Балалар ауруы

Презентация қосу

Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік
медицина университеті

Факультет: Стоматология
Дисциплина: Балалар ауруы

Студенттің өзіндік
жұмысы
Тексерген: Жекеева Б.А.
Орындаған: Нурсейтова Роза
Тобы: 303
Жоспары:
І.Кіріспе
Өт тас ауруы сипаттамасы
ІІ.Негізгі бөлім
1. Функциялық бұзылысы
2.Созылмалы холецистит
ІІІ.Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Өт шығару жүйесінің
функциональды
бұзылысы,
созылмалы
холецистит
Кіріспе
ӨТА – бауырда, өт қуығында немесе өт
өзектерінде тастың қалыптасуымен
сипатталатын, гепатобилиарлық жүйеде зат
алмасу бұзылуынан дамитын ауру.
1 —- ductus hepaticus sinister; 2 — ductus hepaticus dexter; 3 — ductus
hepaticus communis; 4 — ductus cysticus; 5 — ductus choledochus; 6 —
ductus pancreaticus; 7 — duodenum; 8 — collum vesicae felleae; 9 — corpus
vesicae felleae; 10 — fundus vesicae felleae.
Негізгі бөлім
1 — ductus hepaticus communis; 2 — ramus sinister a. hepaticae propriae; 3
— ramus dexter a. hepaticae propriae; 4 — a. hepatica propria; 5 — a.
gastrica dextra; 6 — a. hepatica communis; 7 — ventriculus; 8 — duodenum; 9
— a. gastroduodenalis; 10 — v. portae; 11 — ductus choledochus; 12 — ductus
cysticus; 13 — vesica fellea.
Этиологиясы мен патогенезі.
Өт тастарының қалыптасуына әкелетін
бейімдеуші факторлар:
• Майлар мен холестеринге бай тағамдарды
шамадан тыс қабылдау;
•Әртүрлі зат алмасу аурулары (семіздік, қант
диабеті, атеросклероз);
•Тұқым қуалаушылық бейімділігі;
•Сирек тамақтануға, аз қозғалысқа, жүктілікке,
іштің кебуіне және басқа себептерге байланысты
өттің тұнуы;
•Өт өзектерінің инфекциясы,
• Бауырдың зақымдалуы, бірінші кезекте Боткин
ауруымен ауырғанға және
•Гемолиздің үдеуіне байланысты.
ӨТА дамуының механизміне өт қышқылдары
мен өттің басқа компоненттері арасындағы
қатынастың өзгерістері және өт қуығының
өзінде жүретін процестер жетекші рөл
атқарады. Көпшілік науқастардың өттері
инфицирленген болады. Инфекция өт қуығы
қабырғасының зақымдалуына әкеліп соғады.
Өттің ұзақ уақыт бойы тұнуы литогенез
процесінде белгілі рөл атқарады, ол өт
қуығында қалыптасатын болашақ тас
компоненттерінің жиналуының және ұзақ
уақыт бойы сақталуының алғы шарттары
болып табылады.
Асқынбаған ӨТА клиникалық көрінісі.

