ФЕРМЕНТТІҢ БӨЛІНУІ


Slide 1

Тақырыбы:Ферменттердің жіктелуі. окисдоредуктаза және лиаза класы ферменттеріне сипаттама

Орындағандар:шакерова а. С

ШОра Г. б

шотбай а. қ

Қабылдаған:Ережепов әділ

Slide 2

Жоспары:

Ферменттер, жалпы қасиеттері.

Ферментативті катализдің механизмі.

Ферменттердің номенклатурасы және жіктелуі.

Лиазалар.

Оксидоредуктазалар.

Slide 3

Фермент

Ферменттер - арнайылығы бар нәруыздар, жасушаларда түзіліп, химиялық үрдістерді тездетуге қабілетті биологиялық катализаторлар.

«Фермент» термині «fermentum» - ашытқы латын сөзінен шыққан. Ағылшын тіліндегі әдебиеттерде «энзим» сөзі пайдаланылады, грек тілінінен «en zyme» - ашытқыда деген мағына береді.

Slide 4

Ферменттердің жалпы қасиеттері:

1. құрылысының күрделілігі (ферменттер химиялық табиғаты нәруыз болғандықтан, нәруыздарға тән барлық қасиеттерді көрсетеді, алайда олардың құрылысы күрделірек болады) ;

2. әсер ету қуаттылығы жоғары;

3. жоғары арнайылығы;

4. ағзада жайлы жағдайда әсер етеді ( tо 37-45о, қысым 1 атм. ) ;

5. активтілігін реттеуге болатын заттар (фермент пен субстрат концентрациясы, орта рН-ы, температура, эффекторлар) .

Slide 5

Ферменттің нәруыздан айырмашылығы активті орталығының болуында, активті орталығы арқылы фермент өз субстратын танып, онымен байланысып, реакцияны тездетеді.

Активті орталық - ферменттердің беткі жағына орналасқан амин қышқылдарының функционалды топтарының белгілі бір шектелген кеңістікке шоғырлануы.

Субстрат - фермент әсер ететін зат.

Құрылысының күрделілігі

Slide 6

Активті орталықта функциясы жағынан ерекшеленетін 2 аймақ бар:

Активті орталық

Субстраттық аймақ (фермент өз субстратын тани алады, байланысады)

Катализдік аймақ (химиялық реакцияның сипатын анықтайды)

Slide 7

Ферменттер

Біркомпонентті

жай нәруыз - фермент-протеин

Мысалы: пепсин, трипсин, α-амилаза.

Екікомпонентті - фермент-протеид

Апофермент (жай нәруыз) және простетикалық топтан, яғни коферменттен тұрады

Slide 8

Ферменттердің әсер ету механизмі

3 сатыдан тұрады:

І. Фермент-субстрат комплексінің түзілуі.

Субстрат ферменттің активті орталығымен байланысады. Бұл әрекеттесу субстраттың химиялық табиғатына тәуелді: егер субстратта зарядталған топтар болса, онда бұл комплекстің түзілуі иондық байланыс есебінен түзіледі. Ал ондай топтар болмаса, сутектік байланыс немесе гидрофобтық әрекеттесу есебінен іске асады.

Slide 9

ІІ. Фермент-реакция өнімі комплексінің түзілуі

Ферменттің активті орталығындағы активті топтар субстраттағы байланыстарды әлсірете отырып, оған әсер етеді. Бұл кезде субстраттың конфигурациясы өзгеріп, субстрат молекуласының деформациясы, полярлануы жүреді, активтену энергиясы төмендеп, субстарт ыдырайды. Бұл саты өте қысқа уақытта өтеді.

Slide 10

ІІІ. Фермент-реакция өнімі комплексінің ыдырауы, бос ферменттің бөлінуі.

ІІІ сатысы баяу жүреді, бүкіл реакция жылдамдығы осы сатыға байланысты.

Slide 11

Ферменттердің номенклатурасы мен жіктелуі.

Қазіргі уақытта барлық ферменттер класқа жіктеледі. Әр класс ферменттері топтарға, топтар топшаларға бөлінеді.

Ферменттің аталуы субстраттың атына немесе катализдейтін реакция атына “аза” деген жалғау қосылып оқылады. Кейбір ферменттердің тривиальды аттары сақталған.

