Химиялық күйіктер




Презентация қосу
Қ.Р Денсаулық сақтау министрлігі Министерство Здравоохранения РК
С.Ж.Асфендияров атындағы Казахский Национальный
Қазақ Ұлттық Медицина Медицинский Университет имени
Университеті С.Д.Асфендиярова

СӨЖ
Жылу және күн соққысының
диагностикасы және дәрігерге
дейінгі көмек
1 курс.
Орындаған:Ізбасар Барысбек Берікұлы
СТ17-007-02
Қабылдаған: Джалялетдинов Нұрлан Тұранұлы

Алматы 2018ж
Жоспары:
І. Кіріспе
Алғашқы көмек көрсету
ІІ.Негізгі бөлім
А) Алғашқы көмек көрсету түрлері
Термиялық күйіктер
Химиялық күйіктер
Ыстық өту, күн өту. Электрден
жарақаттану
ІІІ.Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Алғашқы көмек дегенiмiз – зардап шеккен адамның жарақатын
асқындырмай, оған әртүрлi медициналық көмек шараларын дұрыс
көрсетiп, оның өмiрiн сақтап қалуға бағытталған iс-әрекет.
- адам өміріне немесе денсаулығына
кенеттен қауіп төнгенде оның өмірін сақтап қалу үшін немесе апаттың
зиянды әсерін азайту үшін қолданылатын қарапайым шаралар.
Апаттың қатарына әр түрлі жарақаттар, сынық, буынның шығуы,
улану, суға бату, күю, үсу, электр тоғы соғу, т.б. жатады.
Алғашқы көмектің негізгі шаралары: апатқа түскен адамды
апат әсерінен құтқару (өрттен, судан шығару); апаттың зиянды
әсерін тоқтату (адамды жылыту, иіс тисе таза ауа жұтқызу); қан
тоқтату, жараны байлау, сынған аяқтың немесе қолдың
қозғалысын тежеу; жасанды дем алдыру, жүрекке жабық массаж
жасау, апатқа түскен адамды тезірек емдеу мекемесіне жеткізу
немесе жедел медициналық көмек көрсететін дәрігерлер тобын
шақыру.
Алғашқы көмек көрсету түрлері

Термиялық күйіктер денеге жалын, қайнаған
су, жанып тұрған және
/үш түрде ажыратылады:/
ыстық сұйықтық пен газ,
қызған және балқыған
металдар, напалмдардың
Жеңіл тікелей әсерінен пайда
Орташ болады.
Ауыр а
Күйіктің жеңіл түрінде күйіп қалған тері қызарады,
қатты ауырады. Ауыр түрдегі күйікте тері күлдірейді,
беті қызарады және күлдіреген теріде ақ бөліктер
пайда болуы мүмкін. Кең көлемді күйіктерде адам
естен танып, күйзелісте болғанда аурудан қатты
сенделеді, қашуға тырысады, орнын және жағдайды
бағдарлай алмайды. Абыржу тежелумен, көңілсіздікпен
алмасады.
Ыстық ауамен, бумен, түтінмен дем алу тыныс алу
жолдарының күюіне, көмейдің ісінуіне, дем алудың
бұзылуына әкеп соғады. Бұл гипоксияға әкеледі
(организмдегі клеткалар тобына оттегінің жетіспеуі).
Алғашқы жәрдем. Шектеулі термиялық күйікте дереу күйген
жерді құбырмен жеткізілетін сумен 10-15 минут уақыт
салқындату қажет. Осыдан кейін күйген жерді таза,
стерилденген таңғышпен байлау керек. Ауыруды бәсеңдету
үшін ауыртпайтын дәрілер қабылдау керек (анальгин,
амидопирин және т.б.). Көлемді күйіктерде стерилденген
таңғыш байланған соң, азап шеккен адамға ыстық шай ішкізу
кажет. Ауыртпайтын дәрілер беріп және жылылап орап, оны
тез арада емдеу мекемесіне жеткізу керек. Егер тасымалдау
кешіксе немесе ұзаққа созылса, сілтілі-тұз
қайнамасының қоспасын беру керек (1 ас қасық
қайнатылған тұз және ½ ас қасық ас содасы 2
стақан суға ерітілген). Бірінші 6 сағатта күйгеннен
кейін азап шегуші 2 стақаннан кем емес ерітіндіні 1
сағат ішінде алу қажет.
Химиялық күйіктер.
Химиялық күйіктер денеге жинақталған қышқылдардың (тұз, күкірт,
азот, карбол) және сілтілердің (күйдіргіш калий мен күйдіргіш натрий,
мүсәтір спирті, сөндірілмеген әк), фосфордың және ауыр металдардың
кейбір тұздарының (хлорлы мырыш) әсерінен пайда болады.
Зақымдалудың ауырлығы мен тереңдігі химиялық заттың түрі мен
жинақталуына, әсер ету созымдылығына, қай жер екендігіне байланысты.
Химиялық заттардың әсеріне кілегейлі қабықша, тері жамылғысы мен
мойын төтеп бере алмайды. Ал табан мен алақан мейлінше төзімдірек.

