Физикалық есекжем

Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік Медицина Университеті

Студенттің өзіндік жұмысы

Тақырыбы: Есекжем.

Орындаған:Нурсейтова Роза

Тобы: 303 стоматология

Тексерген: Изтлеуова Г. М.

Жоспары:

I. Кіріспе

II. Негізгі бөлім

Есекжем этиологиясы

Есекжемнің классификациясы

Есекжемнің клиникалық көрінісі

Квинке ісігі

III. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Есекжем (urtіcarіa) - теріде және шырышты қабатта кенеттен қызарып, күлдіреп, қышымалы бөртпелер түрінде болатын ауру; денені қалақай шаққан кездегі күлдіреуікке ұқсайды.

Тін зақымдалуының реагиндік түрі даму негізінде биологиялық активті заттардың дереу шығарылуы болып табылады, олар гистамин, серотонин, нейтрофильдік немесе эозинофилдік хемотаксис факторы. БАЗ әсері тегіс салалы бұлшықеттерді жиырылтады, посткапиллярлық сфинктерді тарылтады немесе прекапиллярлық сфинктерді кеңейтеді.

Содан соң қан тамырлар өткізгіштігі жоғарылайды, интерстициальді ісіну және қабыну дамиды. Бірінші түскен аллергенге тыныс жолы, ішек, тері қарсы жауап қайтарады. Тін зақымдалуының реагинді түріне: анафилактикалық шок, Квинке ісінуі, есекжем, жәндіктік аллергия, поллиноз, бронх демікпесі жатады.

Классификациясы:

Аллергиялық есекжем

азық-түліктер, дәрі-дәрмектер әсерінен пайда болады

Аллергиялық емес есекжем

морфин, кодеин, декстран және қалақаймен, медузамен, жұлдыз құртпен, актиниялармен жұғысқанда пайда болады.

Есекжемнің классификациясы:

Группа:

Спонтанды есекжем;

Физикалық есекжем;

индуцированды баска түрлі есекжем;

Есекжемнің топшалары:

Спонтанды есекжем

Жедел спонтанды есекжем;

Созылмалы спонтанды есекжем ;

Физикалық есекжем

Холодовая контактная крапивница

Тепловая контактная крапивница

Солнечная крапивница

Дермаграфическая крапивница

Виброционная крапивница

Индуцированды басқа түрлі есекжем

Аквагенная крапивница

Контактная крапивница

Холинергическая крапивница

Крапивница

Ангиотек

Физикалық есекжем

Физикалық есекжем - теріге әртүрлі физикалық факторлардың әсер етуі салдарынан дамиды:

Терінің механикалық тітіркенуі- діріл, қысым т. б (механикалық, дермографиялық, қысымдық есекжем)

Күн сәулесі әсерінен (күндік есекжем)

Су (аквагенді есекжем)

Физикалық жүктеме, тар бөлмеде болу (холинергиялық есекжем)

Жыллы нысана (жылулық есекжем)

Суық нысан, суық ауа (суықтық есекжем)

Тері дәрі, тағам, жәндік шаққанда тікелей жанасуы (контактты және папулезды есекжем)

Сирек кездесетін физикалық есекжем (вибрационды, адренергиялық)

Дермографиялық

есекжем

Папулезды есекжем

Күндік есекжем

Холинергиялық

есекжем

Клиникалық көрінісі

Мұндай кезде ауру кенеттен басталады. Күлдіреуіктердің пішіні мен көлемі әр түрлі, түсі ашық қызғылт, ортасы ақ. Көп жағдайда күлдіреуік бірнеше сағаттан кейін ешқандай із қалдырмай өзінен-өзі басылады.

Кейде ауру ұзаққа созылып, науқастың қызуы көтеріліп, мазасы кетеді. Көмейдің кілегей қабығында бөртпе болғанда адам жөтеліп, тұншығады.

Ағымына қарай:

жедел -6 аптаға дейін

Созылмалы- 6 аптадан аса ауырған жағдайда

Аллергенді анықтап онымен байланысты тоқтату

Негізгі емі антигистаминдерді тағайындау:

Супрастин 0, 025 2-3 рет күніне мембрана тұрақтандырушы препарат кетотифен 1мг 2-3 рет күніне;

Аллерген элиминациясы энтеросорбция, гемосорбция, плазмоферез;

Ауыр жағдайда глюкокортикостероид (преднизолон 1-2 мг/кгнан 3-5 мг/кг дейін )

Аллерген асқазанға түскен жағдайда асқазанда шаю, тазалау клизмасын жасау

Гипоаллергенді диета және дезинтоксикационды терапия.

Қан тамыр өткізгіштігін төмендету мен микроциркуляцияны жақсарту үшін аскорбин қышқылы мен кальций глюконатын тағайындау

Көмей ісінуі мен абдоминальды синдромда тері астына 0, 5 мл 0, 1 % адреналин ерітіндісін және 1 мл 5 % эфедрин ерітіндісін, преднизолон - 30-90 мг көктамырға немесе бұлшық етке

дегидратационды терапия: 2 мл лазикса 20 мл 20 % глюкоза ерітіндісімен көктамырға

Квинке ісігі

Шектелген жедел Квинке ісігі пайда болатын тері мен беттің және жыныс мүшелерінің шектелген ісігі. Теріні ұстап қарағанда тығыз эластикалық, түсі ақ, сирек қызғылт түсті болады. Көбіне субъективтік сезімдер болмайды, сирек күйдіру сезімі мен қышыну болады.

Бірнеше сағаттан кейін немесе 1-2 күннен соң ісік қайтады, бірақ рецидивтер болуы мүмкін. Квинке ісігі кейде жәй есекжеммен қосарласып жүреді. Көзшарасы ісінген жағдайда көз алмасының медиальді ығысып, көрудің нашарлауы мүмкін. Әсіресе көмей немесе жұтқыншақтың ісігі қауіпті, себебі стеноз бен асфексияға әкелуі мүмкін.

Балалардағы есекжем мен квинке ісінуі кезіндегі көмектің алгоритмі

1. Балаға су шайлы пауза 12 сағатқа тағайындау.

2. Тазалаушы клизма.

3. бұлшық етке 2% супрастин немесе 2%

тавегил ерітіндісін 0, 1 мл/жыл дозасында

4. гисталонг немесе зиртек, кемтин мына дозада: 2 жасқа дейін - 1/4 табл. ; 2-7 жас- 1/3 табл. ; 7-12 жас - 1/2 табл. ; 12 жастан жоғары -1 табл. 1 рет күніне.

5. Белсендірілген көмірмен 1 г/кг/күніне энтеросорбция жүргізу.

6. гигантты есекжемде 0, 1% адреналин ерітіндісін 0, 1-0, 2 мл п/к.

7. Квинке ісінуі кезінде 3% преднизолон ерітіндісін 2 мг/кг және 2% лазикса 1-3 мг/кг в/в тамшылатып

8. Тұқымқуалайтын ангионевротикалық ісінуде жаңа мұздатылған плазма 50-100 мг в/в.

9. Көмей ісінуі болған жағдайда ЛОР-бөлімшеге жеткізу.