Slide 12

1961 жылдан бері әрбір фермент 4 санды шифр бойынша белгіленеді:

Мысалы: ұйқы безінің липазасы ЕС 3. 1. 1. 3 деп шифрланады, мұндағы:

"3" класты - гидролазалар класын,

"1" топты - эстеразалар тобын (күрделі эфирлік байланысты үзеді),

"1" топшаны - карбоэстеразалар топшасын (карбон қышқылынан түзілген күрделі эфирлік байланысты үзеді),

"3" -ферменттің осы топшадағы реттік санын көрсетеді.

Slide 13

Ферменттердің жіктелуі

Барлық белгілі ферменттер катализдейтін реакция түріне байланысты 6 класқа бөлінеді:

Оксидоредуктазалар

Трансферазалар

Гидролазалар

Лиазалар

Изомеразалар

Лигазалар (синтетазалар)

Slide 14

Лиазалар класы

Лиазалар - судың қатысуынсыз субстраттан белгілі бір топтардың (NH3, СО2, альдегид, т. б) бөліну немесе қос байланысқа атом топтарын енгізу реакцияларын катализдейтін ферменттер класы.

Лиазалар - екікомпонентті, жасушалық ферменттер (240 өкілі бар) .

Slide 15

Лиазалар

екі негізгі тобы

Декарбоксилазалар (карбоксилиазалар)

Дегидратазалар

(гидролиазалар )

Кето қышқылдарының декарбоксилазалары

Амин қышқылдарының декарбоксилазалары

карбангидраза

фумаратгидратаза

Slide 16

1 тобы. Декарбоксилазалар

Кетоқышқылдарының декарбоксилазалары

Амин қышқылдарының декарбоксилазалары

Екікомпонентті,

Ко - тиаминдифосфат

(В1 вит. + 2 Н3РО4)

Екікомпонентті,

Ко - пиридоксальфосфат

(В6 вит. + Н3РО4)

Декарбоксилазалар

СООН тобын СО2 түрінде бөліп алу реакция ларын катализдейді.

Slide 17

Кетоқышқылдарының декарбоксилазалары мультиферменттік комплекстің құрамына кіреді, тотығудан декарбоксилдену реакциясын катализдейді.

Өкілдері:

1. пируватдекарбоксилаза (ПДК) пируватдегидрогеназды мультиферменттік комплекстің құрамына кіріп, ПЖҚ-ның тотығудан декарбоксилдену реакциясын катализдейді:

Slide 18

Аспарагин қышқылы декарбоксилденгенде -аланин түзіледі:

Аспарагин қышқылы -аланин

СО2

Slide 19

2 тобы. Карбангидраза.

Екікомпонентті, Ко-ң құрамында Zn 2+ бар. Катализдейтін реакциясы:

Н2О + СО2 Н2СО3

Негізінен эритроциттерде кездеседі, СО2 тіндерден өкпеге тасымалдауға қатысады. Бұл реакцияның бағыты СО2 концентрациясына тәуелді. 1 л қанда 2 г жуық фермент бар.

Slide 20

Оксидоредуктазалар - организмдегі тотығу-тотықсыздану реакцияларын катализдейтін ферменттер класы.

Екікомпонентті ферменттер, жасушаларда кездеседі.

90 тобы бар, негізгі 4 тобын қарастырамыз.

Slide 21

Оксидоредуктазалар

Дегидрогеназалар (аэробты, анааэробты)

Цитохромдар

Каталаза, пероксидазалар

Оксигеназалар

Slide 22

Дегидрогеназалар (ДГ)

ДГ субстраттан сутегін, гидрид ионын (Н-), электрондарды (е-) бөліп шығару арқылы тотығу реакцияларын катализдейді.

сутекті (электронды) беруші зат - сутектің (электронның) доноры,

сутекті (электронды) қосып алушы зат - сутектің (электронның) акцепторы.

Реакция барысында Н немесе е- жоғалтқан қосылыс тотығып, қосып алған қосылыс тотықсызданады.

Slide 23

ДГ-ң саны 150-ден асады.

Негізгі өкілдері:

Пиридин ферменттері (ПФ) ;


Ұқсас жұмыстар
Транскрипция
Ферменттің құрылысы
Тұқым қуалаушы энзимопатиялар
Иммобилденген ферменттер
Тұқым қуалайтын Моногендік аурулар
Медициналық генетика және кейбір тұқым қуалайтын аурулардың алдын алу мен емдеу
Қатты қоректік орталарда беттік әдіспен микроорганизмдерді культивирлеу
Ферменттердің жалпы қасиеттері
Ферменттер мен коферменттер жайлы
Ферменттер әсерінің теориясы
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz