ал ауаға ұшып шығатындары аэробионттар деп аталады.
Оларға, негізінен, құстар, жәндіктер және кейбір сүтқоректілер
(жарғанат) жатады. Ауаға көтерілу құстар мен жәндіктер үшін
өте қажет және тіршілігі үшін маңызды.
Қазіргі кезде ауа мен топырақтың ластануы құрлық ортасын
бұзып, организмдерді жоюда. Топырақтың тұздануы, эрозияға
ұшырауы, шөлге айналу процесі, ластануы организмдерді сиретіп
отыр. Ал организмдердің азаюы өз кезегінде топырақ кеңістігіндегі
зат пен энергия алмасуды тежеп, табиғи тепе-теңдікті бұзады.
Топырақ тіршілік ортасы – тіршілік атаулының екінші
мекені. Өзінің сан алуан құрылымымен топырақ барлық ортаға
тән. Теңіз түбі, жағасы, құрлық, жер асты қабаттары, биік
таулар, шөлдер барлығы да өзіне тән организмдер үшін
қолайлы тіршілік ортасы болып табылады. Өсімдік
жамылғысының, көптүрлілігін топырақсыз елестетуге
болмайды. Соңғы жылдары қоршаған ортаның ластануы, жер
ресурстарына түскен салмақ (қала, жол, өнеркәсіп, автокөлік,
ғимараттар, ауыл шаруашылығы, т.б.) ондағы организмдердің
тіршілік ортасын бұзып, оларды ығыстырып отыр. Кейбір
әлсіз түрлер құрып кетуде.
Топырақтың деградациялану
факторлары

Ашық әдіспен кен Топырақ
Өндіру эрозиясы

Құрғату мен
суландыру Пестицидтер

Шектен тыс
мал жаю Агро техниканы
дұрыс жүргізбеу

Қышқылдық
жауын-шашын Урбанизация
процесі
Топырақ эрозиясы-(грек тілінен аударғанда бұзамын деген
мағынаны білдіреді)дегеніміз,оның су мен жердің әсерінен
бұзылуы.
Су және жел немесе дефляция эрозиясын бөліп көрсетуге
болады.
Топырақты бұзатын күш ретінде біріншісінде-ағатын су,ал
екіншісінде
ауаның қозғалысы болып табылады.
ГИДРОСФЕРА-бүкіл жер асты
сулары,өзендер,көлдер,мұздықта
р,те-ңіздер және
Әлемдік мұхиттар кіретін Жердің
су қабаты.Жер бетінде
тіршіліктің дамуында
Судың маңызы өте
зор.Биосферада су еріткіш ролін
аткарады,өйткені ешқандай
химиялық реакцияларға түспей
бүкіл заттармен әрекеттесе
береді.Гидросфера-
Ның көп бөлігі мұхиттардың
еншісіне (94%),ал
Жер беті суларының еншісіне тек
0,0001% ғана тиеді.
Гидросферадағы судың бөлінуі
(М.И.Львович бойынша)
Гидросфера жер бетінің жалпы
ауданының 71%-ға
дейінгі бөлігін алып жатыр.Сулы
ортада мекендейтін
ағзаларды гидробионттар деп
атайды.Қазіргі кездегі
Гидросфера тек қазіргі кездегі тірі
заттың ғана емес,
ертедегі геолиялық дәуірлердің тірі
затының тіршілік
әрекетінің өнімі болып табылады.
СУ ТІРШІЛІК
ОРТАСЫ
Тіршілік ортасы ретінде суға тән
қасиет-оның қозғалғыштығы.
Эволюция процесінде суда тіршілік
ететін ағзалар судың
қозғалғыштығына
бейімделген.Мысалы,жасыл және
диатомды балдырлар,су мүктері су
түбіндегі тастарға бекінеді.
СУ ОРТАСЫНЫҢ
ТЕМПЕРАТУРАЛЫҚ РЕЖИМІ
Әлемдік мұхиттағы су температурасының ауытқуы
үлкен емес: -2ºс-дан +36ºС-ға дейін. Ішкі, тұщы су
қоймаларының қоңыржай белдеудегі ауытқуы
-0,9ºС-дан +25ºС-ға дейін. Термалдық бұлақтарда,
жылы, ыстық және қайнап жатқан сулардың
температурасы +100ºС-қа дейін жетеді.
Өте жоғары температурада ақуыздар ұйып тіршілік

үшін қауіп тудырса, ал төменгі температурада
ферменттердің жұмыс істеуі тоқтайды.
Температураның өте үлкен ауытқуларына төзімді
ағзаларға прокариоттар жатады (бактериялар, көк
жасыл балдырлар).
Жалпы планетарлық
деңгейде су
сарқылмайтын
ресурстарға жатады.
Дегенмен де қазіргі таңда
тұщы сулардың әр түрлі
ластаушылармен:
пестицидтермен және
химикаттармен, мұнай
өнімдерімен ластануы
негізгі мәселелердің бірі
болып тұр. Сондықтан әр
азаматтың су ресурстарын
зиянды химикаттармен
ластанудан қорғауы , суды
ысырап етпей үнемді
пайдалануы және
сарқылудан қорғауы,
маңызды міндеті болып
табылуы тиіс.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН
ӘДЕБИЕТТЕР:
Г.С.Оспанов;Г.Т.Бозшатаев
«Экология»
А.Т.Қуатбаев «Жалпы
экология»
Е.М.Үпішев;С.Мұқаұлы
«Табиғатты пайдалану және
қоршаған ортаны қорғау»

Ұқсас жұмыстар

Аминқышқылдарының декарбоксилденуі. Биогенді аминдер гистамин, серотонин, γ-түзілуі және биологиялық қызметтері. Биогенді аминдердің тотығуы және моноаминооксидазаның (МАО) тежеушілері

Аминқышқылдарының декарбоксилденуі. Биогенді аминдер гистамин, серотонин, γ-аминомай қышқылы, катехоламиндердің түзілуі және биологиялық қызметтері. Биогенді аминдердің тотығуы және моноаминооксидазаның (МАО) тежеушілері

Аминқышқылдарының негізгі көздері

Тірі заттың биологиялық функциялары

Елек өзені

Иммундық жауапқа қатысатын иммундық жасушалар

*Биогеоценотикалық зерттеу арқылы эндемиялық ауруларды анықтау

ББҚ тағам өнеркәсібінде қолдануы

Аминқышқылдардың негізгі көздері

Биогеоценотикалық зерттеу арқ ылы эндемиялық аурауларды анық тау

Пәндер