Басаяқты моллюскалар класы

Презентация қосу

Моллюскалардың сыртқы
және ішкі морфологиясы
Моллюскалар типі
Қосжақтаулы моллюскалар класы
Айқұлақтар тұқымдасы
Айқұлақ туысы
Тіссіз моллюскалар туысы
Өкпелілер класс тармағы
Отырмалы көзділер отряд үсті
Тоспа ұлу туысы
Сабақты көзділер отряд үсті
Жүзім ұлуы
Басаяқты моллюскалар класы
Каракатица
ЕРЕКШІЛІКТЕРІ
•Денесі екі жақты симметриялы
•Екінші ретті қуысты
•Денесі бас , тұлға, аяқтан тұрады
•Тері қатпар мантиясы бар
•Дене қуысы целом
•“бауыр ” безі пайда болды
•Дернәсілі трохофора, веллигер,
желкеме
Жаңа терминдердің мағынасы
Мантия- денесіндегі тері қатпарлы түзіліс
Осфаридия -химиялық сезім мүшелері
Ктенидия- қауырсын пішінді тері
өсінділері
Статоцист - тепе теңдік мүшесі
Лигамент - бақалшақ жақтауларының арқа
жағындағы байланысы
Бауыраяқты моллюскалардың сыртқы және ішкі
құрылысы
Басаяқты моллюскалардың сыртқы морфологиясы
Қан айналым
жүйесі
1. Жүрек
2. Қолқа
3. Көктамыр
4. желбезек
жүрегі
5. Желбезек
тамыры
6. Көктамыр
Басаяқтыларды ғылыми негізде зерттеген
гректің ұлы ғалымы және философы
Аристотель. Ол басаяқтыларды өзінше топ
санап оларды сегізаяқтылар және онаяқты
деп бөлді. Кейбіреулерін Oktopoda деп
атады.Ал, оларды басаяқты моллюскалар-
Cephalopoda класы деп 1817 жылы француз
ғалымы Жорж Кювье белгіледі.
Басаяқты молляскалар өте ірі, 18 м-ге дейін
жететін, күрделі құрылысты, еркін жүзуші,
сирек жорғалаушы, өте шапшаң қозғалғаыш
жыртқыштар.700-ге жуық түрі
бар,мұхиттарда, жылы теңіздерде кең
тараған.
Басаяқтылардың дене пішіні ұзынша-сопақ не
ұршық тәрізді, таяқша я диск пішінді болып
келеді.денесі әдетте тығыршықты және
бүлшық етті,тек кейбір түрлеріне қоймалжың
жұмсақ болады. Денесі бас, тұлға және түрі
өзгерген аяқтан тұрады.
Денесі ап тіәрізді артқы жағы үшкірленген не
дөңгеленген кішкене құлақ тәрізді болып
келеді.
Бас бөлімі тұлғасынан айқын бөлінген,пішіні
дөңгелек.
Басаяқтылардың бақалшағы редукцияланған не
жұқа тақта тәрізді қалпында.Олардың бір-біріне
тығыз жанасқан 3 айналымнан түратын
бақалшағы бір жазықтықта ақансына қарай
бағытталып бұраалған.Бақалшақтың іші
көлденең қалқалар арқылы камераларға
бөлінген.1-сі эмбрионды не ұрықтық камера деп
атаймыз, ал ең соңғысы үлкен-тұрушы,бұнда
наутилустың денесі орналасады, қалған
камералар газ бен аздаған сұйықтыққа толы
болып тұрады.
Ас қорыту жүйесі күрделі қалыптасқан.Алға
қарай бағытталған, айналасы буккальді
мембарнамен қоршалған, қармалауыштардың
ортасында орналасқан ауызтесігі бұлшықетті
жұтқыншаққа жалғасады. Бүнда дқорек затын
ұстауға не тістеп тұруға негізделген,тотықұстың
тұмсығындай иілген, күшті мүйізді үстіңгі және
астыңғы жағы бар.Жақ саны мен пішіні олар
үшін өте маңызды.Ол бүлшықетті тілдің беткі
жағында орналасып,хитинді үсақ тістермен
жабдықталған
Зәр шығару жүйесібарлық моллюскаларға тән түрі өзгерген
целомодукталардан не бүйректерден тұрады.

Тыныс алу жүйесінің қызметін алғашқы желбезектер не ктинидиялар
атқарады

Қан айналу жүйесі тұйықталып дамыған, күрделі құрылысты.Жүрегі бір
қарыншадан және оған ашылатын 2 не 4 жүрекшеден тұрады.Қан
айналым жүректің қарыншадан шығатын 2 ірі қолқадан басталады.Бас
және құрсақ.

Нерв жүйесі барлық омыртқасыздардың әшегәндегі ең күрделі
құрылысты.Нерв жүйесі ерекше шеміршекті капсуланың әшәнде
орналасып, өте үлкен ганглиялардан тұратын нерв түйіннен құрылған
және олардың сыртқы қабықтық нерв клеткаларымен жабылған
Жыныс жүйесі дара жынысты,жыныс
диморфизмі байқалады.
Сыңар түрінде дамыған аталық және
аналық безі дененің артқы бөлімінде
целом қуысында жатады.Пісіп-жетілген
жыныс клеткалары целом қуысына
түсіп, түқым шығарғыш жолы арқылы
мантия қуысына өтеді.Аналық түқым
шығарғыш жолы қысқа және оған
жыныс безінің түтігі ашылады.

Ұқсас жұмыстар

Былқылдақденелілер типі

Кальмар еті

Кит тәрізділер отряды. Ішкі және сыртқы құрылысы

Кит тәрізділер отряды

Бафетидтер осы кезеңнің суларында өмір сүрді - бауырымен жорғалаушылар мен сүтқоректілер пайда болған жануарлар

Жүйке жүйесі шашыранды - түйінді

Сорғыштар - адам паразиттері

Кит тәрізділер отряды, негізгі өкілдері. Ішкі, сыртқы құрлысы

Жануарлардың жануар тектес улы заттардан улануы

Шеміршекті балықтардың сыртқы және ішкі құрылысы

Пәндер