Кәсіби аурулар жиынтығын сипаттайтын




Презентация қосу
МАРАТ ОСПАНОВ АТЫНДАҒЫ БАТЫС ҚАЗАҚСТАН
МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

Мамандығы: Стоматология
Пәні: Еңбек қорғау
Курс: 3
Топ: 303

СТУДЕНТТІҢ ӨЗДІК
ЖҰМЫСЫ
Тақырыбы: Өндірістік ортадағы жұмыс
орындарын қорғаудың қазіргі кездегі мәселелері
Орындаған:
Сулейменов А.А. Тексерген:. Куспангалиева Г.С

Ақтөбе 2017
Жоспары:

I.Кіріспе
Жұмыс орнындағы кәсіби аурулардағы
аурушаңдық көрсеткішнен қорғау
II.Негізгі бөлім
• 1. Жұмыс орнындағы негізгі мәселелер

• 2. Жұмыс орнындағы зиянды факторлар

• 3. Жұмыс орнын қолайлы ұйымдастыру

III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер
кіріспе
Жұмыс орнындағы қолайсыздық – бұл адам денсаулығының қалыпты үйлесімділігін
жоғалтуы.
Жұмыс орнындағы қолайсыз факторларға біз осыған дейін қарастырып келген физикалық
факторлар, сонымен қатар әлеуметтік фактор, денсаулық жағдайы және тағы басқа
мәселелер жатады.
Аурушаңдықтың дамуында негізінен әртүрлі өнеркәсіп факторлары және
жұмысшылардың кәсіптік мамандығы маңызды роль атқарады. Жұмыс барысында
жұмысшылар әртүрлі зиянды заттармен тікелей немесе тікелей емес қатынаста
болады. Сол себептен олардың кәсіптік анамнезін білу керек. Кәсіптік анамнезінде
жұмысшы өндірістің қай саласында, кім болып істейді, яғни мамандығы, қандай
зиянды заттармен жұмыс жасайды, зиянды заттардың шектеліп рұқсат етілген
концентрациясы (ШРЕК) және қанша уақыт қатынаста болатынын, ол заттың
физикалық және химиялық жағдайын, ағзаларға қай жолмен түсіп, қай жолмен
шығатынын, қай ағзаларға жиналып әсер ететінін білу кәсіптік ауруды табуда және
профилактикалық жұмысты жүргізуде өте маңызды. Сол себепті өнеркәсіптік
жағдайларда бір жұмысшылардың аурушаңдылыққа ұшырайтыны, ал біреулерінің
ұшырамайтыны жалпыға мәлім.
Өнеркәсіптік зияндығы бар мекемелерде кәсіптік аурулардың алдын алу үшін бірқатар
шараларды жүргізу керек. Негізінен медициналық-профилактикалық шаралар олар
біріншіден, өндірісті алдын ала қарап тексеру және медициналық болжам жасау.
Мұнда зиянды факторлардың жұмысшылардың организміне әсерін тексеріп,
болдырмау шараларын жүргізу. Екіншіден, өнеркәсіпте жұмыс істейтін адамдарды
кезеңдік тексеруден өткізу.
Негізгі бөлім