ӨТА ағымы симптомсыз болуы мүмкін,
мұндай жағдайларда өт қуығындағы тастар
басқа аурулар бойынша жүргізіліп жатқан
зерттеулер кезінде, құрсақ қуысындағы
ағзаларға жасалынып жатқан операциялар
кезінде немесе аутопсия кезінде кездейсоқ
анықталады.
ӨТА клиникалық көрінісі негізінен аурудың
қандай-да бір асқынуы пайда болған кезде ғана
дами бастайды және көптеген факторларға
байланысты, өйткені өзіне ғана тиесілі белгілері
болмайды.
ӨТА белгілері өттік (бауырлық, қуықтық
колика) деп аталатын ұстамалармен білінеді.
Ағымы толқын тәріздес, сап-сау жүрген
адамдарда аяқ-астынан өттік ұстамалар
пайда болады,
ол диетаның бұзылуына (майлы,
қуырылған, ащы тағамдарды қабылдау),
физикалық немесе жүйкелік жүктемелерге,
басқа да факторлардың әсерінен туындайды.
Өт қуығындағы тастардың қозғалуы,
жұмсақ бұлшық еттердің жиырылуы, өт
өзегіндегі және өзектік жүйедегі қысымның
жоғарылауы өттік ұстама кезіндегі ауру
сезімінің басты себебі болып табылады.
Ауру сезімінің пайда болуына тастың көлемі мен
оның өт қуығында орналасуы әсер етеді. Өт
қуығының мойны, өт өзегінің тесігі және жалпы өт
өзегі айтарлықтай ауру сезімінің аймағы болып
табылады. Ұстама жиілігі әртүрлі болады:
күнделіктіден бастап жылына 1-2 ретке дейін. Ауру
сезімі оң жақ қабырға астында немесе эпигастрий
аймағында орналасады, жиі ауру сезімі оң иыққа,
жауырынға, бел аймағына, жүрек тұсына
(Боткиннің холецистокардиалды синдромы)
иррадиацияланады, ұзақтығы бірнеше минуттан
бірнеше сағатқа дейін созылады, өте сирек –
бірнеше күн болады, анальгетиктар мен
спазмолитиктарды қабылдағанда (еккенде) ғана
басылады.
Өттік ұстамалар жиі жүрек айнумен және
жеңілдік әкелмейтін көп рет құсумен қатар
жүреді. Науқастарды қараған кезде оң жақ
қабырға астының тыныс алудан қалып
отыратындығы көңіл аударады, пальпация
кезінде – оң жақ қабырға астындағы, әсіресе
өт қабы проекциясындағы ауру сезімі
анықталады.
Бұлшық еттің жиырылуы, әдетте,
болмайды.
Ортнер-Греков, Мюсси-Георгиевский, Кер,
Мэрфи симптомдары оң болады.
ӨТА құрал-аспаптық зерттеу әдістері:
•Пероралды холецистография,
•Венаішілік холецистохолангиография
• Интраоперационды холецистохолангиография
•Ультрадыбыстық зерттеу (УДЗ),
•Эндоскопиялық ретроградты
холангиопанкреатография (ЭРХПГ)
• Тері- бауыр арқылы холангиография
• Фистулохолангиография,
•Компьютерлік томография,
•МРСХПГ,
•ПЭТ,
•Лапароскопия.
ӨТА консеравтивтік емдеу әдістері.
1. Холелитолитикалық терапия – өт тастарын
ерітетін дәрілерді қабылдау арқылы ӨТА емдеу. Өт
тастарын ерітуге табиғи өт қышқылдарының
препараттары тиімді болды – хенодезоксихол
(«Хеносан») және урсодезоксихол («Урсосан»),
моноактанион.
2. Физикалық әсерлермен емдеу (толқын соққылық
холелитотрипсия) – ультрадыбыстың, лазер
сәулелерінің көмегімен тастарды үгітуге негізделген.
Қазіргі кезде ӨТА консервативтік емінің мүмкіншілігі
кеңеюде және өт тастарын өт қуығынан алып
тастауды көздейтін тиімді әдістерді іздеу әрі қарай
жалғасуда.
ӨТА радикалды емі болып – холецистэктомия
операциясы есептеледі.
ӨТА асқынулары.
90-95% жағдайда өт қуығының
мойны немесе өзегі таспен бітеліп
қалған кезде жедел холецистит дамиды.
Өт қуығы қабырғасының таспен
жаншылуы шырышты қабаттың
ишемиясына, некрозына және веноздық
қайтымның бұзылысына әкеледі.
Кейіннен өт қуығындағы бактериялар
салдарынан нейтрофилдардан тұратын
инфильтрация пайда болады
Жедел холецистит. Түрлері:
1. Катаралды (обтурациялық) холецистит – өт
қуығының мойны таспен бітелген жағдайда
байқалады, ол кезде қабыну процесі шырышты және
шырышасты қабаттармен шектеледі.
2. Флегмонозды холецистит – өт қуығының
барлық қабаттарының инфильтрациялы іріңді
қабынуы. Шырышты қабаттың жарылуына
байланысты қабыну сұйықтығының өт қуығы
айналасындағы кеңістікке экссудациясы болуы
мүмкін.
3. Гангренозды холецистит – өт қабырғасының
оқшаулаған немесе тұтас тоталды некрозы.
4. Перфоративті холецистит – өт қабырғасының
тесілуі, ол некроз кезінде пайда болады.
Науқастардың жастары 30-80 аралығында
болады. Әйелдер жиі ауырады. Көпшілігінің
анамнезінде созылмалы холецистит
анықталады.
1. Жедел холецистит кезіндегі ауру сезімі оң
жақ қабырға астында немесе эпигастрий
аймағында ұстама тәріздес болады және оң
жақ иыққа, жауырынға, бел аймағына беріледі.
Кер, Мэрфи, Ортнер-Греков, Мюсси-
Георгиевский симптомдары анықталады.
2. Жедел флегмонозды немесе гангренозды
холецистит кезінде ішастардың тітіркену
симптомдары оң болады.
Сарғаю 20% жағдайда дамиды.
3. Дене температурасының
жоғарылауы, жүрек айну, жеңілдік
әкелмейтін көп рет құсу, ішектің
парезі болуы мүмкін.
4. Жалпы қан талдауында
нейтрофильді ығысумен жүретін
лейкоцитоз, ЭТЖ жоғарылайды,
қандағы қанттың, амилазаның,
сілтілік фосфатазаның, билирубиннің
жоғарылауы интоксикация
ауырлығын білдіреді.
Салыстырмалы диагнозды
төмендегідей аурулармен жүргізіледі:
• Гастродуоденалды ойық жараның
перфорациясы мен пенетрациясы,
• Миокард инфарктісі,
• Панкреатит,
• Диафрагманың өңеш тесігіндегі
жарығы,
• Оң жақтық төменгібөліктік пневмония,
• Жедел аппендицит,
• Гепатит.
Емі:
1. Хирургиялық (ТХЭ, ЛХЭ):
а) Шұғыл операция -жедел холецистит
перитонитпен асқынғанда
б) Жедел операция (науқастарды 1-2
күн бақылап, консервативтік ем
қолданылады) жүргізіліп жатқан терапия
нәтижесіз болса жасалынады.
в)Жоспарлы операция,
консервативтік ем тиімді болып, жедел
холецистит ұстамасы басылғанда
жасалынады.
2. Консервативтік ем:
а) хирургиялық стационарда үнемі дәрігерлік
бақылау;
б) төсектік режим;
в) диета (сулы-шәйлік үзіліс, кейіннен №5а);
г) ауру сезімін басу (но-шпа, платифиллин,
папаверин, анальгин және т.б.), бауырдың домалақ
байламының новокаиндық блокадасы немесе
Вишневский әдісі бойынша паранефралды блокада;
д) интоксикацияны және су-электролиттік тепе-
теңдікті қалпына келтіру үшін инфузиондық және
дезинтоксикациялық терапия жүргізу;
е) іріңді-қабыну асқынуларын алдын алу үшін
антибактериалды және қабынуға қарсы терапия
жүргізу.
Қорытынды
Қорыта айтқанда, өттік ұстамалар жиі жүрек
айнумен және жеңілдік әкелмейтін көп рет құсумен
қатар жүреді. Науқастарды қараған кезде оң жақ
қабырға астының тыныс алудан қалып отыратындығы
көңіл аударады, пальпация кезінде – оң жақ қабырға
астындағы, әсіресе өт қабы проекциясындағы ауру
сезімі анықталады.
Бұлшық еттің жиырылуы, әдетте, болмайды.
Пайдаланылған
әдебиеттер:

1. Баранов А.А. Детские
болезни, Москва, 2012.
2. Б. Түсіпқалиев //
Балалар ауруларының
пропедевтикасы, Ақтөбе,
2002.
3. Б. Түсіпқалиев //
Балалар аурулары//.

Ұқсас жұмыстар

Балаларда ботулизм инфекциялық ауруы

Көру қабілеті зақымдалған балаларға көмек көрсетудің психологиялық - педагогикалық негізі

Спастикалық диплегия

Созылмалы аурулары бар балаларды диспансерлік бақылау

НЕГІЗГІ БӨЛІМ ПЛАЗМА АЛМАСТЫРУШЫ ЗАТТАР - ҚАН

Өкпенің қабынуы

Пәндер