Алғашқы жәрдем. Тез арада
химикат сіңіп кеткен киімді
құрту керек. Теріні ағынды
сумен молырақ жуады.
Ауыртпайтын дәрілер беріп,
азап шегушіні емдеу мекемесіне
жібереді.
Ыстық өту - сырқатты жағдай, жалпы организмнің қызып
кетуінен және сыртқы жылу факторларының әсерінен пайда болады.
Жылу соққысы жоғары температуралы және дымқыл бөлмеде болған
кезде, қапырық, нашар желдетілетін ғимаратта қарқынды дене
жұмысымен шұғылданған кезде болуы мүмкін.
Зардап шегушіде жалпы әлсіреу сезімі, қалжырағандық, бас ауруы,
бас айналуы, құлақ шулау, ұйқышылдық, шөлдеу, жүрек айнушылық
байқалады. Тексеру кезінде терінің беттері қызарғаны байқалады.
Тыныс алу қиындайды және тамыр жиі соғады, қызуы көтеріледі.
Ауыр жағдайда азап шегуші есінен айырылады, кейде сіңір тартылады.
Алғашқы жәрдем. Зардап шегушіні тез арада салқын
жерге шығару, таза ауаның кіруін қамтамасыз ету,
киімін шешу, суық су беру, басына суық компресс басу
керек. Тым ауыр жағдайларда суық сумен суланған ақ
жаймаға орандырып, салқын су құю, басына және шап
аумақтарына мұз қою көрсетілген; мұсатырлы спиртке
малынған мақтаны иіскетуге болады. Тыныс алу және
жүрек кызметінің қатты бұзылуында қолдан дем
алдырып және жүрекке массаж жасау: оны тыныс алу
мен жүрек өз бетімен қалпына келгенше немесе дәрігер
келгенше жасау керек.
Сәулелік күю – ядролық жарылыстың жарық сәулесінен,
рентген мен күн сәулесінен пайда болады, сәулелік
күйіктің сырттай алғашқы белгілері зақымдау дәрежесіне
сәйкес келмейді. Зақымдау дәрежесі біршама кейінірек
анықталады.

Күн өту - күн көзінің бастан өтіп кетуі нәтижесіндегі
организмнің ауыр сырқаулы күйі. Зардап шегушіде жүрек
айнушылық, лоқсу, мұрыннан қан кету, көзінің көруі
бұзылуы мүмкін, тыныс алу және тамырдың жиі соғуы, ессіз
қалыптағы жағдайдағы оқиғалар да байқалады, тыныс алу
және жүрек қызметінің тоқтауы байқалады.
Белгілері:
1. Терініздің
қызаруы. Алғашқы жәрдем
2. Температура.
3. Құсық (рвота). Жылу мен күн өткен кезде қанның миға құйылуы
4. Бас ауру. болады. Осының нәтижесінде зардап шегуші
кенеттен әлсіреуді, бас ауыруын сезеді, құсып, оның
дем алуы үстірт болады. Мынадай көмек
көрсетіледі: зардап шегушіні сыртқа немесе ыстық
бөлмеден шығару не күннің көзінен көлеңкеге, таза
ауа жеткілікті түрде кіретін салқын бөлмеге
апарылады. Оның басы денесінен биіктеу қылып
жатқызып, дем алуға кедергі келтіретін киімін
шешіп, басына мұз немесе салқын таңғыш тағып,
кеудесін салқын сумен сулап, мұсатыр спирті
иіскетіледі. Егер зардап шегуші есін жоғалтпаған
болса оған 15-20 тамшы шүйіншөптің тұнбасын
стаканның үштен бір бөлігіне тамызып ішкізіледі .
Электрден жарақаттану – ағзаға электр тогынан зақым келуі.
Электрлік жарақаттану бір жерде және жалпы (күйіктер) болады. Қысқа
тұйықталу нәтижесінде дененің бір бөлігіне тоқтың әсерінен бір жерде
электрден жарақаттану болады. Жалпы электрлік жарақаттану электр
тоғының ағза арқылы өтіп, тікелей әсер етуінен пайда болады. Жалпы
зақымға ұшырауда бұлшық еттер тамырларының тартылуы, жүрек
қызметінің нашарлауы, тыныс алу жолдарының бұзылуы байқалады.
Найзағай жарақаты, жалпы аталған электр жарақаты белгілеріне ұқсас,
есту қабілеті нашарлайды, сөйлеу қабілеті төмендеп, теріде қара-көк
түсті дақтар пайда болады.

Алғашқы жәрдем. Зардап шегушіні
міндетті түрде тоқ әсерінен босату;
рубильникті өшіру, электр сымын шауып
лақтырып тастау керек. Қолдан дем
алдырып және жүрекке массаж жасап,
зардап шегушіні емдеу мекемесіне
жіберу қажет.
Қорытынды:
Алғашқы көмекті басым көпшілігіне өзіндік-өзара
көмек ретінде медицина қызметкері емес адамдар
көрсетеді. Күйіктің тереңдігі, оның әрі қарай
ағымы, одан қалды зардап шегушінің өмірі
алғашқы көмектің неғұрлым тез және дұрыс
көрсетілуіне тығыз байланысты.
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ.
1. « Бірінші медициналық көмек » . Оқу құралы –
Шымкент. 2008.
2. М. Мырзабеков. “Жазатайым жарақат алсаңыз”
Алматы, 1987ж
3. Қ.Р Төтенше жағдайлар жөніндегі Агенттілігі
/әдістемелік жинақ/ - 2000ж
4. www.google.kz - Жылу және күн соққысының
диагностикасы және дәрігерге дейінгі көмек
Назарларыңызға
РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар
Күйік шогы
Күйіктер және алғашқы ветеринариялық көмек
Күйіктер және алғашқы ветеринариялық көмек жайлы ақпарат
Радиациялық күйіктер
Күйік түрлері
Қан кету
Күйік туралы
Күйік шалғандағы халық емі
Күйіктің жіктелуі
Күйік ауруы
Пәндер