Өнеркәсіптік зияндығы бар мекемелерде
кәсіптік аурулардың алдын алу үшін бірқатар
шараларды жүргізу керек. Негізінен медициналық-
профилактикалық шаралар олар біріншіден, өндірісті
алдын ала қарап тексеру және медициналық болжам
жасау. Мұнда зиянды факторлардың жұмысшылардың
организміне әсерін тексеріп, болдырмау шараларын
жүргізу. Екіншіден, өнеркәсіпте жұмыс істейтін
адамдарды кезеңдік тексеруден өткізу.
Жұмыс орнындағы қолайсыз факторларға біз
осыған дейін қарастырып келген физикалық факторлар,
сонымен қатар әлеуметтік фактор, денсаулық жағдайы
және тағы басқа мәселелер жатады.
Кәсіби ауру – бұл жұмысшыға қауіпті еңбек
жағдайынан туындаған аурудың түрі.Мұнайөңдеу
және мұнайхимия өнеркәсібіндегі қауіпті еңбек
жағдайына мысалы, мұнайөнімі әсерінен денені
улауға әкелетін, сонымен бірге өткір немесе
қалыптасқан тері аурулары; мұнай өңдеу
өнімдерінде канцорегенді заттар болуы, соның
себебінен кәсіби түзілімдер тудырушы; тербеліс
пен шу, ол тербеліс ауруы мен кереңдікке әкеледі
және тағы басқа факторлар. Кәсіби аурулардың
жеке бір түрлері кәсіби уланулар болып табылады.
Кәсіби аурулар жиынтығын сипаттайтын
Кәсіби ауру – бұл жұмысшыға
қауіпті еңбек жағдайынан
туындаған аурудың
түрі.Мұнайөңдеу және мұнайхимия
өнеркәсібіндегі қауіпті еңбек
жағдайына мысалы, мұнайөнімі
әсерінен денені улауға әкелетін,
сонымен бірге өткір немесе
қалыптасқан тері аурулары; мұнай
өңдеу өнімдерінде канцорегенді
заттар болуы, соның себебінен
кәсіби түзілімдер тудырушы;
тербеліс пен шу, ол тербеліс ауруы
мен кереңдікке әкеледі және тағы
басқа факторлар. Кәсіби
аурулардың жеке бір түрлері
кәсіби уланулар болып табылады.
Кәсіби аурулар жиынтығын
сипаттайтын құбылыс кәсіби
аурушаңдық деп аталады.
Кездейсоқ жағдай нәтижесінде денсаулық зақымдануы жарақат
деп аталады. Өндірістік жарақаттар механикалық (сынықтар,
жаралану), химиялық (химиялық күйік, улану), электрлік
(соққы, күйік) және тағы басқалары болып табылады. Барлығы
топтасқан жарақаттар да кездеседі.
Өндірісте жұмыс жасағанда еңбек қауіпсіздігін
сақтамағаннан алған жарақат өндірістік жарақат деп аталады.
Кәсіби ауру – бұл жұмысшыға қауіпті еңбек жағдайынан
туындаған аурудың түрі.
Сонымен қоса, жұмыс орнындағы қолайсыз
жағдайларға діріл ауруының клиникасында жетекші
орынды акроспазм құбылысы болатын қан тамырлық
синдромы алады. Тыныш жағдайда саусақтардың
артериялары мен веналарының тонусы төмендейді.
Соныменқатар бас миының веналары мен
артерияларының да тонусы төмендеуі мүмкін, мұнда
венаның тонусының бұзылу ерте жүреді. Дірілдің
әсерден қан тамырынығң өткізімдігі өзгереді,
капилярлық – трофикалық кемсіздік синдромы
байқалады.
Дірілдің ұзақ әсерінен бұлшық еттердің көлемі азайып,
атрофиялық процестері жүреді. Дірілдің әсғерінен
пайда болушы сүйек – буын өзгерістерінің дамуы үш
фазада өтеді:
1-ші – кешенді функциональдық басқаша құрылуы (кейін
қайтымды процесс)
2-ші – субкомпенсация кезеңі, ол дистрофикалық
процесстердің дамуымен сипатталады (жартылай
кейін қайтымды процесс);
3- ші декомпенсация құбылыстары, ол дегенеративті-
дистрофикалық процестердің басымдылығымен
сипатталады.
Келесі зиянды фактор бұл шу мен доғары Дб ді
дыбыс.Дыбыс қысымының деңгейін өлшейтін бірлігі
үшін децибел (дБ) қабылданған. Адамның есітитін
органдары қабылдайтын дыбыстар ауқымы - 0 ...140 дБ
шектерінде болады. 130дБ дыбыс деңгейі ауыртатын
сезімді шақырады, ал 150 дБ әр жиілікте есіту
қабілетін зақымдайды.
Дыбыс қарқындылығының деңгейі мына формула
бойынша анықталады
lg(I/I ) (2.8)
мұнда I – берілген нүктедегі дыбыс қарқындылығы,
Вт/м ;
I - 1000 Гц жиілік кезінде 10 Вт/м тең естілу
табалдырығына сәйкес болатын дыбыс қарқындылығы.
Дыбыс қысымының деңгейі келесі формула бойынша
анықталады
L = 20 lg (P / P ) (2.9)
мұнда P - берілген нүктедегі дыбыс қысымы, Па;
P - 2 Па тең табалдырықтық дыбыс қысымы.
Созылмалы кәсіби ауруларға (улануға)
зиянды заттардың, қауіпті және қолайсыз
өндірістік факторлардың көп уақыт бойы
әсер етуінің салдарынан пайда болған
аурулар жатады. Созылмалы ауруларға
(улануға) тез өрбіген, сондай-ақ созылмалы
кәсіби аурулардың жақын арадағы немесе
көп уақыт өткеннен кейінгі салдары (жүйке
жүйесінің, жүрек қан тамырларының,
гепатобилиарлы және басқа да жүйелердің
өндірістік уларымен улануының салдарынан
пайда болатын тұрақты органикалық
өзгерістер) жатады. Еске сақтайтын бір
жағдай кәсіби аурулардың пайда болуы
зиянды және қауіпті заттармен жұмысты
тоқтатқаннан кейінде (кеш пайда болатын
силикоздар, бериллиоздар, қуықтың
папилломалары, қатерлі ісіктер) пайда болуы
мүмкін. Кәсіби ауруларға мынандай аурулар
да жатады. Ондай аурулар кәсіби
аурулардың фонында немесе олар пайда
болатындай жағдай жасаған аурулар
(асбестоз, силикоз немесе шаң бронхитының
негізінде пайда болған өкпе обыры) жатады.
Кәсіби аурудың диагнозын анықтауға керекті негізгі
құжат (атқаратын жұмысына немесе кәсібіне байланысты)
ретінде тізім болып саналады. Тізімде зиянды, қауіпті және
өндірістік қолайсыз факторлардың әсер етуінің арқасында пайда
болатын аурулар қарастырылған. Тізімде атқарылатын
жұмыстар мен өндірістердің тізімі берілген.
Тез өрбитін кәсіби аурулар мен улануларға зиянды және
қауіпті өндірістік факторлар қанықпаның шектеу шегінен
немесе рұқсат етілген деңгейден көп есе жоғары болып, бір
реттен кейін (бір жұмыс ауысым ішінде) кенеттен пайда болған
аурулар жатады
Төмендету, аурулардың алдын
алу.
Еңбекті және өндірістік байланысты аурулардың алдын алу денсаулық
сақтау іс-шаралары және әлеуметтік мәселелер жүйесі болып
табылады. Бірыңғай интеграцияланған ведомствоаралық жүйесі бола
тұра, медициналық және әлеуметтік алдын алу медициналық
тексеруден тұрақтылығын қамтамасыз етеді және әрбір жұмыс
адамының денсаулығын толықтырып, аурулардың жеке, алдын алу және
емдеу өнеркәсіптік және тұрмыстық, физикалық және ақыл-ой
дамуының, оның ішінде қоршаған ортаны жақсарту жөніндегі іс-
шаралары, салауатты өмір салты мен адамдардың еңбекке деген
құлшыныстарын арттыруды қалыптастыру кіреді. Алайда, көптеген
кәсіби және өндіріске байланысты аурулардың дамуы прогрессия
экологиялық факторлардың кең ауқымына, өндірістік және әлеуметтік
ортаға, адам ағзасына теріс әсерін әсері байланысты болады, өз
кезегінде, олардың аралас, кешенді және аралас әсерлерін
сипаттамаларымен анықталады. Осыған орай, олардың алдын алу
бойынша іс-шаралар жеке, топтық деңгейі ғана емес, ұлттық және
аймақтық деңгейлерде болуы қажет, сондай-ақ белгілі бір жұмысты
қамтуы тиіс.
Ерекше маңыздысы жоғарыдағы жүйеде алдын алу іс-
шараларын, қоршаған ортаны қорғау, технология және еңбек
жағдайларын жақсарту, алдын алу санитарлық қадағалауды,
санитарлық-эпидемиологиялық қызмет және медициналық
мекемелерді жүзеге асыратын, гигиеналық және
санитарлық, эпидемияға қарсы іс- шаралар, кәсіби аурулар,
жаңа нысандар, алдын алу және емдеуге пайдалану;
өндірістік-туындаған аурулары бар науқастарды ерте
анықтау және диспансеризациялау, өндірістік жарақаттың
алдын алу. Бұл жүйеде диспансерленген науқастың
жағдайына динамикалық бақылаудың жүйелі шараларының
басты құралы еңбек шарты жөнінде өндірістік нысандарды
уақытында аттестаттау болып табылады.
• Алдын алу – денсаулықтың жоғары деңгейін қамтамасыз етуге
және аурудың алдын алуға бағытталған, мемлекеттік,
әлеуметтік, гигиеналық және медициналық шара жүйесі.
• Медициналық алдын алу - аурудың туындаған себептері мен
жағдайларын жоюға мақсаты бар және ауруларының пайда
болғаны, ерте анықтау, ерте емдеу және науқастарды оңалту
үшін денсаулық сақтау органдары мен мекемелерінің ерекше іс-
шаралар кешені.
• Әлеуметтік алдын алу - әрбір жеке адамның денсаулығына
және тұтастай алғанда қоғамның пайдалы әсер ететін,
қажетті жағдайлар жасау мақсаты бар әлеуметтік саясат
бағыты (еңбек пен демалуға, зейнетақымен қамтамасыз
етілуге, еңбекке жарамсыз, ауырған т.б. кезінде әлеуметтік
қорғалуға құқығы бар).
• Диспансерлік әдіс - еңбек өнімділігін арттыру жұмыстары
әлеуетін арттыру және өмір сүру ұзақтығын сақтау
мақсатында дені сау және ауру адамдар үшін белсенді
динамикалық медициналық қадағалау процесінде алдын алу және
емдік іс- шараларды синтездейтін денсаулық сақтау органдары
мен мекемелерінің жұмыстары нысандарының жиынтығы.
- тек елеулі клиникалық түрлерімен, соның ішінде кәсіби аурудың диагнозы
барлар, кейін барлық науқастар диспансерлік тіркеуге алынды:
- кәсіби аурулары бар науқастар, жасына байланысты олар
зейнеткерлікте немесе жұмыс істеуіне қарамастан, өмір бойы
медициналық бақылауда болады;
- науқастарды клиникалық тексеру ерекшеліктері жекелеген нысанымен
кәсіби аурулар жеке нысандары ағынының сипатымен анықталады;
- олардың прогрессия және олармен байланысты асқынулардың алдын алу
мақсатында кәсіби аурулардың ауыр түрлерімен барлық пациенттер
жыл сайын мамандандырылған кәсіби ауруханаларда ем алуға тиіс;
- тұрақты жұмыспен қамту, науқастарды оңалту ажырамас бөлігі болып
табылады, кәсіби аурулары бар науқастарды клиникалық жүйесінің
сараптамасы маңызды рөл атқарады.
Сондықтан, кәсіби аурулардың алдын алу денсаулық жағдайы тәуекел
факторлары мен аурудың алдын әсерін азайтуға бағытталған, сондай-ақ
созылмалы аурулардың асқынуы және асқынулардың алдын алуға
бағытталған медициналық, әлеуметтік, санитарлық, психологиялық
және басқа да іс-шаралар кешенін қамтитын ғана емес мүгедектік және
тиімділік және жалпы кәсіби мүгедек, мүгедектік және мерзімінен
бұрын өлімін азайту болып табылады.
Кәсіби аурулары бар науқастарды оңалту мәселелері көпқырлы. Осы санаттағы
тұлғаларды оңалту үдерісін алдымен оңалтуға жататын аурулардың
контингентін анықтаудан, оның түрлерін айқындаудан бастаған жөн. Бірінші
медициналық кезеңдегі оңалтуда, ең алдымен, кәсіби аурулардың ауыр
сатысындағы науқастар мұқтаж. Кәсіби аурулардың бастапқы сатысында
жүргізілетін оңалту шаралары ағзаның бұзылған функцияларын қалпына келтіруге
және тез арада әлеуметтік бейімделуге бағытталуы керек. Кәсіби аурулардың
ауыр жедел түрі мен уланулары бар тұлғалар да медициналық оңалтуды, ал
салдарында – кәсіпті дұрыс таңдау мен жұмысқа орналасуды кем дәрежеде қажет
етпейді. Мүгедектіктің қандай да бір тобын алған кәсіби аурулары бар
науқастарға толық кешенді оңалту шаралары қажет (№ 32-суретті қараңыз).
Оңалтудың құрамына медициналық, психологиялық, әлеуметтік және басқа
сипаттағы өткізілетін денсаулықты, психологиялық мәртебесін, дене
қимылдарын орындау қабылетін қалпына келтіруге бағытталған шаралардың
үйлестірілген кешені кіреді, олар осындай мүмкіндіктерін жоғалтқан тұлғаларға
арналған. ДСБҰ оңалтуды медициналық, әлеуметтік, педагогикалық және кәсіптік
шараларды қолданудың біріктірілген және үйлестірілген кешені ретінде
қарастырады, оның мақсаты жеке тұлғаны еңбек қабылеттілігі оптимумына
дайындау мен қайта дайындау (біліктілігін ауыстыру). Науқас пен мүгедектің
еңбек және әлеуметтік мәртебесін қалпына келтіру мәселелеріне деген кең
көзқарасты есепке ала келе қазіргі уақытта реабилитологияны медицинаның өз
алдына бөлек саласы ретінде бөлу туралы мәселелер қарастырылуда, өйткені ол
түрлі білімдердің синтезін қажет етеді, медицинадыға бірқатар теориялық
жағдайлардың қайта қарастырылуы үшін жаңа жолдарды ашады, аурудың
туындауы, дамуы мен емделуінде биологиялық және әлеуметтік қатынастар
мәселесіне жаңадан мән берілуіне мүмкіндік береді. Реабилитология саласында
қызмет ететін дәрігер, реабилитолог- маман болып табылады. Медицинаның
нақты әр саласының ерекшелігін назарға ала отырып реабилитолог-травматолог,
реабилитолог-кардиолог, және, әрине, реабилитолог- профпатолог және т.б.
туралы айтуға болады.
Қорытынды
Қазіргі таңда санитарлық-эпидемиологиялық станциясының
мәліметі бойынша, республикада кәсіби патологиямен
диспансерлік тізімде 8 225 науқас тіркелген. Салыстырсақ,
Жапон мемлекетінде жылына 15 000, АҚШ-та – 190 000 кәсіби
аурумен ауыратындар тіркеледі. Бұл көрсеткіштер біздің
мемлекетімізде өндіріс орындарында қолайлы жағдайдың
артықшылығын емес, кәсіби аурулар толық зерттелмей,
диагностика жүйелерінің жетіспеушілігін көрсетеді.
Бүгінгі күні жұмыс беруші біздің азаматтар заңнамамен сенімді
қорғалған болса да өз жұмысшыларының денсаулығының жай-
күйі үшін жауапкершіліктен оңай құтылып келеді.
Медициналық тексерулер тиісті мерзімдерінде өткізілсе де,
әрқашан ойдағыдай өткізілмейді. Қызметкерлердің көпшілігі
денсаулығының нашар жай-күйін жұмыс орнынан айырылудан
қорқып, өздері жасырады.
Пайдалаылған әдебиеттер

1. Еңбек гигиенасы. Н.Ф.Измерова,
В.Ф.Кириллова, 2008 ж.
2. Руководство по гигиене труда (под
ред.В.Ф.Кириллова) 2001 г.
3. Измеров Н. Ф., Кириллов В.Ф.. Гигиена
труда. – М.: Медицина,2008.-592 С.
4. Кириллов В.Ф.. Руководство к
практическим занятиям по гигиене
труда. –М.:Медицина, 2008. -475с.-.3 экз.
Презентацияға қойылатын талаптар
№ Орындау критериі 0-0,1 0,2-0,3 0,4-0,5
1. Презентацияны рәсімдеу
2 Презентацияның 4 компоненті
3. БӨЖ тақырыбының маңыздылығы
4. Мазмұны
5 Қортынды/ұсыныстар
6. Әдебиеттер
7 Материалды игеру және регламент
сақтау
8. БӨЖ кестесіне сай уақытылы
тапсырылуы
Қорытынды

0-0,1 критерий орындалмаған
0,2-0,3 критерий ескертулермен орындалған
0,4-0,5 критерий орындалған
[12:50:05] YahНайдено 0% совпадений по адресу:
http://www.emer.gov.kz/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&
id=181&Itemid=136&lang=kz
[12:50:06] YahНайдено 2% совпадений по адресу:
http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1100007198
[12:50:09] YahНайдено 1% совпадений по адресу:
http://adilet.zan.kz/kaz/docs/P100000867_
[12:50:10] YaНайдено 0% совпадений по адресу: http://studopedia.org/10-187125.html
[12:50:15] YahНайдено 1% совпадений по адресу:
http://adilet.zan.kz/kaz/docs/P1200000033
[12:50:21] YahНайдено 1% совпадений по адресу:
http://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1000001113
[12:50:27] YahНайдено 0% совпадений по адресу:
http://sarovzdorov.ru/smi-o-nas/r-pegov-onkologiya-prioritetnaya-otrasli-zdravooxraneniya
/
[12:50:29] YahНайдено 0% совпадений по адресу:
http://carcinoma.ru/prevention/index.html
[12:50:31] YahНайдено 0% совпадений по адресу:
http://www.topuniversities.com/universities/marat-ospanov-west-kazakhstan-state-medica
l-university/undergrad
[12:50:32] YahНайдено 2% совпадений по адресу:
http://zkgmu.kz/ru/informaciya-o-medicinskom-centre-zkgmu-imeni-marata-ospanova
[12:50:33] YahНайдено 0% совпадений по адресу:
http://zkgmu.kz/ru/kafedra-skoroy-neotlozhnoy-medicinskoy-pomoshchi-anesteziologii-i-re
animatologii-s-neyrohirurgiey
[12:50:33] YahНайдено 0% совпадений по адресу: http://www.zsmu.edu.ua/tip_226.html
[12:50:33] YahНайдено 2% совпадений по адресу: http://zkgmu.kz/ru/ob-universitete-0
[12:50:37] Уникальность текста 91%© (Проигнорировано подстановок: 0%)

Ұқсас жұмыстар
Кәсіби аурушаңдықты алдын алу шаралары
Қоғамдық денсаулықты статистикалық талдау және денсаулық сақтау мекемелерінің жұмыс істеу әдістері
Өсімдіктердің ауру қоздырғыштарға төзімділігін арттыру
Тітіркендіргіш - өкпе немесе демалу жолдарының сілемейлі қабықшасының тітіркенуі
Оңалту жоспары
Объектілерді топтастырудың пайдалы тұжырымдамалық схемаларын зерттеу
КӘСІБИ АУРУЛАР
Кәсіби аурулар факторлары
Мұғалім портфолиосының құрылымы
Вибрациялық ауру
Пәндер